M. ထက္ေခါင္

(၁)

ယခုလထဲ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအတြင္း စိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ဖြယ္၊ စိတ္ပူစုိးရိမ္ဖြယ္ ျဖစ္ရပ္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အခ်ဳိ႕ပုဂၢဳိလ္မ်ား ေရးသားအႀကံျပဳခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ က်ေနာ့္အေနျဖင့္ အထူးတလည္ ေရးရန္လုိမည္ မဟုတ္ ေခ်။ ေလာေလာဆယ္ ေကအဲန္ယူအတြင္း ျဖစ္ရွိခဲ့သည့္ အေျခအေနကုိ အက်ဥ္းမွ် ေဖာ္ျပၿပီး ဗမာျပည္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးက႑ ညံံ့ဖ်င္းမႈမ်ားႏွင့္ လူမ်ဳိးေရး၊ စစ္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရး က႑အခ်ဳိ႕ကုိသာ အနည္းငယ္မွ် တင္ျပလုိသည္။
စစ္အုပ္စုႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနဆဲမွာပင္ ႏွစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး႐ုံး ဖြင့္သည့္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေကအဲန္ယူ ဗဟုိႏွင့္ ေကအဲန္အယ္လ္ေအတပ္မွဴးအခ်ဳိ႕အၾကား ျပႆနာ အနည္းငယ္ရွိခဲ့သည့္အေပၚ အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ျပန္လည္သင့္ ျမတ္ေျပလည္ေစေရး အခ်င္းခ်င္း ၫႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ တာ၀န္ရွိသူအခ်ဳိ႕ကုိ ရာထူးမွလည္း ေကာင္း၊ ေကအဲန္ယူ အဖြဲ႔အစည္း၀င္အျဖစ္မွလည္းေကာင္း ထုတ္ပယ္ခဲ့ေသာကိစၥသည္ တရားဥပေဒအထက္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ရွိေန သည့္ ဗမာျပည္ စစ္အုပ္စုကုိ အေတာ္ကေလး မ်က္ခုံးပင့္ ေက်ာခ်မ္းသြားေစခဲ့သည္။ ေကအဲန္ယူႏွင့္ ေကအဲန္အယ္လ္ေအ တပ္ ကြဲမည့္ကိစၥအတြက္ ၎တုိ႔ စိတ္တြင္းမွာေတာ့ အေတာ္ပင္ ေက်နပ္အားရ တက္ႂကြေနၾကမည္ ျဖစ္သည္။
တကယ္ေတာ့ ေကအဲန္အယ္လ္ေအဆုိသည္မွာ ေကအဲန္ယူက ေမြးဖြားလာေသာတပ္ျဖစ္၍ ေကအဲန္ယူ အစည္းအ႐ုံး ၀င္ပင္ ျဖစ္သည္။ ေကအဲန္ယူႏွင့္ ေကအဲန္အယ္လ္ေအကုိ ခြဲျခားမရ။ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ တပ္ကုိ တသီးတျခားစီ ခြဲထုတ္ဆက္ဆံလုိ ၍လည္း မရ။ ေကအဲန္ယူအဖြဲ႔အစည္း ၿပဳိကြဲႏုိင္မည့္ကိစၥကုိ စုိးရိမ္စိတ္ျဖင့္ ၾကား၀င္ ၫွိႏႈိင္း အႀကံျပဳေသာ ကရင္အဖြဲ႔အစည္းအ ခ်ဳိ႕လည္း ရွိသည္။ မိမိတုိ႔အခ်င္းခ်င္း စည္းေ၀း ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္တြင္ ကရင္လူထု၏ အားကုိးအားထားျပဳရာ အဖြဲ႔အစည္းအ ျဖစ္ အႏွစ္ ၆၀ေက်ာ္ မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ခဲ့ေသာ ေကအဲန္ယူသည္ ကရင္တမ်ဳိးသားလုံး၏အက်ဳိးကုိ ေရွ႕႐ႈၿပီး အဖြဲ႔အစည္း ၏ ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ စည္းလုံးညီၫႊတ္မႈအတြက္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ တာ၀န္ရွိပုဂၢဳိလ္မ်ားအား မူလရာထူးမ်ား ျပန္လည္အပ္ႏွင္း ေၾကာင္း၊ အဖြဲ႔အစည္းတြင္းမွ ျပႆနာမ်ားကုိ သင္ပုန္းေခ် ျပည္ဖုံးကားခ်လုိက္ေၾကာင္း ဆုံးျဖတ္ေၾကညာႏုိင္ခဲ့သည္။ ရန္သူ၀မ္း သာေက်နပ္ေစမည့္အျဖစ္မ်ဳိး ေရွ႕ဆက္ မျဖစ္ေစေရး အခ်င္းခ်င္း ရင္ၾကားေစ့ခဲ့ၾကသည္။
မည္မွ်ပင္ ေသြဖည္လမ္းလြဲ ေျခေခ်ာ္လက္ေခ်ာ္ ယုိင္နဲ႔မႈမ်ား ရွိခဲ့ေစကာမူ ေကအဲန္ယူသည္ ျပည္တြင္းျပည္ပ အနယ္ နယ္အရပ္ရပ္မွ အားေပးေထာက္ကူမႈမ်ားျဖင့္ မိမိလမ္းေၾကာင္းအတုိင္း တည့္မတ္ ခုိင္က်ည္စြာ ဆက္လက္ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ေရး မဆုတ္မနစ္ လုပ္ေဆာင္သြားလိမ့္မည္ ျဖစ္၏။
(၂)
ဗဟန္းအဲန္အယ္လ္ဒီ႐ုံး၌ အေမရိကားျပန္ အေတြ႔အႀကဳံမ်ား ရွင္းလင္းျပေနရင္း ဗမာႏုိင္ငံ ပညာေရးစနစ္မွာ အႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္ ညံ့ဖ်င္းခဲ့ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာလုိက္သည့္သတင္းကုိ ဖတ္ရသည္။ ၁၉၆၂ခုႏွစ္၊ မတ္လ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီက တုိင္းျပည္အာဏာကုိ သိမ္းပုိက္လုိက္ၿပီးကတည္းက အရာရာကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္ႏုိင္ဖုိ႔ရန္ ႀကဳိးစားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။ အာဏာသိမ္းၿပီး မၾကာမီမွာပင္ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိ ေထာင္ထဲဖမ္းထည့္၊ ေငြစကၠဴ မ်ား တရားမ၀င္ သိမ္းဆည္းသည့္အေပၚ ေက်ာင္းသားေတြက ဆူပူကန္႔ကြက္ခဲ့သည္တြင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢကုိ ဗုံးခြဲကာ ေက်ာင္းသားေတြကုိ ဖမ္းဆီး ႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ျခင္းျဖင့္ ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ယခင္ကတည္းက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းအပါအ၀င္ ဗမာျပည္ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲ၀င္ ပညာတတ္ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ ယွဥ္ၿပဳိင္၍ မရပဲ အမုန္းႀကီး မုန္းခဲ့ ေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းမွာ ဗမာႏုိင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္ကုိ တမင္ပင္ အခ်ိန္ယူ ဖ်က္ဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။
ျပည္သူပုိင္သိမ္းသည္ဟုဆုိကာ ျပည္တြင္း အရင္းရွင္ လုပ္ငန္းရွင္တုိ႔၏ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံမ်ားကုိ သိမ္းရာတြင္ သာသနာ ျပဳေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ပုဂၢလိကေက်ာင္းမ်ားကုိပါ အစုိးရပုိင္အျဖစ္ သိမ္းယူလ်က္ ဗမာႏုိင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္ကုိ ထင္သလုိခ်ယ္လွယ္ ခ်ဳပ္ကုိင္ႏုိင္ရန္ ႀကဳိးစားခဲ့သည္။
(၃)
၁၉၆၂ခုႏွစ္ မတုိင္မီက ေက်ာင္းဆရာ ဆရာမမ်ားအေပၚ ႐ုိေသေလးစားတတ္ခဲ့သူ အမ်ားအျပားမွာ ၁၉၆၂လြန္ကာလ မ်ားတြင္ ေတြ႔လာရေသာ ပညာေရး၀န္ထမ္း (အထူးသျဖင့္ ေက်ာင္းဆရာမ)မ်ားအေပၚ ေလးစားလုိစိတ္မ်ား ကုန္ခမ္းလာၾက သည္။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္ႏွင့္ မဆလေခတ္ ဆရာမ အမ်ားစုမွာ စစ္ဗုိလ္၊ အရာခံဗုိလ္၊ တပ္ၾကပ္ စသူတုိ႔၏ မယားေတြ ျဖစ္၏။ စစ္အုပ္စု၏ အစီအစဥ္အရ အရပ္သားဆရာ ဆရာမအခ်ဳိ႕ကုိ ျဖဳတ္ထုတ္၊ အခ်ဳိ႕ကုိ တနယ္တေက်းပုိ႔ကာ ၎တုိ႔လူမ်ား ကုိ ခန္႔ထားၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
စစ္အုပ္စုက ခန္႔လုိက္ေသာ ဆရာမအမ်ားအျပားမွာ တပည့္ေတြအေပၚ သေဘာထား ေစတနာမမွန္ၾက၊ အခ်ဳိ႕ဆုိလွ်င္ တပည့္အေပၚ ေစတနာလုံး၀ မရွိၾကသူေတြျဖစ္သည္။ ဆရာအတတ္သင္ေက်ာင္းကုိ တက္ခဲ့သည္ဆုိေသာ္လည္း သင္ၾကားမႈ အရည္အခ်င္း ညံ့ဖ်င္း႐ုံမက၊ သင္ၾကားသည့္ ဘာသာရပ္ကုိ ပုိင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ ေလ့လာမႈမရွိ၊ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ဟုတ္လွၿပီ သိလွၿပီဟု ထင္ေနၾကသူေတြသာ ျဖစ္၏။
သခၤ်ာသင္သူကလည္း သခၤ်ာကုိ ေကာင္းစြာမပုိင္၊ တပည့္ေတြႏွင့္အတူ ၀ုိင္းတြက္ရင္းမွာပင္ ၎တုိ႔ကုိယ္တုိင္ ခ်ာလည္ လည္ေနေသာ ဆရာမေတြ ရွိသည္။ အဂၤလိပ္စာ သင္ၾကားရာတြင္လည္း ျပဌာန္းစာအုပ္မွာ အဘိဓာန္ထဲမွ အဓိပၸါယ္ေတြ ေရး ထားၿပီး တေန႔နည္းနည္း ဖတ္ျပ ဘာသာျပန္ျပသည္ကလြဲ၍ အဂၤလိပ္စာကုိ တကယ္တမ္းတတ္ေျမာက္ေအာင္ မသင္တတ္သူ ေတြလည္း ရွိသည္။ သခၤ်ာႏွင့္ အဂၤလိပ္စာကုိ မဆုိထားႏွင့္ ျမန္မာစာ ျမန္မာကဗ်ာကုိပင္ အလြဲလြဲအေခ်ာ္ေခ်ာ္ သင္ၾကားတတ္ ေသာ စစ္သားမယားမ်ားလည္း အမ်ားအျပား ရွိေလသည္။
သာသနာျပဳေက်ာင္းမ်ားတြင္ မူလတန္းကစ၍ အဂၤလိပ္စာသင္ခဲ့ရာမွ ျပည္သူပုိင္သိမ္းလုိက္ၿပီးသည့္ေနာက္ အျခားအ စုိးရအထက္တန္းေက်ာင္းမ်ားနည္းတူ (၅)တန္းေရာက္မွ အဂၤလိပ္စာ စသင္သည့္စနစ္ကုိ ႀကံဳလုိက္ရသူမ်ားမွာ အေတာ္ပင္ ကသိကေအာက္ ျဖစ္ၾကရသည္။ တုိင္းျပည္ႏွင့္အ၀ွမ္း အဂၤလိပ္စာေတြညံ့ကုန္ၿပီး ၎တုိ႔သားသမီးမ်ားပါ အဂၤလိပ္စာ ညံ့ဖ်င္း ေသာအခါမွ မူလတန္းက စသင္သည့္စနစ္ကုိ ျပန္၍ေျပာင္းခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူတုိ႔၏ စိတ္ပါ၀င္စားမႈႏွင့္ ပင္ကုိယ္ အရည္အေသြးကုိ အေလး ဂ႐ုမျပဳ၊ ဘာသာရပ္တခု၌ သတ္မွတ္ထားေသာ ေအာင္မွတ္ထက္ မဆုိစေလာက္ ေလ်ာ့နည္း႐ုံျဖင့္ က်န္ဘာသာအားလုံးလုိလုိ ထူးခၽြန္သည့္တုိင္ က်႐ႈံးအျဖစ္ သတ္မွတ္တတ္သည့္ ပညာေရးစနစ္ႏွင့္၊ သိပၸံဘာသာတြဲ ၀ိဇၹာဘာ သာတြဲမ်ား ခြဲျခားလုိက္ျခင္းတုိ႔မွာ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူတုိ႔အား ၎တုိ႔အားသန္ရာ ဘာသာရပ္ကုိ ၎တုိ႔သေဘာႏွင့္၎တုိ႔ ေလ့လာလုိက္စားမႈ မျပဳႏုိင္ေအာင္ တားဆီးပိတ္ပင္လ်က္၊ ၎တုိ႔စိတ္ပါ၀င္စားမႈမရွိေသာ ဘာသာရပ္ကုိ အမွီျပဳ၍ အသက္ေမြး ရန္ ကန္႔သတ္လုိက္သလုိ ျဖစ္ေနၿပီး တုိင္းျပည္တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မည့္ လူငယ္ထု၏ အနာဂတ္ကုိ ေမွာင္ခ်လုိက္ ျခင္းသာ ျဖစ္ေလသည္။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီႏွင့္ မဆလက စမ္းသပ္ခဲ့သည့္ ပညာသင္ၾကားမႈစနစ္မွာ ဗမာျပည္သား ေက်ာင္း သားလူငယ္မ်ား၏ ေတြးဆ ဆင္ျခင္ႏုိင္မႈ ပမာဏႏွင့္ ဘ၀လမ္းေၾကာင္းကုိ ေဘာင္ခတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ခ်ဳိးႏွိမ္ေစာ္ကားေသာ ပညာေရး စနစ္ ျဖစ္၏။
(၄)
မွတ္ဥာဏ္အရည္အခ်င္း ညံ့ဖ်င္းသည့္အျပင္ ေတြးဆဆင္ျခင္ႏုိင္မႈ အသိတရားမရွိ၊ ေလ့လာအားထုတ္မႈ နည္းပါးၿပီး ေက်ာင္းသားေတြအေပၚမွာပါ ေစတနာ ခ်ဳိ႕တဲ့ေခါင္းပါးသည့္ ဆရာမမ်ားမွာ ယခုေခတ္တြင္ မဆလေခတ္ကထက္ ပုိ၍ မ်ားလာခဲ့ သည္။
ထုိဆရာဆရာမေတြမွာ ေငြေပးႏုိင္ေသာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားကုိ အတန္းသာေအာင္ေစၿပီး တကယ္တမ္း ပညာ တတ္ေျမာက္ေအာင္မူ သင္မေပးႏုိင္ၾက။
စာေရးမကုိ ပါး႐ုိက္သည့္ ပါေမာကၡမ၊ ေက်ာင္းသူကုိ အဓမၼ ေက်ာင္းထုတ္မည္ျပဳသည့္ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာမ၊ ေက်ာင္း သူေက်ာင္းသားေတြထံမွ ေက်ာင္း၀င္ေၾကးအျပင္ လာဘ္ေငြသိန္းခ်ီ၍ ယူေနၾကသည့္ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာမႏွင့္ အျခားဆရာမမ်ား၊ မိမိက်ဴရွင္ကုိ မတက္ရေကာင္းလားဆုိၿပီး ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားကုိ ႏွိပ္စက္သည့္ ေက်ာင္းဆရာမ၊ သူငယ္တန္းေက်ာင္းသား ကေလးအား မဆင္မျခင္ အေမွာင္ခန္းပိတ္ၿပီး ဒဏ္ေပးခဲ့ရာ အေမွာင္ခန္းေၾကာက္သြားခဲ့သည့္ ကေလးကုိ ေနာက္တႀကိမ္တြင္ လည္း ထုိသုိ႔ ဒဏ္ေပးရန္ အတင္းဆြဲေခၚရာတြင္ ကေလးက ခဲတံႏွင့္တင္ပါးကုိ ထုိးေသာေၾကာင့္ ကေလးကုိ လက္လြန္ေျခလြန္ ပါးခ်ၿပီး ကေလး႐ူးေန၍ ေက်ာင္းသုိ႔လာပုိ႔စရာမလုိေၾကာင္း၊ ေဆးဆရာ၀န္ဆီ သြားျပဖုိ႔လုိေၾကာင္း ကေလးမိခင္ကုိ ေမာက္မာစြာ ေျပာဆုိခဲ့သည့္ ဆရာမတုိ႔မွာ စစ္အုပ္စုလက္ထက္တြင္ အၿပဳိင္းအ႐ုိင္း ေပၚေပါက္လာေသာ ပညာေရးဌာန အမႈိက္သ႐ုိက္မ်ား ျဖစ္ေလသည္။ ၎တုိ႔ ထုိသုိ႔ ျပဳက်င့္ရဲျခင္းမွာ ၎တုိ႔ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳေနေသာ စစ္အုပ္စုက သင္ၾကားေပးလုိက္ေသာ ေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္၏။
ပညာေရးဆုိသည္မွာ ေလာကီ ေလာကုတၱရာ ေကာင္းက်ဳိးေဆာင္သည့္ မြန္ျမတ္ေသာကိစၥရပ္ ျဖစ္သည္။ ဆရာထံ ေမွာက္ ပညာရပ္မ်ားကုိ သင္ၾကားရာတြင္ ႐ုိက်ဳိး တုပ္ကြ ပ်ပ္၀ပ္ နာခံလ်က္၊ ဆရာကုိ ခ်စ္ေၾကာက္႐ုိေသခဲ့ၾကေသာ ေရွးလူႀကီး သူမမ်ားအေနျဖင့္ ယေန႔ေခတ္ ပညာေရးေလာကတြင္းမွ ဆရာ့က်င့္၀တ္ႏွင့္ မကုိက္ညီ၊ တပည့္မ်ားအား တကယ့္ပညာတတ္ ေျမာက္ေအာင္ သင္ၾကားေပးႏုိင္သည့္ အရည္အခ်င္းမရွိေသာ ဆရာ ဆရာမမ်ားကုိ ျမင္လွ်င္ မိမိတုိ႔သားေျမးမ်ားအတြက္ စိတ္ လက္မေအး ျဖစ္ၾကရေပလိမ့္မည္။
အထူးသျဖင့္ ထုိဆရာမေတြကုိ မိမိတုိ႔ တာ၀န္ယူသင္ၾကားမည့္ ဘာသာရပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ တတ္ကၽြမ္း နားလည္ေအာင္သာမက၊ လူ႔အသိစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈကုိပါ သေဘာေပါက္ နားလည္ႏုိင္ေရး ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပး ဖုိ႔ရန္ လုိအပ္မည္ ျဖစ္ေလသည္။
(၅)
ေရာဂါရွာေဖြကုသေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေခတ္မွီ စက္ကရိယာမ်ား တပ္ဆင္ထားေသာ ပုဂၢလိက ေဆး႐ုံႀကီးေတြ အမ်ား အျပား ေပၚလာသည္။ ေဆး႐ုံတက္ခ သိန္းႏွင့္ခ်ီ၍ကုန္က်မည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သာမန္လက္လုပ္လက္စား လူထုအေနျဖင့္ အနားပင္ မကပ္ႏုိင္။ စစ္အုပ္စု၏ ခ႐ုိနီေတြႏွင့္ စစ္အုပ္စု အစြယ္အပြားမ်ား ဖြင့္ထားသည့္ ေဆး႐ုံႀကီးမ်ား ျဖစ္သည္။ မဆလ ေခတ္က ခုိင္းႏႈိင္း ေျပာဆုိခဲ့ေသာ ေစတနာဆရာ၀န္ႏွင့္ အသျပာဆရာ၀န္မွာ ယခုေခတ္တြင္ အသျပာဆရာ၀န္သာ ရွိေတာ့ ေၾကာင္း သ႐ုပ္ေဖာ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ယခင္က အခမဲ့ကုသခြင့္ ရခဲ့ေသာ ျပည္သူ႔ေဆး႐ုံမ်ားမွာ မဆလေခတ္ကတည္းကပင္ ထုိက္သင့္သေလာက္ အကုန္အ က်ခံခဲ့ၾကရၿပီ ျဖစ္ၿပီး ယခုေခတ္ စရိတ္မွ်ေပး က်န္းမာေရး အစီအစဥ္မွာလည္း ေဆး႐ုံေတြမွာ ေဆးမရွိ၍ ဆရာ၀န္ေရးေပးေသာ ေဆးဖုိး၀ါးခကုိ ျပင္ပမွ၀ယ္ယူရၿပီး ဆရာ၀န္ ဆရာမတုိ႔အတြက္ပါ ပူေဇာ္ေပးကမ္းရေသာေၾကာင့္ စရိတ္မွ်ေပးမဟုတ္ေတာ့ပဲ စရိတ္အကုန္က်ခံရသည့္ အစီအစဥ္ပင္ ျဖစ္ေနေလသည္။
ပုဂၢလိကေဆး႐ုံႀကီးမ်ားမွ အထူးကုဆုိေသာ ဆရာ၀န္ႀကီးမ်ား၏ အရည္အခ်င္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း အားထားယုံ ၾကည္ေလာက္စရာမရွိ။ ထုိေဆး႐ုံႀကီးမ်ားတြင္ ေငြေသာက္ေသာက္လဲ အကုန္ခံၿပီး လူ႔ဘ၀ကုိ ေက်ာခုိင္းစြန္႔ခြာသြားၾကရသူေတြ မွာ မနည္းမေနာ ျဖစ္၏။ လက္တည့္စမ္း ကုသတတ္ၾကေသာ ၎တုိ႔အေပၚ ယုံၾကည္မႈ မရွိေသာေၾကာင့္ ေငြတတ္ႏုိင္သူအခ်ဳိ႕မွာ ထုိင္းႏွင့္ စကၤာပူတုိ႔အထိ သြားေရာက္ ကုသၾကရသည္။
စစ္အုပ္စုလက္ေအာက္ ဗမာျပည္လူထုမွာ ေရာဂါကုသမႈ အေတြ႔အႀကံဳနည္းပါးၿပီး လူနာအေပၚ ေသြးသားရင္းျခာလုိ စိတ္ေစတနာ မထားႏုိင္ေသာ၊ အမွားကုိ တာ၀န္မယူႏုိင္ေသာ ဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ ယဥ္ပါးအသားက်ေနခဲ့ၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္ အနီး၀န္းက်င္ ၿမိဳ႕ေနလူထုအေနျဖင့္မူ ေက်ာ္သူ၏ နာေရးကူညီမႈအသင္းႏွင့္ ျမတ္သုခေဆးခန္းတုိ႔ကုိသာ အားကုိးအားထားျပဳ ေနရေလသည္။
(၆)
ဗမာႏုိင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္ကုိ ျမွင့္တင္ရန္အတြက္ စစ္အုပ္စုအေနျဖင့္ အေတြးအေခၚေတြကုိ ျပင္ဖုိ႔လုိေၾကာင္း ကုိမင္း ကုိႏုိင္ ေျပာ၏။ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးကိစၥကုိ ကာကြယ္ေရးအသုံးစရိတ္ေလာက္ပင္ တန္ဖုိးမထားေသာ စစ္အုပ္စု၏ ညံ့ဖ်င္း မႈမ်ားကုိ ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္သည္။ မည္သည့္ျပည္ပရန္မွ် မရွိပဲ ျပည္တြင္းစစ္ကုိ အေတာမသတ္ ေတာက္ေလာင္ေစၿပီး စစ္ေရးအသုံး စရိတ္မ်ားကုိ အဆင့္ဆင့္ ခုိး၀ွက္စားရင္းျပၾကကာ၊ တကယ္တမ္းအားျဖင့္ လူထုထံမွသာ ေပၚတာဖမ္း၊ အဓမၼ လုပ္အားေပးေခၚ၊ လမ္းျပင္ေၾကး၊ ဘာေၾကးညာေၾကး၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးေကာက္ခံၿပီး ေကာက္ရသမွ် အခြန္အတုပ္မ်ားကုိ ေ၀စုခြဲလ်က္ မိမိတုိ႔အာဏာတည္ ၿမဲႏုိင္ေရး အထက္ကုိ အဆင့္ဆင့္ ပံ့ပုိးေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ဗမာႏုိင္ငံ၏ ကာကြယ္ေရးအသုံးစရိတ္ဆုိသည္မွာ ၎တုိ႔စစ္အုပ္စု အတြက္ သပိတ္၀င္အိတ္၀င္ ေျဗာင္က်က် ခုိးယူဖုိ႔သာျဖစ္၏။ ကာကြယ္ေရးအသုံးစရိတ္ေတြ အမ်ားအျပား ရယူထားေသာ စစ္ အုပ္စု၏ တပ္သည္ ဗမာျပည္ထဲမွာ ဘာေတြကုိမ်ား ကာကြယ္ေနပါသနည္း။
ရခုိင္မွာ အဓိက႐ုဏ္းေတြ ထပ္မံျပင္းထန္လာသည့္ကိစၥ။ ေက်ာက္ျဖဴ ေတာင္ကုတ္၊ စစ္ေတြတုိ႔က စခဲ့သည့္ ရခုိင္ဘဂၤါ လီ ပဋိပကၡမွာ ေျမာက္ဦး၊ သံတြဲ၊ တုိ႔မွေန၍ ရမ္းၿဗဲ၊ မင္းျပား၊ ေျမပုံ၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ရေသ့ေတာင္တုိ႔အထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔လာခဲ့ၿပီျဖစ္ၿပီး အိမ္မ်ား မီး႐ႈိ႕ခံရ၊ ႏွစ္ဘက္လူမ်ား အျပန္အလွန္ သတ္ျဖတ္ ေသေၾကေနၾကရသည္။ တခုထူးထူးဆန္းဆန္း ၾကားရသည္မွာ ျမန္ မာစစ္တပ္က ရခုိင္မ်ားကုိ တမင္ပင္ ေသေသခ်ာခ်ာ ခ်ိန္ရြယ္ ပစ္ခတ္ခဲ့ၾကသည္ကုိ မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားက ျပန္လည္ေဖာ္ ထုတ္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ တုိင္းရင္းသား ျပည္သူလူထု၏ အသက္အုိးအိမ္ကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရမည့္တပ္သည္ အမ်ဳိးသား ေရးတာ၀န္ကုိ သစၥာေဖာက္ကာ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြကုိ ပစ္ခတ္ေနၿပီ ျဖစ္၏။ တဘက္မွ ေငြေၾကးျဖင့္ ခုိင္းေစေသာေၾကာင့္ လုပ္ေပးၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံအခ်ဳိ႕က ဆုိသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားသည့္ ဘဂၤါလီ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကိစၥ တပ္မေတာ္ႏွင့္လက္တြဲၿပီး တတပ္တအား ပါ၀င္ တုိက္ဖ်က္သြားမည္ဟု ၈၈ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ကုိကုိႀကီးက ေျပာခဲ့သည္။ ေရႊည၀ါဆရာေတာ္ကလည္း စစ္အုပ္စုရဲ႕ ေထာင္ ေခ်ာက္ထဲ အ၀င္မခံရန္ မိန္႔ၾကားၿပီး တကယ္တမ္း ျဖစ္လာပါက မိမိတုိ႔သံဃာမ်ားကပါ တပ္မေတာ္နဲ႔လက္တြဲၿပီး ကာကြယ္ တုိက္ဖ်က္သြားမည့္အေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။ လူထုအေနျဖင့္မူ ယခုလုိပုံစံမ်ဳိးျဖင့္ တပ္မေတာ္ဆုိသည့္ ျပည္ဖ်က္စစ္အုပ္စု လက္ ပါးေစမ်ားႏွင့္ လက္တြဲေရးကုိ မည္ကဲ့သုိ႔ ယုံၾကည္ကုိးစားရမည္နည္း။
မၾကာေသးမီက တုိင္းရင္းသားအင္အားစုမ်ား၏ ယူအဲန္အက္ဖ္စီႏွင့္ ေတြ႔လုိေၾကာင္း ဦးေအာင္မင္း ေျပာခဲ့သည္။ ကခ်င္ ႏွင့္လည္း ေရႊလီမွာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိေန၏။ ႏွစ္ဘက္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးရန္ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္မွာပင္ စစ္အုပ္စုတပ္မ်ား၏ ကခ်င္ နယ္ေျမအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ တုိက္ပြဲေတြကေတာ့ ဆက္လက္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ေကအုိင္အုိ တည္ေထာင္မႈ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔မွာေတာ့ ေကအုိင္ေအက မိမိနယ္ေျမအတြင္းမွ စစ္အုပ္စု၏ တပ္စခန္းအခ်ဳိ႕ကုိ လက္နက္ႀကီး မ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ကာ ေကအုိင္အုိေန႔ကုိ ဂုဏ္ျပဳလုိက္ေၾကာင္းႏွင့္ စစ္အုပ္စုတပ္မ်ားဘက္ကလည္း ေဒါသတႀကီး ျပန္လည္ရမ္း သမ္းပစ္ခတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေကအုိင္အုိဘက္က ပစ္ခတ္မႈမွာ စစ္အုပ္စုတပ္အခ်ဳိ႕ကုိ ေသေၾက ထိခုိက္ေစခဲ့ေသာ္လည္း စစ္အုပ္စု တပ္၏ လက္နက္ႀကီးေတြကေတာ့ ေကအုိင္အုိကုိ ထိခုိက္မႈမရွိခဲ့ေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။
အခါမ်ားစြာ အလိမ္ခံခဲ့ရၿပီးျဖစ္ေသာ စစ္အုပ္စုႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲအေပၚ အေလးအနက္ မထားေၾကာင္းႏွင့္၊ မွန္မွန္ ကန္ကန္ မေဆြးေႏြးပါက တုိက္ပြဲမ်ားကုိ ဆက္လက္ရင္ဆုိင္ရန္ အဆင္သင့္ ရွိေနေၾကာင္း ေကအုိင္ေအက ထုတ္ေဖာ္ျပသလုိက္ ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေနျဖင့္လည္း ဖုတ္ပူမီးတုိက္ ေတြ႔ဆုံကာ ဒေရာေသာပါးႏွင့္ စကားေတြ စြတ္ ကၽြံၿပီး ရန္သူအဖုိ႔ အားရေက်နပ္ေစမည္႔ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ဳိးမျဖစ္ရန္ ဂ႐ုစုိက္ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။
(၇)
ၿပီးခဲ့သည့္အေခါက္ ႏုိင္ငံျခားကုိ မိမိတုိ႔ကုိယ္စီ အက်ဳိးအျမတ္အတြက္ အသီးသီးအႆက ထြက္ခြာၾကစဥ္ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က စန္ရွင္ေတြ ႐ုတ္သိမ္းမယ္ဆုိရင္ ေထာက္ခံေၾကာင္း ေျပာခဲ့လုိက္သည္ႏွင့္ မေရွးမေႏွာင္းမွာပင္ အေရၿခံဳ သမၼတ သိန္းစိန္ကလည္း ေဒၚစုကုိ လူထုလက္ခံရင္ သမၼတ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာလုိက္သည္။ အေျခခံဥပေဒအရ မျဖစ္ႏုိင္မွန္းသိလ်က္၊ စန္ရွင္ ႐ုတ္သိမ္းေရးကိစၥ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေထာက္ခံမႈအေပၚ တုန္႔ျပန္သည့္အေနျဖင့္ ေလာကြတ္ေခ်ာ္ ေျပာဆုိလုိက္ ေသာ အႏွစ္မဲ့စကားသာ ျဖစ္သည္။
ထုိစကားကုိ ၾကားသည္ႏွင့္ စစ္အုပ္စုလက္ေအာက္ လႊတ္ေတာ္မွေန၍ အေျခခံဥပေဒကုိ္ ျပင္ဖုိ႔ရန္ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ေၾကာင္း မၾကာေသးမီကမွ အနည္းငယ္ ရိပ္မိလာခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း မိမိ္သာ သမၼတအာ ဏာကုိရလွ်င္ လူထုအက်ဳိးအတြက္ ျပင္ဆင္စရာရွိတာေတြ ျပင္ဆင္ႏုိင္ေကာင္းရဲ႕ဟူေသာအႀကံျဖင့္ အဲန္အယ္လ္္ဒီ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေကာ သမၼတအျဖစ္ပါ လုပ္ေဆာင္ရဲေၾကာင္း ေျပာလုိက္ျပန္ေလသည္။ သုိ႔ရာတြင္ ေျပာဆုိပုံ နည္းလမ္းမက်ေသာေၾကာင့္ သူ႔ကုိ အမွီျပဳလ်က္ အျမတ္ထုတ္ရန္ ကပ္ရပ္ခ်ီးပင့္ ေနၾကသူအခ်ဳိ႕ထံမွအပ လူထုထံကမူ စိတ္၀င္တစား လႈိက္လွဲေထာက္ခံမႈ မရွိေသာ မလုိလားဖြယ္ အသံမ်ားကုိ ျပန္၍ ၾကားသိခဲ့ရေလသည္။
စစ္အုပ္စုႏွင့္ မည္မွ်ပင္ အလြမ္းသင့္သည္ျဖစ္ေစ စစ္တပ္ကုိ မခ်ဳပ္ကုိင္ႏုိင္ပဲ သမၼတလုပ္မည္ဆုိလွ်င္ ႀကိဳးဆြဲခံ သမၼတ သာ ျဖစ္ႏုိင္ေပလိမ့္မည္။ ထုိအတြင္း ယခင္ျပည္ပခရီးစဥ္တုန္းက သမၼတသက္တမ္း တစ္ႀကိမ္သာလုပ္မည္ဟု ဆုိခဲ့ေသာ အေရ ၿခဳံသမၼတသိန္းစိန္ကလည္း လူထုလက္ခံလွ်င္ေနာက္တစ္ႀကိမ္ သမၼတ သက္တမ္းအတြက္ စဥ္းစားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိလုိက္ျပန္ သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ စကားေကာ၊ အေရၿခံဳသမၼတ၏စကားပါ ႐ႈံ႕ခ်ည္ႏွပ္ခ်ည္ ကေလးကလားစကားမ်ားပင္ ျဖစ္၏။
ဗမာျပည္၏လက္ရွိအေနအထားမွာ သန္းေခါင္ထက္နက္ေသာ ညဥ့္မ်ားကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး ေရာင္နီပ်ဳိ႕လုဆဲဆဲ အခ်ိန္အ ခါသုိ႔ ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ျပည္သူလူထုသည္ ပုပ္ေဟာင္နံေစာ္ေနေသာ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္၊ မဆလေခတ္၊ န၀တ နအဖေခတ္မ်ားကုိ အလူးလူးအလိမ့္လိမ့္ ေက်ာ္ျဖတ္လာခဲ့ၿပီးေနာက္ အေရၿခဳံသမၼတေခတ္မွေန၍ ႐ုန္းထြက္လြတ္ေျမာက္ ႏုိင္ရန္ အံခဲႀကဳိးပမ္းလ်က္ရွိေန၏။ လက္ပန္ေတာင္းေတာင္ကိစၥ လႈပ္ရွားေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားလုိ၊ ရန္ကုန္ မႏၱေလး စက္႐ုံအလုပ္႐ုံ တုိ႔မွ အလုပ္သမား ဆႏၵျပပြဲမ်ားလုိ၊ လယ္သိမ္းခံ ေျမသိမ္းခံတုိ႔၏ မေက်နပ္ခ်က္မ်ားလုိ၊ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားခံ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားမွ တက္ေခါက္သံမ်ားလုိ၊ အဆင့္ဆင့္ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား ခံေနရသည့္ တပ္မေတာ္အတြင္းမွ ေအာက္ေျခ အရာခံအၾကပ္တပ္သားမ်ား၏ အံႀကိတ္သံမ်ားလုိ၊ လူထုအၾကား မာန္သြင္းသံမ်ား ညံလာခဲ့ၿပီဆုိလွ်င္ ဗမာျပည္၏ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အမ်ဳိးသားေရး၊ စီးပြားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ ကိစၥအ၀၀သည္လည္း ပြင့္လင္းေသာ ေနေရာင္ျခည္ေအာက္ ေတာက္ပ လာႏုိင္ေတာ့မည္ ျဖစ္ေလသည္။    KAREN   INFORMATION  CENTER