Saturday, September 28, 2013
ဇာတ္ပါဠိေတာ္တြင္ လာရွိေသာ မိန္းမပ်က္အဂၤါ(၂၅)ခ်က္
-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.
Wednesday, 28 , September 2013
------------------------------
၁။ လင္ေယာက်္ား အရပ္တစ္ပါးသြားတာကုိ ခ်ီးမြမ္းတတ္ျခင္း။
၂။ အရပ္ေ၀းသြားေသာ လင္ေယာက်္ားအား အမွတ္မရတတ္ျခင္း။
၃။ လင္ျပန္ေရာက္လာသည္ကုိ မႏွစ္သက္ျခင္း။
၄။ လင္ေယာက်္ား ဂုဏ္ေက်းဇူးမဲ့ေအာင္ ေျပာဆုိတတ္ျခင္း။
၅။ လင္ေယာက်္ားအေပၚတြင္ ခ်ီးမြမ္းစကား မေျပာဆုိတတ္ျခင္း။
၆။ လင္ေယာက်္ားအေပၚတြင္ အက်ိဳးမဲ့ကုိသာ ျပဳတတ္ျခင္း။
၇။ လင္ေယာက်္ားအေပၚတြင္ အက်ိဳးရွိသည္ကုိ မျပဳတတ္ျခင္း။
၈။ လင္ေယာက်္ားအေပၚတြင္ ျပဳလုပ္ေပးရမည့္တာ၀န္ကုိ မျပဳလုပ္ေပးျခင္း။
၉။ လင္ေယာက်္ားအေပၚတြင္ မျပဳလုပ္ေပးသင့္တဲ့အမႈမ်ားသာ ျပဳလုပ္ေပးျခင္း။
၁၀။ အ၀တ္ကုိ ၿမဲစြာ၀တ္၍ အိပ္တတ္ျခင္း။
၁၁။ လင္ကုိ ေက်ာေပးအိပ္ျခင္း။
၁၂။ ကေျပာင္းကျပန္ အိပ္တတ္ျခင္း။
၁၃။ အသက္ရႈ ၾကမ္းတမ္းစြာ အိပ္တတ္ျခင္း။
၁၄။ လင္ေယာက်္ား စိတ္ဆႏၵကုိ ဆန္႔က်င့္ဘက္လုပ္ၿပီး စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ ျပဳလုပ္တတ္ျခင္း။
၁၅။ က်င္ႀကီးက်င္ငယ္စြန္႔ရန္ ခဏခဏ သြားတတ္ျခင္း။
၁၆။ ေဖာက္ျပန္ေသာ အက်င့္ကုိ က်င့္တတ္ျခင္း။
၁၇။ က်န္းမာေရးေဖာက္ျပန္ခ်င္ေယာင္ ေဆာင္တတ္ျခင္း။
၁၈။ တျခားေယာက်္ားအသံကုိ နားစြင့္ၿပီး နားေထာင္တတ္ျခင္း။
၁၉။ လင္ေယာက်္ားရွာေဖြထားေသာ ပစၥည္းဥစၥာကုိ မတရားျဖဳန္းတီးပစ္တတ္ျခင္း။
၂၀။ တဏွာကာမစိတ္နဲ႔ အိမ္နီးခ်င္းေယာက်္ားမ်ားကုိ အကၽြမ္း၀င္တတ္ျခင္း။
၂၁။ အခ်ိန္အခါမဲ့တြင္ လင္ငယ္ရွာေဖြရန္ လမ္းတကာသုိ႔ ၀င္ထြက္သြားလာတတ္ျခင္း။
၂၂။ လင္ငယ္ေနၿပီး လင္ႀကီးေပၚတြင္ ရုိေသျခင္းမရွိဘဲ မေကာင္းႀကံတတ္ျခင္း။
၂၃။ အိမ္တံခါး၀တြင္ အၿမဲလုိလုိ ေနထုိင္တတ္ျခင္း။
၂၄။ ခႏၶာကုိယ္ အဂၤါႀကီးငယ္တုိ႔ကုိ ေဖာ္ျပတတ္ျခင္း။
၂၅။ အရပ္တကာ ေလွ်ာက္သြားတတ္ျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
(မဟာကုဏာလဇာတ္၊ ဇာတကပါဠိေတာ္၊ ဒုတိယအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ(၁၂၁)
အိမ္ေထာင္သည္ဘ၀တြင္ ေယာက်္ားမိန္းမႏွစ္ဦးတုိ႔ မကြဲကြာေအာင္ ဘယ္လုိျပဳမႈေနထုိင္ရမလဲလုိ႔ ေမးထားတဲ့ေမးခြန္းကုိ မိန္းမသားဘက္က မိန္းမပ်က္အဂၤါမ်ားမွ ေရွာင္ၾကဥ္ႏုိင္ၿပီး ေယာက်္ားသားဘက္ကလည္း မိမိဇနီးမယားကုိ ေစာင့္ၾကည့္ကာ သတိေပးျပင္ဆင္ေပးႏုိင္ဖုိ႔ မိန္းမသားမ်ား ေရွာင္ၾကဥ္ရမဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ ေရးေပးလုိက္ပါတယ္။ မၾကာခင္ ေယာက်္ားသားမ်ားေရွာင္ၾကဥ္ရမဲ့ အခ်က္ေတြလည္း တင္ေပးပါဦးမယ္။
ဒီအခ်က္အလက္မ်ားကို ေရးသားေပးရျခင္းမွာ မိန္းမမ်ားကလည္း မိမိတုိ႔ ဒီအခ်က္ေတြထဲက ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ေနၿပီဆုိရင္ မိမိကုိယ္ကုိ မိန္းမပ်က္မျဖစ္ေအာင္ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ဖုိ႔၊ ေယာက်္ားမ်ားကလည္း မိမိဇနီးမယားဟာ မိန္းမပ်က္ ဟုတ္မဟုတ္ကုိ စိစစ္တတ္ၿပီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ အက်ိဳးရွိေစလုိတဲ့ ေစတနာနဲ႔ ေရးသားေပးလုိက္တာပါ။
မိန္းမသားမ်ားကလည္း မိန္းမပ်က္ဘ၀မွ လြတ္ကင္းၾကကာ ေယာက်္ားသားမ်ားလည္း မိန္းမပ်က္မ်ားနဲ႔ ကင္းရွင္းၾကပါေစလုိ႔ ဆႏၵျပဳလ်က္....။
☂♥ ဘာကိုမွ ရည္ရြယ္ျခင္း မရွိပါ။ ♥☂
ဝင္ၾကည့္မိေသာ web-site ထဲမွ post ကို ျပန္လည္ျဖန္႕ေဝျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
♥☂♥ မွ်ေ၀ေပးတာလဲေမတၱာတစ္ခုပ ါ ♥☂♥
ေလးစားစြာျဖင့္ ☂ေက်ာ္စြာ၀င္း☂
ရခိုုင္ ဆိုုေရ နာမကိုု ကမၻာတည္သရိြ႕ လက္ဆင့္ကမ္းပနာ ရကၡိတအမ်ိဳး ထြန္းေျပာင္းနိုုင္ပါစီ
စ္ေတြ သား shared Share Arakan News's photo.
သတင္း — September 28, 2013 at 12:01 pm ျမန္မာတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား အေနာက္ဘက္ နယ္စပ္ ျခံစည္းရိုး တေလွ်ာက္တြင္ အိႏၵိယ BSF မ်ားကဲ့သိုု႕ ကင္းလွည့္ (နိရဥၥရာ- ၂၈ စက္တဘၤာ ၂၀၁၃) အိႏၵိယ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ သူႏိုင္ငံ ျခံစည္းရိုး အနီး ကင္းလွည့္ေနစဥ္။
ျမန္မာ- ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နယ္စပ္တြင္ တာ၀န္က်ေနေသာ ျမန္မာ့ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားသည္ နယ္စပ္ ျခံစည္းရိုး တေလွ်ာက္တြင္ အိႏၵိယ နယ္လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ BSF ကဲ့သို႕ ေန႕ည မျပတ္ ကင္းလွည့္ေနၾကသည္ဟု မ်က္ျမင္ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ “ အရင္တုန္းကေတာ့ ျမန္မာ စစ္တပ္ေတြ ခုလို လူပ္ရွားတာမ်ိဳးကို မေတြ႕ရဘူး။ ဦးဇင္းတို႕ ဟို… အိႏၵိယ- ဘဂၤလာနယ္စပ္မွာ အိႏၵိယဘက္က နယ္စပ္ လံုျခံဳေရး စစ္သားေတြ သူတို႕လုပ္ထားတဲ့ ျခံစည္းရိုး အနီးမွာ ဒီလို ကင္းလွည့္တာမ်ိဳးကို ျမင္ဖူးတယ္။ အခုေတာ့ ျမန္မာဘက္က စစ္သားေတြလည္း ျခံစည္းရိုး တေလွ်ာက္ ကင္းလွည့္ေနတာေတြကို ေတြ႕ေနရပါတယ္” ဟု နယ္စပ္ မီးတိုက္ေဒသမွ ဦးဇင္း တစ္ပါးက ဆိုသည္။ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ ေျမာက္ပိုင္း မီးတိုက္နယ္ေျမမွာ မိုင္တိုင္အမွတ္ ၃၇ မွ ၄၀ အၾကားတြင္ တည္ရွိျပီး ယခုအခါ ခမရ ၃၅၃ မွ စစ္သားမ်ားသည္ အဆိုပါ မိုင္တိုင္အနီး ေတာက္ေလွ်ာက္ကာရံထားေသာ ျခံစည္းရိုး အနီးတြင္ ေန႕ည မျပတ္ ကင္းလွည့္ေနသည္ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။ ယင္းျပင္ မိုင္တိုင္အမွတ္ ၄၁ မွ ၄၅ ထိ ေအာင္သေျပ၊ ခေမာင္းဆိပ္ နယ္ေျမတြင္ ခမရ ၅၅၂ က လံုျခံဳေရးကို တာ၀န္ယူထားျပီး ျခံစည္းရိုး တေလွ်ာက္ ကင္းလွည့္ေနသည္ကို ျမင္ေတြ႕ရသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ ျမန္မာ- ဘဂၤလာနယ္စပ္ နဟုန္း နဟမ္းဘက္ႏွင့္ မိုင္တိုင္ အမွတ္ ၄၈ တည္ရွိရာ ဗႏၶဳေက်းရြာ အနီးတြင္လည္း မခရ ၅၅၂ က လံုျခံဳေရးကို တာ၀န္ယူသည္ဟု သိရသည္။ ခမရ ၅၅၁ မွ မိုင္တိုင္အမွတ္ ၅၈ မွ ၆၅ ထိ တာ၀န္ယူထားျပီး အဆိုပါ ေဒသတြင္လည္း အထိုင္ လံုျခံဳေရးကင္းမ်ား၊ လွည့္ကင္မ်ားခ်ကာ နယ္စပ္ လံုျခံဳေရးကို တိုးျမွင့္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟုု ဆိုသည္။ ယခု တည္ေဆာက္ထားေသာ ျခံစည္းရိုးကို ျဖတ္ေက်ာ္ သြားလာသူ မည္သူ႕ကို မဆိုပါ ပစ္ခတ္ရန္ စစ္တပ္က ညႊန္ၾကားထားၾကာင္း၊ သုိ႕အတြက္ နယ္စပ္ေန ျပည္သူမ်ားမွာ ျခံစည္းရိုး အနီးသို႕ မကပ္ရဲၾကေၾကာင္း ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား၏ အေျပာအရ သိရသည္။ အိႏၵိယ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ BSF သည္ ျခံစည္းရိုးကို ျဖတ္ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္သူမ်ားကို မၾကာခဏ ပစ္ခတ္ႏွိမ္ႏွင္းမူမ်ား ျပဳလုပ္ေလ့ ရွိသျဖင့္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏိုင္ငံသားမ်ား ေသဆံုးမူမ်ား ရွိေသာ္လည္း ျမန္မာနယ္စပ္တြင္မူ ျမန္မာစစ္တပ္မွ ထိုသို႕ ပစ္ခတ္ႏွိမ္ႏွင္းမူမ်ားကုိ မၾကားရေသးဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ - See more at: http://www.narinjara.com/burmese/?p=7180#sthash.x0qb4LSQ.dpuf
Friday, September 27, 2013
ေမာင္ေတာျမိဳ႕ ေအာင္ဗလ ဆရာေတာ္ၾကီး ရုတ္တရက္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူ
(နိရဥၥရာ- ၂၅ စက္တဘၤာ ၂၀၁၃)
ရခိုင္ျပည္နယ္ အေနာက္ဘက္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္အတြင္း အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာအက်ိဳးကို ရြပ္ရြပ္ခၽြန္ခြ်န္ ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ေအာင္ဗလဆရာေတာ္ၾကီး သည္ ယေန႕နံနက္က ရုတ္တရက္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ၾကီး ဘဒၵႏၱ ပညိျႏၵိယ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခ်ိန္တြင္ သက္ေတာ္ (၇၆) ႏွစ္၊ ၀ါေတာ္ (၅၆) ၀ါရွိျပီ ျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္ၾကီးသည္ ယမန္ေန႕ ညေနပိုင္း အထိ က်န္းက်န္းမာမာ ရွိေနခဲ့ျပီး ညဥ့္ ၁၁ နာရီခန္႕တြင္ မအီမသာ ျဖစ္လာရာမွ ဆရာ၀န္ ေခၚယူျပသခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း မပ်ံလြန္မီ အခ်ိန္ အနည္းငယ္ထိ ရယ္ေမာေမာ စကားေျပာဆိုႏိုင္ခဲ့ျပီး ယေန႕နံနက္ ၅ နာရီခြဲတြင္ ရုတ္တရက္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ၾကီးမွာ ေသြးတိုးေရာဂါ အခံရွိျပီး အဆိုပါ ေရာဂါျဖင့္ပင္ ကြယ္လြန္သြားပံုရသည္ဟု အဆိုပါ ေက်ာင္းလက္ေထာက္ ဆရာေတာ္ ပညာ၀ံသက ေျပာသည္။
ေအာင္ဗလ ဆရာေတာ္ၾကီးကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ပု႑ားကၽြန္းျမိဳ႕နယ္ ကၽြဲရိုင္းေခ်ာင္းေက်းရြာတြင္ ၁၉၂၂ ခုႏွစ္တြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္ၾကီး၏ ဖခမည္းေတာ္ ဦးေရႊသာေက်ာ္ႏွင့္ မယ္ေတာ္မွာ ေဒၚမိုးစိန္ဦး ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိသည္။
ဆရာေတာ္ၾကီး ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားသည့္ အေပၚ တံတိုင္းၾကီး တစ္ခု က်ိဳးသြားသကဲ့သို႕ ခံစားရသည္ဟု တပည့္မ တစ္ဦးျဖစ္သူ မေဌးေဌးေဇာ္မွ ေျပာသည္။
“ ဆရာေတာ္ၾကီးလို ဆရာေတာ္ တစ္ပါး ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္မွာ အစားထုိး ရရွိဖို႕ဆိုတာ မလြယ္ေတာ့ပါ။ ကၽြန္မ အပါအ၀င္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕သူ ျမိဳ႕သားေတြကေတာ့ တံတိုင္းၾကီး တစ္ခု က်ိဳးသြားသလို ခံစားရပါတယ္” ဟု သူမက ဆိုသည္။
ဆရာေတာ္ၾကီးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္နယ္စပ္တြင္ ဘာသာေရး၊ သာသနာေရး၊ လူမူေရး ကိစၥရပ္မ်ားကို ကိုယ္က်ိဳးစြန္႕ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ပုဂၢိဳလ္တစ္ပါး ျဖစ္သည္သာမက ဘဂၤလာေဒခ်္႕ရွိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အတြက္လည္း ႏိုင္သည့္ဘက္က တာ၀န္ ထမ္းရြက္ေနေသာ ဆရာေတာ္ တစ္ပါး ျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္ အေပၚ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားသာမက အနယ္နယ္အရပ္ရပ္က ေရာက္ရွိလာၾကေသာ အစိုးရ အရာရွိၾကီးမ်ား၊ ဌာနဆိုင္ရာ ၀န္ထမ္းမ်ားကလည္း အထူးရိုေသေလးစားခံရေသာ ဆရာေတာ္ၾကီး တစ္ပါးျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္ၾကီး၏ ၾကြင္းက်န္ရစ္ေသာ ရုပ္ကလပ္ကို ဖူးေမွ်ာ္ရန္ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ တပည့္တကာမ်ားလည္း ေရာက္ရွိလာၾကေနျပီး ေဒသခံျပည္သူမ်ားမွာ ခ်ံဳးပြဲခ် ငိုေၾကြးေနၾကသည္ဟု မ်က္ျမင္မ်ားက ေျပာဆိုသည္။
ဆရာေတာ္ၾကီး ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားသည့္ အေပၚ သတင္းေမးလိုသူမ်ား၊ ေငြေၾကး ပါ၀င္ လွဴဒါန္း လိုသူမ်ားသည္ ဆရာေတာ္ ပုညာနႏၵ (ျမိဳ႕မေက်ာင္းဆရာေတာ္) ဖံုး- ၀၉၄၂၀၀၈၅၁၁၁ သုိ႕၎၊ ေမာင္၀င္းႏိုင္ (ဖံုးနံပတ္- ၀၉၄၂၁ ၇၃၂၉ ၆၂) သို႕ ဆက္သြယ္ ႏိုင္ပါသည္။
Thursday, September 26, 2013
Making of "Lost Kingdom of Arakan" documentary. The name Rakhine or Arakan was originated from Pali word: Rakkha-Rakkhine-Rakhine ; Ahrakkha-Arakan: meaning that who were titled this name in honour of preservation on their national heritage and ethics or morality-Sila. Arakan ( Rakhine ) was once independent Kingdom (BC 3325 - AD1784) In mid-November, 1784 the Burman King Maung Wine violated the good friendly neighbour's ethics, dispatched his invading forces into Arakan and occupied it by the end of 1784. Arakanese (Rakhine) are Theravada Buddhism. After 1784, Arakan (Rakhine Nationality) are part of Union Myanmar. In March 2012 German Production company planned to make aerial shots for a ZDF documentary of the lost Kingdom of Arakan in today (Rakhine, Myanmar) near the Bay of Bengal. Mrauk-U, a fine last royal capital of Rakhine has scenic beauty and historical remains which are inextricable and remarkable. Innumerable pagodas belonging to all ages can be found throughout the city. It is no wonder that Mrauk-U is popularly known as the 'Land of Pagodas' and Europeans remarked Mrauk-U as 'The Golden City'. To realize the aerial images we used a so called Mikrokopter, a tiny multirotor flying machine which is controlled by a wireless remote control. The camera is also controlled by wireless transmission of the video signal to a high-resolution video goggles which gives the pilot real time control about the recorded image. All the scenes has been NOT stabilized in post production, NOT slowed down, only some color correction was made. To realize a long distance flight of 13 minutes, a high capacity lithium polymer battery was used.
Wednesday, September 25, 2013
" ဒီအခ်က္ေၾကာင့္ဘဲ တိုင္းရင္းသားမ်ား လက္နက္ကိုင္ၿပီး တိုက္ခိုက္ေန ၾကတာဘဲ "
ေအာင္ျမေက်ာ္ (ရခုိင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္)
ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားမွ ဥပေဒပညာရွင္မ်ားျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ IDLO အဖြဲ႕မွ အီတလီႏိုင္ငံသား Mr.JASPER PAUW ႏွင့္ လြန္ခေရ တစ္ပတ္ေလာက္က ၂ နာရီေက်ာ္ေလာက္ ၾကာေအာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒႏွင့္ ပတ္သတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါ သည္။
ေဆြးေႏြးမူ ကေတာ ေတာ္ေတာ္ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႔ေဆြးေႏြးျဖစ္
၁။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ ဇယား(၂)အား လံုး၀ဖ်က္သိမ္းၿပီး ျပည္နယ္မ်ား အတြက္ အသစ္ျပန္လည္ေရးဆြဲေပးသင့္သည္ဟု ေျပာရာ သူက ဘာျဖစ္လို႕လဲ လို႕ျပန္ေမးျမန္းပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္က မင္းလဲဥပေဒသမားတေယာက္ဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာပါ၀င္ေရ ျပည္နယ္မ်ား၏ ဥပေဒေရးဆြဲပိုင္ခြင့္ဟာ ဇယား(၂)မွာ ပါေၾကာင္း ထိုဇယား(၂)တြင္ ျပည္နယ္မ်ား၏ လုပ္ပိုင္ ခြင့္ႏွင့္ျပည္ေထာင္စု၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ဟာ မိုးႏွင့္ေျမလိုကြာျခားပါေၾကာင္
၂။ ဒုတိယတစ္ခုအေနျဖင့္ တျခား ျပည္နယ္ေတြကေတာ သေဘာတူ လိုမွ တူလိမ့္မယ္လို႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ျပည္နယ္မွာ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေန တာကေတာ့ သားဆက္ျခား ဥပေဒျဖစ္သည့္ တစ္အိမ္ေထာင္ သားသမီး ၂ ဦးႏႈန္း ေမြးဖြါးေရးဥပေဒ ျဖစ္ပါေတလို႕ေျပာေတာ့ သူက ဘာျဖစ္လို႕ လဲေမးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က မင္းတို႕လို NGO ေတြကေတာ ငါတို႕ ရခိုင္ေတြ ကို အျမင္က်ဥ္းတယ္၊ လူ႕အခြင့္အေရးကိုခ်ဳိးေဖါက္တယ္ လို႕စြပ္စြဲၾကမယ္လို႕ ဒါေပမဲ့ငါတို႕ရခိုင္ျပည္မွာ ယခုလက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနက တဘက္ႏိုင္ငံ က ခိုး၀င္ၿပီးအေျခခ်ေနတဲ့ ဘဂၤလီေတြမွာ ခင္ဗ်ား အသက္အရြယ္ေလာက္ဘဲ ရွိ အုန္းမယ္ အသက္ ၅၉ ႏွစ္ရွိေသာ ဘဂၤလီအဘိုးႀကီးတစ္ေယာက္မွာ ယခုအခါ မိသားစု ၈၃ ေယာက္ရွိေနၿပီဆိုလ်င္ ခင္ဗ်ားယံုခ်င္မွ ယံုမွာလို႕ အခုကေတာ ငါတို႕ရခိုင္ျပည္မွာအဲဒီအဖိုးႀက
၃။ တတိယတစ္ခုအေနျဖင့္ အဲဒါကေတာ ငါတို႕ရခိုင္ျပည္နယ္တစ္ခုတည္း အေနႏွင့္ မဟုတ္ဘူး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားတိုင္း ေတာင္း ဆိုေနတဲ့ အခ်က္ဘဲလို႕၊ ဒီအခ်က္ေၾကာင့္ဘဲ တိုင္းရင္းသားမ်ား လက္နက္ ကိုင္ၿပီးတိုက္ခိုက္ေနၾကတာဘဲလို
အဲဒီအခ်က္ ၃ ခ်က္ကို အဓိကေျပာလိုပါေၾကာင္း ခင္ဗ်ားတို႕အေနျဖင့္ လဲ ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲ မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြး အၾကံျပဳက်တဲ့အခ်ိန္မွာ အခုေျပာျပခဲ့ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို မလြဲမေသြ ေျပာျပေပးပါေၾကာင္း၊ သူကလဲ ေက်းဇူးတင္ပါေၾကာင္း၊ အခုမွ ျပည္နယ္မ်ား၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ဗဟို အစိုးရ၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ မ်ားကြာျခားေနမူမ်ားကို ခင္ဗ်ားေျပာျပၿပီးမွ အေသးစိတ္ သိရသည့္အတြက္ ၀မ္းေျမာက္ပါေၾကာင္း ေနာင္လဲ အျမဲတမ္းေရာက္ရွိ မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ခင္ဗ်ားႏွင့္ အမ်ားႀကီးေဆြးေႏြးလိုပါေၾကာင္း၊
စာရွည္သြားပါ၍သည္းခံၿပီးဖတ္ေပးေ
ရခိုင္ျပည္နယ္ အေနာက္ဘက္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္အတြင္း အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာအက်ိဳးကို ရြပ္ရြပ္ခၽြန္ခြ်န္ ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ေအာင္ဗလဆရာေတာ္ၾကီး သည္ ယေန႕နံနက္က ရုတ္တရက္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ၾကီး ဘဒၵႏၱ ပညိျႏၵိယ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခ်ိန္တြင္ သက္ေတာ္ (၇၆) ႏွစ္၊ ၀ါေတာ္ (၅၆) ၀ါရွိျပီ ျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္ၾကီးသည္ ယမန္ေန႕ ညေနပိုင္း အထိ က်န္းက်န္းမာမာ ရွိေနခဲ့ျပီး ညဥ့္ ၁၁ နာရီခန္႕တြင္ မအီမသာ ျဖစ္လာရာမွ ဆရာ၀န္ ေခၚယူျပသခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း မပ်ံလြန္မီ အခ်ိန္ အနည္းငယ္ထိ ရယ္ေမာေမာ စကားေျပာဆိုႏိုင္ခဲ့ျပီး ယေန႕နံနက္ ၅ နာရီခြဲတြင္ ရုတ္တရက္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ၾကီးမွာ ေသြးတိုးေရာဂါ အခံရွိျပီး အဆိုပါ ေရာဂါျဖင့္ပင္ ကြယ္လြန္သြားပံုရသည္ဟု အဆိုပါ ေက်ာင္းလက္ေထာက္ ဆရာေတာ္ ပညာ၀ံသက ေျပာသည္။
ေအာင္ဗလ ဆရာေတာ္ၾကီးကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ပု႑ားကၽြန္းျမိဳ႕နယ္ ကၽြဲရိုင္းေခ်ာင္းေက်းရြာတြင္ ရခိုင္သကၠရာဇ္ ၁၂၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္ၾကီး၏ ဖခမည္းေတာ္ ဦးေရႊသာေက်ာ္ႏွင့္ မယ္ေတာ္မွာ ေဒၚမိုးစိန္ဦး ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိသည္။
ဆရာေတာ္ၾကီး ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားသည့္ အေပၚ တံတိုင္းၾကီး တစ္ခု က်ိဳးသြားသကဲ့သို႕ ခံစားရသည္ဟု တပည့္မ တစ္ဦးျဖစ္သူ မေဌးေဌးေဇာ္မွ ေျပာသည္။
“ ဆရာေတာ္ၾကီးလို ဆရာေတာ္ တစ္ပါး ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္မွာ အစားထုိး ရရွိဖို႕ဆိုတာ မလြယ္ေတာ့ပါ။ ကၽြန္မ အပါအ၀င္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕သူ ျမိဳ႕သားေတြကေတာ့ တံတိုင္းၾကီး တစ္ခု က်ိဳးသြားသလို ခံစားရပါတယ္” ဟု သူမက ဆိုသည္။
ဆရာေတာ္ၾကီးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္နယ္စပ္တြင္ ဘာသာေရး၊ သာသနာေရး၊ လူမူေရး ကိစၥရပ္မ်ားကို ကိုယ္က်ိဳးစြန္႕ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ပုဂၢိဳလ္တစ္ပါး ျဖစ္သည္သာမက ဘဂၤလာေဒခ်္႕ရွိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အတြက္လည္း ႏိုင္သည့္ဘက္က တာ၀န္ ထမ္းရြက္ေနေသာ ဆရာေတာ္ တစ္ပါး ျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္ အေပၚ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားသာမက အနယ္နယ္အရပ္ရပ္က ေရာက္ရွိလာၾကေသာ အစိုးရ အရာရွိၾကီးမ်ား၊ ဌာနဆိုင္ရာ ၀န္ထမ္းမ်ား၏ အထူး ရိုေသေလးစားမူကုိလည္း ခံရေသာ ဆရာေတာ္ၾကီး တစ္ပါးျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္ၾကီး၏ ၾကြင္းက်န္ရစ္ေသာ ရုပ္ကလပ္ကို ဖူးေမွ်ာ္ရန္ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ တပည့္တကာမ်ား တေဖြးေဖြး ေရာက္ရွိလာေနၾကျပီး ေဒသခံျပည္သူမ်ားမွာ ခ်ံဳးပြဲခ် ငိုေၾကြးေနၾကသည္ဟု မ်က္ျမင္မ်ားက ေျပာဆိုသည္။
ဆရာေတာ္ၾကီး ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားသည့္ အေပၚ သတင္းေမးလိုသူမ်ား၊ ေငြေၾကး ပါ၀င္ လွဴဒါန္း လိုသူမ်ားသည္ ဆရာေတာ္ ပုညာနႏၵ (ျမိဳ႕မေက်ာင္းဆရာေတာ္) ဖံုး- ၀၉၄၂၀၀၈၅၁၁၁ သုိ႕၎၊ ေမာင္၀င္းႏိုင္ (ဖံုးနံပတ္- ၀၉၄၂၁ ၇၃၂၉ ၆၂) သို႕ ဆက္သြယ္ ႏိုင္ပါသည္
အစိုးရ၏ လက္မွတ္ထိုးပြဲသည္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အာမခံခ်က္ရွိရန္လိုဟု UNFC ေျပာ
Wednesday, 25 September 2013 by ေရႊဟသၤာသတင္းဌာန
တိုင္းရင္းသား အပစ္ရပ္ အဖြဲ႔မ်ား၏ လက္မွတ္ ထိုးျခင္း မထိုးျခင္းသည္ အစိုးရ၏ တျပည္လံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ထိုးပြဲ၏ ဥပေဒေၾကာင္း အရ အာမခံခ်က္ ရွိသည့္ အေျခခံေပၚတြင္ အေရးႀကီး သည္ဟု ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ (UNFC) က ခံယူေၾကာင္း ေျပာခြင့္ ရသူ အတြင္းေရးမွဴး (၂) ခြန္ဥကၠာက ဆိုပါ သည္။
“ အစိုးရ ကေတာ့ ကုလ သမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း၊ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္းေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ဂ်င္မီကာတာ၊ ဘီလ္ကလင္တန္ စတဲ့ကမာၻ႕ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြကို ဖိတ္ခ်င္ ဖိတ္မွာေပါ့။ ဒါက သူတို႔ အလုပ္ပါ။ က်ေနာ္တို႔ ကေတာ့ ဒီလက္မွတ္ ထိုးပြဲဟာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ဘယ္ေလာက္ အာမခံခ်က္ ရွိလဲ ဆိုတဲ့ အေပၚမွာ မူတည္ ေနတယ္” ဟုဆိုပါသည္။
(၁) ႏိုင္ငံေရး အရ အင္အား ရွိသည့္ အင္အားစုမွ သက္ေသခံ ျဖစ္ရမည္။ (၂) လက္မွတ္ ေရးထိုးႏိုင္ရန္ ႏွစ္ဖက္လက္ခံ ႏိုင္ျပီး ခိုင္မာသည့္ သေဘာ တူညီခ်က္ ရွိရမည္။ (၃) သေဘာ တူညီခ်က္ကို ေဖါက္ဖ်က္ပါက ေဖါက္ဖ်က္သူ အေပၚ အေရးယူႏိုင္မည့္ အေနအထား ျဖစ္ရပါမည္။ (၄) အေရးပါေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား လက္မွတ္ ထိုးရမည္။ စသျဖင့္ ဥပေဒေၾကာင္း ကဲ့သို႔ အာမခံခ်က္ ရွိေသာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ထိုးပြဲမ်ဳိးကို UNFC မွ ေတာင္းဆို ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ထိုကဲ့သို႔ ဥပေဒေၾကာင္း အရ အာမခံခ်က္ ရွိသည့္ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ ထိုးပြဲမ်ဳိးကို ကမၻာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေရွ႔တြင္ လက္မွတ္ ထိုးလိုျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔မဟုတ္ပါက ေလ့လာသူမ်ားေရွ႔တြင္ အာမခံခ်က္ မရွိသည့္ ျပီးခဲ့သည့္ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး ပြဲမ်ဳိးကဲ့သို႔ အျဖစ္ မခံႏိုင္ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
အစိုးရ ဖက္ကလည္း တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအၿပီးသတ္ လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲသို႔ ကုလ သမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း၊ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ဂ်င္မီကာတာႏွင့္ ဘီလ္ကလင္ စသည့္ ကမာၻ႕ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတြင္ ဦးေဆာင္ ဦးရြက္ျပဳေနသူမ်ားကိုပါ ေလ့လာသူမ်ား အျဖစ္ တက္ေရာက္ႏိုင္ရန္ ဖိတ္ၾကားသြားမည္ဟု ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ ထူေထာင္ ေရး ေကာင္စီ (RCSS)၊ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ံုး KNU တို႔၏ WGEC နည္းပညာအဖြဲ႔ႏွင့္ ျမန္မာ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးစင္တာမွာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးစဥ္မွာ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ေျပာၾကား ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ထို႔အျပင္ လက္မႇတ္ ေရးထိုးပြဲကို ေအာက္တိုဘာလ အတြင္း က်င္းပႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားေနၿပီး သမၼတ၊ ဒုသမၼတ အပါအ၀င္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္တို႔ ကိုယ္တုိင္ ပါဝင္ လက္မွတ္ ေရးထိုး ၾကမည္ဟု ျမန္မာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာက ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဦးက ဆိုပါသည္။
ဤကဲ့သို႔ အစိုးရဖက္မွ အထက္ပါ အစီစဥ္မ်ား အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ျပင္ဆင္ေနသလို UNFC သည္လည္း ခိုင္မာေသာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိရန္ လိုအပ္သည့္ သေဘာ တူညီခ်က္ မ်ားကို ၄င္းတို႔ UNFC အဖြဲ႔ ၀င္မ်ား၏ တဖြဲ႔ခ်င္းသို႔ သြားေရာက္ျပီး အျမင္ သေဘာထား ရယူခဲ့ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ အေထြအေထြ အတြင္းေရး မွဴး ႏိုင္ဟံသာ ဦးေဆာင္ျပီး၊ KIA မွ ေကာင္စီ၀င္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ၾကည္ေနာင္၊ ရံုးအုပ္ ကိုထြန္းေဇာ္တို႔ အဖြဲ႔သည္ မြန္ျပည္သစ္၊ ေကအန္ယူ အပါအ၀င္ တျခား ႏိုင္ငံေရး အစုအဖြဲ႔မ်ားအား တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြးျပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ရယူ ခဲ့ပါသည္။
ထို႔နည္းတူ ကရင္နီ အမ်ဳိးသား တိုးတက္ေရး ပါတီ (KNPP) ေအဘြယ္တြိ ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႔သည္ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ (RCSS) အပါ၀င္ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္း အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား သြားေရာက္ တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြးျပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ရယူေနပါသည္။
RCSS သည္ ခိုင္မာေသာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းမွဳ အာမခံခ်က္မ်ား မရွိပါက လက္မွတ္ ေရးထိုး လိမ့္မည္ မဟုတ္ဟု ေျပာခြင့္ရသူ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး စိုင္းဆိုင္မိန္းက ဆိုပါသည္။ ထို႔နည္းတူ KNU ကလည္း တပ္ ေနရာခ်ထားေရဒ၊ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ေျဖရွင္းၾကမည့္ အခင္းအက်ဥ္းမ်ား အာမခံခ်က္ မရွိပါက လက္မွတ္ ထိုးလိမ့္မည္ မဟုတ္ဟု အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ပဒိုကြယ္ထူး၀င္းက ဆိုပါသည္။
၀ ျပည္ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရးပါတီ (UWSP)ကမူ ယခု လက္မွတ္ ထိုးပြဲသည္ ၄င္းတို႔ႏွင့္ မဆိုင္ေၾကာင္း၊ တက္ေရာက္ရန္ ဖိတ္ၾကား လာပါက တက္ေရာက္ရန္ အသင့္ဟု ခံယူထားေၾကာင္း ေျပာခြင့္ရသူ ဦးေအာင္ျမင့္က ထပ္မံ အတည္ျပဳ ေျပာၾကား ခဲ့ပါသည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ အစိုးရ က်င္းပရန္ ရွိသည့္ တျပည္လံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အေပၚ သေဘာထား တရပ္ မၾကာခင္ ထုတ္ ျပန္ေၾကညာႏိုင္ရန္ UNFC က ျပင္ဆင္ေနပါသည္။ စစ္မွန္ေသာ အမ်ုိးသား ရင္ၾကားေစ့ေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အစိုးရႏွင့္ ညွိႏွဳိင္း သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း UNFC က ခံယူ ထားသည္ဟု ဆိုပါသည္။
Monday, September 23, 2013
အားျပင္းတဲ့ တိုက္ဖြန္ မုန္တုိင္းဟာ တနဂၤေႏြေန႔ ေႏွာင္းပိုငး္မွာ ေဟာင္ေကာင္နဲ႔ တရုတ္ႏုိင္ငံ ေတာင္ပိုင္း ဂြမ္ေဒါင္း ခရုိင္ကို ၀င္ေ၇ာက္ခဲ့ျပီး တရုတ္ျပည္မၾကီးမွာ အနည္းဆံုး လူ ၂၅ ေယာက္ေသဆံုး သြားသလုိ၊ ေဟာင္ေကာင္မွာလည္း ၁၇ ေယာက္ ဒဏ္ရာပါတယ္။ တနာရီကို ၁၁၀ မုိင္ႏႈန္းနဲ႔ တုိက္ခိုက္သြားတဲ့ မုန္တုိင္းဟာ အခုႏွစ္အတြင္း အေနာက္ ပစိဖိတ္ ေဒသမွာ ၾကံဳရတဲ့ အားအျပင္းဆံုး မုန္တုိင္း ျဖစ္ပါတယ္။
မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းထဲ မွ ငိုႀကီြးသံ
ထေႏွာင္းပင္ရိပ္နန္႔ တမာပင္ရိပ္ရို႕
လၽြမ္းျခံဳထားရာ အညာေဒသ ပ်ဴဂါမသို႔
တစ္ေခါက္တစ္ခါ ေရာက္ျဖစ္ပါလွ်င္
မႏၱေလးတစ္ဖက္ မင္းကြန္းရပ္ကို
မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ အေမာင္လားလီ ေလ့လာခီ...။
ထိုသည့္ေဒသ မင္းကြန္းတစ္ခြင္ လယ္ေတာျပင္မွာ
စူးျခံဳႏြယ္ပုပ္ ျမက္သစ္ငုတ္နန္႔
အုတ္ခြပ္ေက်ာက္ခဲ လွန္ေဖာ္ၾကည့္ေက
ေရွးကဖီးဘြား ရခုိင္မ်ား၏
ေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ၾကြင္းပမာ အရိုးမ်ားစြာကို
အေမာင္ရွာလို႕ တိြလိမ့္မည္။
ထိုအရိုးမ်ား ဤနားတ၀ိုက္
ဟိုမွာတစ္စ သည္တစ္စနန္႔
ေထာင့္နားမ်ိဳးစံု ပ်ံ႕နီပံုကို
အကယ္၍သာ အေမာင့္ရင္မာ သိခ်င္ပါလွ်င္
ဧရာ၀တီ ျမစ္မဟီ၏
တေထာက္တနား ရီကမ္းပါးမွာ
ကုန္ေဘာင္ေခတ္၏ ေမာင္၀ိုင္းရာဇာ နယ္ခ်ဲ႕ဗမာက
ႀကီးခ်ိန္ပိႆာ ေျမာက္ျမားစြာကို
ေဖ်ာ္ကာသြန္းလုပ္ သမုတ္နာမ ပီးထားခသည့္
မင္းကြန္းမည္ေခၚ ေခါင္းေလာင္းေတာ္နား
အသာလားၿပီး
အနားကိုကပ္ ပါးကိုဟပ္ကာ နာေထာင္ပါ..။
ထိုေခါင္းေလာင္းထဲ
ေျမာက္ဦးနန္းတြင္း လူသတ္ကြင္းဘ၀ က်ေရာက္ရခ်ိန္
ၿဗီးသံလြားသံ ငိုႀကီြးသံမ်ား
တိုးသံခြက္သံ ႀကံဳး၀ါးသံမ်ား
ပဲ့တင္ရိုက္ဟပ္ ထင္က်န္ခသံ
ေသာေသာညံမွ် ၾကားနိန္ရ၏။
စဥ္းစားၾကည့္ဖိ ေတြးၾကည့္ဖိအေမာင္
နားေထာင္ၾကည့္ဖိ သီြးဆူဘိေလာ။
ရခုိင္ရႊီနန္း ေျပင္၀င္းေတာက္ပ ႀကီးေခါင္မကို
ခြာခ်သယ္ယူ သူရို႕မူအျဖစ္
ေဖ်ာ္ထုသြန္းလုပ္ သမိုင္းရုပ္ေခါင္းေလာင္း
အသြင္ေျပာင္းကာ
မဟာဗမာ ႀကီးက်ယ္စြဟု
ေအာင္စည္တီးခတ္ ေလ်ာက္လာကတ္စြာ
ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ရာ ေက်ာ္လားဗ်ာယ္ေယ။
ငါရို႕ရခိုင္ျပည္မ႑ိဳင္ကား
နန္းယိုင္လဲၿပိဳ
စည္ဗဟိုရ္လည္းေပ်ာက္ ျပည္မီးေတာက္ကာ
ထိုမွဂုတိုင္ နလံမထူႏုိင္ဘဲ
မိတၦာလူမ်ိဳးလက္ေအာက္ ကၽြန္သေဘာက္ဘ၀မွာ
ေပ်ာ္ရႊင္စရာ ၀ီးကြာဆိတ္သုဥ္း သခ်ၤ ိဳင္းကုန္းပုိင္
တျပည္လုံုးဒုကခ ေရာက္နိန္ရေရ။
ေဒမိတၦာဆိုး ဗမာတိကို
ငါရို႕၏ဌာနီ ရခုိင္ျပည္မွ
သုတ္သင္ေမာင္းထုတ္ ျပည္သစ္လုပ္ဖို႔
အေမာင္အားထုတ္ႏိုင္ပါစီ....။ ။
က်ေနာ္lovearakanအားလံုးကိုမဂၤလ
SSPP/SSA ႏွင့္ အစိုးရတပ္ ဒီကေန႔ တိုက္ပြဲအျပင္းအထန္ျဖစ္
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
စက္တဘၤာ ၂၃ ရက္ ၂၀၁၃
သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း နမၼတူၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစိုးရတပ္ႏွင့္ သၽွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/SSA တို႔ ယေန႔နံနက္ပိုင္းက တိုက္ပြဲ အျပင္းအထန္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု ေဒသ အတြင္း သတင္းရပ္ကြက္က ေျပာသည္။
“တိုက္ပြဲက ဒီမနက္ ၅ နာရီက ေန အခုထိ (ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်ိန္ နံနက္ ဆယ္နာရီခန႔္) ေသနတ္သံ လက္နက္ ႀကီးသံ ၾကားေနတုန္းဘဲ။ က်ေနာ္တို႔ သတင္းရတာက မေန႔က ႏွစ္ဘက္တပ္ ဆက္သြယ္ တယ္။ တဖက္ကမ္းမွာ သူတို႔ရွိေနတဲ့ အေၾကာင္း၊ ကမ္းမကူးလာဖို႔အေၾကာင္း ျမန္မာစစ္တပ္ကို သၽွမ္းတပ္ဘက္က အေၾကာင္းၾကားတယ္ေျပာ တယ္။ သူတို႔က ေခ်ာင္းကူးသြားေတာ့ ေသနတ္သံ ၾကားရေတာ့တာဘဲ” - ဟု မိုင္းယင္ ေဒသ အတြင္း ရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွူးတဦး က ေျပာသည္။
စက္တင္ဘာ ၂၃ ရက္ ၂၀၁၃ ခု နံနက္ပိုင္း၌ မိုင္းယင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွ အစိုးရတပ္ ခလရ ၆၈ (လားရွိုး) ၊ ခမယ ၅၀၃ သီေပါ၊ ခမယ ၅၀၄ သီေပါ တို႔ စုေပါင္းအင္အား ၂၀၀ ခန႔္က ဒုဌ၀တီျမစ္ကူးကာ ေျမာက္ပိုင္း သၽွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/SSA တပ္ရွိရာ ကုန္းမုန႔္ရြာသို႔ ဦးတည္သြားေၾကာင္း၊ မိုင္းယင္ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္း ကို ေနာက္တန္းအျဖစ္ထားက ေသနတ္ႀကီးမ်ား လွမ္းပစ္ေၾကာင့္ ေက်ာင္းထိုင္ ဆရာေတာ္အပါအဝင္ ကိုယ္ေတာ္ေလးမ်ား အားလုံးထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနရေၾကာင္း ေျပာသည္။
“မိုင္းယင္ နဲ႔ ကုန္းမုန႔္က တမိုင္ေလာက္ပဲေဝးဒါေလ။ တိုက္ပြဲျဖစ္တာက ကုန္းမုန႔္ နဲ႔ မိုင္းယင္ၾကား၊ တိုက္ပြဲမွာ တဖြဲ႕ တက္တိုက္တယ္။ မိုင္းယင္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကေန လက္နက္ႀကီးနဲ႔ ကူပစ္ေပးတယ္။ အစ ပိုင္းက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကေန ပဲ လွမ္းပစ္တာ။ ေနသာလာေတာ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေပၚကေန ျပဴတင္းေပါက္ ကေန သြားေနၿပီးပစ္တယ္။ ဘုန္းႀကီးေတြ ကိုယ္ရင္ေတြလဲ မရွိေတာ့ဘူး။ ထြက္ေပးကုန္ၿပီ” - ဟု နမၼတူၿမိဳ႕ ဦးပဥၥင္းတပါးက မိန႔္ၾကားပါသည္။
မိုင္းယင္ေက်ာင္းတိုက္တြင္ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ အပါဝင္ ကိုယ္ရင္ေလးမ်ား စုေပါင္း ၂၀ ခန႔္ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ ယေန႔ မြန္းတည့္ခ်ိန္ SSPP ဘက္တပ္မ်ား ဆုတ္လိုက္ေသာ္လည္း အစိုးရတပ္က ကုန္းမုန႔္ ရြာအတြင္း လက္နက္ႀကီးမ်ား ပစ္ခတ္မွု မရပ္ေသးေၾကာင္း၊ ကုန္းမုန႔္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေအာက္ထပ္၌ ရြာသားမ်ား စစ္ေဘး ခိုလွုံေနေၾကာင္း ၾကားသိရပါသည္။
သၽွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း နမၼတူၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း အစိုးရတပ္သည္ စက္တဘၤာလဆန္းပိုင္း မွစ၍ သၽွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ SSPP/SSA ေနာက္ေယာင္ခံလိုက္ေနေသာေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္တိုက္ျဖစ္ ပြား ရျခင္းျဖစ္သည္။ စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႔ကလည္း အဆိုပါေဒသ အတြင္း ေကာင္းေကး ရြာ ႏွင့္ ကုလားကုန္း (ေကာင္းခါး) ရြာဘက္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ပါေသးသည္။
၁၈ လ အတြင္း တနသၤာရီသို႔ ဘဂၤါလီ လူမ်ဳိးမ်ား ၁၆ ႀကိမ္ ဝင္ေရာက္
တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး အတြင္းသို႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လမွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလအထိ ၁၈ လ အတြင္း ဘဂၤါလီ လူမ်ဳိးမ်ား ဝင္ေရာက္လာမႈ ၁၆ ႀကိမ္အထိ ရွိေၾကာင္း လုံၿခံဳေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေဇာ္လြင္က တိုင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ အ႒မ ပုံမွန္အစည္းအေဝး ဒုတိယေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေလာင္းလုံးၿမဳိ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၂) တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္ေထြး၏ ဘဂၤါလီ လူမ်ဳိးမ်ား ဝင္ေရာက္မႈအတြက္ တိုင္းေဒသႀကီး၏ လုံၿခံဳေရး အစီအမံႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေမးခြန္းကို ျပန္လည္ ေျဖၾကားရာတြင္ ၎က ယင္းသို႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဘဂၤါလီ လူမ်ဳိးမ်ား ဝင္ေရာက္လာမႈ ၁၆ ႀကိမ္တြင္ ၁၀ ႀကိမ္ကို ဖမ္းဆီး အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ေျခာက္ႀကိမ္ကို လာရာလမ္းအတိုင္း စနစ္တက် ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့သည္ဟု ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေဇာ္လြင္က ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။
ဖမ္းဆီးအေရးယူမႈ ၁၀ ႀကိမ္တြင္ ၿမိတ္ၿမဳိ႕၌ လက္နက္မ်ားႏွင့္ ဖမ္းမိသူမ်ားကို လက္နက္ (ယာယီ) ျပင္ဆင္ခ်က္ အက္ဥပေဒပုဒ္ ၁၉ (က) ျဖင့္ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၿပီး က်န္ရွိသည့္ ကိုးႀကိမ္တြင္ လ.၀.က အက္ဥပေဒ ၁၃ (၁) ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ၆ (၃) ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ၆ (၂) /၆ (၃) ျဖင့္ လည္းေကာင္း ေထာင္ဒဏ္အသီးသီး ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း ၎၏ အဆိုအရ သိရသည္။
(Dawei Watch)
The Voice Weekly
Sunday, September 22, 2013
ေျမာက္ဦးနန္းေတာ္တည္ေဆာက္ခပုံဧ ့အက်ယ္အ၀န္း
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
ေျမာက္ဦးျမိဳ႔ေတာ္ဟိ နန္းေတာ္ကုန္းကို မင္းေစာမြန္ တည္ေဆာက္ခစြာမာ
မူလအနီနန္႔ ကုကၠားေတာင္နန္႔ ေတာင္ညဳိေတာင္နစ္ခုကုိ တူးျဖဳညီွပနာ
တည္ေဆာက္ခေရ ေက်ာက္ေဆာင္ေက်ာက္သားျမီခံ ျမီျဖစ္သည္။
နန္းကုန္းပတ္လည္စတုရန္းပံုသ႑န္က
အမာခံျပဳလုိ႔ ေကာဇာသၾကစ္(၇၉၂)ခုေတာ္သလင္းလဆန္
ခရစ္သကၠရာဇ္(၁၄၃၀)ခုႏွစ္မာ ေျမာက္ဦးေခတ္ထီးနန္းကို စတင္တည္ေထာင္သည္။
ပထမဆံုးေျမာက္ဦးနန္းေတာ္ကို ေစာမြန္မင္းမ်ားလက္ထက္အုတ္တံတုိ
အျခီခံခ်ပနာ တည္ေဆာက္ချခင္းျဖစ္သည္။ ေျမာက္ဦးဒုတိယေခတ္ မင္းဗာဘုရင္
လက္ထက္ ေရာက္ေတအခါမွ ေက်ာက္သားအမာခံတံတုိင္းတိနန္ ႔ထပ္မံျပီး
ခုိ္င္ခံ႔ၾကီးက်ယ္တည္ေဆာက္ခသည္။
နန္းေတာ္ကုန္းမာအဆင္႔သံုးဆင္႔ျဖ
ေပေပါင္း(၅၀)ျမင့္သည္။ တတိယအဆင့္ဧ့ ေတာင္ဘက္သို႔ေပေပါင္း(၁၆၀၆) ေပဟိသည္။
အရွိဘက္မွအေနာက္ဘက္သုိ႔ ေပေပါင္း(၁၇၄၀)ေပဟိသည္။ တံတုိင္းမ်ားေအာက္ျခီမာ
ေက်ာက္သား(၇)ေပထုထည္ဟိသည္။ တံတုိင္းတိဧ့ အထက္ပုိင္းထုထည္မာ(၄)ေပဟိသည္။
ပထမနန္႔ ဒုတိယတံတုိင္းအကြာအဝီးမာ ေပေပါင္း(၂၃၇)ေပရွည္လ်ွားသည္။ အထက္ဆုံးအထပ္
နန္းရင္ျပင္ဧ့ အက်ယ္အ၀န္းမာ (၆၅၆)ေပက်ယ္၀န္းသည္။ အရွိဘက္အဆင္႔တန္းခါးမွ
ဒုတိယအဆင့္တန္းခါးသုိ႔ ေပေပါင္း(၂၃၃)ေပဟိသည္။ ယင္းကတစ္ဆင့္ တတိယအဆင္႔တန္းခါးသုိ႔
(၁၆၆)ေပ ဟိသည္။ အထက္ဆံုးအထပ္နန္းရင္ျပင္ဧ့ ေျမာက္မွေတာင္ဘက္သို႔
အလ်ားေပေပါင္း(၆၇၉) ေပက်ယ္၀န္းေလသည္။ ေတာင္ဘက္တတိယအဆင္႔မွ ဒုတိယအဆင္႔သို႔
ေပေပါင္း(၁၃၈)ေပဟိသည္။ ယင္းကနီ ပထမတန္းခါးအထိေပေပါင္း(၄၅၀)အကြာ
တန္းခါးတိဧ့ဝင္ေပါက္မာ (၁၀)ေပစီက်ယ္၀န္းသည္။ တံခါးတစ္ဘက္တစ္ခ်က္စီဧ့
တံခါးေဘာင္တိမာ(၈)ေပစီရွိသို႔ ထိုးထြက္လ်က္ဟိသည္။ တံတုိင္းမ်ားဧ့ထုထည္
အထူမွာ(၇)ေပ (၆)ေပဟိျပီး (၁၂)ေပစီျမင္႔သည္။ တန္းခါးမ်ားဧ့ အထဲဘက္ထရံမ်ားမာ
ျမီနန္႔တစ္ေပခန႔္အကြာဟိ (၈)ေပအျမင္႔ေက်ာက္တုံးၾကီးမာ (၅)လက္မဟိေသာ
အေပါက္တစ္ေပါက္စီကို ထြင္းလုပ္ျပဳျပင္တပ္ဆင္ထားသည္။ ယင္းတန္းခါးတိကို
ပိတ္နုိင္ဖုိ႔အတြက္ အရွင္တန္းခါးတပ္ဆင္ထားျခင္းျဖစ္
နန္းေတာ္ဧ့ အေနာက္ဘက္ဒုတိယနန္႔ တတိယတံတုိင္းအၾကားတြင္က်ဳံးမ်ား
အရွိေတာင္ဘက္မာ ဗဟုိရ္စည္ေတာ္ထားဟိေရ စည္ေတာ္ကိုအခ်ိန္မွန္တီးေရ
(ယြန္းေတာင္)ေခၚ (ရြန္းေတာင္) တည္ရွိသည္။ ေတာင္ဘက္မာ (၀ယိုင္သာ)ေခၚ
(ဥယ်ာဥ္ေတာ္)ထားဟိသည္။ (အဂုအခါအထက္တန္းေက်ာင္း ေဘာလံုးကြင္းေနရာျဖစ္သည္)
နန္းေတာ္ဧ့ အရွိဖက္ဒုတိယအဆင့္မာ နန္းသူနန္းသားရုိ႕ေသာက္သံုးကတ္ေ
ေသာက္ရီကန္(နန္းသားကန္)တည္ဟိသည္
ျဗိတိသွ်အဂၤလိပ္တိ စိုးစံခဲ႔စဥ္ကာလေျမာက္ဦးနန္းရာ
ရခိုင္မင္းမ်ားလက္ထက္ နန္းေတာ္ကုန္းသို႔အဆင္းအတက ္ေက်ာက္လွီကားအစစ္မွန္နီရာတိက
အေနာက္ဘက္မာ (ယခုပါတီယူနစ္ေဟာင္းရွိ) ေက်ာက္ေလွကားဆင္းလမး္တစ္ခု
ေရွ႔ဘက္သို႔တစ္ေျဖာင္႔တည္း နန္းသားကန္ေတာ္ဘက္သို႔ ဆင္းလမး္ေက်ာက္လွီကားတစ္ခုျဖစ္သ
တံခါးေပါက္(၄)ခုကုိ တြိျမင္ရသည္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ရခိုင္ျမိဳ႔တည္ဗိသုက
(ခုနစ္ရာကိုးဆယ္၊ စြန္း၀ယ္နစ္ေဟ္
လေတာ္သလင္း၊လွ်ံ၀င္းထြန္းညီ၊
ထြက္ျပီး ေနထက္၊ဆန္းတစ္ရက္၌
ေျမာက္ဦးျမိ႔ဳသာ၊တည္ျခင္းရာကား
ေတာင္ညိဳကုကၠား၊နစ္ပါးတူညီ
ဘုမၼိနက္သန္၊ေျမၾကန္႔သင္႔ရာ
ယင္းသည္မွာလည္း၊ အကာအငး္သီး
ထားတံုျပီးမွ၊ တည္ေထြျမဳိနန္း
ကန္စန္းကန္လဂ္၊တေထာက္ဘက္ကို
မပ်က္ထုိေရာ္၊ဆက္တက္ေသာ္ကား
အရာေထာင္ေသာင္း၊က်ိန္းခန္းေအာင္
ဤေျမာက္ဦးျမိဳ႔နန္းေတာ္ကုန္းကိ
အၾကားမာ က်ဳံေတာ္မ်ားထားဟိသည္၊၊ ျမိဳ႔တံတုိင္းတိ အထက္မာေလ့
ျမင္းစီးသူရဲဗိုလ္ပါရုိ႕ စီးနင္းလားလာနုိင္ေအာင္စီမံျပဳလ
ျမဳိ႔ေက်ာက္တံခါးမ်ားတိကုိေလ ခုိင္လံုစြာနန္႔ခမ္နားၾကိးက်ယ္စ
စီမံထားခသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႔ေတာ္ၾကီးသည္ ယင္းခ်ိန္ကအိမ္ျခီေပါင္းမ်ားစြာ
(ၾကက္ပ်ံမက်) စည္ကားခသည္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ ခရစ္ေအဒီ(၁၅)ရာစု(၁၆)ရာစုထိ ကာလအထဲမာ
အလြန္ခ်မ္းသာၾကြယ္၀ေသာကမၻာအဆင္႔
ျမိဳ႔တစ္ျမဳိ႔သာျဖစ္ေပသတည္း၊၊
ေျမာက္ဦးျမိဳ႔ေတာ္ဟိ နန္းေတာ္ကုန္းကို မင္းေစာမြန္ တည္ေဆာက္ခစြာမာ
မူလအနီနန္႔ ကုကၠားေတာင္နန္႔ ေတာင္ညဳိေတာင္နစ္ခုကုိ တူးျဖဳညီွပနာ
တည္ေဆာက္ခေရ ေက်ာက္ေဆာင္ေက်ာက္သားျမီခံ ျမီျဖစ္သည္။
နန္းကုန္းပတ္လည္စတုရန္းပံုသ႑န္က
အမာခံျပဳလုိ႔ ေကာဇာသၾကစ္(၇၉၂)ခုေတာ္သလင္းလဆန္
ခရစ္သကၠရာဇ္(၁၄၃၀)ခုႏွစ္မာ ေျမာက္ဦးေခတ္ထီးနန္းကို စတင္တည္ေထာင္သည္။
ပထမဆံုးေျမာက္ဦးနန္းေတာ္ကို ေစာမြန္မင္းမ်ားလက္ထက္အုတ္တံတုိ
အျခီခံခ်ပနာ တည္ေဆာက္ချခင္းျဖစ္သည္။ ေျမာက္ဦးဒုတိယေခတ္ မင္းဗာဘုရင္
လက္ထက္ ေရာက္ေတအခါမွ ေက်ာက္သားအမာခံတံတုိင္းတိနန္ ႔ထပ္မံျပီး
ခုိ္င္ခံ႔ၾကီးက်ယ္တည္ေဆာက္ခသည္။
နန္းေတာ္ကုန္းမာအဆင္႔သံုးဆင္႔ျဖ
ေပေပါင္း(၅၀)ျမင့္သည္။ တတိယအဆင့္ဧ့ ေတာင္ဘက္သို႔ေပေပါင္း(၁၆၀၆) ေပဟိသည္။
အရွိဘက္မွအေနာက္ဘက္သုိ႔ ေပေပါင္း(၁၇၄၀)ေပဟိသည္။ တံတုိင္းမ်ားေအာက္ျခီမာ
ေက်ာက္သား(၇)ေပထုထည္ဟိသည္။ တံတုိင္းတိဧ့ အထက္ပုိင္းထုထည္မာ(၄)ေပဟိသည္။
ပထမနန္႔ ဒုတိယတံတုိင္းအကြာအဝီးမာ ေပေပါင္း(၂၃၇)ေပရွည္လ်ွားသည္။ အထက္ဆုံးအထပ္
နန္းရင္ျပင္ဧ့ အက်ယ္အ၀န္းမာ (၆၅၆)ေပက်ယ္၀န္းသည္။ အရွိဘက္အဆင္႔တန္းခါးမွ
ဒုတိယအဆင့္တန္းခါးသုိ႔ ေပေပါင္း(၂၃၃)ေပဟိသည္။ ယင္းကတစ္ဆင့္ တတိယအဆင္႔တန္းခါးသုိ႔
(၁၆၆)ေပ ဟိသည္။ အထက္ဆံုးအထပ္နန္းရင္ျပင္ဧ့ ေျမာက္မွေတာင္ဘက္သို႔
အလ်ားေပေပါင္း(၆၇၉) ေပက်ယ္၀န္းေလသည္။ ေတာင္ဘက္တတိယအဆင္႔မွ ဒုတိယအဆင္႔သို႔
ေပေပါင္း(၁၃၈)ေပဟိသည္။ ယင္းကနီ ပထမတန္းခါးအထိေပေပါင္း(၄၅၀)အကြာ
တန္းခါးတိဧ့ဝင္ေပါက္မာ (၁၀)ေပစီက်ယ္၀န္းသည္။ တံခါးတစ္ဘက္တစ္ခ်က္စီဧ့
တံခါးေဘာင္တိမာ(၈)ေပစီရွိသို႔ ထိုးထြက္လ်က္ဟိသည္။ တံတုိင္းမ်ားဧ့ထုထည္
အထူမွာ(၇)ေပ (၆)ေပဟိျပီး (၁၂)ေပစီျမင္႔သည္။ တန္းခါးမ်ားဧ့ အထဲဘက္ထရံမ်ားမာ
ျမီနန္႔တစ္ေပခန႔္အကြာဟိ (၈)ေပအျမင္႔ေက်ာက္တုံးၾကီးမာ (၅)လက္မဟိေသာ
အေပါက္တစ္ေပါက္စီကို ထြင္းလုပ္ျပဳျပင္တပ္ဆင္ထားသည္။ ယင္းတန္းခါးတိကို
ပိတ္နုိင္ဖုိ႔အတြက္ အရွင္တန္းခါးတပ္ဆင္ထားျခင္းျဖစ္
နန္းေတာ္ဧ့ အေနာက္ဘက္ဒုတိယနန္႔ တတိယတံတုိင္းအၾကားတြင္က်ဳံးမ်ား
အရွိေတာင္ဘက္မာ ဗဟုိရ္စည္ေတာ္ထားဟိေရ စည္ေတာ္ကိုအခ်ိန္မွန္တီးေရ
(ယြန္းေတာင္)ေခၚ (ရြန္းေတာင္) တည္ရွိသည္။ ေတာင္ဘက္မာ (၀ယိုင္သာ)ေခၚ
(ဥယ်ာဥ္ေတာ္)ထားဟိသည္။ (အဂုအခါအထက္တန္းေက်ာင္း ေဘာလံုးကြင္းေနရာျဖစ္သည္)
နန္းေတာ္ဧ့ အရွိဖက္ဒုတိယအဆင့္မာ နန္းသူနန္းသားရုိ႕ေသာက္သံုးကတ္ေ
ေသာက္ရီကန္(နန္းသားကန္)တည္ဟိသည္
ျဗိတိသွ်အဂၤလိပ္တိ စိုးစံခဲ႔စဥ္ကာလေျမာက္ဦးနန္းရာ
ရခိုင္မင္းမ်ားလက္ထက္ နန္းေတာ္ကုန္းသို႔အဆင္းအတက ္ေက်ာက္လွီကားအစစ္မွန္နီရာတိက
အေနာက္ဘက္မာ (ယခုပါတီယူနစ္ေဟာင္းရွိ) ေက်ာက္ေလွကားဆင္းလမး္တစ္ခု
ေရွ႔ဘက္သို႔တစ္ေျဖာင္႔တည္း နန္းသားကန္ေတာ္ဘက္သို႔ ဆင္းလမး္ေက်ာက္လွီကားတစ္ခုျဖစ္သ
တံခါးေပါက္(၄)ခုကုိ တြိျမင္ရသည္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ရခိုင္ျမိဳ႔တည္ဗိသုက
(ခုနစ္ရာကိုးဆယ္၊ စြန္း၀ယ္နစ္ေဟ္
လေတာ္သလင္း၊လွ်ံ၀င္းထြန္းညီ၊
ထြက္ျပီး ေနထက္၊ဆန္းတစ္ရက္၌
ေျမာက္ဦးျမိ႔ဳသာ၊တည္ျခင္းရာကား
ေတာင္ညိဳကုကၠား၊နစ္ပါးတူညီ
ဘုမၼိနက္သန္၊ေျမၾကန္႔သင္႔ရာ
ယင္းသည္မွာလည္း၊ အကာအငး္သီး
ထားတံုျပီးမွ၊ တည္ေထြျမဳိနန္း
ကန္စန္းကန္လဂ္၊တေထာက္ဘက္ကို
မပ်က္ထုိေရာ္၊ဆက္တက္ေသာ္ကား
အရာေထာင္ေသာင္း၊က်ိန္းခန္းေအာင္
ဤေျမာက္ဦးျမိဳ႔နန္းေတာ္ကုန္းကိ
အၾကားမာ က်ဳံေတာ္မ်ားထားဟိသည္၊၊ ျမိဳ႔တံတုိင္းတိ အထက္မာေလ့
ျမင္းစီးသူရဲဗိုလ္ပါရုိ႕ စီးနင္းလားလာနုိင္ေအာင္စီမံျပဳလ
ျမဳိ႔ေက်ာက္တံခါးမ်ားတိကုိေလ ခုိင္လံုစြာနန္႔ခမ္နားၾကိးက်ယ္စ
စီမံထားခသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႔ေတာ္ၾကီးသည္ ယင္းခ်ိန္ကအိမ္ျခီေပါင္းမ်ားစြာ
(ၾကက္ပ်ံမက်) စည္ကားခသည္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ ခရစ္ေအဒီ(၁၅)ရာစု(၁၆)ရာစုထိ ကာလအထဲမာ
အလြန္ခ်မ္းသာၾကြယ္၀ေသာကမၻာအဆင္႔
ျမိဳ႔တစ္ျမဳိ႔သာျဖစ္ေပသတည္း၊၊
၁၉၅၀ ခုႏွစ္ကို မေက်ာ္လြန္ တိုင္းရင္းသားျဖစ္ခ်င္သည့္ လူမ်ိဳးသမိုင္းေၾကာင္း -
လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးရဲ႕
သမိုင္းကို ေရးဆဲြတဲ့အခါ ႏွစ္ေပါင္း (၁၀၀)ေတာင္ မျပည့္ေသးဘဲနဲ႕
သမိုင္းလို႕ ေျပာလို႕ရပါမလား။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ ေရးဆဲြခဲ့တ ဥပေဒကို ၁၉၄၈
ခုႏွစ္မွာ အတည္ျပဳ ျပဌာန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီဥပေဒမွာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ တစ္လံုးမွ
မေတြ႕ရသလို၊ အဂၤလိပ္ေခတ္ တစ္ေခတ္လံုး လ၀က စာရင္းေတြအရ
ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာကိုလည္း တစ္လံုးမွ မေတြ႕ခဲ့ရပါ။ ဒီအျပင္ ရခိုင္သမိုင္း
တစ္ခုလံုးမွာလည္း မေတြ႕ရွိခဲ့ရဘူး။ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးဟာ ဒီဖက္ႏိုင္ငံမွာ
ရွိသလို ဟိုဖက္ႏိုင္ငံမွာလည္း ရွိသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွာ ဒီရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးနဲ႕ ပတ္သတ္ၿပီး ဒုကၡသည္
စာရင္းေလာက္သာရွိပါတယ္။ စစ္တေကာင္းေဒသ လူမ်ိဳးစုစာရင္းကို
ရွာဖတ္ၾကည့္လုိက္ပါ။ ဒီလူမ်ိဳးအေၾကာင္းကို တစ္လံုး တစ္ပါဒမွ မေတြ႕ရွိရပါ။
ဒါေၾကာင့္ ဒီဟာ သမိုင္းအတင္းလုပ္ လုပ္ဇာတ္သြင္းခဲ့တယ္ဆိုတာကို ပညာရွင္တိုင္း၊ သမုိင္းကို ေလ့လာသူတိုင္း သိခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၇ ဥပေဒမွာ အားနည္းခ်က္ေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တဲ့ “ၿဗိတိသွ် ဘုရင္မင္းျမတ္အာဏာပ်ံ႕ႏွံ႔ရာ နယ္ေျမတစ္ခုခုတြ္ ေမြးဖြားခဲ့ေသာ ဖဲြ႕အစည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေ
ဒီအျပင္ ၁၈၂၄ ခုႏွစ္ ေရွ႕ပိုင္းမွာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကသူေတြကို တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေရွ႕မွာ မဟုတ္တဲ့ လူမ်ိဳးေတြကိုေတာ့ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္က ပယ္ဖ်က္ခဲ့ပါတယ္။ အခုေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတာက ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ သမုိင္းအေထာက္အထားပါ။ တစ္ခုမွ (၁၉၅၀) ခုႏွစ္ကို မေက်ာ္လြန္ခဲ့ပါ။ ဒီေလာက္နဲ႕ သမုိင္းဆိုရင္ က်ေနာ္အေမ အသက္ (၇၅)ႏွစ္ကို ဒီကုလားေတြအကုန္လံုး ထုိင္ကန္ေတာ့သင့္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕ဆိုရင္ သူတို႕သမိုင္းဟာ ႏွစ္ေပါင္း (၆၀)ေလာက္ပဲရွိေသးတဲ့အတြက္ ေတာ္ေတာ္ကို သနားဖို႕ေကာင္းပါတယ္။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုဟာ ရခိုင္သားတိုင္းအတြက္ေတာ့ သမိုင္းတရားခံလို႕ ေျပာရပါလိမ္မယ္။ ဦးႏုဟာ အဲဒီအခ်ိန္အခါတုန္းက ေရာင္စံုသူပုန္ေတြ ပုန္ကန္မႈကို အႀကိဳက္အနယ္ ခုခံေနရတဲ့အခ်ိန္ပါ။ တစ္ဖက္က အေရွ႕ရန္၊ ေနာက္တစ္ဖက္က အေနာက္ဖက္က ခဲြထြက္ေရးသမား မူဂ်ာဟစ္ ေသာင္းက်န္မႈက ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႕ ရခိုင္ကို လာေရာက္ၿပီးေတာ့ မူဂ်ာဟစ္ေတြကို ပ်ားရည္နဲ႕ ၀မ္းေလ်ာသြားခဲ့တာပါ။ မူဂ်ာဟစ္ေတြကလည္း ပါကစၥတန္နဲ႕ ေပါင္းၿပီး လြတ္လပ္ေရးအႀကံအစဥ္ကို အလီဂ်င္နားက လက္မခံခဲ့တာေၾကာင္း ျမန္မာဘက္ကို မ်က္ႏွာခ်ိဳေသြးရတဲ့အခ်ိန္ ဦးႏုလည္း လာေရာက္ ညွိဳႏိႈင္းခ်ိန္မွာ သူက ယာယီျပသာနာကို ေျဖရွင္းဖို႕အတြက္ ဒီအႀကံအစဥ္ကို လုပ္သြားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဦးႏု၏ အားနည္းခ်က္ေၾကာင္းပင္လွ်င္ ဖဆပလ ပါတီ (၃၃)ခု ကဲြၿပဲသြားခဲ့ရၿပီး ေနာက္ဆံုး ဦးေန၀င္း အာဏာသိမ္းၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္အာဏာရွင္ သံသရာထဲကို ေပးထည့္လုိက္ရတာမဟုတ္လား။
ဒါေၾကာင္း ဒီထက္မက သက္ေသျပခ်င္တယ္ဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တနံတလ်ားမွာ ရခိုင္ေက်ာက္စြာေတြထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလို႕ ပါတဲ့ စာတစ္ခ်ုပ္ ပီးတစ္ခ်ပ္ကို သက္ေသျပၾကည့္ပါ။ ရခိုင္မွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ကို ကိုးကြယ္ၿပီး ရခိုင္ဘုရင္ေတြ လွည္သည္ေတာ္ေတြကိုေတာ့ ယခု ကမန္လို႕ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ လက္ခံၿပီးသားရွိပါတယ္။ ေရာႀကိတ္ဖို႕ေတာ့ မႀကိဳးစားသင့္ပါ။ ျပည္ပကိုေရာက္ အင္တာနက္ မေတာက္တေခါက္ သံုးတတ္ရံုနဲ႕ေတာ့ သမိုင္းလိမ္ဖို႕မႀကိဳးသင္ပါ။ Primary resource နဲ႕ Secondary resouce ကို ခဲြလိုေတာင္ ကဲြေသးဘဲနဲ႔ သမိုင္းနဲ႕ ခ်ီမေျပာသင့္ပါ။ သမိုင္းေျပာခ်င္တယ္ဆိုရင္ (၁) အာဂမယုတၱိ = က်မ္းဂန္အကိုးအကားႏွင့္ ညီညြတ္ရမည္ (၂) သဘာ၀ ယုတၱိ = သိပၸံ လက္ေတြ႕ႏွင့္လည္း ညီညြတ္ရမည္ (၃) သာဓက ယုတၱိ = ထင္ရွားေသာ သက္ေသျပခ်က္မ်ား၊ အေထာက္အထားမ်ားရွိရမည္ (၄) ကာရဏ ယုတၱိ = အေၾကာင္း အက်ိဳး၊ ဆက္စပ္မွန္ကန္ရမည္။ ဒီ(၄)ခုနဲ႕ ကိုက္ညီေအာင္ ညိွၿပီးမွ သမိုင္းကို ခ်ေျပာသင့္ပါတယ္။
ေအာက္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ သမိုင္းမွတ္စုပါ။ (၁၉၅၀)ခုႏွစ္ ေရွ႕ကို တစ္ခုမွ မေက်ာ္လြန္တာကို သတိထားမိေအာင္..
(၁) ၁၉၅၄ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔ ည ၈ နာရီအခ်ိန္ - ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု၏ အသံလႊင့္မိန္႔ခြန္းတြင္ ေမာင္းေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မ်ားတြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသားျဖစ္ၾကသည္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
(၂) ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဦးဗေဆြမွ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ႏွင့္ (၄) ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေမာင္းေတာၿမဳိ႕ လူထုအစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားကဲ့သုိ႔ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု တခုျဖစ္ေၾကာင္း မိန္႔ခြန္းတြင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
(၃) ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရုံး လက္ေအာက္ နယ္ျခားေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံး ေၾကျငာခ်က္ (ရက္စြဲ - ၂၀.၁၁.၆၁)တြင္ ေမယုေဒသ အတြင္းေနထုိင္ၾကသူမ်ားသည္တုိင္း
(၄) ၁၉၆၁ ေမလ(၁၅)ရက္ေန႔မွစ၍ ၁၉၆၅ မတ္လအထိ ျမန္မာ့အသံ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဘာသာစကား အစီအစဥ္တြင္ တပတ္လွ်င္ (၁၀) မိနစ္က်စီ (၃) ႀကိမ္၊ ညေန ၅း၃၀ နာရီတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာဘာသာစကားျဖင့္ အသံလႊင့္ေပးခဲ့ပါသည္။ (ႏွစ္သုံးဆယ္ ျမန္မာ့အသံ - ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း မာတလိ)
(၅) စာေပဗိမာန္ထုတ္ ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း၊ အတြဲ (၉) စာမ်က္ႏွာ (၈၉-၉၀)မွာ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္တြင္ ရခုိင္တုိင္းေျမာက္ပုိင္း ေမယုခရုိင္တြင္ လူဦးေရ (၅၀၀၀၀၀) ငါးသိန္းခန္႔ရွိၿပီး ၇၅%သည္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္သည္ဟူ၍
(၆) ကာကြယ္ေရးဌာနမွ ထုတ္ေ၀ေသာ တပ္မေတာ္ေခတ္ေရးစာေစာင္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၆) (၁၈.၇.၆၁)ႏွင့္ (၈.၈.၆၁) ေန႔ထုတ္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၉) တုိ႔တြင္ ေမယုခရုိင္၊ ေမာင္းေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္ အေနာက္ေျမာက္ ၿမဳိ႕နယ္မ်ားတြင္ အမ်ားစုအားျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ေနထုိင္ၾကၿပီး၊ လူနည္းစုမွာ ရခုိင္၊ ဒုိင္းနက္၊ ၿမဳိ၊ ခမီစေသာ လူနည္းစုမ်ားစြာ ပါ၀င္ေနထုိင္သည့္ ခရုိင္ေဒသတခုျဖစ္ပါသည္ဟူ၍ ေဖာ္ျပပါရွိပါသည္။
(၇) ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီး၏ (၈.၇.၆၁) ေျပာၾကားေသာမိန္႔ခြန္းေျပာသြားခ
(၈) ျပည္ေထာင္စု ဆုိရွယ္လစ္သမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၊ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ထုတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အထက္တန္း ပထ၀ီ၀င္ဖတ္စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ (၈၆) တြင္တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားျပ
(၉) ရန္ကုန္တကၠသုိလ္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူအသင္းအဖြဲ႔လည္း ထူေထာင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ရာ ၃.၁၂.၅၉ ရက္စြဲပါ မွတ္ပုံတင္အမွတ္ ၁၁၂/၅၉ ျဖင့္ “This is to certify that Rangoon University Rohingya Student Association is one of the Registered Associations of the University of Rangoon for the academic year 1959-1960” ဟူ၍မွတ္ပုံတင္ခြင့္ရရွိခဲ့သည္။
(၁၀) ၁၉၆၀ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စု တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ရုိဟင္ဂ်ာရုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈျပပြဲကုိ သိမ္ျဖဴအားကစား ၿပဳိင္၀င္းအတြင္း က်င္းပေပးခဲ့ရာ ရုိဟင္ဂ်ာယဥ္ေက်းမႈ ျပပြဲတခုျဖစ္ေသာ က်င္ပြဲကုိ ျပသခြင့္ရရွိခဲ့ပါသည္။
(၁၁) ျမန္မာအသံ (၂၅)ႏွစ္ေျမာက္ ေငြရတုသဘင္အျဖစ္ ၁၉၇၁ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ ေသာတရွင္မဂၢဇင္းကုိ ထုတ္ေ၀ခဲ့ရာ စာမ်က္ႏွာ (၅၅) တြင္ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွစ၍ တုိင္းရင္းသား ဘာသာစကားအျဖစ္ စတင္အသံလႊင့္ခြင့္ ျပဳသည့္ရက္စြဲမ်ားကုိ ေဖာ္ျပရာတြင္ ၁၉၅၇တြင္ ရွမ္းႏွင့္ ကခ်င္ဘာသာ၊ ၁၉၄၉တြင္ စေကာကရင္ႏွင့္ ပုိးကရင္ဘာသာ၊ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ ခ်င္းဘာသာ၊ ၁၉၆၁တြင္ မြန္၊ ပအုိ႔၊ လားဟူ၊ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ကယားဘာသာတုိ႔ အသံလႊင့္ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ မြန္၊ ပအုိ႔၊ လားဟူ၊ ရုိဟင္ဂ်ာဘာသာတုိ႔ျဖင့္ အသံလႊင့္ခြင့္ကုိ ၁၅.၅.၆၁ ေန႔မွစ၍ ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး ၁.၁၀.၆၅ ေန႔တြင္ ရပ္ဆုိင္းခဲ့သည္။
(၁၂) ၁၉၆၀ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ တုိင္းရင္းသားရုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈျပပြဲကုိ ေအာင္ဆန္းအားကစားကြင္းတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ က်င္းပခဲ့ရာ ရုိဟင္ဂ်ာရုိးရာ က်င္ပြဲေခါင္းစဥ္ျဖင့္ တခမ္းတနား က်င္းပခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
(၁၃) ၂၀.၁၁.၆၀ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာတြင္ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးမွ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အရာရွိ ရခုိင္တုိင္းမင္းႀကီးႏွင့္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား ေမယုနယ္ျခားခရုိင္သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကရာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွလႈိက္လွဲစြာ ႀကဳိဆုိၾကေၾကာင္း၊ သူရသတၱိရွိသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ျမတ္ႏုိးလုိလားၿပီး သစၥာရွိေသာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ျပည္ေထာင္စု၏ လူမ်ဳိး တမ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အျပင္ ျမန္မာ့အသံ (ေရဒီယုိအစီအစဥ္)မွလည္း ထုိအေၾကာင္းအရာကုိ ထုတ္လႊင့္ခဲ့သည္။
(၁၄) ၁၈.၇.၆၁ ရက္ေန႔ထုတ္ တပ္မေတာ္ ေခတ္ေရးစာေစာင္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၆) စာေစာင္တြင္ “ေမယုနယ္မွေလ ဘယ္လုိ အေျခရွိပါလိမ့္” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေရးသားခဲ့သည္။ ထုိေဒသ၏ လူအမ်ားစုသည္ ရုိဟင္ဂ်ာျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။
(၁၅) ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ပညာေရးႏွင့္ စိတ္ဓါတ္ေရးရာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးရုံး ၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္ ေခတ္ေရးစာေစာင္ (၂) ေစာင္အနက္ ၈.၈.၆၁ ေန႔ထုတ္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၉) တြင္ “ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ ညီအစ္ကုိတစ္ဦးကုိ ရွာေတြ႔သည့္ပမာႏွယ္” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ၉၇% ရွိေၾကာင္းေရးသားခဲ့သည္။
ဒါေၾကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာထက္ စစ္တေကာင္းသား - ေခါေတာကုလားေတြပါ ၊ ဘဂၤလီေတြပါ။ က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္လာတာၾကာပါၿပီ။ ဒါေၾကာင္း က်ေနာ္တို႕ကို ႏိုင္ငံသားေပးသင့္ပါတယ္ဆိုရင္ေတ
ေ၀ဟင္ေအာင္
၂၂၊ ၉၊ ၂၀၁၃။
ဒါေၾကာင့္ ဒီဟာ သမိုင္းအတင္းလုပ္ လုပ္ဇာတ္သြင္းခဲ့တယ္ဆိုတာကို ပညာရွင္တိုင္း၊ သမုိင္းကို ေလ့လာသူတိုင္း သိခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၇ ဥပေဒမွာ အားနည္းခ်က္ေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တဲ့ “ၿဗိတိသွ် ဘုရင္မင္းျမတ္အာဏာပ်ံ႕ႏွံ႔ရာ နယ္ေျမတစ္ခုခုတြ္ ေမြးဖြားခဲ့ေသာ ဖဲြ႕အစည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေ
ဒီအျပင္ ၁၈၂၄ ခုႏွစ္ ေရွ႕ပိုင္းမွာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကသူေတြကို တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေရွ႕မွာ မဟုတ္တဲ့ လူမ်ိဳးေတြကိုေတာ့ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္က ပယ္ဖ်က္ခဲ့ပါတယ္။ အခုေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားတာက ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ သမုိင္းအေထာက္အထားပါ။ တစ္ခုမွ (၁၉၅၀) ခုႏွစ္ကို မေက်ာ္လြန္ခဲ့ပါ။ ဒီေလာက္နဲ႕ သမုိင္းဆိုရင္ က်ေနာ္အေမ အသက္ (၇၅)ႏွစ္ကို ဒီကုလားေတြအကုန္လံုး ထုိင္ကန္ေတာ့သင့္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕ဆိုရင္ သူတို႕သမိုင္းဟာ ႏွစ္ေပါင္း (၆၀)ေလာက္ပဲရွိေသးတဲ့အတြက္ ေတာ္ေတာ္ကို သနားဖို႕ေကာင္းပါတယ္။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုဟာ ရခိုင္သားတိုင္းအတြက္ေတာ့ သမိုင္းတရားခံလို႕ ေျပာရပါလိမ္မယ္။ ဦးႏုဟာ အဲဒီအခ်ိန္အခါတုန္းက ေရာင္စံုသူပုန္ေတြ ပုန္ကန္မႈကို အႀကိဳက္အနယ္ ခုခံေနရတဲ့အခ်ိန္ပါ။ တစ္ဖက္က အေရွ႕ရန္၊ ေနာက္တစ္ဖက္က အေနာက္ဖက္က ခဲြထြက္ေရးသမား မူဂ်ာဟစ္ ေသာင္းက်န္မႈက ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႕ ရခိုင္ကို လာေရာက္ၿပီးေတာ့ မူဂ်ာဟစ္ေတြကို ပ်ားရည္နဲ႕ ၀မ္းေလ်ာသြားခဲ့တာပါ။ မူဂ်ာဟစ္ေတြကလည္း ပါကစၥတန္နဲ႕ ေပါင္းၿပီး လြတ္လပ္ေရးအႀကံအစဥ္ကို အလီဂ်င္နားက လက္မခံခဲ့တာေၾကာင္း ျမန္မာဘက္ကို မ်က္ႏွာခ်ိဳေသြးရတဲ့အခ်ိန္ ဦးႏုလည္း လာေရာက္ ညွိဳႏိႈင္းခ်ိန္မွာ သူက ယာယီျပသာနာကို ေျဖရွင္းဖို႕အတြက္ ဒီအႀကံအစဥ္ကို လုပ္သြားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဦးႏု၏ အားနည္းခ်က္ေၾကာင္းပင္လွ်င္ ဖဆပလ ပါတီ (၃၃)ခု ကဲြၿပဲသြားခဲ့ရၿပီး ေနာက္ဆံုး ဦးေန၀င္း အာဏာသိမ္းၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္အာဏာရွင္ သံသရာထဲကို ေပးထည့္လုိက္ရတာမဟုတ္လား။
ဒါေၾကာင္း ဒီထက္မက သက္ေသျပခ်င္တယ္ဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တနံတလ်ားမွာ ရခိုင္ေက်ာက္စြာေတြထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလို႕ ပါတဲ့ စာတစ္ခ်ုပ္ ပီးတစ္ခ်ပ္ကို သက္ေသျပၾကည့္ပါ။ ရခိုင္မွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ကို ကိုးကြယ္ၿပီး ရခိုင္ဘုရင္ေတြ လွည္သည္ေတာ္ေတြကိုေတာ့ ယခု ကမန္လို႕ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ လက္ခံၿပီးသားရွိပါတယ္။ ေရာႀကိတ္ဖို႕ေတာ့ မႀကိဳးစားသင့္ပါ။ ျပည္ပကိုေရာက္ အင္တာနက္ မေတာက္တေခါက္ သံုးတတ္ရံုနဲ႕ေတာ့ သမိုင္းလိမ္ဖို႕မႀကိဳးသင္ပါ။ Primary resource နဲ႕ Secondary resouce ကို ခဲြလိုေတာင္ ကဲြေသးဘဲနဲ႔ သမိုင္းနဲ႕ ခ်ီမေျပာသင့္ပါ။ သမိုင္းေျပာခ်င္တယ္ဆိုရင္ (၁) အာဂမယုတၱိ = က်မ္းဂန္အကိုးအကားႏွင့္ ညီညြတ္ရမည္ (၂) သဘာ၀ ယုတၱိ = သိပၸံ လက္ေတြ႕ႏွင့္လည္း ညီညြတ္ရမည္ (၃) သာဓက ယုတၱိ = ထင္ရွားေသာ သက္ေသျပခ်က္မ်ား၊ အေထာက္အထားမ်ားရွိရမည္ (၄) ကာရဏ ယုတၱိ = အေၾကာင္း အက်ိဳး၊ ဆက္စပ္မွန္ကန္ရမည္။ ဒီ(၄)ခုနဲ႕ ကိုက္ညီေအာင္ ညိွၿပီးမွ သမိုင္းကို ခ်ေျပာသင့္ပါတယ္။
ေအာက္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ သမိုင္းမွတ္စုပါ။ (၁၉၅၀)ခုႏွစ္ ေရွ႕ကို တစ္ခုမွ မေက်ာ္လြန္တာကို သတိထားမိေအာင္..
(၁) ၁၉၅၄ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔ ည ၈ နာရီအခ်ိန္ - ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု၏ အသံလႊင့္မိန္႔ခြန္းတြင္ ေမာင္းေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မ်ားတြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသားျဖစ္ၾကသည္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
(၂) ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဦးဗေဆြမွ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ႏွင့္ (၄) ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေမာင္းေတာၿမဳိ႕ လူထုအစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားကဲ့သုိ႔ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု တခုျဖစ္ေၾကာင္း မိန္႔ခြန္းတြင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
(၃) ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရုံး လက္ေအာက္ နယ္ျခားေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံး ေၾကျငာခ်က္ (ရက္စြဲ - ၂၀.၁၁.၆၁)တြင္ ေမယုေဒသ အတြင္းေနထုိင္ၾကသူမ်ားသည္တုိင္း
(၄) ၁၉၆၁ ေမလ(၁၅)ရက္ေန႔မွစ၍ ၁၉၆၅ မတ္လအထိ ျမန္မာ့အသံ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဘာသာစကား အစီအစဥ္တြင္ တပတ္လွ်င္ (၁၀) မိနစ္က်စီ (၃) ႀကိမ္၊ ညေန ၅း၃၀ နာရီတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာဘာသာစကားျဖင့္ အသံလႊင့္ေပးခဲ့ပါသည္။ (ႏွစ္သုံးဆယ္ ျမန္မာ့အသံ - ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း မာတလိ)
(၅) စာေပဗိမာန္ထုတ္ ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း၊ အတြဲ (၉) စာမ်က္ႏွာ (၈၉-၉၀)မွာ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္တြင္ ရခုိင္တုိင္းေျမာက္ပုိင္း ေမယုခရုိင္တြင္ လူဦးေရ (၅၀၀၀၀၀) ငါးသိန္းခန္႔ရွိၿပီး ၇၅%သည္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္သည္ဟူ၍
(၆) ကာကြယ္ေရးဌာနမွ ထုတ္ေ၀ေသာ တပ္မေတာ္ေခတ္ေရးစာေစာင္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၆) (၁၈.၇.၆၁)ႏွင့္ (၈.၈.၆၁) ေန႔ထုတ္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၉) တုိ႔တြင္ ေမယုခရုိင္၊ ေမာင္းေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္ အေနာက္ေျမာက္ ၿမဳိ႕နယ္မ်ားတြင္ အမ်ားစုအားျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ေနထုိင္ၾကၿပီး၊ လူနည္းစုမွာ ရခုိင္၊ ဒုိင္းနက္၊ ၿမဳိ၊ ခမီစေသာ လူနည္းစုမ်ားစြာ ပါ၀င္ေနထုိင္သည့္ ခရုိင္ေဒသတခုျဖစ္ပါသည္ဟူ၍ ေဖာ္ျပပါရွိပါသည္။
(၇) ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီး၏ (၈.၇.၆၁) ေျပာၾကားေသာမိန္႔ခြန္းေျပာသြားခ
(၈) ျပည္ေထာင္စု ဆုိရွယ္လစ္သမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၊ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ထုတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အထက္တန္း ပထ၀ီ၀င္ဖတ္စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ (၈၆) တြင္တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားျပ
(၉) ရန္ကုန္တကၠသုိလ္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူအသင္းအဖြဲ႔လည္း ထူေထာင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ရာ ၃.၁၂.၅၉ ရက္စြဲပါ မွတ္ပုံတင္အမွတ္ ၁၁၂/၅၉ ျဖင့္ “This is to certify that Rangoon University Rohingya Student Association is one of the Registered Associations of the University of Rangoon for the academic year 1959-1960” ဟူ၍မွတ္ပုံတင္ခြင့္ရရွိခဲ့သည္။
(၁၀) ၁၉၆၀ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စု တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ရုိဟင္ဂ်ာရုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈျပပြဲကုိ သိမ္ျဖဴအားကစား ၿပဳိင္၀င္းအတြင္း က်င္းပေပးခဲ့ရာ ရုိဟင္ဂ်ာယဥ္ေက်းမႈ ျပပြဲတခုျဖစ္ေသာ က်င္ပြဲကုိ ျပသခြင့္ရရွိခဲ့ပါသည္။
(၁၁) ျမန္မာအသံ (၂၅)ႏွစ္ေျမာက္ ေငြရတုသဘင္အျဖစ္ ၁၉၇၁ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ ေသာတရွင္မဂၢဇင္းကုိ ထုတ္ေ၀ခဲ့ရာ စာမ်က္ႏွာ (၅၅) တြင္ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွစ၍ တုိင္းရင္းသား ဘာသာစကားအျဖစ္ စတင္အသံလႊင့္ခြင့္ ျပဳသည့္ရက္စြဲမ်ားကုိ ေဖာ္ျပရာတြင္ ၁၉၅၇တြင္ ရွမ္းႏွင့္ ကခ်င္ဘာသာ၊ ၁၉၄၉တြင္ စေကာကရင္ႏွင့္ ပုိးကရင္ဘာသာ၊ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ ခ်င္းဘာသာ၊ ၁၉၆၁တြင္ မြန္၊ ပအုိ႔၊ လားဟူ၊ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ကယားဘာသာတုိ႔ အသံလႊင့္ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ မြန္၊ ပအုိ႔၊ လားဟူ၊ ရုိဟင္ဂ်ာဘာသာတုိ႔ျဖင့္ အသံလႊင့္ခြင့္ကုိ ၁၅.၅.၆၁ ေန႔မွစ၍ ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး ၁.၁၀.၆၅ ေန႔တြင္ ရပ္ဆုိင္းခဲ့သည္။
(၁၂) ၁၉၆၀ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ တုိင္းရင္းသားရုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈျပပြဲကုိ ေအာင္ဆန္းအားကစားကြင္းတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ က်င္းပခဲ့ရာ ရုိဟင္ဂ်ာရုိးရာ က်င္ပြဲေခါင္းစဥ္ျဖင့္ တခမ္းတနား က်င္းပခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
(၁၃) ၂၀.၁၁.၆၀ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာတြင္ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးမွ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အရာရွိ ရခုိင္တုိင္းမင္းႀကီးႏွင့္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား ေမယုနယ္ျခားခရုိင္သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကရာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွလႈိက္လွဲစြာ ႀကဳိဆုိၾကေၾကာင္း၊ သူရသတၱိရွိသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ျမတ္ႏုိးလုိလားၿပီး သစၥာရွိေသာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ျပည္ေထာင္စု၏ လူမ်ဳိး တမ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အျပင္ ျမန္မာ့အသံ (ေရဒီယုိအစီအစဥ္)မွလည္း ထုိအေၾကာင္းအရာကုိ ထုတ္လႊင့္ခဲ့သည္။
(၁၄) ၁၈.၇.၆၁ ရက္ေန႔ထုတ္ တပ္မေတာ္ ေခတ္ေရးစာေစာင္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၆) စာေစာင္တြင္ “ေမယုနယ္မွေလ ဘယ္လုိ အေျခရွိပါလိမ့္” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေရးသားခဲ့သည္။ ထုိေဒသ၏ လူအမ်ားစုသည္ ရုိဟင္ဂ်ာျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။
(၁၅) ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ပညာေရးႏွင့္ စိတ္ဓါတ္ေရးရာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးရုံး ၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္ ေခတ္ေရးစာေစာင္ (၂) ေစာင္အနက္ ၈.၈.၆၁ ေန႔ထုတ္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၉) တြင္ “ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ ညီအစ္ကုိတစ္ဦးကုိ ရွာေတြ႔သည့္ပမာႏွယ္” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ၉၇% ရွိေၾကာင္းေရးသားခဲ့သည္။
ဒါေၾကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာထက္ စစ္တေကာင္းသား - ေခါေတာကုလားေတြပါ ၊ ဘဂၤလီေတြပါ။ က်ေနာ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္လာတာၾကာပါၿပီ။ ဒါေၾကာင္း က်ေနာ္တို႕ကို ႏိုင္ငံသားေပးသင့္ပါတယ္ဆိုရင္ေတ
ေ၀ဟင္ေအာင္
၂၂၊ ၉၊ ၂၀၁၃။
အသားအေရာင္လူမ်ိဳးမခြဲျခားအၾကမ္းဖက္စို႔လား =========================== ...ကင္ညာနိုင္ငံျမိဳ႕ေတာ္နိုင္ရိုဘီမွာ မြတ္ဆလင္ အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဘက္သမားမ်ား၏ တုိက္ခုိက္ မူေၾကာင့္ ေလာေလာဆယ္ (၃၉) ဦးေသဆုံး၍ (၁၅၀) ၀န္းက်င္ဒဏ္ရာရ ဆိုတာေလးကို ၾကားလိုက္ရတယ္..ကင္ညာဆိုတာ အာဖရိက တိုက္က လူမဲ(ကပၸလီ) နိုင္ငံေလးတစ္ခုပါ...ဒီသီတင္းေလးကို ၾကားလိုက္ရေတာ့ မြတ္စလင္ေတြဟာ အသားအေရာင္မေရြး လူမ်ိဳးမေရြးဘဲ အစၥလာမ္ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ အၾကမ္းမႈေတြကို ျပဳလုပ္ေနၾကတာ ခ်ီးက်ဴးစရာဘဲ...အာရွတိုက္မွာဆိုရင္ Mongoloid အႏြယ္၀င္ အင္ဒိုနီးရွားမြတ္စလင္အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ဗုဒၶဘာသာအမ်ားစုေနထိုင္တဲ့ ဘာလီကၽြန္းမွာ ဗံုးေဖာက္ခြဲခဲ့တယ္...ထိုင္းေတာင္ပိုင္းက အၾကမ္းဖက္ မေလးအႏြယ္၀င္ မြတ္စလင္ေတြဟာ Mongoloid ေတြျဖစ္တယ္...အဂၤလန္ မွာအသတ္ခံလိုက္ရတဲ့ ျဗိတိန္စစ္သားကို ဓားနဲ႔ ခုတ္သတ္သြားသူေတြ ဟာ နိုက္ဂ်ီးရီးယား အႏြယ္၀င္ Negroid ေတြ ျဖစ္တယ္...ရုရွားမွာ အၾကမ္းဖက္ဗံုးခြဲတိုက္ခိုက္ေသာင္းက်န္းေနတဲ့ ေခ်ခ်င္းညာ သူပုန္ေတြဟာ Europoid ေတြျဖစ္တယ္...လူမ်ိဳးေတြ အသားအေရာင္တာကြဲသြားတာ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ အၾကမ္းဖက္မႈ ပံုရိပ္ေတြကေတာ့ ဆင္တူေတြဘဲေနာ္...လူမ်ိဳးေတြ အသားအေရာင္ေတြသာကြဲသြားတာ မြတ္စလင္ဆိုတာ Muslim Brotherhood စိတ္ဓာတ္ အျပည့္ရွိတယ္ဆိုတာကို ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းက ဘဂၤလီေတြကို ထိေတာ့ ဆတ္ဆတ္ ထိမခံနိုင္တဲ့ Mogoloid အႏြယ္၀င္ အင္ဒိုနီးရွားေတြ ဟာ ျမန္မာေတြကို ဂ်ီဟက္လုပ္မယ္ဆိုျပီး ေၾကြးေၾကာ္ျပီးမြတ္စလင္ေတြ ဘယ္ေလာက္စည္းလံုးလည္းဆိုတာျပသခဲ့ပါတယ္...မြတ္စလင္ေတြက ရွိယိုက္ နဲ႔ဆြန္ နီသာ မတည့္သာ အစၥေရးက အီရန္ကို တိုက္မယ္ဆိုေတာ့ ဆြန္နီနိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ေဆာ္ဒီက ရွိယိုက္အီရန္နိုင္ငံကို စစ္တိုက္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔ ေလေၾကာင္းပိုင္နက္ကို အသံုးခြင့္မေပးဘူးလို႔ေၾကညာခဲ့ပါတယ္..ဆြန္နီ နဲ႔ ရွိယိုက္မတည့္ေပမဲ့ ဒါမ်ိဳးက်ေတာ့ အကာအကြယ္ေပးတယ္ဗ်..ရွိယိုက္ နဲ႔ ဆြန္နီက သူတို႔ အခ်င္းခ်င္းသာမတည့္တာ..ဘာသာျခားနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ သူ႔အလိုလို စည္းလံုးသြားတယ္..ဟဲဟဲ...ဒါေပမဲ့ဗ်ာ the religion of peace =Islam လို႔သာ မြတ္စလင္ေတြက ေအာ္ေနတယ္ သူတို႔ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္အခ်င္းခ်င္းေတာင္ လူသတ္ျပီး လူေသေကာင္အျဖစ္ နဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ သြတ္သြင္းေနတုန္းဗ်..ျငိမ္းခ်မ္းေသာ အစၥလာမ္လို႔သာ ေျပာေနတာ Islam will dominate the world ဆိုတဲ့ အတၱၾကီးကို ဆြဲကိုင္ထားတာကေတာ့ တကယ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုခ်င္သူေတြရဲ႕ ေဆာင္ပုဒ္လားဆိုတာကေတာ့ စဥ္းစားစရာဘဲ...တစ္ကမာၻလံုးမွာ မြတ္စလင္ေတြ လႊမ္းမိုးသြားမယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ ရွိယိုက္ နဲ႔ ဆြန္နီ သတ္ျဖတ္ေနၾကအုန္းမွာဘဲ..ကၽြန္ေတာ္တို႔သာ အသက္ေတြၾကီးလာလို႔ ေသသြားမယ္ အစၥလာမ္ရဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုတဲ့ အမုန္းတရားၾကီးကေတာ့ ဆက္လက္ ေလာင္ျမိဳက္ေနအုန္းမွာ ပါဘဲ..
ဆရာေတာ္ ဦးညာဏိႆရ၏ ေမးခြန္းႀကီး (၆) ခြန္း
(မ်ိဳးဆက္သစ္ရခိုင္လူငယ္မ်ား ႏွင္႔ ေသြးခ်င္းညီအကိုမ်ား ေလ႔လာႏိုင္ရန္ ျမန္မာလိုျပန္ထားပါသာည္။)၁၉၈၄ ခုႏွစ္ဒီဇင္ဘာ (၂၆) ရက္ေန႔တြင္ ဗမာျပည္ သဲကုန္း သပိတ္အုိင္ ေတာရဆရာေတာ္အရွင္ညာဏိႆရ အမွဴးျပဳေသာ ဆရာေတာ္ႀကီး (၄)ပါးသည္ ေျမာက္ဦးသုိ႔ ဘုရားဖူးေရာက္ရွိႀကပါသည္။ ထုိစဥ္ ရခုိင္ျပည္ သာသနာေရးကိစၥႏွင့္ ရခုိင္-ျမန္မာ ပ႑ိတ္ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္းအား ေမးခြန္းႀကီး (၆) ခြန္း ေမးခဲ႔ပါသည္။ယင္းသုိ႔ ဆရာေတာ္ ဦးညာဏိႆရ သီတဂူဆရာေတာ္ႀကီး အေမးႏွင့္ ဆရာႀကီး၏အျပည့္အစုံ ေျဖႀကားခ်က္မ်ားကုိ ျပန္လည္၍ ဆရာ ႀကီးက အသံသြင္းေပးခဲ႔သည္။ဆရာႀကီးသည္ ရခုိင္စကားျဖင့္ အသံသြင္းခဲ႔သည္ကုိ ျမန္မာျပည္ရွိတုိင္းရင္းသားမ်ားအားလုံးဖတ္ရွုႏုိင္ရန္အတြက္ ျမန္မာစကားေျပျဖင့္ ျပန္လည္၍ ေရးသားတင္ျပလုိက္ရျခင္းျဖစ္သည္။ဆရာေတာ္ ဦးညာဏိႆရ၏ ေမးခြန္းႀကီး (၆) ခြန္းေမးခြန္း (၁)ရခုိင္ျပည္ သာသနာသည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာမွ ဆင္းသက္လာေသာ သာသနာမဟုတ္၊ မဟာယာန ဂုိဏ္းမွ ဆင္းသက္လာေသာ သာသနာျဖစ္သည္။ဤအေႀကာင္းကုိ ေျဖရွင္းေပးပါ။ေမးခြန္း (၂)ဗုဒၶ၏ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာႏွင့္ သဂၤါယနာ ေျခာက္တန္စသည္တုိ႔တြင္ မပါရွိပဲ ရခုိင္ျပည္သုိ႔ ျမတ္စြာဘုရား ႀကြေရာက္လာခဲ႔သည္ဟု ရခုိင္ျပည္တြင္ ေရးသားေျပာဆုိေနႀကသည္မွာ ဘုရားေဟာတရားေတာ္ႏွင့္ မကုိက္ညီပါ။ဤအေႀကာင္းကုိ ေျဖရွင္းေပးပါ။ေမးခြန္း (၃)
ဗုဒၶ၏ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာစသည္တုိ႔၌ မပါရွိပဲ ျမတ္စြာဘုရားသည္
စႏၵသူရိယမင္းႀကီးႏွင့္ ေတြ႔ဆုံျပီး မဟာျမတ္မုနိဘုရားကုိ သြန္းလုပ္ခဲ႔သည္
ဟုေရးသားေျပာဆုိႀကသည္။
ဤအေႀကာင္းကုိ ေျဖရွင္းေပးပါ။
ေမးခြန္း (၄)
သဂၤါယနာ ေျခာက္တန္သာ ကမၻာက အတည္ျပဳထားသည္။ ရခုိင္ျပည္တြင္ သဂၤါယနာတင္ခဲ႔သည္ဟု ေရးသားေျပာဆုိေနႀကသည္။ ဤသုိ႔ေျပာဆုိေနႀကျခင္းသည္လည္း မဟာအမွားျဖစ္သည္။
ဤအေႀကာင္းကုိလည္း ေျဖရွင္းေပးပါ။
ေမးခြန္း (၅)
ရခုိင္ျပည္ရွိ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိ ေက်ာရုိးေတာ္ဓါတ္၊ ဦးရာဇ္ေတာ္ဓါတ္၊ လည္ရုိးေတာ္ဓါတ္စသည္ျဖင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိး အမည္ေပးထားႀကသည္။ ဤအေႀကာင္းကုိလည္း ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာစသည္တုိ႔တြင္ မေတြ႔ရ၍ ေျဖရွင္းေပးပါ။
ေမးခြန္း (၆)
ရခုိင္ျပည္တြင္ အသုံးျပဳေသာ ပိဋကတ္ ပါဠိေတာ္မ်ားမွာ ျမန္မာမူျဖစ္သေလာ၊ မည္သည့္မူ ျဖစ္သနည္း။ သဂၤါယနာ ေျခာက္တန္တြင္ ပါေသာမူျဖစ္သေလာ ေျဖရွင္းေပးပါ။
ကတိႏွစ္ခု ေတာင္းခံျခင္း
အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္အား ေမးထားေသာ ေမးခြန္းမ်ားကုိ လြယ္ကူစြာ ေျဖရွင္းႏုိင္သည္။ သုိ႔ေသာ္ အရွင္ဘုရားက တပည့္ေတာ္အား ကတိႏွစ္ခု ေပးရပါမည္။ သုိ႔မွသာ တပည့္ေတာ္ေျဖႀကားႏုိင္ပါမည္။ ကတိမ်ားကုိ မယူဆုိပါလွ်င္ တပည့္ေတာ္ တခြန္းမွ် ျပန္မေျဖပါ… ဘုရား။
ဆရာေတာ္က “မည္ကဲ႔သုိ႔ ကတိမ်ားပါသနည္း” ဟု ေမးေသာအခါ ပထမကတိမွာ “ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာ စကားမ်ားကုိ တစ္လုံးမွ် မယုံပါဘူး ဆုိေသာ ကတိပါ။ အဘယ္ေႀကာင့္ ဤကတိမ်ဳိးကုိ ေတာင္းရပါသလဲကုိ ဥပမာျပဳပါမည္။ ျမတ္စြာဘုရားသခင္သည္ “ေကသမုတၲိ” သုတၲန္ကုိ ကာလမပုဏၰားရြာ၌ သံသယကင္းရွင္းရန္အတြက္ ေဟာႀကားခဲ႔ပါသည္။ ဆရာ၊ မိဘ အစရွိေသာသူမ်ား အစဥ္အဆက္မျပတ္ေျပာေသာစကားမ်ားကု
ဘုရားရွင္က က်ဳိးေႀကာင္း စပ္မွယုံ၊ ေႀကာင္းက်ဳိးစပ္မွ ယုံ ဟုေဟာႀကားခဲ႔ပါသည္။ က်ဳိးေႀကာင္း၊ ေႀကာင္းက်ဳိးစပ္၍ မွန္ကန္ေသာစကားမွာ ဘုရားစကားသာျဖစ္ပါသည္။ ဘုရား၏စကားသည္ မွားသည္ဟူ၍ မရွိပါ။ ထုိ႔ေႀကာင့္ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာ စကားမ်ားကုိလည္း ဤဥပမာ၌ရွိေသာ ယုတၲိ သုံးပါးႏွင့္တကြ ဘုရားရွင္သည္ ေနာက္ဆုံးပရိနိဗၺာန္မစံမွီ သုဘႏၵရဟန္း ႀကီးအား ေဟာထားသည့္အတုိင္း မဟာပေဒသတရားေတာ္ ေလးပါးႏွင့္ ျပည္စုံပါလွ်င္ ယုံပါဆုိေသာ ကတိကုိ ခံေစခ်င္၍ ေျပာႀကားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေႀကာင့္ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာ စကားရပ္ဤအဂၤါရပ္ႏွင့္ ျပည့္စုံမွသာ ယုံပါ။ မျပည့္စုံပါက မယုံပါႏွင့္ ဟုဆုိလုိျခင္းျဖစ္ပါသည္..ဘုရား။
အဘယ့္ေႀကာင့္ဆုိေသာ္ တပည့္ေတာ္သည္ ဘုရားမဟုတ္ေသာေႀကာင့္ပါ… ဘုရား။ ဗုဒၶစကားသည္ တခြန္းတည္းႏွင့္ မွန္ကန္ပါသည္။ တပည့္ေတာ္သည္ ပုထုဇဥ္ျဖစ္ေသာေႀကာင့္ အမွားရွိပါမည္။ ယင္းအမွားကုိ ေထာက္ျပလွ်င္ တပည့္ေတာ္ ၀မ္းသာပါမည္။ ထုိ႔ေႀကာင့္ အရွင္ဘုရားသည္ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာ စကားမ်ားကုိ ယုတၲိသုံးပါးႏွင့္ မကုိက္ညီလွ်င္ မဟာပေဒသတရားႏွင့္ မကုိက္ညီလွ်င္ အရွင္ဘုရားထပ္၍ ေမးခြန္းထုတ္ပါ။ တပည့္ေတာ္ စကားကုိ ထပ္၍ ေမးခြန္းမထုတ္လွ်င္ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာ စကားကုိ အရွင္ဘုရားလက္ခံယုံႀကည္ျပီး မွန္ကန္သည္ဟု မွတ္ယူရပါမည္.. ဘုရား။ ဤကတိကုိ အရွင္ဘုရားတုိ႔ထံမွ ရယူပါမည္။ ထုိအခါ စစ္ကုိင္းဆရာေတာ္ႀကီးက ဆရာေတာ္ဦးညာဏိႆရအား ကတိခံယူရန္ေျပာပါသည္။
ဒုတိယကတိမွာ ဤေနရာ၌ မေျပာအပ္ေသာ စကားျဖစ္ပါသည္။ အရွင္ဘုရားက ေျပာသာေျပာပါ ကိစၥမရွိပါဟု ဆုိလွ်င္ တပည့္ေတာ္ ေျပာပါမည္။ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားက ေျပာပါဟုဆုိသျဖင့္ ဆရာႀကီးကထက္၍ ေျပာပါသည္။ ရခုိင္ျပည္သည္ ကုိလုိနီစနစ္ႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ျပီး ကၽြန္သက္ရွည္လာခဲ႔သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀) ရွိပါျပီ… အရွင္ဘုရား။
ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀) အတြင္း ျပည္ေထာင္စု တုိင္းရင္းသားမ်ား ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆုိႀကေသာအခါ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားလည္း ပါ၀င္ခဲ႔သည္။ လြတ္လပ္ေရးရသည့္အခ်ိန္တြင္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားလည္း ျပည္နယ္ေတာင္းခဲ႔ႀကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ရခုိင္ကုိ ျပည္နယ္မေပးခဲ႔ပါ။ ဤစကားမ်ားကုိ မေျပာအပ္ဘဲႏွင့္ ေျပာေနရပါသည္။ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္တုိ႔က ျပည္နယ္ရျပီး ရခုိင္ကျပည္နယ္မရရွိျခင္းသည္ စာအားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေျခအေနအားျဖင့္ေသာလည္းေကာင္း ရခုိင္ျပည္သည္ အလြန္ေသးငယ္ေသာေႀကာင့္ေလာ၊ အလြန္နိမ့္က်ေသာေႀကာင့္ေလာ ေပးလည္းမေပးအပ္ဟု အထင္မွား အျမင္မွား ျဖစ္ႀကရပါသည္။ မဆလ အစုိးရတက္လာေသာအခါ ရခုိင္ျပည္ကုိ ျပည္နယ္ေပးအပ္ခဲ႔ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ တုိင္းႏွင့္ျပည္နယ္ (၁၄)ခုတြင္ မဖြံ႔ျဖဳိး၊ မတုိးတက္ဆုံး ျဖစ္ေနပါသည္။
အရွင္ဘုရား ယခုထုိင္ေနရာေနရာမွ အေနာက္သုိ႔ ေနာက္ျပန္ႀကည့္လုိက္ပါ။ ရွစ္ေသာင္းဘုရားႀကီးရွိပါသည္။ ေက်ာက္တုံးႀကီးမ်ားျဖင့္ လုိဏ္အထပ္ထပ္တည္ထားပါသည္။ ထုိဘုရား၏ ေနာက္မွာ ထုကၠန္သိမ္ဘုရား၊ ရတာနပုံဘုရားႏွင့္ အံေတာ္သိမ္မ်ားကုိ ျမင္ေတြ႔ရပါလိမ့္မည္။ ယခုအခ်ိန္ကဲ႔သုိ႔ မဖြံ႕ျဖဳိးေသးဘဲ ေသးငယ္ေနေသာအခ်ိန္အခါတြင္ တည္ထားခဲ႔ေသာ အေဆာက္အအုံမ်ား မဟုတ္ပါ။
ဤကဲ႔ႀကီးက်ယ္ေသာ အေဆာက္အအုံမ်ဳိးကုိ သာမန္ဘုရင္မ်ား မတည္ႏုိင္ပါ။ နန္းေတာ္ကုန္းကုိ တည္ေဆာက္ထားေသာ ေက်ာက္တုံးမ်ားကိုလည္း အရွင္ဘုရားျမင္ျပီး ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းေႀကာင္း ဤအေဆာက္အဦးမ်ားကုိ တည္ေဆာက္ခဲ႔ေသာ အခ်ိန္သည္ ရခုိင္၌ ကုိယ့္မင္း ကုိယ့္ခ်င္း၊ ကုိယ့္ထီး ကုိယ့္နန္းႏွင့္ ကုိယ့္ဘာသာ သာသနာႏွင့္ ႀကီးပြားထြန္းကားေနေသာ အခ်ိန္ျဖစ္ေနသည္ကုိ အရွင္ဘုရားစိတ္မွာ မွတ္ထားရပါလိမ့္မည္။ သုိ႔မွသာ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာစကားမ်ားကုိ သေဘာေပါက္နားလည္ပါလိမ့္မည္။
ထုိ႔ေႀကာင့္ ရခုိင္တုိ႔သည္ ေရွးအခါက ခမ္းနားႀကီးက်ယ္ခဲ႔သည္ကုိ စိတ္ထဲ၌ မွတ္ထားရန္ ကတိကုိ ခံယူပါဘုရား။ ဆရာေတာ္မ်ားက ဒုတိယကတိကုိလည္း ခံယူေႀကာင္း ေျပာပါသည္။
ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း၏ ျပန္လည္ေျဖႀကားခ်က္
ရခုိင္ျပည္သည္ သူတပါးလက္ေအာက္က်ေရာက္သည့္ ရခုိင္သကၠရာဇ္ (၁၁၄၆) ခုႏွစ္ (ခရစ္သကၠရာဇ္- ၁၇၈၄ ခုႏွစ္) မွစ၍ သာသနာညဳိးႏြမ္းခဲ႔သည္မွာ ယေန႔တုိင္ျဖစ္သည္။ သာသနာေရးဆုိင္ရာ စာအုပ္တစ္အုပ္မွ် မထြက္ခဲ႔ပါ။ ထုိေခတ္မွစျပီး စာေပ၀ါသနာ အလြန္ပါသူမ်ားသည္ ေပစာမ်ားကုိ တဆင့္ကူးယူျပီး စာမူတစ္ခုကုိ ငါးေစာင္၊ ဆယ္ေစာင္ စသည္ျဖင့္ ပြားခဲ႔ႀကရပါသည္။ စာပုံႏွိပ္ေခတ္ ေရာက္ေသာအခါ ေဟာင္းႏြမ္းေနေသာ စာေပမ်ားကုိ လည္း ထပ္မကူး၊ ပုံႏွိပ္စာအုပ္ကလည္း မထြက္ႏုိင္ သည့္အတြက္ေႀကာင့္ အေဟာင္း အေဟာင္းျဖစ္ေသာ စာေပမ်ားလည္း ကြယ္ျပီး အသစ္အသစ္ျဖစ္ေသာ စာေပမ်ားလည္း မထြက္သည့္အတြက္ေႀကာင့္ ရခုိင္စာေပကြယ္ေပ်ာက္လုမတတ္ ျဖစ္ခဲ႔ပါသည္ ဘုရား။
သို႔ေသာ္ ရခုိင္ အမ်ဳိးသား သမုိင္းသုေတသီမ်ားက ရခုိင္တုိ႔၏ သာသနာေရး၊ ဘာသာေရးစာေပမ်ားကုိ သုေတသန လုပ္နည္း (၂) မ်ဳိးရွိပါသည္ ဘုရား။ တမ်ဳိးမွာ ၀ိဇၹာနည္းျဖစ္၍ အျခားတနည္းမွာ သိပၸံနည္းျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။ သိပၸံနည္းမွာ ေငြကုန္မ်ား၍ မတတ္ႏုိင္ပါ။ ၀ိဇၹာနည္းျဖင့္ သုေတသန လုပ္ခဲ႔ရပါသည္။ တပည့္ေတာ္တုိ႔၏ ရခုိင္တြင္ ရခုိင္စကား “မဆမေျခရာေကာက္နည္း ( မုဆုိးမ ေျခရာေကာက္နည္း)” ဟု ေခၚပါသည္။ ဤနည္းျဖင့္ သုေတသနရွာေဖြရပါသည္ ဘုရား။ ဤနည္းျဖင့္ တပည့္ေနာ္တုိ႔ရွာလုိက္ေသာအခါ ရခုိင္သမုိင္းတြင္ ေျမာက္ဦးျမဳိ႕သည္ ေနာက္ဆုံးျမဳိ႕ ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအရွင္ဘုရားတုိ႔ ျမင္ေနရေသာ ဘုရားေစတီမ်ားမွာ ေျမာက္ဦးေခတ္ မင္းေစာမြန္ လက္ထက္ကစျပီး တည္ထားခဲ႔ေသာ ဘုရားေစတီမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ဤသာသနာသည္ ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ စတင္ခဲ႔သေလာ ( သုိ႔မဟုတ္) မည္သည့္ေခတ္ကပင္ စခဲ႔သည္ကုိ သိရွိရန္အတြက္ ေနာက္ကုိ တလွမ္းဆုတ္ႀကည့္ ပါသည္။ ထုိေျမာက္ဦးေခတ္ မတုိင္မွီ ေလာင္းႀကက္ရွိခဲ႔ေႀကာင္း သိရပါသည္။ ထုိ႔ေႀကာင့္ ေျမာက္ဦးေခတ္သည္ ေလာင္းႀကက္ေခတ္မွ ဆင္းသက္လာေႀကာင္း သိရပါသည္ ဘုရား။ ေလာင္းႀကက္သာသနာကုိ ႀကည့္လုိက္ေသာအခါ ထုိေခတ္တေလွ်ာ္ကလုံး ေက်ာက္ဆင္းတုဘုရား၊ ေက်ာက္စာမ်ားကုိ ေလာင္းႀကက္ေခတ္ အကၡရာမ်ား၊ သကၠရာဇ္မ်ားျဖင့္ အတိအက် ေတြ႔ရပါသည္ ဘုရား။
ရကၡ၀ဏၰအကၡရာ
ေလးျမိဳ႔ေခတ္ သည္ မည္သည့္ေခတ္မွ ဆင္းသက္လာသနည္း ဆုိသည္ကုိ ေနာက္သုိ႔ တလွမ္းဆုတ္လုိက္ေသာအခါ ေ၀သာလီေခတ္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္။ ေ၀သာလီေခတ္ကုိ ေရာက္ေသာအခါ ရခုိင္စာေပအရးအသားမွာ အကၡရာမ်ား ေျပာင္းလဲလာပုံကုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ေလးျမိဳ႕ေခတ္အစပုိင္းမွာ ေ၀သာလီေခတ္က ေရြ႕လ်ားလာေသာ ရကၡ၀ဏၰအကၡရာဟု ေခၚေသာ ရခုိင္အကၡရာႏွင့္ အသုံးျပဳ ေရးသားခဲ႔သည္။ ရခုိင္တုိ႔၏ ေလသံ။ ေလယူေလသိမ္းမ်ားျဖင့္ ေရးထားသျဖင့္ ရကၡ၀ဏၰအကၡရာ ဟု ေခၚပါသည္။ ေ၀သာလီေခတ္အစပုိင္းတြင္ ျဗဟၼီပြားအကၡရာႏွင့္ပင္ ေ၀သာလီေခတ္တြင္ ဘာသာရပ္အေနျဖင့္ ဘုရားတရားစာကုိ သကၠတဘာသာျဖင့္ေရးျပီး အကၡရာစာေပကုိ ရကၡ၀ဏၰအကၡရာျဖင့္ ေရးသားစ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္သည္။ ထုိအခ်ိန္က သကၠတဘာသာသည္ ကမၻာတြင္ အဂၤလိပ္စာေပ လႊမ္းမုိးေနသကဲ႔သုိ႔ လႊမ္းမုိးေနသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေႀကာင့္ သကၠတဘာသာျဖင့္ ရခုိင္သမုိင္းကုိ ေရးထုိးထားခဲ႔သည္ကုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ထုိကဲ႔သုိ႔ ေရးထုိးထားေသာ ေက်ာက္စာ အေျမာက္အျမားရွိပါသည္။
ေ၀သာလီေခတ္မွ ေနာက္သုိ႔ တလွမ္းဆုတ္ႀကည့္လုိက္ေသာအခါ ဓည၀တီေခတ္ ကုိ ေရာက္ရွိပါသည္ဘုရား။ ယင္းဓည၀တီေခတ္တြင္လည္း အသုံးျပဳေသာစ စာေပမ်ားရွိေႀကာင္းကုိလည္း ေတြ႔ရပါသည္။ ဤကဲ႔သုိ႔ မဆမေျခရာေကာက္နည္းျဖင့္ ေလ့လာရာ ဓည၀တီေခတ္အား သိပၸံနည္းအားျဖင့္ သမုိင္းမွတ္တုိင္ႏွင့္ သမုိင္းရုပ္ႀကြႈင္းျဖစ္ေသာ ေက်ာက္စာႏွင့္ ေက်ာက္ရုပ္ထုမ်ားကုိလည္း အထင္အရွား ေတြ႔ရပါသည္။ ထုိသမုိင္းရုပ္ႀကြင္းမ်ားမွာ အစစ္အမွန္မ်ား ျဖစ္ေနပါသည္။ တပည့္ေတာ္တုိ႔ ပိဋကတ္စာေပမွာ ပုံႏွပ္စာအုပ္လည္း မရွိ။ ေပစာ၊ ပုရရုိက္စာမ်ားလည္း ကြယ္ေပ်ာက္ေနေသာေႀကာင့္ ထုိသမုိင္းရုပ္ႀကြင္းမ်ားမွာယ မကြယ္မေပ်ာ္က လက္ေတြ႔ ျမင္ႏုိင္ေတြ႔ႏုိင္ ေသာ အရာမ်ား ျဖစ္ေန၍ ပစ္ပယ္၍ မရေကာင္းပါ ဘုရား။ ဤ အပုိင္းကုိ ထပ္၍ ရွင္းျပပါအုန္းမည္။
ေတာင္ေပါက္ႀကီး ေက်ာက္စာ
ေျမာက္ဦးေခတ္ကစျပီး ဓည၀တီေခတ္တုိင္ေအာင္ သာသနာေတာ္ ဆင္းသက္လာပုံကုိ ေျခရာေကာက္ယူသည့္နည္းႏွင့္ သုေတသနျပဳလုိက္ေသာ အခါ သာသနာသည္ ဓည၀တီေခတ္တြင္ ဆုံးေနပါသည္ဘုရား။ ဓည၀တီေခတ္တြင္ “နေမာတႆ” ဂါထာေတာ္ပါရွိသည့္ ျဗဟၼီအကၡရာႏွင့္ ေရးထုိးထာခဲ႔ေသာ ေတာင္ေပါက္ႀကီးေက်ာက္စာ ရွိခဲ႔ပါသည္။ ယင္းစာကုိ ေရးထုိးထားေသာအကၡရာစာလုံးမ်ားကု
ဓည၀တီေခတ္ ေတာင္ေပါက္ႀကီး ေက်ာက္စာကုိ ထပ္၍ ရွင္းလင္းပါဦးမည္။ ယခု ႏုိင္ငံေတာ္က ထုတ္ေ၀ထားးေသာ ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္းသမုိင္းတြင္
ရခုိင္ပိဋကတ္ကုိ ဆက္ရန္
စာေပအေႀကာင္းကုိ ခဏရပ္ထားျပီး ရခုိင္ပိဋကတ္အေႀကာင္းကုိ ဆက္ေျပာပါမည္ ဘုရား။ ဆရာေတာ္တုိ႔သည္ ပိဋကတ္ေတာ္ကို ကၽြမ္းက်င္ေသာပုဂၢဳိလ္မ်ား ျဖစ္သည့္အတြက္ ပိဋကတ္ကိစၥကုိ ေျပာရာတြင္ သည္းခံျပီး နားေထာင္ပါဘုရား။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိင္း သိရွိႀကသည့္အတုငိး္ သာ၀တၳိျမဳိ႕က ဥပတိႆႏွင့္ေကာလိတညီေနာင္ ႏွစ္ဦးသည္ နကၡသဘင္ကုိ ႀကည့္ရွုေနစဥ္ ပြဲႀကည့္ပရိသတ္မ်ားကုိ ႀကည့္ျပီး သည္လူမ်ားသည္ ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း တစ္ရာအတြင္းမွာ အားလုံးေသေပ်ာက္ႀကလိမ့္မည္။ ငါတုိ႔လည္းေသရလိမ့္မည္။ ယင္းေႀကာင့္ မေသေသာ တရားကုိ ရွာေဖြရန္အတြက္ ရြာမွထြက္သြားႀကပါသည္။ ထုိကဲ႔သို႔ တရားရွာေဖြႀကေသာအခါ သိဥၨည္းပရိဗုိဇ္ထံ အတတ္ပညာမ်ား သင္ႀကားႀကေသာအခါ အားလုံးတတ္သိႀကေလသည္။ သိဥၨည္းပရိဗုိဇ္က သင္စရာကုန္ျပီဟု ေျပာသျဖင့္ ဆရာရွာရန္ ထြက္ႀကျပန္သည္။
ထုိကဲ႔သုိ႔ ခရီးဆက္လာႀကေသာအခါ ရာဇျဂဳိလ္ျမိဳ႕သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ႔ႀကပါသည္။ ထုိစဥ္ဆြမ္းခံႀကြလာေသာ အရွင္ အႆဇိမေထရ္ကုိ ျမင္ေတြ႔ခဲ႔ပါသည္။ ထုိအရွင္ျမတ္၏ သာမေဏအိေျႏၵကုိ ႀကည္ညုိသျဖင့္ ငါ့ရွင္၏ဆရာက မည္သူျဖစ္သနည္း၊ အဘယ္တရားကုိ ေဟာႀကားပါသနည္း၊ အကၽြႏု္ပ္တုိ႔အား တခြန္းမွ်ေလာက္ေဟာႀကားပါ ေလာ့ဟု အစရွိသည္ျဖင့္ ေမးေလွ်ာက္ခဲ႔ပါသည္။ အရွင္အႆဇိမေထရ္က အကၽြႏု္ပ္ဆရာသည္ ဘုရားသခင္ျဖစ္ပါသည္။ အကၽြႏု္ပ္သည္ ရဟန္းျဖစ္သညမွာ မႀကာေသးသျဖင့္ တရားေကာင္းေကာင္း မေျပာတတ္ေသးေႀကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္အကၽြႏု္ပ္ဆရာသခင္ ေဟာႀကားေသာတရားထဲမွ အကၽြႏု္ပ္ မွတ္မိေသာ တရားျဖစ္သည့္ ဤမည္ေသာဂါထာေတာ္ကုိ ေဟာႀကားပါမည္ဟုဆုိ၍ တရားေဟာခဲ့ပါသည္။ ယင္းဂါထာေတာ္မွာ ‘ေယဓမၼာ ေဟတုပၸဘ၀ါ ေတသံ ေဟတု တထာဂေတာ အာဟ၊ ေတသဥၥေယာ နိေရာေဓါ၊ ဧ၀ံ၀ါဒီ မဟာသာမေဏာ’ ဟု အရွင္အႆဇိမေထရ္က ထုိသူႏွစ္ဦးအား ေဟာႀကားခဲ႔ပါသည္။
အဓိပၸါယ္မွာ - ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေရွးကျပဳဖူးေသာ အေႀကာင္းေႀကာင္းေႀကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အက်ဳိးတရားတုိ႔ကုိ ေဟာေတာ္မူ၏။ ထုိအေႀကာင္းအက်ဳိးတရား ႏွစ္ပါးတုိ႔၏ ခ်ဳပ္ျငိမ္းရာကုိလည္း ေဟာေတာ္မူ၏ ဟု အဓိပၸါယ္ရပါသည္ ။ အရွင္ဘုရားတုိ႔ သိရွိေတာ္မူပါသည့္အတုိင္းပါ ဘုရား။
ေနာက္ဆုံး ထုိသူႏွစ္ဦးသည္ ျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ ေတြ႔ရွိျပီၤး ရဟႏၲာ မ်ားျဖစ္ႀက၍ ရွင္သာရိပုတၲရာႏွင့္ ရွင္မဟာေမာဂၢလံ အျဖစ္ထင္ရွားခဲ႔ပါသည္။
ဤတရားမွာ ႏွမ္းတစ္ေတာင္းကုိ ႀကိတ္လုိက္ေသာအခါ ဆီႀကည္တစ္ပုလင္း ႏွစ္ပုလင္း ရရွိသကဲ႔သုိ႔၊ ေက်ာက္စရစ္ ငါးေတာင္းကုိ ႀကိတ္ေသာ္လည္း ဆီႀကည္တေပါက္မွ် မရရွိသကဲ႔သုိ႔၊ ပိဋကတ္သုံးပုံကုိ အဆီထုတ္လုိက္ေသာ အခါ ‘နိဗၺာ’ ဆုိေသာ တရားတလုံးသာ ရရွိပါသည္။ ယင္းတရား တစ္လုံးကုိ စိတ္ျဖာလုိက္ေသာအခါ ‘ ဓမၼႏွင့္၀ိနယ’ ရရွိပါသည္။ ေနာက္ထပ္ စိတ္ျဖာလုိက္ပါလွ်င္ ‘သစၥာေလးပါး၊ မဂၢင္ရွစ္ပါး၊ ေဗာဓိပကၡယတရားသုံးဆယ့္ ခုႏွစ္ပါး’ အစရွိသည္ျဖင့္ ေနာက္ဆုံး ဓမၼခႏၶာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္သည္ ပိဋကတ္သုံးပုံ၏ အဆီအႏွစ္ျဖစ္ေႀကာင္းကုိ ဆရာေတာ္က တပည့္ေတာ္ထက္ သိပါသည္ဘုရား။
ဤေယဓမၼာတရားသည္ မဟာယာနဂုိဏ္းသားမ်ား အသုံးျပဳေသာ ဂါထာေတာ္ျဖစ္ပါသလား၊ အရွင္ဘုရား ေတြ႔ဖူးပါသလား ဟု ေမးေသာအခါ ဆရာေတာ္သည္ ေျဖႀကားျခင္း မရွိဘဲ တိတ္တိတ္ေနခဲ႔ပါသည္။ ဤေယဓမၼာ ဂါထာကုိ မဟာယာနဂုိဏ္းသားမ်ား အသုံးျပဳမည္ မထင္ပါ။ မဟာယာနဂုိဏ္းသားမ်ား အသုံးျပဳသည္ကုိ ေတြ႔ဖူးပါသလား ဟု ထပ္၍ေမးေသာအခါ ဆရာေတာ္မွာ တိတ္တိတ္ေနျမဲ ေနခဲ႔ပါသည္။ ေနာက္တစ္ခ်က္မဟာ ယာနဂုိဏ္း၊ တႏၲရာဂုိဏ္း၊ မႏၲရာဂုိဏ္းမ်ား ေပၚေပါက္လာပါသည္။ ထုိဂုိဏ္းမ်ားမွ တဆင့္ တပည့္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္ျပည္သုိ႔ မဟာယာနသာသနာ ၀င္ေရာက္လာပါသေလာ ဟု ေမးေသာအခါ ဆရာေတာ္မွ တစုံတရာ ေျပာႀကားျခင္း မျပဳခဲ႔ပါ။
ေနာက္တခ်က္ အိႏၵိယတျပည္လုံးကုိ မဂုိမင္းမ်ား တုိက္ခုိက္သိမ္းယူလုိက္ေသာအခါ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၊ တိဘက္ႏုိင္ငံ၊ ရခုိင္ျပည္၊ ျမန္မာျပည္မ်ားသုိ႔ ထြက္ေျပးႀကေသာအခါ မဟာယာနဂုိဏ္းသည္ ရခုိင္ျပည္သုိ႔ ၀င္ေရာက္ခဲ႔ပါသလား အရွင္ဘုရား။ ဆရာေတာ္က မည္သုိ႔မွ် မေျပာႀကားခဲ႔ပါ။ တိတ္တိတ္ေနျမဲေနခဲ႔ပါသည္။ သုိ႔ျ့ဖစ္လွ်င္ တပည့္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္ျပည္ သာသနာသည္ မဟာယာနျဖစ္သည္ဟု ဆရာေတာ္ စြပ္စြဲခဲ႔သည္မွ မည္သည့္အေႀကာင္းေႀကာင့္ျဖစ္ပါသလ
သူရိယမင္းဆက္၊ စျႏၵားမင္းဆက္
ထုိကဲ႔သုိ႔ ရခုိင္ျပည္ ဓည၀တီေတာင္ေပါက္ႀကီးေက်ာက္စာႏွင
မဟာတုိင္းစျႏၵားမင္းထုိးထားသည့္
အဓိပၸါယ္ေဖာ္ႏုိင္ခဲ႔
ထုိစျႏၵားမင္းဆက္ ေရးထုိးခဲ႔ေသာ ေက်ာက္စာမွ မဟာမုနိကုန္း ဒုတိယပစၥယံအေရွ႕ေျမာက္ဘက္၌ပါရွိ
ပါဠိဘာသာႏွင့္ ဆုိလွ်င္ ‘မဟာသူရိေယာ စႏၵေရာ နာမေနာ သဗ ဒါေနာ ပကာရေတ’ ဟုရပါသည္ ဘုရား။ အဓိပၸါယ္က မဟာသူရိယတုိင္း စျႏၵားမင္းႀကီးသည္ ဤကုန္ေတာ္၌ ဒါန၀တၳဳအစုစုကုိ လွုဒါန္း၍ ျပီးျပည့္စုံျပီဟု ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းေႀကာင့္ ဤစာကုိ ထုိးထားေသာ ေက်ာက္စာပါ အရုပ္မွ မဟာစျႏၵားမင္းႀကီး ကုသုိလ္ျပဳစုိက္ထူခဲ႔ေသာ အရုပ္ျဖစ္ေႀကာင္း သက္ေသထူေနပါသည္ ဘုရား။
ဤစာသည္ ေအဒီ (၄)ရာစု အေစာပုိင္းက စာျဖစ္ပါသည္။ (၄)ရာစု အစပုိင္းမွ ေနာက္ကုိ ဆုတ္လုိက္သည့္အခါ သူရိယမင္းဆက္က ေနာက္မင္းမ်ား၏ မင္းဆက္သကၠရာဇ္တုိ႔ကုိ ေပါင္းလုိက္သည့္အခါ ဘီစီ (၅) ရာစုတြင္ ေဂါတမ ဗုဒၶႏွင့္ စႏၵသူရိယမင္းႀကီးသကၠရာဇ္တုိ႔ တူညီေနသည္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္ ဘုရား။ ထုိ႔ေႀကာင့္ အထက္တြင္ ေလွ်ာက္ထားခဲ႔သည့္အတုိင္း ေတာင္ေပါက္ႀကီး ေက်ာက္စာႏွင့္ သိရိဓမၼေသာကမင္းႀကီး၏ အိႏၵိယေက်ာက္စာတုိ႔ကုိ တုိက္ႀကည့္လုိက္လွ်င္လည္း ေရးသားပုံခ်င္း တူကာ အဓိပၸါယ္အားျဖင့္လည္း တူညီေနပါသည္ဘုရား။
ဓည၀တိီသုိ႔ဘုရားရွင္ႀကြခဲ႔၏
ဓည၀တီအေႀကာင္းကုိ ျပန္ဆက္ပါမည္။ ဓည၀တိ၌ ဘီစီ (၃)ရာစုမွာ သူရိယစကၠမင္း ထီးနန္းစုိးစံလွ်က္ရွိပါသည္။ ထုိမင္းကေနာက္သုိ႔ ေရတြက္လွ်င္ဘီစီ (၅)ရာစုသုိ႔ ေရာက္ပါသည္။ ယင္းေႀကာင့္ စႏၵသူရိယမင္းသည္ ဓည၀တီ၌ ဘီစီ(၅) ရာစုတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔ေႀကာင္း သိရပါသည္ ဘုရား။
ယခုလုိ ေျခရာေကာက္နည္းျဖင့္ လုိက္ေသာအခါ အတိအက်ရရွိပါသည္ ဘုရား။ ထုိအခ်ိန္၌ အိႏၵိယတြင္ ျမတ္စြာဘုရား ပြင့္ေနခ်ိန္ ျဖစ္ပါသည္.။ ယင္းေႀကာင့္ စႏၵသူရိယ နန္းစံ၍ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅) ႏွစ္အႀကာတြင္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္သည္ ဓည၀တီသုိ႔ ႀကြေရာက္ခဲ႔ပါသည္ဟု ရခုိင္သမုိင္းအေစာင္ေစာင္တြင္ တညီတညြတ္တည္း ေဖာ္ျပထားပါသည္ ဘုရား။ ယင္းေႀကာင့္ ဓည၀တီ၌ စႏၵသူရိယမင္း အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္တြင္ ျမတ္စြာဘုရား ကုိယ္ေတာ္တုိင္ ႀကြေရာက္ခဲ႔ျခင္း ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။
ျမတ္စြာဘုရား ႀကြေရာက္လာေသာအ ေႀကာင္းကုိ ဓည၀တီျမဳိ႕၏ အေနာက္ဘက္ ေတာင္တန္းေက်ာက္စာ၌ သူရိယစကၠမင္းႀကီးသည္ ျဗဟၼီအကၡရာျဖင့္ ေရးထုိးထားခဲ႔ပါသည္။ တပည့္ေတာ္ ငယ္စဥ္က ဆရာႀကီးစံေရႊဘုႏွင့္ အတူ ကူးယူခဲ႔ပါသည္။ ထုိေက်ာက္ေဆာင္မွာ မဟာမုနိ ေက်ာက္ေတာ္လမ္းကုိ လုပ္ေသာအခါ တူးျဖဳိသျဖင့္ ပ်က္စီးခဲ႔ရပါသည္။ ထုိေက်ာက္ေဆာင္၌ ေရးထုိးထားသည့္စာကုိယခုေခတ္၌ ပါဠိ ဘာသာျဖင့္ဆုိလွ်င္ ‘နေမာတႆ ဘဂ၀ေတာ၊ အဟာရေတာ ၊ သမၼာသဗၺဳဒၶႆ။ အထေခါ ဘဂ၀ါ ဘိကၡဳသံဃံ ပါသာဒၤ အာရုေပတြာ။ ပဥၥပါသာဒ သတပရိ၀ုေတာ ၊ ဓည၀တီရ႒ံ အာကာသမေဂၢန။ စာရိကံ စရမာေနာ ဓည၀တီ မဟာနဂရႆ ပစၧိမဒိသာ ဘာေဂ။ ကစၧပနဒီယာ ပုရတၳိမတိေ၇ ေသလာဂိရီ ပဗၺတဗုဒနိ ႀသေရာဟိတြာ ပတိဌာတိ။’ ျဖစ္ပါသည္။
အဓိပၸါယ္အတုိေကာက္မွာ။ ။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေကာင္းကင္ခ၇ီးျဖင့္ ျပသာဒ္ရွင္ပ်ံငါးရာႏွင့္ ႀကြေရာက္ျပီးလွ်င္ ဓည၀တီ ျမဳိ႕၏ အေနာက္ဘက္ျဖစ္ေသာ ကစၧပနဒီ ကုလားတန္ျမစ္ႀကီး၏ အေရွ႕ဘက္ကမ္းေျခရွိေသာ ေသလာဂိရီ ေမာရပဗၺတ အမည္ရွိေသာ ေတာင္ထိ၌ ရပ္တန္႔ေတာ္မူ၏။ ရပ္တန္႔ေတာ္မူျပီးလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ေပးသည္ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။
ဤေက်ာက္စာကုိ ေထာက္ရွုျခင္းအားျဖင့္ ရခုိင္ျပည္ကုိ ျမတ္စြာဘုရား ႀကြေရာက္ခဲ႔သည္မွာ ထင္ရွားေနပါသည္ ဘုရား။ ယင္းေႀကာင့္ တပည့္ေတာ္တုိ႔မွာ ေျခရာေကာက္နည္းျဖင့္ ေနာက္သုိ႔ တလွမ္းစီဆုတ္ျပီး လုိက္ေသာအခါ ဗုဒၶသာသနာသည္ ကြင္းဆက္မျပတ္ဘဲႏွင့္ ဓည၀တီေခတ္သုိ ေရာက္ရွိပါသည္ ဘုရား။
မဟာယာန စကားတစ္လုံးမွ် မေတြ႔
မဟာတုိင္းႀကီးစျႏၵားမင္းႀကီးသည္
မဟာတုိင္းစျႏၵားမင္းႀကီး၏ ဤေက်ာက္စာေအာက္ဘက္တြင္ “ယကၡ မဟာေသနာပတိ မဟာေတာ” ဟုေရးသားထားပါသည္။ ဦးစံသာေအာင္၏ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားသည့္စာအုပ္တြင္ ဤအေႀကာင္းကုိ ေရးသားထားသည္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္။ ဤကဲ႔သို႔ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ၏ ပိဋကတ္ေတာ္လာ ပါဠိေတာ္စကားကုိ ေတြ႔ရပါသျဖင့္ ရခုိင္တုိ႔တြင္မွာ ထုိအခ်ိန္ကတည္းကပင္ ပိဋကတ္ အစစ္အမွန္ရွိေႀကာင္းကုိ ေတြ႔ရပါသည္ဘုရား။ အဘယ့္ေႀကာင့္ဆုိေသာ္ အရွင္ ဘုရားတုိ႔ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ေဟာႀကားေနသည့္ တရားမ်ားထဲတြင္ ဤတရားပါပါသည္ ဘုရား။
ယေန႔ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၌ နယုန္လျပည့္ေန႔ကုိ မဟာသမယေန႔၊ ၀ါဆုိလတြင္ ဓမၼစႀကၤာေန႔၊ ၀ါကၽြတ္လတြင္ အဘိဓမၼာေန႔ အျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ႏွစ္စဥ္က်င္းပေနႀကပါသည္။ ယကၡေသနာပတိ မဟာပဏာေတာဆုိသည့္ ပါဠိသည္ မဟာသမယသုတၱန္ေတာ္တြင္ နတ္မ်ားကုိ ေဖၚက်ဴးထားသည္ဟု အတိအလင္းပါရွိပါသည္ ဘုရား။ မဟာသမယေန႔၌ ျမတ္စြာဘုရား ကုိယ္ေတာ္တုိင္ေဟာႀကားခဲ႔ေသာ မဟာသမယသုတၲန္ကု္ ေရဒီယုိမွ ႀကားနာေနရပါသည္ဘုရား။ ထုိမဟာသမယသုတၲန္ထဲ၌ နတ္မ်ား၏အမည္ကုိ ေဖၚက်ဴးထားေသာ စကားမ်ားစြာရွိပါသည္ဘုရား။
“ပနာေဒါ - သပမေညာစ၊ ေဒ၀သူေတာစ မာတလိ” ဟူေသာ ဂါထာႏွင့္ ေတြ႔ရပါသည္ဘုရား။ ထုိနတ္မ်ားထဲ၌ ပနာေဒါနတ္မင္းကုိ ေဖာ္က်ဴးထားေသာ ဂါထာေတာ္မွာ အပိုဒ္-၂၂ တြင္ေတြ႔ရွိႏုိင္ပါသည္ဘုရား။ ဤမဟာသမယသုတၲန္ ေတာ္မွာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔၏ ပိဋကတ္ေတာ္လာ သုတၲန္ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။ ျမတ္စြာဘုရားသခင္ ေဟာႀကားေတာ္မူေသာ ေထရ၀ါဒအစစ္မွလာသည့္ မဟာသမယသုတၲန္ျဖစ္သည့္အတြက္ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာအစရွိေသာ ပိဋကတ္သုံးပုံ၌ လည္း ရခုိင္၌မဟာယာနမရွိေႀကာင္း ထင္ရွားေနျခင္းကုိ ျပန္လည္ေျဖႀကားပါသည္ ဘုရား။
ေထရ၀ါဒကုိ ယုံႀကည္ေသာမင္းမ်ား
ေနာက္တခ်က္မွာ ေ၀သာလီေခတ္တြင္ အုပ္စုိးခဲ႔ႀကေသာ မင္းမ်ားျဖစ္ႀကသည့္ နိတိစျႏၵား၊ ၀ီရစျႏၵား အစရွိေသာမင္းမ်ားသည္ သူတုိ႔ကုသုိလ္ျပဳတည္ထားခဲ႔ေသာ ေစတီမ်ားတြင္ “ေယဓမၼာ” ဂါထာေတာ္ကုိ ေရးထုိးထားသည့္ ေက်ာက္တုံးမ်ား၊ စတူပါမ်ားကုိ ႒ပနာတည္ထားခဲ႔ႀကပါသည္ဘုရား။ ထုိေက်ာက္တုံးႏွင့္ စတူပါမ်ား၌ ေရးထုိးထားေသာစာမ်ားကုိ ယခုေျမာက္ဦးျပတုိက္တြင္ သိမ္းဆည္းထားရွိပါသည္ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္ အထက္ကတင္ျပခဲ႔ သည့္အတုိင္း ဗုဒၶတရားေတာ္၏ အဆီအႏွစ္ျဖစ္ႀကေသာ နိဗၺာန္ကုိ လက္ခံယုံႀကည္သည့္အတုိင္း ေထရ၀ါဒသာသနာကုိ လက္ခံယုံႀကည္ေသာမင္းမ်ားျဖစ္ႀက ဤေယဓမၼာဂါထာေတာ္ကုိ ေ၀သာလီမင္းမ်ား အသုံးျပဳေနႀကျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္ အရွင္ဘုရား။ ယင္းေႀကာင့္ မဟာသူရိယတုိင္း စျႏၵားမင္းမွစ၍ (ေ၀သာလီေခတ္ ေအဒီ (၄) ရာစု) စျႏၵားမင္းအဆက္ဆက္တုိ႔ ယုံႀကည္ကုိးကြယ္ခဲ႔ႀကေသာ သာသနာမွာမဟာယနသာသနာ မဟုတ္ဘဲ စစ္မွန္ေသာေထရ၀ါဒ သာသနာေတာ္ျဖစ္ေႀကာင္းမွတ္ယူရပါမ
သီဟုိဠ္ (သီရိလကၤာ)ႏွင့္ ၀ါဒခ်င္းတူ
တပည့္ေတာ္ ပထမခ်ျပခဲ႔ေသာ ဥပတႆႏွင့္ ေကာလိတေႀကာင္းတြင္ အရွင္ အႆဇိမေထရ္ ေဟာႀကားခဲ႔ေသာ ‘ေယဓၼ’ ဂါထာေတာ္သည္ ေ၀သာလီသုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ႔ပါသည္။ ယင္းျပီးေနာက္ ေ၀သာလီမင္းမ်ားသည္ သီဟုိဠ္ (သီရိလကၤာ)ႏွင့္ သာသနာေရးကိစၥမ်ားကို အျပန္အလွန္သြားေရာက္ ေဆာင္ရြက္ေႀကာင္းႏွင့္ အာနႏၵစျႏၵားမင္းႀကီးသည္ သီဟုိဠ္ (သီရိလကၤာ) သုိ႔အလွဴပစၥည္းမ်ား ပုိ႔သည္ဟု ေက်ာက္စာတြင္ ေတြ႔ရွိရပါသည္။ သီဟုိဠ္သာသနာမွာ ေထရ၀ါဒျဖစ္၍ တပည့္ေတာ္တုိ႔ ေ၀သာလီတြင္လည္း ေထရ၀ါဒသာသနာထြန္းကားေႀကာင္း သိႏုိင္ပါသည္ ဘုရား။ ထုိ႔ေႀကာင့္ တပည့္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္ျပည္သာသနာသည္ မဟာယန္ဂုိဏ္းမွဆင္သက္လာေသာ မဟာယန္ဂုိဏ္း မဟုတ္ပဲ ဓည၀တီေခတ္ ဘုရားကုိယ္ေတာ္တုိင္ ႀကြေရာက္ခဲ႔စဥ္ကစျပီး ျဖစ္ေပၚဆင္းသက္လာေသာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာျဖစ္ေႀကာင္း တပည့္ေတာ္ ေလွ်ာက္ထားအပ္ပါသည္ ဘုရား။
သမုိင္းရုပ္ႀကြင္းက သက္ေသခံ
ယင္းကဲ႔သို႔ ေက်ာက္စာ၊ ေက်ာက္ရုပ္၊ ေပစာမ်ား အတိအလင္းရွိေသာ္လည္း ယခုေခတ္ရုိက္ႏွိပ္ေသာ ပုံႏွိပ္စာအုပ္တြင္ မပါ၍ မယုံ၊ မွားယြင္းသည္ ဆုိလွ်င္လည္း မတတ္ႏုိင္ပါဘုရား။ တပည့္ေတာ္တုိ႔မွာ သမုိင္းရုပ္ႀကြင္းျဖစ္ေသာ ေက်ာက္စာ၊ ေႀကးျပား၊ ေရႊျပားစာ၊ ေငြျပားစာတုိ႔ကသာ သက္ေသခံေနပါသျဖင့္ ယင္းစာမ်ားကမွားျပီး ယခုပုံႏွိပ္တုိက္မွ ရုိက္ႏွိပ္ေသာ စကၠဴတြင္ ေရးသားထားသည့္စာကသာ မွန္သည္ဟုဆုိလွ်င္လည္း တပည့္ေတာ္တုိ႔ ေျပာစရာမလုိေတာ့ပါဘုရား။ ထုိ႔ေႀကာင့္ တပည့္ေတာ္တုိ႔မွာ ပါဠိေတာ္အ႒ကထာမွာ ပါရန္လုိအပ္မည္ မထင္ပါဘုရား။ သက္ေသခံသမုိင္းရုပ္ႀကြင္း အေထာက္အထားက ခုိင္မာေနပါျပီဘုရား။
ဟုတ္မဟုတ္ကုိလည္း တပည့္ေတာ္အား ျပန္ေမးျမန္းပါဘုရား။ မေမးလွ်င္ တပည့္ေတာ္က မွန္သည္ လက္ခံသည္ဟု ယူဆရပါမည္ဘုရား။ မဟာယန္ဂုိဏ္းဟု စြပ္စြဲခ်က္ကုိ ေယဒမၼာတပုဒ္တည္း ဆင္းသက္ပုံေျခရာေကာက္နည္း သုေတသနျပဳလုပ္ပုံျဖင့္ ရခုိင္ျပည္သာသနာသည္ မဟာယန္ဂုိဏ္းမွ ဆင္းသက္လာေသာ မဟာယာနသာသနာမဟုတ္ပဲ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာမွ ဆင္းသက္လာေသာ သာသနာျဖစ္ေႀကာင္းႏွင့္ ေမးခြန္း (၁)ကုိ ေျဖႀကားအပ္ပါသည္ဘုရား။
ေမးခြန္းနံပါတ္(၂)
ဗုဒၶ၏ ပါ႒ိေတာ္ အ႒ကထာ စသည္တို႔တြင္ မပါရွိဘဲ ျမတ္စြာဘုရား သည္ ွဓည၀တိျပည္သုိ႔ ၾကြေရာက္ခဲ႔ၿပီး ေက်ာက္ေတာ္ေတာင္၌ တန္႔ရပ္သည္ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကုိလည္း ရွင္းလင္းေပးပါ။
ေမးခြန္းနံပါတ္(၃)
ဗုဒၶ၏ ပါ႒ိေတာ္ အ႒ကထာ စသည္တို႔တြင္မပါရွိဘဲ ျမတ္စြာဘုရားသည္ စႏၵသူရိယမင္းႀကီးႏွင္႔ ေတြ႕ဆံုၿပီး မဟာမုနိဘုရားကုိ သြန္းလုပ္ခဲ႔သည္ ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကုိလည္း ေျဖရွင္း ေပးပါ။
ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း ( ရခိုင္ျမန္မာ ပ႑ိတ )။ ။ အရွင္ဘုရား၏ ေမးခြန္းနံပါတ္ (၂) ႏွင္႔ (၃) ကုိ တစ္ေပါင္းတည္း ေျဖၾကားလိုပါသည္။ ေမးခြန္းမ်ားမွာ တစ္သေဘာတည္း ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင္႔ပါဘုရား။ တပည့္ေတာ္သည္ ရခိုင္ျပည္သို႔ ဗုဒၶသာသနာ ေရာက္လာခဲ႔ပံုကုိ နံပါတ္ (၁) ေမးခြန္းအေပၚ အေသးစိတ္ ရွင္းလင္းေလွ်ာက္ထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။ ေနာက္ထပ္ ေလွ်ာက္ထား ပါမည္ဘုရား။
တပည့္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္တြင္ ယခုလိုကိုးကြယ္ေနေသာ ဗုဒၶသာသနာမွာ ေျမာက္ဦးေခတ္ ဘုရင္မ်ား အုပ္စိုးခဲ႔ေသာ ကာလ မွ ဆက္ခံယူခဲ႔ေသာ ဗုဒၶအယူ၀ါဒ ျဖစ္ပါသည္။
ေျမာက္ဦးေခတ္ မတိုင္မီ ေလာင္းၾကက္ၿမိဳ႕ ရွိခဲ႔ပါသည္။ ထိုၿမိဳ႕ကုိ အုပ္စုိးခဲ႔ေသာ ဘုရင္မ်ားမွာလည္း ဗုဒၶဘာသာမင္းမ်ားျဖစ္ပါ ၍သာသနိက အေဆာက္အဦးမ်ားစြာ တည္ေဆာက္ခဲ႔ပါသည္။ ရဟန္းပညာရွိမ်ား ထြန္းကားခဲ႔ပါသည္။ ဤေလာင္းၾကက္ဘုရင္မ်ား သည္ ဗုဒၶဘာသာကို ေနရၪၥရာၿမိဳ႕တြင္ အုပ္စိုးခဲ႔ေသာ ဘုရင္မ်ားမွတဆင္႔ လက္ခံယူျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေနရၪၥရာၿမိဳ႕တြင္ထြန္းကားခဲ႔ ေသာ ဗုဒၶသာသနာမွာ ပုရိန္ၿမိဳ႕မွ ဆင္းသက္လာေသာ ဗုဒၶဘာသနာျဖစ္ပါသည္။ ပုရိန္ၿမိဳ႕ြတြင္အုပ္စိုးခဲ႔ေသာ
အမွန္ရွိခဲ႔ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္
ဤကဲ႔သို႔ မဟာတိုင္း စျႏၵမင္းႀကီးသည္ မဟာမုနိသိမ္ေတာ္ကုိ အသစ္တဖန္တည္ေဆာက္ခဲ႔သည္ဟု ဆိုသျဖင္႔ မဟာတိုင္း စျႏၵမင္းႀကီး မတိုင္မီကပင္ သိမ္ေတာ္အေဟာင္းႏွင့္ မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္မွာ ရွိႏွင့္ေနၿပီးေၾကာင္း သိရွိရပါသည္ဘုရား။ ယင္းသို႔ျဖစ္လွ်င္ ေ၀သာလီေခတ္ မတိုင္မီ မည္သည့္ေခတ္ရွိခဲ႔သည္ုကို ေျခရာေကာက္ႏုတ္အတိုင္း လိုက္ပါလွ်င္ ဓည၀တီေခတ္ ကုိ ေတြ႕ပါသည္ဘုရား။ ဓည၀တီၿမိဳ႕ေတာ္မွာ စိတ္ကူးယဥ္ၿပီး ေရးသားခဲ႔ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္မဟုတ္ေၾကာင္း ေလယဥ္မွ ရိုက္ကူးေသာ ဓါတ္ပံုကို ၾကည့္ျခင္းျဖင္႔ သိႏိုင္ပါသည္ဘုရား။ အမွန္တကယ္ရွိခဲ႔ေသာ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ သမိုင္းပညာရွင္မ်ားက လက္ခံၾကပါသည္ဘုရား။
သပၸဒါနပကာရနက်မ္းမွာရွိ
တပည့္ေတာ္တို႔၏ သမိုင္းမ်ားတြင္လည္း တတိယ ဓည၀တီၿမိဳ႕ေတာ္ ကို စႏၵသူရိယမင္း တည္ခဲ႔ေၾကာင္း ဖတ္ရူရပါသည္။ ဤ စႏၵသူရိယမင္း ဓည၀တီ၌ အုပ္စိုးစဥ္ကာလမွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေနာက္မဇၩိမေဒသ၌ ရွိေနခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ တပည့္ေတာ္ လက္ထဲတြင္ ရွိေနေသာ သပၸဒါန ပကာရနက်မ္းတြင္ စႏၵသူရိယမင္းလက္ထက္ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ဓည၀တီသို႔ၾကြေရာက္ၿပီး မဟာမုနိရုပ္ရွင္ ေတာ္ကုိ သြန္းခဲ႔ေၾကာင္း အေသးစိတ္ေရးသားထားပါသည္။
ေက်ာက္စာက သက္ေသခံ
၄င္း ျပင္ေတာင္ ေပါက္ႀကီး ေက်ာက္စာကလည္း သက္ေသခံေနပါသည္ဘုရား။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ စႏၵသူရိယမင္းအား ဓမၼစၾကာတရားေတာ္ႏွင့္ ရုပ္ထုဆင္းတုေတာ္မ်ားကုိ တည္ထားကုိးကြယ္ျခင္းျဖင့္ ရရွိအပ္ေသာ အက်ိဳးတရားမ်ားကုိ သတၴဳဗိမၺပူဇနိယနိ ေသသသုတၲန္ျဖင္႔ ေဟာၾကားခဲ႔ပါသည္။ ဤသုတၲန္မူရင္းေပစာလည္း ရွိပါေသးသည္ဘုရား။
ဂုဏ္ျပဳထားသည့္ရုပ္တု
စႏၵသူရိယမင္းအား ျမတ္စြဘုရား ဓမၼစၾကာတရားေတာ္ကုိ ေဟာၾကားေနဟန္ ထုလုပ္ထားေသာ ေက်ာက္ျပားတစ္ခ်ပ္ကုိ လည္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ေ၀သာလီ မဟာတိုင္း၊ စျႏၵမင္းႀကီးက ရွိရပါသ စႏၵသူရိယမင္းႀကီးအား ဂုဏ္ျပဳထုလုပ္ထားေသာ ရုပ္ထုျဖစ္ ဟန္ရွိပါသည္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ရခိုင္ျပည္ ဓည၀တီသို႔ ၾကြေရာက္ခဲ႔စဥ္က ေသလာဂီရိေတာင္ေပၚ၌ ရပ္တန္႔ခဲ႔ၿပီး ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ခ်မွတ္ခဲ႔ ေၾကာင္း သပၺဒါနပကာရက်မ္းတြင္ အေသအခ်ာ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ “ခ်စ္သား အာနႏၵာ၊ ငါသည္ ဘုရားျဖစ္ရန္အတြက္ ဆယ္ပါးေသာ ပါရမီေတာ္ႀကီး ႏွင့္ သံုးဆယ္ေသာ ပါရမီေတာ္ငယ္မ်ားကုိ ျဖည့္ဆည္းခဲ႔ေသာ ကာလ၌ ဤ ဓည၀တီျပည္တြင္ အလီလီ လူအျဖစ္က်င္ လည္ခဲ႔သည္။ ယခု ငါရပ္တန္႔ေနေသာ ေသလာဂီရိေတာင္၏ အနီးပတ္၀န္းက်င္တြင္ ပန္းပြတ္သမားအျဖစ္ႏွင့္ ငါေနထိုင္ခဲ႔သည္။ ငါ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံလြန္ၿပီး ေနာက္ကာလ၌ ငါ၏ ေက်ာရိုးေတာ္ဓာတ္ကုိ ႒ာပနာ၍ ေစတီတည္လတၱံ၊” ဟု ဗ်ာဒိတ္ ေပးခဲ႔သည္။ ထိုဓါတ္ ေတာ္ကုိ ေနာက္ကာလတြင္ ေက်ာက္ေတာ္ဓါတ္ေစတီဟု ေခၚတြင္ခဲ႔ပါသည္။ ထုိနာမည္ကုိ အစြဲျပဳ၍ ျမတ္တစ္ဖက္ရွိ ၿမိဳ႕ကိုလည္း ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ ဟု ေခၚတြင္ခဲ႔ပါသည္။
ရုပ္ရွင္ေတာ္သြန္းေၾကာင္း ယံုၾကည္
ဤကဲ႔သုိ႔ ဘုရားဗ်ာဒိတ္၀င္ ဓါတ္ေတာ္ေစတီ ၂၄၈ ဆူရွိခဲ႔ပါသည္။ ဤဓါတ္ေတာ္ေစတီမ်ားကို ေ၀သာလီျပည္ရွင္ မဟာတိုင္း စျႏၵမင္းႀကီးသည္ ျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ႔ေၾကာင္း သမိုင္းမွတ္တမ္းအရ သိရွိရပါသည္။ ဤအေၾကာင္းကုိ ေထာက္ရူ၍လသည္း ထိုဓါတ္ေတာ္ ေစတီမ်ားမွာ ေ၀သာလီေခတ္ မတိုင္မီကပင္ ရွိႏွင့္ခဲ႔ၿပီးေၾကာင္း သိရွိနိဳင္ပါသည္။ ရခိုင္းသမိုင္း စာေပႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ရုပ္၀တၳဳ သက္ ေသျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ကိုက္ညီေနပါ၍ စႏၵသူရိယမင္းလက္ထက္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ဓည၀တီသုိ႔ ၾကြေရာက္ၿပီး မဟာမုနိရုပ္ရွင္ ေတာ္ျမတ္ ကို သြန္းလုပ္ခဲ႔ေၾကာင္း ယံုၾကည္ပါသည္ ဘုရား။
မႏၲေလးမဟာမုနိဘယ္ကရ
ေနာက္တစ္ခ်က္က ဆရာေတာ္တို႔ မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ရွိေနေသာ မဟာမုနိဘုရားကုိ ဘယ္ကရယူခဲ႔သလဲဘုရား၊ ဤမဟာမုနိ ဘုရားကုိ ဘိုးေတာ္ဘုရား၏ သားေတာ္ႀကီး ဥပရာဇာသည္ ရခိုင္ျပည္က ပင့္ယူခဲ႔ျခင္း မဟုတ္ပါလား ဘုရား။ ဤ ဘုရားႀကီးသမိုင္းမွာ လည္း ရခိုင္ျပည္ ဓည၀တီျပည္ရွင္ စႏၵသူရိယ မင္း သြန္းလုပ္ခဲ႔ေၾကာင္း ေရးထားပါသည္ဘုရား။ သမိုင္းအေစာင္ေစာင္၌လည္း မဟာ မုနိဘုရားကုိ ဓည၀တီျပည္ရွင္ စႏၵသူရိယ မင္းသြန္းလုပ္ခဲပေၾကာင္းသာ တညီတညြတ္တည္း ေဖာ္ျပထားၾကပါသည္ ဘုရား။ ယင္းျမတ္စြာဘုရား ကုိယ္ေတာ္တိုင္ ရခိုင္ျပည္သို႔ ၾကြေရာက္ခဲ႔၍ ေသလာဂီရိေတာင္ေပၚ၌ တစ္ေထာက္ရပ္တန္႔ခဲ႔ၿပီး စႏၵသူရိယ မင္းေလွ်ာက္ထားသျဖင္႔ နန္းေတာ္သုိ႔ ၾကြေရာက္သီတင္းသံုးၿပီး မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္ကုိ သြန္းလုပ္ခဲ႔သည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း ေျဖၾကားလိုပါသည္ ဘုရား။
ဆရာေတာ္အရွင္ဥာဏီသာရ။ ။ ေမးခြန္းနံပါတ္ (၄) သဂၤါယနာေျခာက္တန္၌ မပါဘဲလွ်က္ ရခိုင္ျပည္ ေ၀သာလီ ေရႊေတာင္ ႀကီး၌ စတုတၳသဂၤါယနာကို တင္ခဲ႔သည္ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကုိလည္း ေျဖရွင္းပါ။
ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း ( ရခိုင္ျမန္မာ ပ႑ိတ )။ ။ ဤအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ တပည့္ေတာ္ အရွည္ေျဖၾကားရမည္ ျဖစ္ ပါသည္ ဘုရား။ ဘုရားသခင္ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံလြန္ၿပီး မၾကာျမင္႔မီကာလတြင္ အဇာတသတ္မင္းႀကီးသည္ ပထမအႀကိမ္ သဂၤါယနာကုိ တင္ခဲ႔ပါသည္ ဘုရား။ တင္ရေသာ အေၾကာင္းရင္း၊ တင္ခဲ႔ေသာ ေနရာႏွင္႔ တိုင္းျပည္၊ တင္ရာ၌ အားေပးအားေျမွာက္ေပးေသာဘုရင္၊ တင္ရာ၌ ပါ၀င္ေသာ ရဟႏၲာမ်ား၊ ဦးေဆာင္ေသာ ရဟႏၲာ၊ ရည္ညႊန္းေသာ ဂါထာပုဒ္၊ ပါ႒ိေတာ္ စသည္အားျဖင္႔ အဂၤါဆယ္တန္ႏွင့္ ၿပီးေအာင္တင္ခဲ႔ေၾကာင္း၊ ဖတ္ရူရပါသည္။
ပဥၥမသဂၤါယနာတင္
တပည့္ေတာ္တုိ႔ ရခိုင္ျပည္ဘက္က စာေပတို႔မွာ သဂၤါယနာအေၾကာင္းႏွင္႔ ပတ္သက္၍ သဂၤါယနာႀကီး၊ သဂၤါယနာငယ္ ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ေတြ႕ရွိရပါသည္။ သဂၤါယနာႀကီးမ်ားကို နံပါတ္စဥ္အတိုင္း ေရတြက္ၿပီးလွ်င္ သဂၤါယနာငယ္မ်ားကုိေတာ႔ မိမိတို႔၏ တိုင္းျပည္ အတြင္း၌ နံပါတ္စဥ္ တပ္ထားခဲ႔ၾကပါသည္။ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ ပဥၥာၿမိဳ႕၌ ဘုရင္ မင္းရင္ျဖဴ သည္ ဧကဒသမေျမာက္ သဂၤါယနာကုိ တင္၏ ဟူ၍ ေရးသားခ်က္ကုိ ေတြ႕ရၿပီးလွ်င္ ယင္းမင္းသည္ ပဥၥမေျမာက္ သဂၤါယနာကုိ လည္း တင္၏ ဟု ေရးသားထားပါသည္။ ဘုရင္တစ္ပါး တည္း သဂၤါယနာ ႏွစ္ႀကိမ္တင္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ဤသို႔ျဖစ္လွ်င္ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ ပဥၥာၿမိဳ႕၌ ဘုရင္ မင္းရင္ျဖဴသည္ သဂၤါယနာႀကီးကုိ ပဥၥမအႀကိမ္တင္ၿပီးလွ်င္ သဂၤါယနာငယ္ကုိ တစ္ဆယ္႔တစ္ႀကိမ္ေျမာက္ တင္မည္ဟု မွတ္သားရပါသည္ ဘုရား။
သမိုင္းမွတ္တမ္းမွာေတြ႕
တပည့္ေတာ္တို႔ သဂၤါယနာတင္ျခင္း ဆိုင္ရာ ရခိုင္ျပည္သုိ႔ စီးဆင္းလာေသာ ေရစီးေၾကာင္းကုိသာ ေလွ်ာက္ထားပါသည္ဘုရား တပည့္ေတာ္ ေရွ႕က ေလွ်ာက္ထားခဲ႔သည့္အတိုင္း တပည့္ေတာ္တို႔ ရခိုင္တြင္ မိမိတို႔၏ သာသနာ ဆိုင္ရာ ဆင္းသက္ပံုသည္လည္း ေကာင္း၊ မိမိလူမ်ိဳး ဆင္းသက္ရာလည္းေကာင္း၊ ၿမိဳ႕ျပအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရွင္ဘုရင္းမင္းဆက္မ်ား၊ စဥ္ဆက္ ဆင္းသက္လာပံုကုိ သီးျခားေတြ႕ ရွိရပါသည္။ ဤအေၾကာင္းမ်ားကို မိမိတို႔၏ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားမွာသာ ေတြ႕ရွိရမည္ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။
ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၹာန္စံလြန္ၿပီးေနာက္ မၾကာမီကာလတြင္ ပထမအႀကိမ္ သဂၤါယနာကုိ ရာဇျဂိဳလ္၌ က်င္႔ပျပဳလုပ္ခဲ႔ပါသည္။ အဇာတသတ္မင္းႀကီးက အေထာက္အကူျပဳၿပီး အရွင္မဟာကႆပ ဦးေဆာင္ခဲ႔ပါသည္။ အရွင္မဟာကႆပ ေမးသမွ် အရွင္အာနႏၵာ ေျဖၾကားၿပီး ႏုတ္ထြက္ရြက္၍ သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင္႔ သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ပါသည္ဆိုေသာ္ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ ေသာအခါ အေလာင္းေတာ္ကုိ နံသာထင္းမ်ားစုပံုၿပီး မီးသျဂိဳလ္ရန္အတြက္ မီးရွိဳ႕ေသာ္လည္း ထင္းမ်ားမွာ မီးမေလာင္ပါ ဘုရား။ အဘယ္႔ေၾကာင္႔ဆိုေသာ္ ဘုရားရွင္၏ တပည့္ႀကီးျဖစ္ေသာ အရွင္မဟာကႆပ မေရာက္ေသးေၾကာင္႔ပါ ဘုရား။ တပည့္ငါးရာျဖင္႔ ခရီးလမ္းမွာ ရွိေနပါေသးသည္။ အရွင္မဟာကႆပ ၏ တပည့္ရဟန္းမ်ားမွာ ပုထုဇဥ္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္အတြက္ ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံ လြန္ၿပီးၾကြင္းက်န္ရစ္ေသာ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိသာ ျမင္ရလွ်င္ ဘုရား၏ ကုိယ္ကာယမွျဖစ္ေသာ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိ ယံုမွားသံသယ ျဖစ္ဖြယ္ရွိပါသည္ ဘုရား။ မိမိမ်က္ျမင္ကုိယ္ေတြ႕မွသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ ကုိယ္ကာယေတာ္မွ ဓါတ္ေတာ္မ်ားၾကြင္းသည္ကုိ ယံုၾကည္ၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ျမတ္စြာဘုရားကုိ အသက္ရွင္စဥ္က ဖူးေျမာ္ရေသာ္ လည္း ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ေသာအေလာင္းေတာ္
ပထမသဂၤါယနာတင္
ထိုသုဘဒၵရဟန္း၏ စကားကုိ ၾကားမိေသာ အရွင္မဟာကႆပသည္ မ်ားစြာတုန္လွဳပ္မိခဲ႔သည္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ စံလြန္သည္မွာ ခုႏွစ္ရက္တစ္ပါတ္သာ ရွိေသးသည္။ ဘုရားေဟာ တရားေတာ္မ်ားႏွင္႔ ၀ိနည္းေတာ္မ်ားကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳမည့္ အရိပ္အေရာင္ ေပၚေနၿပီ၊ သာသနာေတာ္ ဆုတ္ယုတ္ရန္အေၾကာင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာနိဳင္သည္ဟု စိတ္၌မွတ္သားမိခဲ႔ပါသည္ ဘုရား။ ယင္းေၾကာင္႔ ဘုရားရွင္ေဟာသမွ်ကုိ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားမွ စုေပါင္း၍ ျပန္လည္ရြက္ဆိုသဂၤါယနာတင္ရန္ အၾကံျဖစ္ခဲ႔ပါသည္ဘုရား။ ယင္းေၾကာင္႔ အရွင္မဟာကႆပ အမူးျပဳေသာ ရဟႏၲာငါးရာတို႔သည္ ပထမသဂၤါယနာကို တင္ခဲ႔သည္ မဟုတ္ပါလားဘုရား။
ဒုတိယသဂၤါယနာတင္
ျမတ္စြာဘုရားပရိနိဗၺာန္ စံလြန္၍ ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာၾကေသာအခါ ၀ိဇၨီတိုင္းသား ရဟန္းတို႔သည္ ၀ိနည္းသိကၡာပုဒ္ေတာ္မ်ား၌ ျပင္ဆင္ခ်က္ ၁၀ ခ်က္ကုိ ျပဳလုပ္ခဲ႔ပါသည္။ ဘုရားရွင္၏ ၀ိနည္းေတာ္ကုိ ဖီဆန္၍ လာခဲ႔ၾကသည္။ ယင္းေၾကာင္႔ ေ၀သာလီျပည္တြင္ ကာလာေသာကမင္း က တကာျပဳ၍ အရွင္မဟာကႆပအမူးျပဳကာ ရႏၲာခုႏွစ္ရာတို႔သည္ ဒုတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာကုိ တင္ခဲ႔ ၾကပါ သည္ ဘုရား။
တတိယအႀကိမ္သဂၤါယနာတင္
တတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာကုိ ပါဋလိပုတ္ျပည္ရွင္ အေသာကမင္းႀကီးက တကာျပဳ၍ ရဟႏၲာအရွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆ မေထရ္ႀကီးအမူးျပဳလွ်က္ ရဟန္းတစ္ေထာင္ျဖင္႔ တင္ခဲ႔ပါသည္။ ဤသည္တို႔မွာ မဇၩိမေဒသ၌ တင္ခဲ႔ေသာ သဂၤါယနာ သံုးတန္ျဖစ္ ပါသည္။
စတုတၳသဂၤါယနာတင္
တပည့္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ေ၀သာလီတြင္ စတုတၳအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ေၾကာင္း ကို ေလွ်ာက္ထားပါမည္ ဘုရား။ ေ၀သာလီ ေခတ္သည္ ေအဒီေလးရာစုမွကိုးရာစုအထိ ထြန္းကားခ႔ဲေသာ ေခတ္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေ၀သာလီမင္းမ်ားသည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မင္းမ်ားျဖစ္သျဖင္႔ သီဟို႒္နိဳင္ငံ ႏွင္႔ လူမူ႕ေရးအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဆက္ဆံမူ ရွိခဲ႔ပါသည္။ ယင္းေၾကာင္႔ ေ၀သာလီဘုရင္္ သီရီစျႏၵမင္း ( သီရိဓမၼ၀ိဇယမင္း ) သည္ သီဟို႒္မွ ရဟန္းသံဃာတစ္ေထာင္၊ သံဃာေတာ္ ႏွစ္ေထာင္ တို႔ျဖင္႔ သဂၤါယနာကုိ ေ၀သာလီရွိ ေရႊေတာင္ႀကီးတြင္ က်ုင္႔ပခဲ႔ပါသည္။
ရခိုင္ႏိူင္ငံေတာ္၏စတုတၳေၿမာက္ သဂၤါယနာ
”မဟာမဟိႏၵ၊ ေထရဘုန္းစည္၊
တည္ေနၿဖန္႔စင္၊သီဟိုဠ္ခြင့္၌၊
ေနာင္တြင္ေဆာင္ရြက္၊ လြန္ခဲခက္၍၊
ေမထက္ အကၡရာ၊ သဂၤါယနာ၊
စတုတၳေၿမာက္၊ တင္ၿပီးေနာက္မွ၊
တမ္းေမွာက္ညစ္က်ဴး၊ ဝါဒထူးၿဖင့္၊
ကူးလူးမယွဥ္၊ အစိုင္တည္တံ့၊
အရွည္ခံဟု၊ ကူပံ့ၿဖန္႔ၿဖဴး၊
ၿမတ္ေက်းဇူးဟိ၊ ရဘိရည္ညြတ္၊
လြတ္လပ္ၿပဳထ၊ သီဟဠနန္႔၊
ဝါဒတူညီ၊ တို႔သိဂၤ ီကား၊ ပဥၥမီထပ္၊
ၾကီးနီခ်ပ္လွ်င္၊ ရႊီကြပ္တင့္သား၊
ငါးေထာင္အားၿဖင့္၊ ရႊီးသားသီခ်ာ၊
သံုးႏွစ္ၾကာလွ်င္၊ ေကာင္းစြာသီးသီး၊
ေအာင္ၿမင္ၿပီး၍.......”
(ေမဓပညာေမာ္ကြန္း)
ေမဓပညာေမာ္ကြန္းမွာ အႀကီးအမူးျပဳေသာ ပုဂၢိဳလ္မွာ စူ႒ေရ၀ ရဟႏၲာမေထာရ္ႀကီးျဖစ္ပါသည္။ သံုးႏွစ္ၾကာေအာင္ ေၾကးျပားငါးေထာင္ ေပၚတြင္ ေရးသားၿပီး သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ေၾကာင္း ေမဓေမာ္ကြန္းစာတြင္ ေတြ႕ရပါသည္ဘုရာ။ သံဃာေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးေနနိဳင္ရန္အတြက္ ေရႊေတာင္ႀကီး ကို ညီစြာညွိၿပီး ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး ငါးေဆာင္ ေဆာက္လုပ္ခဲ႔ေၾကာင္း ထိုေမာ္ကြန္းအရ သိရွိရပါသည္။ ယေန႔တိုင္ ေက်ာင္းေတာ္ရာမ်ားကုိ ေတြ႕နိဳင္ပါသည္ဘုရား။ မဇၩိမေဒသတြင္ အေသာကမင္းႀကီး တင္ခဲ႔ေသာသဂၤါယနာမွာ တတိယအႀကိမ္ျဖစ္ သျဖင္႔ ထိုတတိယအႀကိမ္မွ ဆက္လက္ေရတြက္ခဲ႔ေသာေၾကာင္႔ ေ၀သာလီတြင္တင္ခဲ႔ေသာ သဂၤါယနာမွာ စတုတၱအႀကိမ္ ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။
သဂၤါယနာႀကီး
သဂၤါယနာႀကီးတင္ရာတြင္ ဘုရား၏ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို သိကြၽမ္းနိဳင္ေသာ ရဟႏၲာမ်ားပါ၀င္မွာသာ အထေျမာက္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္ဘုရား။ ယင္းကဲ႔သို႔ ရဟႏၲာမ်ားပါ၀င္၍ တင္ခဲ႔ေသာ သဂၤါယနာမ်ားကုိ ရခိုင္တို႔က သဂၤါယနာႀကီးဟုေခၚပါသည္။ ေ၀သာလီ တြင္တင္ခဲ႔ေသာ သဂၤါယနာႏွင္႔ ရခိုင္ျပည္မွ ၀ိပႆနာဓူရ ရဟန္းငါးရာ ဂႏၶဓူရ ရဟန္းငါးရာ ပါ၀င္ၿပီး သီဟို႒္မွ ရဟန္းသံဃာတစ္ေထာင္၊ သံဃာေတာ္ ႏွစ္ေထာင္ ပါ၀င္ခဲ႔ေၾကာင္း ေမာ္ကြန္းအရ သိရွိရပါသည္ဘုရား။ ဤအေၾကာင္းမ်ားကုိ တပည့္ေတာ္တို႔မွာ ဆင္ရဲမြဲေတေန၍ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ဖို႔ မတတ္ေသးပါဘုရား။ ထုတ္ေ၀ဖို႔ ပုဂၢိဳလ္လည္း မရွိေသးပါဘုရား။ ယင္းကဲ႔သို႔ စာပံုႏွိပ္ၿပီး မထုတ္ေ၀နိဳင္သျဖင္႔ သိရွိသူ နည္းပါးေနပါသည္။ ရွိလွ်က္ႏွင္႔ နည္းေနျခင္းသာျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ထြက္ေပၚလာပါလိမ္႔မည္။
သဂၤါယနာတင္သည့္ကိစၥႏွင္႔ တပည့္ေတာ္တစ္ခုေလွ်ာက္ထားလိုပါသ
ဆရာေတာ္အရွင္ဥာဏီသာရ။ ။ ေမးခြန္းနံပါတ္ (၅) ရခိုင္ျပည္ရွိ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိ ေက်ာက္ရိုးေတာ္ဓါတ္၊ ဦးရာဇ္ေတာ္ဓါတ္၊ လည္ရိုးေတာ္ဓါတ္ စသည္ျဖင္႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးအမည္ေပးထားၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကုိလည္း ပါ႒ိေတာ္ အ႒ာကထာတြင္ေတြ႕ရ၍ ေျဖရွင္း ေပးပါ။
ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း ( ရခိုင္ျမန္မာ ပ႑ိတ )။ ။ ဘုရားသခင္ ပရိနိဗၺာန္စံလြန္၍ မီးေလာင္ကြၽမ္းေသာအခါ ဓါတ္ေမြေတာ္ နွစ္မ်ိဳးၾကြင္းက်န္ပါသည္။ တစ္မ်ိဳးမွာ အသမၺႏၷဓါတ္ေတာ္ ႏွင္႔ ေနာက္တစ္မ်ိဳးမွာ သမၺႏၷဓါတ္ေတာ္ မ်ားျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ အသမၺႏၷ ဓါတ္ေတာ္မ်ားမွာ နဖူးသင္းက်စ္ေတာ္တစ္ဆူ၊ ညွပ္ရိုးေတာ္ႏွစ္ဆူ၊ စြယ္ေတာ္ေလးဆူ ျဖစ္ပါသည္။ သမၺႏၷ ဓါတ္ေတာ္မ်ားမွာ အေရာင္သံုး မ်ိဳးႏွင္႔ အရြယ္အစားသံုးမ်ိဳးၾကြင္းေၾကာင္
ဓါတ္ေတာ္မ်ား ေရာက္ရွိလာပံု
သုိ႔ေသာ္ ထိုဓါတ္ေတာ္မ်ားမွာ ယေန႔ထိ ရခိုင္ျပည္၌ အမည္နာမ ႏွင္႔တကြ တည္ရွိေနေသးသည္။ ဤဓါတ္ေတာ္မ်ား ရခိုင္ျပည္ သို႔ အဘယ္ပံုေရာက္ရွိလာသည္ကို ရွင္းလင္းေလွ်ာက္ထားပါမည္။ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ရွစ္ရာတစ္ဆယ္ရွစ္ႏွစ္ အၾကာတြင္ ပါဋလိပုတ္ျပည္၌ သီရိဓမၼေသာကမင္းႀကီး ထီးနန္းစိုးစံခဲ႔ပါသည္။ ထိုမင္းႀကီးသည္ ဓမၼာခႏၶာေပါင္းရွစ္ေသာင္းေလးေထာ
သူရိယစကၠမင္းလက္ထက္မွာ
ထိုအသွ်င္တို႔သည္ ေကာင္းကင္ခရီးျဖင္႔ ရခိုင္ျပည္သို႔ ၾကြေရာက္ခဲ႔ပါသည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ျပည္ ဓည၀တီတြင္ သူရိယစကၠမင္းႀကီး မင္းျပဳလွ်က္ရွိပါသည္။ ထိုဓါတ္ေတာ္မ်ားကို အသွ်င္ရွစ္ပါးသည္ သူရိယစကၠမင္းႀကီးအား ေပးအပ္ၿပီး ေစတီတည္ရ မည့္အရပ္ေဒသမ်ားကိုလည္း ေျပာခဲ႔ပါသည္။ သူရိယစကၠမင္းႀကီးသည္ ဓါတ္ေတာ္မ်ား လက္ခံၿပီး မူးႀကီး မတ္ႀကီး စစ္သူႀကီးမ်ားကို ေစတီတည္ရန္အတြက္ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကို ေပးအပ္ၿပီး ျမတ္စြာဘုရား ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ျမြတ္ဆိုခဲ႔သည့္ေနရာ
တစ္ျပည္လံုးမွာ
ဤသို႔ျဖင္႔ ရခိုင္ျပည္တစ္ခုလံုးတြင္ ဗ်ာဒိတ္၀င္ေစတီ ၂၄၈ ဆူကုိ တည္ခဲ႔ပါသည္။ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္ စံလြန္ၿပီးမွ လာတည္ရျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိ ဤသည္ကား ဦးေခါင္းေတာ္ဓါတ္၊ ဤသည္ကား ဦးေႏွာက္ေတာ္ဓါတ္၊ ေပါင္ေတာ္ဓါတ္၊ ေျခသလံုးေတာ္ဓါတ္ စသည္ျဖင္႔ ခြဲျခမ္းေဟာၾကားျခင္းကုိ မျပဳနိဳင္ေတာ႔ပါဘုရား။ ယင္းေၾကာင္႔ ဘုရားေဟာ ပါ႒ိေတာ္ အ႒ကထာ စသည္တို႔မွာ မပါရွိျခင္းျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။
အမွန္တည္ေသာဓါတ္ေတာ္မ်ား
အ႒ာကထာ စသည္တို႔မွာ မပါရွိေသာ္လည္း ယေန႔တိုင္ ေက်ာက္ရိုးေတာ္ဓါတ္၊ လည္ရိုးေတာ္ဓါတ္၊ ခ်က္ေတာ္ဓါတ္၊ လွ်ာေတာ္ဓါတ္ စသည္ျဖင္႔ တည္ရွိေနပါသည္။ ဤဓါတ္ေတာ္အမည္မ်ားကုိလည္း ဓည၀တီေခတ္မွစၿပီး ေခတ္အဆက္ဆက္၏ ဘုရင္မ်ား ျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ႔သည္ကုိ ကဗၸည္းေက်ာက္စာတို႔ ထားခဲ႔ပါသည္ဘုရား။ ယင္းေၾကာင္႔ ဘုရားေဟာပါ႒ိေတာ္ အ႒ာကထာ စသည္တို႔မွာ မပါေသာ္လည္းအမွန္စင္စစ္ တည္ရွိေသာ ဓါတ္ေမြေတာ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားပါသည္ ဘုရား။ ဓါတ္ေမြေတာ္ ေစတီမ်ားမွာ ကစၧပနဒီ ေခၚ ကုလားတန္ျမစ္၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္၌ လည္းေကာင္း၊ အညွာနဒီေခၚ ေလးၿမိဳ႕ျမစ္၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္ ၌လည္းေကာင္း၊ သရီရနဒီေခၚ သရီေခ်ာင္း၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္၌ လည္းေကာင္း၊ ရႏၵနဒီေခၚ ရမ္းေခ်ာင္း၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္၌ လည္းေကာင္း၊ ရမ္းျဗဲကြၽန္း၊ ဖရံုကာကြၽန္း၊ သံတြဲစေသာ ေနရာေဒသအႏွံ႕ ရခိုင္တစ္ျပည္လံုးတြင္ ျမတ္စြာဘုရား၏ တစ္ကုိယ္လံုးရွိ ဓါတ္ေတာ္မ်ား တည္ရွိခဲ႔ပါ၏။ ဗုဒၶ၏ဓါတ္ေတာ္နိဳင္ငံ ဟုလည္း ေခၚသင္႔ပါသည္။
ဆရာေတာ္အရွင္ဥာဏီသာရ။ ။ ေမးခြန္းနံပါတ္ (၆) ရခိုင္ျပည္တြင္ အသံုးျပဳေသာ ပါဠိေတာ္မ်ားမွာ ျမန္မာမူျဖစ္သေလာ၊ မည္သည့္မူနည္း၊ သဂၤါယနာေျခာက္တန္တြင္ ပါေသာမူ ျဖစ္သေလာ၊ ေျဖရွင္းေပးပါ။
ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း ( ရခိုင္ျမန္မာ ပ႑ိတ )။ ။ တပည့္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္တြင္ အသံုးျပဳခဲ႔ေသာ ပိဋကတ္ကို ႀကိဳးတန္းပိဋကတ္ေတာ္ဟု ေခၚပါသည္။ ျမန္မာနိဳင္ငံ ကို ေရာက္ရွိလာေသာ ပိဋကတ္ေတာ္မွာ သတံုကတစ္ဆင္႔ အေနာ္ရထာမင္း ယူခဲ႔ေသာ ပိဋကတ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ သထံုပိဋကတ္မွာလည္း သီဟိုဠ္မွတဆင္႔ ေရာက္လာေသာ ပိဋကတ္ျဖစ္၍ သီဟိုဠ္ပိဋကတ္ေခၚေၾကာင္း သိရပါသည္ဘုရား သီဟိုဠ္မွာလည္း သွ်င္မဟာ ဗုဒၶေဃာသပိဋကတ္ ႏွင္႔ သီဟိုဠ္နိဳင္ငံသားတို႔အေခၚ စရိယပိဋကတ္ဟူ၍ ရွိခဲ႔ပါသည္ ဘုရား၊ ထိုင္း၊ ဗီယက္နမ္၊ လာအိုတို႔မွာ ရွိေသာ ပိဋကတ္ကုိ ဇင္းမယ္ပဏၰာသ ပိဋကတ္ေတာ္ဟု ေခၚေၾကာင္း သိရိွရပါသည္။
ႀကိဳးတန္းပိဋကတ္
တပည့္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ပိဋကတ္ကို အဘယ္႔ေၾကာင္႔ႀကိဳးတန္းပိဋကတ္ဟု ေခၚရျခင္းကုိ ရွင္းပါမည္ဘုရား၊ ပထမအႀကိမ္ သဂၤါယနာမူအတိုင္း ဒုတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ပါသည္။ ဒုတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာမူအတိုင္း တတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ပါသည္။ ရခိုင္ျပည္တြင္လည္း စတုတၳအႀကိမ္သဂၤါယနာတြင္ တတိယအႀကိမ္မူအတိုင္း သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ပါသည္ ဘုရား။ ဤကဲ႔သို႔ မူရင္းအတိုင္း အဆင္႔ဆင္႔ စတုတၳအႀကိမ္အထိ ဆင္းသက္လာေသာ္လည္း ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို ျဖည့္စြပ္ျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္း၊ ႏုတ္ပယ္ျခင္းလံု၀ မျပဳျပင္ဘဲ တစ္သေ၀မတိမ္း ရခိုင္အေခၚ စာမ်ဥ္းအခၽြတ္ ပင္လွ်င္ မွန္ကန္ေသာ ပိဋကတ္ေတာ္ ျဖစ္ပါသည္။ စာမ်ဥ္းဆိုသည္မွာ မ်ဥ္းေၾကာင္းကုိ ေခၚျခင္းျဖစ္ပါ သည္။ ေရွးစကားမွာ မ်ဥ္းေၾကာင္းကုိ ႀကိဳးတန္းဟုေခၚပါသည္။ ဥပမာအားျဖင္႔ သစ္တံုးတစ္တံုးကို လႊဆရာက ဗဟိုခြဲလို လွ်င္သစ္တံုးေခါင္းမွေန မီးေသြးသုတ္လိမ္းထားေသာႀကိဳးကုိ
ပိဋကတ္တိုက္ေလးဆယ႔္ရွစ္ခု
ေရွးရခိုင္ဘုရင္အုပ္စိုးေသာေခတ္
တပည့္ေတာ္သည္ အရွင္ဘုရား၏ ေမးခြန္းမ်ားကို ရွင္းလင္းေျဖဆိုခဲ႔သည္မွာ ေလးနာရီခန္႔ၾကာျမင္႔ခဲ႔ပါၿပီ၊တပ
ဆရာႀကီး၏ ဦးဦးသာထြန္း (ရခိုင္ျမန္မာ)ေျဖၾကားေလွ်ာက္ထာ
From Arakan Thein
ဤအေႀကာင္းကုိ ေျဖရွင္းေပးပါ။
ေမးခြန္း (၄)
သဂၤါယနာ ေျခာက္တန္သာ ကမၻာက အတည္ျပဳထားသည္။ ရခုိင္ျပည္တြင္ သဂၤါယနာတင္ခဲ႔သည္ဟု ေရးသားေျပာဆုိေနႀကသည္။ ဤသုိ႔ေျပာဆုိေနႀကျခင္းသည္လည္း မဟာအမွားျဖစ္သည္။
ဤအေႀကာင္းကုိလည္း ေျဖရွင္းေပးပါ။
ေမးခြန္း (၅)
ရခုိင္ျပည္ရွိ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိ ေက်ာရုိးေတာ္ဓါတ္၊ ဦးရာဇ္ေတာ္ဓါတ္၊ လည္ရုိးေတာ္ဓါတ္စသည္ျဖင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိး အမည္ေပးထားႀကသည္။ ဤအေႀကာင္းကုိလည္း ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာစသည္တုိ႔တြင္ မေတြ႔ရ၍ ေျဖရွင္းေပးပါ။
ေမးခြန္း (၆)
ရခုိင္ျပည္တြင္ အသုံးျပဳေသာ ပိဋကတ္ ပါဠိေတာ္မ်ားမွာ ျမန္မာမူျဖစ္သေလာ၊ မည္သည့္မူ ျဖစ္သနည္း။ သဂၤါယနာ ေျခာက္တန္တြင္ ပါေသာမူျဖစ္သေလာ ေျဖရွင္းေပးပါ။
ကတိႏွစ္ခု ေတာင္းခံျခင္း
အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္အား ေမးထားေသာ ေမးခြန္းမ်ားကုိ လြယ္ကူစြာ ေျဖရွင္းႏုိင္သည္။ သုိ႔ေသာ္ အရွင္ဘုရားက တပည့္ေတာ္အား ကတိႏွစ္ခု ေပးရပါမည္။ သုိ႔မွသာ တပည့္ေတာ္ေျဖႀကားႏုိင္ပါမည္။ ကတိမ်ားကုိ မယူဆုိပါလွ်င္ တပည့္ေတာ္ တခြန္းမွ် ျပန္မေျဖပါ… ဘုရား။
ဆရာေတာ္က “မည္ကဲ႔သုိ႔ ကတိမ်ားပါသနည္း” ဟု ေမးေသာအခါ ပထမကတိမွာ “ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာ စကားမ်ားကုိ တစ္လုံးမွ် မယုံပါဘူး ဆုိေသာ ကတိပါ။ အဘယ္ေႀကာင့္ ဤကတိမ်ဳိးကုိ ေတာင္းရပါသလဲကုိ ဥပမာျပဳပါမည္။ ျမတ္စြာဘုရားသခင္သည္ “ေကသမုတၲိ” သုတၲန္ကုိ ကာလမပုဏၰားရြာ၌ သံသယကင္းရွင္းရန္အတြက္ ေဟာႀကားခဲ႔ပါသည္။ ဆရာ၊ မိဘ အစရွိေသာသူမ်ား အစဥ္အဆက္မျပတ္ေျပာေသာစကားမ်ားကု
ဘုရားရွင္က က်ဳိးေႀကာင္း စပ္မွယုံ၊ ေႀကာင္းက်ဳိးစပ္မွ ယုံ ဟုေဟာႀကားခဲ႔ပါသည္။ က်ဳိးေႀကာင္း၊ ေႀကာင္းက်ဳိးစပ္၍ မွန္ကန္ေသာစကားမွာ ဘုရားစကားသာျဖစ္ပါသည္။ ဘုရား၏စကားသည္ မွားသည္ဟူ၍ မရွိပါ။ ထုိ႔ေႀကာင့္ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာ စကားမ်ားကုိလည္း ဤဥပမာ၌ရွိေသာ ယုတၲိ သုံးပါးႏွင့္တကြ ဘုရားရွင္သည္ ေနာက္ဆုံးပရိနိဗၺာန္မစံမွီ သုဘႏၵရဟန္း ႀကီးအား ေဟာထားသည့္အတုိင္း မဟာပေဒသတရားေတာ္ ေလးပါးႏွင့္ ျပည္စုံပါလွ်င္ ယုံပါဆုိေသာ ကတိကုိ ခံေစခ်င္၍ ေျပာႀကားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေႀကာင့္ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာ စကားရပ္ဤအဂၤါရပ္ႏွင့္ ျပည့္စုံမွသာ ယုံပါ။ မျပည့္စုံပါက မယုံပါႏွင့္ ဟုဆုိလုိျခင္းျဖစ္ပါသည္..ဘုရား။
အဘယ့္ေႀကာင့္ဆုိေသာ္ တပည့္ေတာ္သည္ ဘုရားမဟုတ္ေသာေႀကာင့္ပါ… ဘုရား။ ဗုဒၶစကားသည္ တခြန္းတည္းႏွင့္ မွန္ကန္ပါသည္။ တပည့္ေတာ္သည္ ပုထုဇဥ္ျဖစ္ေသာေႀကာင့္ အမွားရွိပါမည္။ ယင္းအမွားကုိ ေထာက္ျပလွ်င္ တပည့္ေတာ္ ၀မ္းသာပါမည္။ ထုိ႔ေႀကာင့္ အရွင္ဘုရားသည္ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာ စကားမ်ားကုိ ယုတၲိသုံးပါးႏွင့္ မကုိက္ညီလွ်င္ မဟာပေဒသတရားႏွင့္ မကုိက္ညီလွ်င္ အရွင္ဘုရားထပ္၍ ေမးခြန္းထုတ္ပါ။ တပည့္ေတာ္ စကားကုိ ထပ္၍ ေမးခြန္းမထုတ္လွ်င္ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာ စကားကုိ အရွင္ဘုရားလက္ခံယုံႀကည္ျပီး မွန္ကန္သည္ဟု မွတ္ယူရပါမည္.. ဘုရား။ ဤကတိကုိ အရွင္ဘုရားတုိ႔ထံမွ ရယူပါမည္။ ထုိအခါ စစ္ကုိင္းဆရာေတာ္ႀကီးက ဆရာေတာ္ဦးညာဏိႆရအား ကတိခံယူရန္ေျပာပါသည္။
ဒုတိယကတိမွာ ဤေနရာ၌ မေျပာအပ္ေသာ စကားျဖစ္ပါသည္။ အရွင္ဘုရားက ေျပာသာေျပာပါ ကိစၥမရွိပါဟု ဆုိလွ်င္ တပည့္ေတာ္ ေျပာပါမည္။ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားက ေျပာပါဟုဆုိသျဖင့္ ဆရာႀကီးကထက္၍ ေျပာပါသည္။ ရခုိင္ျပည္သည္ ကုိလုိနီစနစ္ႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ျပီး ကၽြန္သက္ရွည္လာခဲ႔သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀) ရွိပါျပီ… အရွင္ဘုရား။
ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀) အတြင္း ျပည္ေထာင္စု တုိင္းရင္းသားမ်ား ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆုိႀကေသာအခါ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားလည္း ပါ၀င္ခဲ႔သည္။ လြတ္လပ္ေရးရသည့္အခ်ိန္တြင္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားလည္း ျပည္နယ္ေတာင္းခဲ႔ႀကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ရခုိင္ကုိ ျပည္နယ္မေပးခဲ႔ပါ။ ဤစကားမ်ားကုိ မေျပာအပ္ဘဲႏွင့္ ေျပာေနရပါသည္။ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္တုိ႔က ျပည္နယ္ရျပီး ရခုိင္ကျပည္နယ္မရရွိျခင္းသည္ စာအားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေျခအေနအားျဖင့္ေသာလည္းေကာင္း ရခုိင္ျပည္သည္ အလြန္ေသးငယ္ေသာေႀကာင့္ေလာ၊ အလြန္နိမ့္က်ေသာေႀကာင့္ေလာ ေပးလည္းမေပးအပ္ဟု အထင္မွား အျမင္မွား ျဖစ္ႀကရပါသည္။ မဆလ အစုိးရတက္လာေသာအခါ ရခုိင္ျပည္ကုိ ျပည္နယ္ေပးအပ္ခဲ႔ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ တုိင္းႏွင့္ျပည္နယ္ (၁၄)ခုတြင္ မဖြံ႔ျဖဳိး၊ မတုိးတက္ဆုံး ျဖစ္ေနပါသည္။
အရွင္ဘုရား ယခုထုိင္ေနရာေနရာမွ အေနာက္သုိ႔ ေနာက္ျပန္ႀကည့္လုိက္ပါ။ ရွစ္ေသာင္းဘုရားႀကီးရွိပါသည္။ ေက်ာက္တုံးႀကီးမ်ားျဖင့္ လုိဏ္အထပ္ထပ္တည္ထားပါသည္။ ထုိဘုရား၏ ေနာက္မွာ ထုကၠန္သိမ္ဘုရား၊ ရတာနပုံဘုရားႏွင့္ အံေတာ္သိမ္မ်ားကုိ ျမင္ေတြ႔ရပါလိမ့္မည္။ ယခုအခ်ိန္ကဲ႔သုိ႔ မဖြံ႕ျဖဳိးေသးဘဲ ေသးငယ္ေနေသာအခ်ိန္အခါတြင္ တည္ထားခဲ႔ေသာ အေဆာက္အအုံမ်ား မဟုတ္ပါ။
ဤကဲ႔ႀကီးက်ယ္ေသာ အေဆာက္အအုံမ်ဳိးကုိ သာမန္ဘုရင္မ်ား မတည္ႏုိင္ပါ။ နန္းေတာ္ကုန္းကုိ တည္ေဆာက္ထားေသာ ေက်ာက္တုံးမ်ားကိုလည္း အရွင္ဘုရားျမင္ျပီး ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းေႀကာင္း ဤအေဆာက္အဦးမ်ားကုိ တည္ေဆာက္ခဲ႔ေသာ အခ်ိန္သည္ ရခုိင္၌ ကုိယ့္မင္း ကုိယ့္ခ်င္း၊ ကုိယ့္ထီး ကုိယ့္နန္းႏွင့္ ကုိယ့္ဘာသာ သာသနာႏွင့္ ႀကီးပြားထြန္းကားေနေသာ အခ်ိန္ျဖစ္ေနသည္ကုိ အရွင္ဘုရားစိတ္မွာ မွတ္ထားရပါလိမ့္မည္။ သုိ႔မွသာ တပည့္ေတာ္ေျပာေသာစကားမ်ားကုိ သေဘာေပါက္နားလည္ပါလိမ့္မည္။
ထုိ႔ေႀကာင့္ ရခုိင္တုိ႔သည္ ေရွးအခါက ခမ္းနားႀကီးက်ယ္ခဲ႔သည္ကုိ စိတ္ထဲ၌ မွတ္ထားရန္ ကတိကုိ ခံယူပါဘုရား။ ဆရာေတာ္မ်ားက ဒုတိယကတိကုိလည္း ခံယူေႀကာင္း ေျပာပါသည္။
ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း၏ ျပန္လည္ေျဖႀကားခ်က္
ရခုိင္ျပည္သည္ သူတပါးလက္ေအာက္က်ေရာက္သည့္ ရခုိင္သကၠရာဇ္ (၁၁၄၆) ခုႏွစ္ (ခရစ္သကၠရာဇ္- ၁၇၈၄ ခုႏွစ္) မွစ၍ သာသနာညဳိးႏြမ္းခဲ႔သည္မွာ ယေန႔တုိင္ျဖစ္သည္။ သာသနာေရးဆုိင္ရာ စာအုပ္တစ္အုပ္မွ် မထြက္ခဲ႔ပါ။ ထုိေခတ္မွစျပီး စာေပ၀ါသနာ အလြန္ပါသူမ်ားသည္ ေပစာမ်ားကုိ တဆင့္ကူးယူျပီး စာမူတစ္ခုကုိ ငါးေစာင္၊ ဆယ္ေစာင္ စသည္ျဖင့္ ပြားခဲ႔ႀကရပါသည္။ စာပုံႏွိပ္ေခတ္ ေရာက္ေသာအခါ ေဟာင္းႏြမ္းေနေသာ စာေပမ်ားကုိ လည္း ထပ္မကူး၊ ပုံႏွိပ္စာအုပ္ကလည္း မထြက္ႏုိင္ သည့္အတြက္ေႀကာင့္ အေဟာင္း အေဟာင္းျဖစ္ေသာ စာေပမ်ားလည္း ကြယ္ျပီး အသစ္အသစ္ျဖစ္ေသာ စာေပမ်ားလည္း မထြက္သည့္အတြက္ေႀကာင့္ ရခုိင္စာေပကြယ္ေပ်ာက္လုမတတ္ ျဖစ္ခဲ႔ပါသည္ ဘုရား။
သို႔ေသာ္ ရခုိင္ အမ်ဳိးသား သမုိင္းသုေတသီမ်ားက ရခုိင္တုိ႔၏ သာသနာေရး၊ ဘာသာေရးစာေပမ်ားကုိ သုေတသန လုပ္နည္း (၂) မ်ဳိးရွိပါသည္ ဘုရား။ တမ်ဳိးမွာ ၀ိဇၹာနည္းျဖစ္၍ အျခားတနည္းမွာ သိပၸံနည္းျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။ သိပၸံနည္းမွာ ေငြကုန္မ်ား၍ မတတ္ႏုိင္ပါ။ ၀ိဇၹာနည္းျဖင့္ သုေတသန လုပ္ခဲ႔ရပါသည္။ တပည့္ေတာ္တုိ႔၏ ရခုိင္တြင္ ရခုိင္စကား “မဆမေျခရာေကာက္နည္း ( မုဆုိးမ ေျခရာေကာက္နည္း)” ဟု ေခၚပါသည္။ ဤနည္းျဖင့္ သုေတသနရွာေဖြရပါသည္ ဘုရား။ ဤနည္းျဖင့္ တပည့္ေနာ္တုိ႔ရွာလုိက္ေသာအခါ ရခုိင္သမုိင္းတြင္ ေျမာက္ဦးျမဳိ႕သည္ ေနာက္ဆုံးျမဳိ႕ ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအရွင္ဘုရားတုိ႔ ျမင္ေနရေသာ ဘုရားေစတီမ်ားမွာ ေျမာက္ဦးေခတ္ မင္းေစာမြန္ လက္ထက္ကစျပီး တည္ထားခဲ႔ေသာ ဘုရားေစတီမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ဤသာသနာသည္ ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ စတင္ခဲ႔သေလာ ( သုိ႔မဟုတ္) မည္သည့္ေခတ္ကပင္ စခဲ႔သည္ကုိ သိရွိရန္အတြက္ ေနာက္ကုိ တလွမ္းဆုတ္ႀကည့္ ပါသည္။ ထုိေျမာက္ဦးေခတ္ မတုိင္မွီ ေလာင္းႀကက္ရွိခဲ႔ေႀကာင္း သိရပါသည္။ ထုိ႔ေႀကာင့္ ေျမာက္ဦးေခတ္သည္ ေလာင္းႀကက္ေခတ္မွ ဆင္းသက္လာေႀကာင္း သိရပါသည္ ဘုရား။ ေလာင္းႀကက္သာသနာကုိ ႀကည့္လုိက္ေသာအခါ ထုိေခတ္တေလွ်ာ္ကလုံး ေက်ာက္ဆင္းတုဘုရား၊ ေက်ာက္စာမ်ားကုိ ေလာင္းႀကက္ေခတ္ အကၡရာမ်ား၊ သကၠရာဇ္မ်ားျဖင့္ အတိအက် ေတြ႔ရပါသည္ ဘုရား။
ရကၡ၀ဏၰအကၡရာ
ေလးျမိဳ႔ေခတ္ သည္ မည္သည့္ေခတ္မွ ဆင္းသက္လာသနည္း ဆုိသည္ကုိ ေနာက္သုိ႔ တလွမ္းဆုတ္လုိက္ေသာအခါ ေ၀သာလီေခတ္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္။ ေ၀သာလီေခတ္ကုိ ေရာက္ေသာအခါ ရခုိင္စာေပအရးအသားမွာ အကၡရာမ်ား ေျပာင္းလဲလာပုံကုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ေလးျမိဳ႕ေခတ္အစပုိင္းမွာ ေ၀သာလီေခတ္က ေရြ႕လ်ားလာေသာ ရကၡ၀ဏၰအကၡရာဟု ေခၚေသာ ရခုိင္အကၡရာႏွင့္ အသုံးျပဳ ေရးသားခဲ႔သည္။ ရခုိင္တုိ႔၏ ေလသံ။ ေလယူေလသိမ္းမ်ားျဖင့္ ေရးထားသျဖင့္ ရကၡ၀ဏၰအကၡရာ ဟု ေခၚပါသည္။ ေ၀သာလီေခတ္အစပုိင္းတြင္ ျဗဟၼီပြားအကၡရာႏွင့္ပင္ ေ၀သာလီေခတ္တြင္ ဘာသာရပ္အေနျဖင့္ ဘုရားတရားစာကုိ သကၠတဘာသာျဖင့္ေရးျပီး အကၡရာစာေပကုိ ရကၡ၀ဏၰအကၡရာျဖင့္ ေရးသားစ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္သည္။ ထုိအခ်ိန္က သကၠတဘာသာသည္ ကမၻာတြင္ အဂၤလိပ္စာေပ လႊမ္းမုိးေနသကဲ႔သုိ႔ လႊမ္းမုိးေနသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေႀကာင့္ သကၠတဘာသာျဖင့္ ရခုိင္သမုိင္းကုိ ေရးထုိးထားခဲ႔သည္ကုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္။ ထုိကဲ႔သုိ႔ ေရးထုိးထားေသာ ေက်ာက္စာ အေျမာက္အျမားရွိပါသည္။
ေ၀သာလီေခတ္မွ ေနာက္သုိ႔ တလွမ္းဆုတ္ႀကည့္လုိက္ေသာအခါ ဓည၀တီေခတ္ ကုိ ေရာက္ရွိပါသည္ဘုရား။ ယင္းဓည၀တီေခတ္တြင္လည္း အသုံးျပဳေသာစ စာေပမ်ားရွိေႀကာင္းကုိလည္း ေတြ႔ရပါသည္။ ဤကဲ႔သုိ႔ မဆမေျခရာေကာက္နည္းျဖင့္ ေလ့လာရာ ဓည၀တီေခတ္အား သိပၸံနည္းအားျဖင့္ သမုိင္းမွတ္တုိင္ႏွင့္ သမုိင္းရုပ္ႀကြႈင္းျဖစ္ေသာ ေက်ာက္စာႏွင့္ ေက်ာက္ရုပ္ထုမ်ားကုိလည္း အထင္အရွား ေတြ႔ရပါသည္။ ထုိသမုိင္းရုပ္ႀကြင္းမ်ားမွာ အစစ္အမွန္မ်ား ျဖစ္ေနပါသည္။ တပည့္ေတာ္တုိ႔ ပိဋကတ္စာေပမွာ ပုံႏွပ္စာအုပ္လည္း မရွိ။ ေပစာ၊ ပုရရုိက္စာမ်ားလည္း ကြယ္ေပ်ာက္ေနေသာေႀကာင့္ ထုိသမုိင္းရုပ္ႀကြင္းမ်ားမွာယ မကြယ္မေပ်ာ္က လက္ေတြ႔ ျမင္ႏုိင္ေတြ႔ႏုိင္ ေသာ အရာမ်ား ျဖစ္ေန၍ ပစ္ပယ္၍ မရေကာင္းပါ ဘုရား။ ဤ အပုိင္းကုိ ထပ္၍ ရွင္းျပပါအုန္းမည္။
ေတာင္ေပါက္ႀကီး ေက်ာက္စာ
ေျမာက္ဦးေခတ္ကစျပီး ဓည၀တီေခတ္တုိင္ေအာင္ သာသနာေတာ္ ဆင္းသက္လာပုံကုိ ေျခရာေကာက္ယူသည့္နည္းႏွင့္ သုေတသနျပဳလုိက္ေသာ အခါ သာသနာသည္ ဓည၀တီေခတ္တြင္ ဆုံးေနပါသည္ဘုရား။ ဓည၀တီေခတ္တြင္ “နေမာတႆ” ဂါထာေတာ္ပါရွိသည့္ ျဗဟၼီအကၡရာႏွင့္ ေရးထုိးထာခဲ႔ေသာ ေတာင္ေပါက္ႀကီးေက်ာက္စာ ရွိခဲ႔ပါသည္။ ယင္းစာကုိ ေရးထုိးထားေသာအကၡရာစာလုံးမ်ားကု
ဓည၀တီေခတ္ ေတာင္ေပါက္ႀကီး ေက်ာက္စာကုိ ထပ္၍ ရွင္းလင္းပါဦးမည္။ ယခု ႏုိင္ငံေတာ္က ထုတ္ေ၀ထားးေသာ ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္းသမုိင္းတြင္
ရခုိင္ပိဋကတ္ကုိ ဆက္ရန္
စာေပအေႀကာင္းကုိ ခဏရပ္ထားျပီး ရခုိင္ပိဋကတ္အေႀကာင္းကုိ ဆက္ေျပာပါမည္ ဘုရား။ ဆရာေတာ္တုိ႔သည္ ပိဋကတ္ေတာ္ကို ကၽြမ္းက်င္ေသာပုဂၢဳိလ္မ်ား ျဖစ္သည့္အတြက္ ပိဋကတ္ကိစၥကုိ ေျပာရာတြင္ သည္းခံျပီး နားေထာင္ပါဘုရား။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိင္း သိရွိႀကသည့္အတုငိး္ သာ၀တၳိျမဳိ႕က ဥပတိႆႏွင့္ေကာလိတညီေနာင္ ႏွစ္ဦးသည္ နကၡသဘင္ကုိ ႀကည့္ရွုေနစဥ္ ပြဲႀကည့္ပရိသတ္မ်ားကုိ ႀကည့္ျပီး သည္လူမ်ားသည္ ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း တစ္ရာအတြင္းမွာ အားလုံးေသေပ်ာက္ႀကလိမ့္မည္။ ငါတုိ႔လည္းေသရလိမ့္မည္။ ယင္းေႀကာင့္ မေသေသာ တရားကုိ ရွာေဖြရန္အတြက္ ရြာမွထြက္သြားႀကပါသည္။ ထုိကဲ႔သို႔ တရားရွာေဖြႀကေသာအခါ သိဥၨည္းပရိဗုိဇ္ထံ အတတ္ပညာမ်ား သင္ႀကားႀကေသာအခါ အားလုံးတတ္သိႀကေလသည္။ သိဥၨည္းပရိဗုိဇ္က သင္စရာကုန္ျပီဟု ေျပာသျဖင့္ ဆရာရွာရန္ ထြက္ႀကျပန္သည္။
ထုိကဲ႔သုိ႔ ခရီးဆက္လာႀကေသာအခါ ရာဇျဂဳိလ္ျမိဳ႕သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ႔ႀကပါသည္။ ထုိစဥ္ဆြမ္းခံႀကြလာေသာ အရွင္ အႆဇိမေထရ္ကုိ ျမင္ေတြ႔ခဲ႔ပါသည္။ ထုိအရွင္ျမတ္၏ သာမေဏအိေျႏၵကုိ ႀကည္ညုိသျဖင့္ ငါ့ရွင္၏ဆရာက မည္သူျဖစ္သနည္း၊ အဘယ္တရားကုိ ေဟာႀကားပါသနည္း၊ အကၽြႏု္ပ္တုိ႔အား တခြန္းမွ်ေလာက္ေဟာႀကားပါ ေလာ့ဟု အစရွိသည္ျဖင့္ ေမးေလွ်ာက္ခဲ႔ပါသည္။ အရွင္အႆဇိမေထရ္က အကၽြႏု္ပ္ဆရာသည္ ဘုရားသခင္ျဖစ္ပါသည္။ အကၽြႏု္ပ္သည္ ရဟန္းျဖစ္သညမွာ မႀကာေသးသျဖင့္ တရားေကာင္းေကာင္း မေျပာတတ္ေသးေႀကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္အကၽြႏု္ပ္ဆရာသခင္ ေဟာႀကားေသာတရားထဲမွ အကၽြႏု္ပ္ မွတ္မိေသာ တရားျဖစ္သည့္ ဤမည္ေသာဂါထာေတာ္ကုိ ေဟာႀကားပါမည္ဟုဆုိ၍ တရားေဟာခဲ့ပါသည္။ ယင္းဂါထာေတာ္မွာ ‘ေယဓမၼာ ေဟတုပၸဘ၀ါ ေတသံ ေဟတု တထာဂေတာ အာဟ၊ ေတသဥၥေယာ နိေရာေဓါ၊ ဧ၀ံ၀ါဒီ မဟာသာမေဏာ’ ဟု အရွင္အႆဇိမေထရ္က ထုိသူႏွစ္ဦးအား ေဟာႀကားခဲ႔ပါသည္။
အဓိပၸါယ္မွာ - ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေရွးကျပဳဖူးေသာ အေႀကာင္းေႀကာင္းေႀကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အက်ဳိးတရားတုိ႔ကုိ ေဟာေတာ္မူ၏။ ထုိအေႀကာင္းအက်ဳိးတရား ႏွစ္ပါးတုိ႔၏ ခ်ဳပ္ျငိမ္းရာကုိလည္း ေဟာေတာ္မူ၏ ဟု အဓိပၸါယ္ရပါသည္ ။ အရွင္ဘုရားတုိ႔ သိရွိေတာ္မူပါသည့္အတုိင္းပါ ဘုရား။
ေနာက္ဆုံး ထုိသူႏွစ္ဦးသည္ ျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ ေတြ႔ရွိျပီၤး ရဟႏၲာ မ်ားျဖစ္ႀက၍ ရွင္သာရိပုတၲရာႏွင့္ ရွင္မဟာေမာဂၢလံ အျဖစ္ထင္ရွားခဲ႔ပါသည္။
ဤတရားမွာ ႏွမ္းတစ္ေတာင္းကုိ ႀကိတ္လုိက္ေသာအခါ ဆီႀကည္တစ္ပုလင္း ႏွစ္ပုလင္း ရရွိသကဲ႔သုိ႔၊ ေက်ာက္စရစ္ ငါးေတာင္းကုိ ႀကိတ္ေသာ္လည္း ဆီႀကည္တေပါက္မွ် မရရွိသကဲ႔သုိ႔၊ ပိဋကတ္သုံးပုံကုိ အဆီထုတ္လုိက္ေသာ အခါ ‘နိဗၺာ’ ဆုိေသာ တရားတလုံးသာ ရရွိပါသည္။ ယင္းတရား တစ္လုံးကုိ စိတ္ျဖာလုိက္ေသာအခါ ‘ ဓမၼႏွင့္၀ိနယ’ ရရွိပါသည္။ ေနာက္ထပ္ စိတ္ျဖာလုိက္ပါလွ်င္ ‘သစၥာေလးပါး၊ မဂၢင္ရွစ္ပါး၊ ေဗာဓိပကၡယတရားသုံးဆယ့္ ခုႏွစ္ပါး’ အစရွိသည္ျဖင့္ ေနာက္ဆုံး ဓမၼခႏၶာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္သည္ ပိဋကတ္သုံးပုံ၏ အဆီအႏွစ္ျဖစ္ေႀကာင္းကုိ ဆရာေတာ္က တပည့္ေတာ္ထက္ သိပါသည္ဘုရား။
ဤေယဓမၼာတရားသည္ မဟာယာနဂုိဏ္းသားမ်ား အသုံးျပဳေသာ ဂါထာေတာ္ျဖစ္ပါသလား၊ အရွင္ဘုရား ေတြ႔ဖူးပါသလား ဟု ေမးေသာအခါ ဆရာေတာ္သည္ ေျဖႀကားျခင္း မရွိဘဲ တိတ္တိတ္ေနခဲ႔ပါသည္။ ဤေယဓမၼာ ဂါထာကုိ မဟာယာနဂုိဏ္းသားမ်ား အသုံးျပဳမည္ မထင္ပါ။ မဟာယာနဂုိဏ္းသားမ်ား အသုံးျပဳသည္ကုိ ေတြ႔ဖူးပါသလား ဟု ထပ္၍ေမးေသာအခါ ဆရာေတာ္မွာ တိတ္တိတ္ေနျမဲ ေနခဲ႔ပါသည္။ ေနာက္တစ္ခ်က္မဟာ ယာနဂုိဏ္း၊ တႏၲရာဂုိဏ္း၊ မႏၲရာဂုိဏ္းမ်ား ေပၚေပါက္လာပါသည္။ ထုိဂုိဏ္းမ်ားမွ တဆင့္ တပည့္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္ျပည္သုိ႔ မဟာယာနသာသနာ ၀င္ေရာက္လာပါသေလာ ဟု ေမးေသာအခါ ဆရာေတာ္မွ တစုံတရာ ေျပာႀကားျခင္း မျပဳခဲ႔ပါ။
ေနာက္တခ်က္ အိႏၵိယတျပည္လုံးကုိ မဂုိမင္းမ်ား တုိက္ခုိက္သိမ္းယူလုိက္ေသာအခါ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၊ တိဘက္ႏုိင္ငံ၊ ရခုိင္ျပည္၊ ျမန္မာျပည္မ်ားသုိ႔ ထြက္ေျပးႀကေသာအခါ မဟာယာနဂုိဏ္းသည္ ရခုိင္ျပည္သုိ႔ ၀င္ေရာက္ခဲ႔ပါသလား အရွင္ဘုရား။ ဆရာေတာ္က မည္သုိ႔မွ် မေျပာႀကားခဲ႔ပါ။ တိတ္တိတ္ေနျမဲေနခဲ႔ပါသည္။ သုိ႔ျ့ဖစ္လွ်င္ တပည့္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္ျပည္ သာသနာသည္ မဟာယာနျဖစ္သည္ဟု ဆရာေတာ္ စြပ္စြဲခဲ႔သည္မွ မည္သည့္အေႀကာင္းေႀကာင့္ျဖစ္ပါသလ
သူရိယမင္းဆက္၊ စျႏၵားမင္းဆက္
ထုိကဲ႔သုိ႔ ရခုိင္ျပည္ ဓည၀တီေတာင္ေပါက္ႀကီးေက်ာက္စာႏွင
မဟာတုိင္းစျႏၵားမင္းထုိးထားသည့္
အဓိပၸါယ္ေဖာ္ႏုိင္ခဲ႔
ထုိစျႏၵားမင္းဆက္ ေရးထုိးခဲ႔ေသာ ေက်ာက္စာမွ မဟာမုနိကုန္း ဒုတိယပစၥယံအေရွ႕ေျမာက္ဘက္၌ပါရွိ
ပါဠိဘာသာႏွင့္ ဆုိလွ်င္ ‘မဟာသူရိေယာ စႏၵေရာ နာမေနာ သဗ ဒါေနာ ပကာရေတ’ ဟုရပါသည္ ဘုရား။ အဓိပၸါယ္က မဟာသူရိယတုိင္း စျႏၵားမင္းႀကီးသည္ ဤကုန္ေတာ္၌ ဒါန၀တၳဳအစုစုကုိ လွုဒါန္း၍ ျပီးျပည့္စုံျပီဟု ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းေႀကာင့္ ဤစာကုိ ထုိးထားေသာ ေက်ာက္စာပါ အရုပ္မွ မဟာစျႏၵားမင္းႀကီး ကုသုိလ္ျပဳစုိက္ထူခဲ႔ေသာ အရုပ္ျဖစ္ေႀကာင္း သက္ေသထူေနပါသည္ ဘုရား။
ဤစာသည္ ေအဒီ (၄)ရာစု အေစာပုိင္းက စာျဖစ္ပါသည္။ (၄)ရာစု အစပုိင္းမွ ေနာက္ကုိ ဆုတ္လုိက္သည့္အခါ သူရိယမင္းဆက္က ေနာက္မင္းမ်ား၏ မင္းဆက္သကၠရာဇ္တုိ႔ကုိ ေပါင္းလုိက္သည့္အခါ ဘီစီ (၅) ရာစုတြင္ ေဂါတမ ဗုဒၶႏွင့္ စႏၵသူရိယမင္းႀကီးသကၠရာဇ္တုိ႔ တူညီေနသည္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္ ဘုရား။ ထုိ႔ေႀကာင့္ အထက္တြင္ ေလွ်ာက္ထားခဲ႔သည့္အတုိင္း ေတာင္ေပါက္ႀကီး ေက်ာက္စာႏွင့္ သိရိဓမၼေသာကမင္းႀကီး၏ အိႏၵိယေက်ာက္စာတုိ႔ကုိ တုိက္ႀကည့္လုိက္လွ်င္လည္း ေရးသားပုံခ်င္း တူကာ အဓိပၸါယ္အားျဖင့္လည္း တူညီေနပါသည္ဘုရား။
ဓည၀တိီသုိ႔ဘုရားရွင္ႀကြခဲ႔၏
ဓည၀တီအေႀကာင္းကုိ ျပန္ဆက္ပါမည္။ ဓည၀တိ၌ ဘီစီ (၃)ရာစုမွာ သူရိယစကၠမင္း ထီးနန္းစုိးစံလွ်က္ရွိပါသည္။ ထုိမင္းကေနာက္သုိ႔ ေရတြက္လွ်င္ဘီစီ (၅)ရာစုသုိ႔ ေရာက္ပါသည္။ ယင္းေႀကာင့္ စႏၵသူရိယမင္းသည္ ဓည၀တီ၌ ဘီစီ(၅) ရာစုတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔ေႀကာင္း သိရပါသည္ ဘုရား။
ယခုလုိ ေျခရာေကာက္နည္းျဖင့္ လုိက္ေသာအခါ အတိအက်ရရွိပါသည္ ဘုရား။ ထုိအခ်ိန္၌ အိႏၵိယတြင္ ျမတ္စြာဘုရား ပြင့္ေနခ်ိန္ ျဖစ္ပါသည္.။ ယင္းေႀကာင့္ စႏၵသူရိယ နန္းစံ၍ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅) ႏွစ္အႀကာတြင္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္သည္ ဓည၀တီသုိ႔ ႀကြေရာက္ခဲ႔ပါသည္ဟု ရခုိင္သမုိင္းအေစာင္ေစာင္တြင္ တညီတညြတ္တည္း ေဖာ္ျပထားပါသည္ ဘုရား။ ယင္းေႀကာင့္ ဓည၀တီ၌ စႏၵသူရိယမင္း အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္တြင္ ျမတ္စြာဘုရား ကုိယ္ေတာ္တုိင္ ႀကြေရာက္ခဲ႔ျခင္း ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။
ျမတ္စြာဘုရား ႀကြေရာက္လာေသာအ ေႀကာင္းကုိ ဓည၀တီျမဳိ႕၏ အေနာက္ဘက္ ေတာင္တန္းေက်ာက္စာ၌ သူရိယစကၠမင္းႀကီးသည္ ျဗဟၼီအကၡရာျဖင့္ ေရးထုိးထားခဲ႔ပါသည္။ တပည့္ေတာ္ ငယ္စဥ္က ဆရာႀကီးစံေရႊဘုႏွင့္ အတူ ကူးယူခဲ႔ပါသည္။ ထုိေက်ာက္ေဆာင္မွာ မဟာမုနိ ေက်ာက္ေတာ္လမ္းကုိ လုပ္ေသာအခါ တူးျဖဳိသျဖင့္ ပ်က္စီးခဲ႔ရပါသည္။ ထုိေက်ာက္ေဆာင္၌ ေရးထုိးထားသည့္စာကုိယခုေခတ္၌ ပါဠိ ဘာသာျဖင့္ဆုိလွ်င္ ‘နေမာတႆ ဘဂ၀ေတာ၊ အဟာရေတာ ၊ သမၼာသဗၺဳဒၶႆ။ အထေခါ ဘဂ၀ါ ဘိကၡဳသံဃံ ပါသာဒၤ အာရုေပတြာ။ ပဥၥပါသာဒ သတပရိ၀ုေတာ ၊ ဓည၀တီရ႒ံ အာကာသမေဂၢန။ စာရိကံ စရမာေနာ ဓည၀တီ မဟာနဂရႆ ပစၧိမဒိသာ ဘာေဂ။ ကစၧပနဒီယာ ပုရတၳိမတိေ၇ ေသလာဂိရီ ပဗၺတဗုဒနိ ႀသေရာဟိတြာ ပတိဌာတိ။’ ျဖစ္ပါသည္။
အဓိပၸါယ္အတုိေကာက္မွာ။ ။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေကာင္းကင္ခ၇ီးျဖင့္ ျပသာဒ္ရွင္ပ်ံငါးရာႏွင့္ ႀကြေရာက္ျပီးလွ်င္ ဓည၀တီ ျမဳိ႕၏ အေနာက္ဘက္ျဖစ္ေသာ ကစၧပနဒီ ကုလားတန္ျမစ္ႀကီး၏ အေရွ႕ဘက္ကမ္းေျခရွိေသာ ေသလာဂိရီ ေမာရပဗၺတ အမည္ရွိေသာ ေတာင္ထိ၌ ရပ္တန္႔ေတာ္မူ၏။ ရပ္တန္႔ေတာ္မူျပီးလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ေပးသည္ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။
ဤေက်ာက္စာကုိ ေထာက္ရွုျခင္းအားျဖင့္ ရခုိင္ျပည္ကုိ ျမတ္စြာဘုရား ႀကြေရာက္ခဲ႔သည္မွာ ထင္ရွားေနပါသည္ ဘုရား။ ယင္းေႀကာင့္ တပည့္ေတာ္တုိ႔မွာ ေျခရာေကာက္နည္းျဖင့္ ေနာက္သုိ႔ တလွမ္းစီဆုတ္ျပီး လုိက္ေသာအခါ ဗုဒၶသာသနာသည္ ကြင္းဆက္မျပတ္ဘဲႏွင့္ ဓည၀တီေခတ္သုိ ေရာက္ရွိပါသည္ ဘုရား။
မဟာယာန စကားတစ္လုံးမွ် မေတြ႔
မဟာတုိင္းႀကီးစျႏၵားမင္းႀကီးသည္
မဟာတုိင္းစျႏၵားမင္းႀကီး၏ ဤေက်ာက္စာေအာက္ဘက္တြင္ “ယကၡ မဟာေသနာပတိ မဟာေတာ” ဟုေရးသားထားပါသည္။ ဦးစံသာေအာင္၏ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားသည့္စာအုပ္တြင္ ဤအေႀကာင္းကုိ ေရးသားထားသည္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္။ ဤကဲ႔သို႔ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ၏ ပိဋကတ္ေတာ္လာ ပါဠိေတာ္စကားကုိ ေတြ႔ရပါသျဖင့္ ရခုိင္တုိ႔တြင္မွာ ထုိအခ်ိန္ကတည္းကပင္ ပိဋကတ္ အစစ္အမွန္ရွိေႀကာင္းကုိ ေတြ႔ရပါသည္ဘုရား။ အဘယ့္ေႀကာင့္ဆုိေသာ္ အရွင္ ဘုရားတုိ႔ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ေဟာႀကားေနသည့္ တရားမ်ားထဲတြင္ ဤတရားပါပါသည္ ဘုရား။
ယေန႔ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၌ နယုန္လျပည့္ေန႔ကုိ မဟာသမယေန႔၊ ၀ါဆုိလတြင္ ဓမၼစႀကၤာေန႔၊ ၀ါကၽြတ္လတြင္ အဘိဓမၼာေန႔ အျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ႏွစ္စဥ္က်င္းပေနႀကပါသည္။ ယကၡေသနာပတိ မဟာပဏာေတာဆုိသည့္ ပါဠိသည္ မဟာသမယသုတၱန္ေတာ္တြင္ နတ္မ်ားကုိ ေဖၚက်ဴးထားသည္ဟု အတိအလင္းပါရွိပါသည္ ဘုရား။ မဟာသမယေန႔၌ ျမတ္စြာဘုရား ကုိယ္ေတာ္တုိင္ေဟာႀကားခဲ႔ေသာ မဟာသမယသုတၲန္ကု္ ေရဒီယုိမွ ႀကားနာေနရပါသည္ဘုရား။ ထုိမဟာသမယသုတၲန္ထဲ၌ နတ္မ်ား၏အမည္ကုိ ေဖၚက်ဴးထားေသာ စကားမ်ားစြာရွိပါသည္ဘုရား။
“ပနာေဒါ - သပမေညာစ၊ ေဒ၀သူေတာစ မာတလိ” ဟူေသာ ဂါထာႏွင့္ ေတြ႔ရပါသည္ဘုရား။ ထုိနတ္မ်ားထဲ၌ ပနာေဒါနတ္မင္းကုိ ေဖာ္က်ဴးထားေသာ ဂါထာေတာ္မွာ အပိုဒ္-၂၂ တြင္ေတြ႔ရွိႏုိင္ပါသည္ဘုရား။ ဤမဟာသမယသုတၲန္ ေတာ္မွာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔၏ ပိဋကတ္ေတာ္လာ သုတၲန္ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။ ျမတ္စြာဘုရားသခင္ ေဟာႀကားေတာ္မူေသာ ေထရ၀ါဒအစစ္မွလာသည့္ မဟာသမယသုတၲန္ျဖစ္သည့္အတြက္ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာအစရွိေသာ ပိဋကတ္သုံးပုံ၌ လည္း ရခုိင္၌မဟာယာနမရွိေႀကာင္း ထင္ရွားေနျခင္းကုိ ျပန္လည္ေျဖႀကားပါသည္ ဘုရား။
ေထရ၀ါဒကုိ ယုံႀကည္ေသာမင္းမ်ား
ေနာက္တခ်က္မွာ ေ၀သာလီေခတ္တြင္ အုပ္စုိးခဲ႔ႀကေသာ မင္းမ်ားျဖစ္ႀကသည့္ နိတိစျႏၵား၊ ၀ီရစျႏၵား အစရွိေသာမင္းမ်ားသည္ သူတုိ႔ကုသုိလ္ျပဳတည္ထားခဲ႔ေသာ ေစတီမ်ားတြင္ “ေယဓမၼာ” ဂါထာေတာ္ကုိ ေရးထုိးထားသည့္ ေက်ာက္တုံးမ်ား၊ စတူပါမ်ားကုိ ႒ပနာတည္ထားခဲ႔ႀကပါသည္ဘုရား။ ထုိေက်ာက္တုံးႏွင့္ စတူပါမ်ား၌ ေရးထုိးထားေသာစာမ်ားကုိ ယခုေျမာက္ဦးျပတုိက္တြင္ သိမ္းဆည္းထားရွိပါသည္ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္ အထက္ကတင္ျပခဲ႔ သည့္အတုိင္း ဗုဒၶတရားေတာ္၏ အဆီအႏွစ္ျဖစ္ႀကေသာ နိဗၺာန္ကုိ လက္ခံယုံႀကည္သည့္အတုိင္း ေထရ၀ါဒသာသနာကုိ လက္ခံယုံႀကည္ေသာမင္းမ်ားျဖစ္ႀက ဤေယဓမၼာဂါထာေတာ္ကုိ ေ၀သာလီမင္းမ်ား အသုံးျပဳေနႀကျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္ အရွင္ဘုရား။ ယင္းေႀကာင့္ မဟာသူရိယတုိင္း စျႏၵားမင္းမွစ၍ (ေ၀သာလီေခတ္ ေအဒီ (၄) ရာစု) စျႏၵားမင္းအဆက္ဆက္တုိ႔ ယုံႀကည္ကုိးကြယ္ခဲ႔ႀကေသာ သာသနာမွာမဟာယနသာသနာ မဟုတ္ဘဲ စစ္မွန္ေသာေထရ၀ါဒ သာသနာေတာ္ျဖစ္ေႀကာင္းမွတ္ယူရပါမ
သီဟုိဠ္ (သီရိလကၤာ)ႏွင့္ ၀ါဒခ်င္းတူ
တပည့္ေတာ္ ပထမခ်ျပခဲ႔ေသာ ဥပတႆႏွင့္ ေကာလိတေႀကာင္းတြင္ အရွင္ အႆဇိမေထရ္ ေဟာႀကားခဲ႔ေသာ ‘ေယဓၼ’ ဂါထာေတာ္သည္ ေ၀သာလီသုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ႔ပါသည္။ ယင္းျပီးေနာက္ ေ၀သာလီမင္းမ်ားသည္ သီဟုိဠ္ (သီရိလကၤာ)ႏွင့္ သာသနာေရးကိစၥမ်ားကို အျပန္အလွန္သြားေရာက္ ေဆာင္ရြက္ေႀကာင္းႏွင့္ အာနႏၵစျႏၵားမင္းႀကီးသည္ သီဟုိဠ္ (သီရိလကၤာ) သုိ႔အလွဴပစၥည္းမ်ား ပုိ႔သည္ဟု ေက်ာက္စာတြင္ ေတြ႔ရွိရပါသည္။ သီဟုိဠ္သာသနာမွာ ေထရ၀ါဒျဖစ္၍ တပည့္ေတာ္တုိ႔ ေ၀သာလီတြင္လည္း ေထရ၀ါဒသာသနာထြန္းကားေႀကာင္း သိႏုိင္ပါသည္ ဘုရား။ ထုိ႔ေႀကာင့္ တပည့္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္ျပည္သာသနာသည္ မဟာယန္ဂုိဏ္းမွဆင္သက္လာေသာ မဟာယန္ဂုိဏ္း မဟုတ္ပဲ ဓည၀တီေခတ္ ဘုရားကုိယ္ေတာ္တုိင္ ႀကြေရာက္ခဲ႔စဥ္ကစျပီး ျဖစ္ေပၚဆင္းသက္လာေသာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာျဖစ္ေႀကာင္း တပည့္ေတာ္ ေလွ်ာက္ထားအပ္ပါသည္ ဘုရား။
သမုိင္းရုပ္ႀကြင္းက သက္ေသခံ
ယင္းကဲ႔သို႔ ေက်ာက္စာ၊ ေက်ာက္ရုပ္၊ ေပစာမ်ား အတိအလင္းရွိေသာ္လည္း ယခုေခတ္ရုိက္ႏွိပ္ေသာ ပုံႏွိပ္စာအုပ္တြင္ မပါ၍ မယုံ၊ မွားယြင္းသည္ ဆုိလွ်င္လည္း မတတ္ႏုိင္ပါဘုရား။ တပည့္ေတာ္တုိ႔မွာ သမုိင္းရုပ္ႀကြင္းျဖစ္ေသာ ေက်ာက္စာ၊ ေႀကးျပား၊ ေရႊျပားစာ၊ ေငြျပားစာတုိ႔ကသာ သက္ေသခံေနပါသျဖင့္ ယင္းစာမ်ားကမွားျပီး ယခုပုံႏွိပ္တုိက္မွ ရုိက္ႏွိပ္ေသာ စကၠဴတြင္ ေရးသားထားသည့္စာကသာ မွန္သည္ဟုဆုိလွ်င္လည္း တပည့္ေတာ္တုိ႔ ေျပာစရာမလုိေတာ့ပါဘုရား။ ထုိ႔ေႀကာင့္ တပည့္ေတာ္တုိ႔မွာ ပါဠိေတာ္အ႒ကထာမွာ ပါရန္လုိအပ္မည္ မထင္ပါဘုရား။ သက္ေသခံသမုိင္းရုပ္ႀကြင္း အေထာက္အထားက ခုိင္မာေနပါျပီဘုရား။
ဟုတ္မဟုတ္ကုိလည္း တပည့္ေတာ္အား ျပန္ေမးျမန္းပါဘုရား။ မေမးလွ်င္ တပည့္ေတာ္က မွန္သည္ လက္ခံသည္ဟု ယူဆရပါမည္ဘုရား။ မဟာယန္ဂုိဏ္းဟု စြပ္စြဲခ်က္ကုိ ေယဒမၼာတပုဒ္တည္း ဆင္းသက္ပုံေျခရာေကာက္နည္း သုေတသနျပဳလုပ္ပုံျဖင့္ ရခုိင္ျပည္သာသနာသည္ မဟာယန္ဂုိဏ္းမွ ဆင္းသက္လာေသာ မဟာယာနသာသနာမဟုတ္ပဲ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာမွ ဆင္းသက္လာေသာ သာသနာျဖစ္ေႀကာင္းႏွင့္ ေမးခြန္း (၁)ကုိ ေျဖႀကားအပ္ပါသည္ဘုရား။
ေမးခြန္းနံပါတ္(၂)
ဗုဒၶ၏ ပါ႒ိေတာ္ အ႒ကထာ စသည္တို႔တြင္ မပါရွိဘဲ ျမတ္စြာဘုရား သည္ ွဓည၀တိျပည္သုိ႔ ၾကြေရာက္ခဲ႔ၿပီး ေက်ာက္ေတာ္ေတာင္၌ တန္႔ရပ္သည္ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကုိလည္း ရွင္းလင္းေပးပါ။
ေမးခြန္းနံပါတ္(၃)
ဗုဒၶ၏ ပါ႒ိေတာ္ အ႒ကထာ စသည္တို႔တြင္မပါရွိဘဲ ျမတ္စြာဘုရားသည္ စႏၵသူရိယမင္းႀကီးႏွင္႔ ေတြ႕ဆံုၿပီး မဟာမုနိဘုရားကုိ သြန္းလုပ္ခဲ႔သည္ ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကုိလည္း ေျဖရွင္း ေပးပါ။
ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း ( ရခိုင္ျမန္မာ ပ႑ိတ )။ ။ အရွင္ဘုရား၏ ေမးခြန္းနံပါတ္ (၂) ႏွင္႔ (၃) ကုိ တစ္ေပါင္းတည္း ေျဖၾကားလိုပါသည္။ ေမးခြန္းမ်ားမွာ တစ္သေဘာတည္း ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင္႔ပါဘုရား။ တပည့္ေတာ္သည္ ရခိုင္ျပည္သို႔ ဗုဒၶသာသနာ ေရာက္လာခဲ႔ပံုကုိ နံပါတ္ (၁) ေမးခြန္းအေပၚ အေသးစိတ္ ရွင္းလင္းေလွ်ာက္ထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။ ေနာက္ထပ္ ေလွ်ာက္ထား ပါမည္ဘုရား။
တပည့္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္တြင္ ယခုလိုကိုးကြယ္ေနေသာ ဗုဒၶသာသနာမွာ ေျမာက္ဦးေခတ္ ဘုရင္မ်ား အုပ္စိုးခဲ႔ေသာ ကာလ မွ ဆက္ခံယူခဲ႔ေသာ ဗုဒၶအယူ၀ါဒ ျဖစ္ပါသည္။
ေျမာက္ဦးေခတ္ မတိုင္မီ ေလာင္းၾကက္ၿမိဳ႕ ရွိခဲ႔ပါသည္။ ထိုၿမိဳ႕ကုိ အုပ္စုိးခဲ႔ေသာ ဘုရင္မ်ားမွာလည္း ဗုဒၶဘာသာမင္းမ်ားျဖစ္ပါ ၍သာသနိက အေဆာက္အဦးမ်ားစြာ တည္ေဆာက္ခဲ႔ပါသည္။ ရဟန္းပညာရွိမ်ား ထြန္းကားခဲ႔ပါသည္။ ဤေလာင္းၾကက္ဘုရင္မ်ား သည္ ဗုဒၶဘာသာကို ေနရၪၥရာၿမိဳ႕တြင္ အုပ္စိုးခဲ႔ေသာ ဘုရင္မ်ားမွတဆင္႔ လက္ခံယူျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေနရၪၥရာၿမိဳ႕တြင္ထြန္းကားခဲ႔ ေသာ ဗုဒၶသာသနာမွာ ပုရိန္ၿမိဳ႕မွ ဆင္းသက္လာေသာ ဗုဒၶဘာသနာျဖစ္ပါသည္။ ပုရိန္ၿမိဳ႕ြတြင္အုပ္စိုးခဲ႔ေသာ
အမွန္ရွိခဲ႔ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္
ဤကဲ႔သို႔ မဟာတိုင္း စျႏၵမင္းႀကီးသည္ မဟာမုနိသိမ္ေတာ္ကုိ အသစ္တဖန္တည္ေဆာက္ခဲ႔သည္ဟု ဆိုသျဖင္႔ မဟာတိုင္း စျႏၵမင္းႀကီး မတိုင္မီကပင္ သိမ္ေတာ္အေဟာင္းႏွင့္ မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္မွာ ရွိႏွင့္ေနၿပီးေၾကာင္း သိရွိရပါသည္ဘုရား။ ယင္းသို႔ျဖစ္လွ်င္ ေ၀သာလီေခတ္ မတိုင္မီ မည္သည့္ေခတ္ရွိခဲ႔သည္ုကို ေျခရာေကာက္ႏုတ္အတိုင္း လိုက္ပါလွ်င္ ဓည၀တီေခတ္ ကုိ ေတြ႕ပါသည္ဘုရား။ ဓည၀တီၿမိဳ႕ေတာ္မွာ စိတ္ကူးယဥ္ၿပီး ေရးသားခဲ႔ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္မဟုတ္ေၾကာင္း ေလယဥ္မွ ရိုက္ကူးေသာ ဓါတ္ပံုကို ၾကည့္ျခင္းျဖင္႔ သိႏိုင္ပါသည္ဘုရား။ အမွန္တကယ္ရွိခဲ႔ေသာ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ သမိုင္းပညာရွင္မ်ားက လက္ခံၾကပါသည္ဘုရား။
သပၸဒါနပကာရနက်မ္းမွာရွိ
တပည့္ေတာ္တို႔၏ သမိုင္းမ်ားတြင္လည္း တတိယ ဓည၀တီၿမိဳ႕ေတာ္ ကို စႏၵသူရိယမင္း တည္ခဲ႔ေၾကာင္း ဖတ္ရူရပါသည္။ ဤ စႏၵသူရိယမင္း ဓည၀တီ၌ အုပ္စိုးစဥ္ကာလမွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေနာက္မဇၩိမေဒသ၌ ရွိေနခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။ တပည့္ေတာ္ လက္ထဲတြင္ ရွိေနေသာ သပၸဒါန ပကာရနက်မ္းတြင္ စႏၵသူရိယမင္းလက္ထက္ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ဓည၀တီသို႔ၾကြေရာက္ၿပီး မဟာမုနိရုပ္ရွင္ ေတာ္ကုိ သြန္းခဲ႔ေၾကာင္း အေသးစိတ္ေရးသားထားပါသည္။
ေက်ာက္စာက သက္ေသခံ
၄င္း ျပင္ေတာင္ ေပါက္ႀကီး ေက်ာက္စာကလည္း သက္ေသခံေနပါသည္ဘုရား။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ စႏၵသူရိယမင္းအား ဓမၼစၾကာတရားေတာ္ႏွင့္ ရုပ္ထုဆင္းတုေတာ္မ်ားကုိ တည္ထားကုိးကြယ္ျခင္းျဖင့္ ရရွိအပ္ေသာ အက်ိဳးတရားမ်ားကုိ သတၴဳဗိမၺပူဇနိယနိ ေသသသုတၲန္ျဖင္႔ ေဟာၾကားခဲ႔ပါသည္။ ဤသုတၲန္မူရင္းေပစာလည္း ရွိပါေသးသည္ဘုရား။
ဂုဏ္ျပဳထားသည့္ရုပ္တု
စႏၵသူရိယမင္းအား ျမတ္စြဘုရား ဓမၼစၾကာတရားေတာ္ကုိ ေဟာၾကားေနဟန္ ထုလုပ္ထားေသာ ေက်ာက္ျပားတစ္ခ်ပ္ကုိ လည္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ေ၀သာလီ မဟာတိုင္း၊ စျႏၵမင္းႀကီးက ရွိရပါသ စႏၵသူရိယမင္းႀကီးအား ဂုဏ္ျပဳထုလုပ္ထားေသာ ရုပ္ထုျဖစ္ ဟန္ရွိပါသည္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ရခိုင္ျပည္ ဓည၀တီသို႔ ၾကြေရာက္ခဲ႔စဥ္က ေသလာဂီရိေတာင္ေပၚ၌ ရပ္တန္႔ခဲ႔ၿပီး ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ခ်မွတ္ခဲ႔ ေၾကာင္း သပၺဒါနပကာရက်မ္းတြင္ အေသအခ်ာ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ “ခ်စ္သား အာနႏၵာ၊ ငါသည္ ဘုရားျဖစ္ရန္အတြက္ ဆယ္ပါးေသာ ပါရမီေတာ္ႀကီး ႏွင့္ သံုးဆယ္ေသာ ပါရမီေတာ္ငယ္မ်ားကုိ ျဖည့္ဆည္းခဲ႔ေသာ ကာလ၌ ဤ ဓည၀တီျပည္တြင္ အလီလီ လူအျဖစ္က်င္ လည္ခဲ႔သည္။ ယခု ငါရပ္တန္႔ေနေသာ ေသလာဂီရိေတာင္၏ အနီးပတ္၀န္းက်င္တြင္ ပန္းပြတ္သမားအျဖစ္ႏွင့္ ငါေနထိုင္ခဲ႔သည္။ ငါ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံလြန္ၿပီး ေနာက္ကာလ၌ ငါ၏ ေက်ာရိုးေတာ္ဓာတ္ကုိ ႒ာပနာ၍ ေစတီတည္လတၱံ၊” ဟု ဗ်ာဒိတ္ ေပးခဲ႔သည္။ ထိုဓါတ္ ေတာ္ကုိ ေနာက္ကာလတြင္ ေက်ာက္ေတာ္ဓါတ္ေစတီဟု ေခၚတြင္ခဲ႔ပါသည္။ ထုိနာမည္ကုိ အစြဲျပဳ၍ ျမတ္တစ္ဖက္ရွိ ၿမိဳ႕ကိုလည္း ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ ဟု ေခၚတြင္ခဲ႔ပါသည္။
ရုပ္ရွင္ေတာ္သြန္းေၾကာင္း ယံုၾကည္
ဤကဲ႔သုိ႔ ဘုရားဗ်ာဒိတ္၀င္ ဓါတ္ေတာ္ေစတီ ၂၄၈ ဆူရွိခဲ႔ပါသည္။ ဤဓါတ္ေတာ္ေစတီမ်ားကို ေ၀သာလီျပည္ရွင္ မဟာတိုင္း စျႏၵမင္းႀကီးသည္ ျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ႔ေၾကာင္း သမိုင္းမွတ္တမ္းအရ သိရွိရပါသည္။ ဤအေၾကာင္းကုိ ေထာက္ရူ၍လသည္း ထိုဓါတ္ေတာ္ ေစတီမ်ားမွာ ေ၀သာလီေခတ္ မတိုင္မီကပင္ ရွိႏွင့္ခဲ႔ၿပီးေၾကာင္း သိရွိနိဳင္ပါသည္။ ရခိုင္းသမိုင္း စာေပႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ရုပ္၀တၳဳ သက္ ေသျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ကိုက္ညီေနပါ၍ စႏၵသူရိယမင္းလက္ထက္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ဓည၀တီသုိ႔ ၾကြေရာက္ၿပီး မဟာမုနိရုပ္ရွင္ ေတာ္ျမတ္ ကို သြန္းလုပ္ခဲ႔ေၾကာင္း ယံုၾကည္ပါသည္ ဘုရား။
မႏၲေလးမဟာမုနိဘယ္ကရ
ေနာက္တစ္ခ်က္က ဆရာေတာ္တို႔ မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ရွိေနေသာ မဟာမုနိဘုရားကုိ ဘယ္ကရယူခဲ႔သလဲဘုရား၊ ဤမဟာမုနိ ဘုရားကုိ ဘိုးေတာ္ဘုရား၏ သားေတာ္ႀကီး ဥပရာဇာသည္ ရခိုင္ျပည္က ပင့္ယူခဲ႔ျခင္း မဟုတ္ပါလား ဘုရား။ ဤ ဘုရားႀကီးသမိုင္းမွာ လည္း ရခိုင္ျပည္ ဓည၀တီျပည္ရွင္ စႏၵသူရိယ မင္း သြန္းလုပ္ခဲ႔ေၾကာင္း ေရးထားပါသည္ဘုရား။ သမိုင္းအေစာင္ေစာင္၌လည္း မဟာ မုနိဘုရားကုိ ဓည၀တီျပည္ရွင္ စႏၵသူရိယ မင္းသြန္းလုပ္ခဲပေၾကာင္းသာ တညီတညြတ္တည္း ေဖာ္ျပထားၾကပါသည္ ဘုရား။ ယင္းျမတ္စြာဘုရား ကုိယ္ေတာ္တိုင္ ရခိုင္ျပည္သို႔ ၾကြေရာက္ခဲ႔၍ ေသလာဂီရိေတာင္ေပၚ၌ တစ္ေထာက္ရပ္တန္႔ခဲ႔ၿပီး စႏၵသူရိယ မင္းေလွ်ာက္ထားသျဖင္႔ နန္းေတာ္သုိ႔ ၾကြေရာက္သီတင္းသံုးၿပီး မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္ကုိ သြန္းလုပ္ခဲ႔သည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း ေျဖၾကားလိုပါသည္ ဘုရား။
ဆရာေတာ္အရွင္ဥာဏီသာရ။ ။ ေမးခြန္းနံပါတ္ (၄) သဂၤါယနာေျခာက္တန္၌ မပါဘဲလွ်က္ ရခိုင္ျပည္ ေ၀သာလီ ေရႊေတာင္ ႀကီး၌ စတုတၳသဂၤါယနာကို တင္ခဲ႔သည္ဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကုိလည္း ေျဖရွင္းပါ။
ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း ( ရခိုင္ျမန္မာ ပ႑ိတ )။ ။ ဤအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ တပည့္ေတာ္ အရွည္ေျဖၾကားရမည္ ျဖစ္ ပါသည္ ဘုရား။ ဘုရားသခင္ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံလြန္ၿပီး မၾကာျမင္႔မီကာလတြင္ အဇာတသတ္မင္းႀကီးသည္ ပထမအႀကိမ္ သဂၤါယနာကုိ တင္ခဲ႔ပါသည္ ဘုရား။ တင္ရေသာ အေၾကာင္းရင္း၊ တင္ခဲ႔ေသာ ေနရာႏွင္႔ တိုင္းျပည္၊ တင္ရာ၌ အားေပးအားေျမွာက္ေပးေသာဘုရင္၊ တင္ရာ၌ ပါ၀င္ေသာ ရဟႏၲာမ်ား၊ ဦးေဆာင္ေသာ ရဟႏၲာ၊ ရည္ညႊန္းေသာ ဂါထာပုဒ္၊ ပါ႒ိေတာ္ စသည္အားျဖင္႔ အဂၤါဆယ္တန္ႏွင့္ ၿပီးေအာင္တင္ခဲ႔ေၾကာင္း၊ ဖတ္ရူရပါသည္။
ပဥၥမသဂၤါယနာတင္
တပည့္ေတာ္တုိ႔ ရခိုင္ျပည္ဘက္က စာေပတို႔မွာ သဂၤါယနာအေၾကာင္းႏွင္႔ ပတ္သက္၍ သဂၤါယနာႀကီး၊ သဂၤါယနာငယ္ ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ေတြ႕ရွိရပါသည္။ သဂၤါယနာႀကီးမ်ားကို နံပါတ္စဥ္အတိုင္း ေရတြက္ၿပီးလွ်င္ သဂၤါယနာငယ္မ်ားကုိေတာ႔ မိမိတို႔၏ တိုင္းျပည္ အတြင္း၌ နံပါတ္စဥ္ တပ္ထားခဲ႔ၾကပါသည္။ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ ပဥၥာၿမိဳ႕၌ ဘုရင္ မင္းရင္ျဖဴ သည္ ဧကဒသမေျမာက္ သဂၤါယနာကုိ တင္၏ ဟူ၍ ေရးသားခ်က္ကုိ ေတြ႕ရၿပီးလွ်င္ ယင္းမင္းသည္ ပဥၥမေျမာက္ သဂၤါယနာကုိ လည္း တင္၏ ဟု ေရးသားထားပါသည္။ ဘုရင္တစ္ပါး တည္း သဂၤါယနာ ႏွစ္ႀကိမ္တင္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ဤသို႔ျဖစ္လွ်င္ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ ပဥၥာၿမိဳ႕၌ ဘုရင္ မင္းရင္ျဖဴသည္ သဂၤါယနာႀကီးကုိ ပဥၥမအႀကိမ္တင္ၿပီးလွ်င္ သဂၤါယနာငယ္ကုိ တစ္ဆယ္႔တစ္ႀကိမ္ေျမာက္ တင္မည္ဟု မွတ္သားရပါသည္ ဘုရား။
သမိုင္းမွတ္တမ္းမွာေတြ႕
တပည့္ေတာ္တို႔ သဂၤါယနာတင္ျခင္း ဆိုင္ရာ ရခိုင္ျပည္သုိ႔ စီးဆင္းလာေသာ ေရစီးေၾကာင္းကုိသာ ေလွ်ာက္ထားပါသည္ဘုရား တပည့္ေတာ္ ေရွ႕က ေလွ်ာက္ထားခဲ႔သည့္အတိုင္း တပည့္ေတာ္တို႔ ရခိုင္တြင္ မိမိတို႔၏ သာသနာ ဆိုင္ရာ ဆင္းသက္ပံုသည္လည္း ေကာင္း၊ မိမိလူမ်ိဳး ဆင္းသက္ရာလည္းေကာင္း၊ ၿမိဳ႕ျပအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရွင္ဘုရင္းမင္းဆက္မ်ား၊ စဥ္ဆက္ ဆင္းသက္လာပံုကုိ သီးျခားေတြ႕ ရွိရပါသည္။ ဤအေၾကာင္းမ်ားကို မိမိတို႔၏ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားမွာသာ ေတြ႕ရွိရမည္ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။
ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၹာန္စံလြန္ၿပီးေနာက္ မၾကာမီကာလတြင္ ပထမအႀကိမ္ သဂၤါယနာကုိ ရာဇျဂိဳလ္၌ က်င္႔ပျပဳလုပ္ခဲ႔ပါသည္။ အဇာတသတ္မင္းႀကီးက အေထာက္အကူျပဳၿပီး အရွင္မဟာကႆပ ဦးေဆာင္ခဲ႔ပါသည္။ အရွင္မဟာကႆပ ေမးသမွ် အရွင္အာနႏၵာ ေျဖၾကားၿပီး ႏုတ္ထြက္ရြက္၍ သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင္႔ သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ပါသည္ဆိုေသာ္ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ ေသာအခါ အေလာင္းေတာ္ကုိ နံသာထင္းမ်ားစုပံုၿပီး မီးသျဂိဳလ္ရန္အတြက္ မီးရွိဳ႕ေသာ္လည္း ထင္းမ်ားမွာ မီးမေလာင္ပါ ဘုရား။ အဘယ္႔ေၾကာင္႔ဆိုေသာ္ ဘုရားရွင္၏ တပည့္ႀကီးျဖစ္ေသာ အရွင္မဟာကႆပ မေရာက္ေသးေၾကာင္႔ပါ ဘုရား။ တပည့္ငါးရာျဖင္႔ ခရီးလမ္းမွာ ရွိေနပါေသးသည္။ အရွင္မဟာကႆပ ၏ တပည့္ရဟန္းမ်ားမွာ ပုထုဇဥ္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္အတြက္ ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံ လြန္ၿပီးၾကြင္းက်န္ရစ္ေသာ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိသာ ျမင္ရလွ်င္ ဘုရား၏ ကုိယ္ကာယမွျဖစ္ေသာ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိ ယံုမွားသံသယ ျဖစ္ဖြယ္ရွိပါသည္ ဘုရား။ မိမိမ်က္ျမင္ကုိယ္ေတြ႕မွသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ ကုိယ္ကာယေတာ္မွ ဓါတ္ေတာ္မ်ားၾကြင္းသည္ကုိ ယံုၾကည္ၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ျမတ္စြာဘုရားကုိ အသက္ရွင္စဥ္က ဖူးေျမာ္ရေသာ္ လည္း ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ေသာအေလာင္းေတာ္
ပထမသဂၤါယနာတင္
ထိုသုဘဒၵရဟန္း၏ စကားကုိ ၾကားမိေသာ အရွင္မဟာကႆပသည္ မ်ားစြာတုန္လွဳပ္မိခဲ႔သည္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ စံလြန္သည္မွာ ခုႏွစ္ရက္တစ္ပါတ္သာ ရွိေသးသည္။ ဘုရားေဟာ တရားေတာ္မ်ားႏွင္႔ ၀ိနည္းေတာ္မ်ားကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳမည့္ အရိပ္အေရာင္ ေပၚေနၿပီ၊ သာသနာေတာ္ ဆုတ္ယုတ္ရန္အေၾကာင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာနိဳင္သည္ဟု စိတ္၌မွတ္သားမိခဲ႔ပါသည္ ဘုရား။ ယင္းေၾကာင္႔ ဘုရားရွင္ေဟာသမွ်ကုိ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားမွ စုေပါင္း၍ ျပန္လည္ရြက္ဆိုသဂၤါယနာတင္ရန္ အၾကံျဖစ္ခဲ႔ပါသည္ဘုရား။ ယင္းေၾကာင္႔ အရွင္မဟာကႆပ အမူးျပဳေသာ ရဟႏၲာငါးရာတို႔သည္ ပထမသဂၤါယနာကို တင္ခဲ႔သည္ မဟုတ္ပါလားဘုရား။
ဒုတိယသဂၤါယနာတင္
ျမတ္စြာဘုရားပရိနိဗၺာန္ စံလြန္၍ ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာၾကေသာအခါ ၀ိဇၨီတိုင္းသား ရဟန္းတို႔သည္ ၀ိနည္းသိကၡာပုဒ္ေတာ္မ်ား၌ ျပင္ဆင္ခ်က္ ၁၀ ခ်က္ကုိ ျပဳလုပ္ခဲ႔ပါသည္။ ဘုရားရွင္၏ ၀ိနည္းေတာ္ကုိ ဖီဆန္၍ လာခဲ႔ၾကသည္။ ယင္းေၾကာင္႔ ေ၀သာလီျပည္တြင္ ကာလာေသာကမင္း က တကာျပဳ၍ အရွင္မဟာကႆပအမူးျပဳကာ ရႏၲာခုႏွစ္ရာတို႔သည္ ဒုတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာကုိ တင္ခဲ႔ ၾကပါ သည္ ဘုရား။
တတိယအႀကိမ္သဂၤါယနာတင္
တတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာကုိ ပါဋလိပုတ္ျပည္ရွင္ အေသာကမင္းႀကီးက တကာျပဳ၍ ရဟႏၲာအရွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆ မေထရ္ႀကီးအမူးျပဳလွ်က္ ရဟန္းတစ္ေထာင္ျဖင္႔ တင္ခဲ႔ပါသည္။ ဤသည္တို႔မွာ မဇၩိမေဒသ၌ တင္ခဲ႔ေသာ သဂၤါယနာ သံုးတန္ျဖစ္ ပါသည္။
စတုတၳသဂၤါယနာတင္
တပည့္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ေ၀သာလီတြင္ စတုတၳအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ေၾကာင္း ကို ေလွ်ာက္ထားပါမည္ ဘုရား။ ေ၀သာလီ ေခတ္သည္ ေအဒီေလးရာစုမွကိုးရာစုအထိ ထြန္းကားခ႔ဲေသာ ေခတ္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေ၀သာလီမင္းမ်ားသည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မင္းမ်ားျဖစ္သျဖင္႔ သီဟို႒္နိဳင္ငံ ႏွင္႔ လူမူ႕ေရးအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဆက္ဆံမူ ရွိခဲ႔ပါသည္။ ယင္းေၾကာင္႔ ေ၀သာလီဘုရင္္ သီရီစျႏၵမင္း ( သီရိဓမၼ၀ိဇယမင္း ) သည္ သီဟို႒္မွ ရဟန္းသံဃာတစ္ေထာင္၊ သံဃာေတာ္ ႏွစ္ေထာင္ တို႔ျဖင္႔ သဂၤါယနာကုိ ေ၀သာလီရွိ ေရႊေတာင္ႀကီးတြင္ က်ုင္႔ပခဲ႔ပါသည္။
ရခိုင္ႏိူင္ငံေတာ္၏စတုတၳေၿမာက္ သဂၤါယနာ
”မဟာမဟိႏၵ၊ ေထရဘုန္းစည္၊
တည္ေနၿဖန္႔စင္၊သီဟိုဠ္ခြင့္၌၊
ေနာင္တြင္ေဆာင္ရြက္၊ လြန္ခဲခက္၍၊
ေမထက္ အကၡရာ၊ သဂၤါယနာ၊
စတုတၳေၿမာက္၊ တင္ၿပီးေနာက္မွ၊
တမ္းေမွာက္ညစ္က်ဴး၊ ဝါဒထူးၿဖင့္၊
ကူးလူးမယွဥ္၊ အစိုင္တည္တံ့၊
အရွည္ခံဟု၊ ကူပံ့ၿဖန္႔ၿဖဴး၊
ၿမတ္ေက်းဇူးဟိ၊ ရဘိရည္ညြတ္၊
လြတ္လပ္ၿပဳထ၊ သီဟဠနန္႔၊
ဝါဒတူညီ၊ တို႔သိဂၤ ီကား၊ ပဥၥမီထပ္၊
ၾကီးနီခ်ပ္လွ်င္၊ ရႊီကြပ္တင့္သား၊
ငါးေထာင္အားၿဖင့္၊ ရႊီးသားသီခ်ာ၊
သံုးႏွစ္ၾကာလွ်င္၊ ေကာင္းစြာသီးသီး၊
ေအာင္ၿမင္ၿပီး၍.......”
(ေမဓပညာေမာ္ကြန္း)
ေမဓပညာေမာ္ကြန္းမွာ အႀကီးအမူးျပဳေသာ ပုဂၢိဳလ္မွာ စူ႒ေရ၀ ရဟႏၲာမေထာရ္ႀကီးျဖစ္ပါသည္။ သံုးႏွစ္ၾကာေအာင္ ေၾကးျပားငါးေထာင္ ေပၚတြင္ ေရးသားၿပီး သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ေၾကာင္း ေမဓေမာ္ကြန္းစာတြင္ ေတြ႕ရပါသည္ဘုရာ။ သံဃာေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးေနနိဳင္ရန္အတြက္ ေရႊေတာင္ႀကီး ကို ညီစြာညွိၿပီး ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး ငါးေဆာင္ ေဆာက္လုပ္ခဲ႔ေၾကာင္း ထိုေမာ္ကြန္းအရ သိရွိရပါသည္။ ယေန႔တိုင္ ေက်ာင္းေတာ္ရာမ်ားကုိ ေတြ႕နိဳင္ပါသည္ဘုရား။ မဇၩိမေဒသတြင္ အေသာကမင္းႀကီး တင္ခဲ႔ေသာသဂၤါယနာမွာ တတိယအႀကိမ္ျဖစ္ သျဖင္႔ ထိုတတိယအႀကိမ္မွ ဆက္လက္ေရတြက္ခဲ႔ေသာေၾကာင္႔ ေ၀သာလီတြင္တင္ခဲ႔ေသာ သဂၤါယနာမွာ စတုတၱအႀကိမ္ ျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။
သဂၤါယနာႀကီး
သဂၤါယနာႀကီးတင္ရာတြင္ ဘုရား၏ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို သိကြၽမ္းနိဳင္ေသာ ရဟႏၲာမ်ားပါ၀င္မွာသာ အထေျမာက္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္ဘုရား။ ယင္းကဲ႔သို႔ ရဟႏၲာမ်ားပါ၀င္၍ တင္ခဲ႔ေသာ သဂၤါယနာမ်ားကုိ ရခိုင္တို႔က သဂၤါယနာႀကီးဟုေခၚပါသည္။ ေ၀သာလီ တြင္တင္ခဲ႔ေသာ သဂၤါယနာႏွင္႔ ရခိုင္ျပည္မွ ၀ိပႆနာဓူရ ရဟန္းငါးရာ ဂႏၶဓူရ ရဟန္းငါးရာ ပါ၀င္ၿပီး သီဟို႒္မွ ရဟန္းသံဃာတစ္ေထာင္၊ သံဃာေတာ္ ႏွစ္ေထာင္ ပါ၀င္ခဲ႔ေၾကာင္း ေမာ္ကြန္းအရ သိရွိရပါသည္ဘုရား။ ဤအေၾကာင္းမ်ားကုိ တပည့္ေတာ္တို႔မွာ ဆင္ရဲမြဲေတေန၍ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ဖို႔ မတတ္ေသးပါဘုရား။ ထုတ္ေ၀ဖို႔ ပုဂၢိဳလ္လည္း မရွိေသးပါဘုရား။ ယင္းကဲ႔သို႔ စာပံုႏွိပ္ၿပီး မထုတ္ေ၀နိဳင္သျဖင္႔ သိရွိသူ နည္းပါးေနပါသည္။ ရွိလွ်က္ႏွင္႔ နည္းေနျခင္းသာျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ထြက္ေပၚလာပါလိမ္႔မည္။
သဂၤါယနာတင္သည့္ကိစၥႏွင္႔ တပည့္ေတာ္တစ္ခုေလွ်ာက္ထားလိုပါသ
ဆရာေတာ္အရွင္ဥာဏီသာရ။ ။ ေမးခြန္းနံပါတ္ (၅) ရခိုင္ျပည္ရွိ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိ ေက်ာက္ရိုးေတာ္ဓါတ္၊ ဦးရာဇ္ေတာ္ဓါတ္၊ လည္ရိုးေတာ္ဓါတ္ စသည္ျဖင္႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးအမည္ေပးထားၾကသည္။ ဤအေၾကာင္းကုိလည္း ပါ႒ိေတာ္ အ႒ာကထာတြင္ေတြ႕ရ၍ ေျဖရွင္း ေပးပါ။
ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း ( ရခိုင္ျမန္မာ ပ႑ိတ )။ ။ ဘုရားသခင္ ပရိနိဗၺာန္စံလြန္၍ မီးေလာင္ကြၽမ္းေသာအခါ ဓါတ္ေမြေတာ္ နွစ္မ်ိဳးၾကြင္းက်န္ပါသည္။ တစ္မ်ိဳးမွာ အသမၺႏၷဓါတ္ေတာ္ ႏွင္႔ ေနာက္တစ္မ်ိဳးမွာ သမၺႏၷဓါတ္ေတာ္ မ်ားျဖစ္ပါသည္ဘုရား။ အသမၺႏၷ ဓါတ္ေတာ္မ်ားမွာ နဖူးသင္းက်စ္ေတာ္တစ္ဆူ၊ ညွပ္ရိုးေတာ္ႏွစ္ဆူ၊ စြယ္ေတာ္ေလးဆူ ျဖစ္ပါသည္။ သမၺႏၷ ဓါတ္ေတာ္မ်ားမွာ အေရာင္သံုး မ်ိဳးႏွင္႔ အရြယ္အစားသံုးမ်ိဳးၾကြင္းေၾကာင္
ဓါတ္ေတာ္မ်ား ေရာက္ရွိလာပံု
သုိ႔ေသာ္ ထိုဓါတ္ေတာ္မ်ားမွာ ယေန႔ထိ ရခိုင္ျပည္၌ အမည္နာမ ႏွင္႔တကြ တည္ရွိေနေသးသည္။ ဤဓါတ္ေတာ္မ်ား ရခိုင္ျပည္ သို႔ အဘယ္ပံုေရာက္ရွိလာသည္ကို ရွင္းလင္းေလွ်ာက္ထားပါမည္။ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ရွစ္ရာတစ္ဆယ္ရွစ္ႏွစ္ အၾကာတြင္ ပါဋလိပုတ္ျပည္၌ သီရိဓမၼေသာကမင္းႀကီး ထီးနန္းစိုးစံခဲ႔ပါသည္။ ထိုမင္းႀကီးသည္ ဓမၼာခႏၶာေပါင္းရွစ္ေသာင္းေလးေထာ
သူရိယစကၠမင္းလက္ထက္မွာ
ထိုအသွ်င္တို႔သည္ ေကာင္းကင္ခရီးျဖင္႔ ရခိုင္ျပည္သို႔ ၾကြေရာက္ခဲ႔ပါသည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ျပည္ ဓည၀တီတြင္ သူရိယစကၠမင္းႀကီး မင္းျပဳလွ်က္ရွိပါသည္။ ထိုဓါတ္ေတာ္မ်ားကို အသွ်င္ရွစ္ပါးသည္ သူရိယစကၠမင္းႀကီးအား ေပးအပ္ၿပီး ေစတီတည္ရ မည့္အရပ္ေဒသမ်ားကိုလည္း ေျပာခဲ႔ပါသည္။ သူရိယစကၠမင္းႀကီးသည္ ဓါတ္ေတာ္မ်ား လက္ခံၿပီး မူးႀကီး မတ္ႀကီး စစ္သူႀကီးမ်ားကို ေစတီတည္ရန္အတြက္ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကို ေပးအပ္ၿပီး ျမတ္စြာဘုရား ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ျမြတ္ဆိုခဲ႔သည့္ေနရာ
တစ္ျပည္လံုးမွာ
ဤသို႔ျဖင္႔ ရခိုင္ျပည္တစ္ခုလံုးတြင္ ဗ်ာဒိတ္၀င္ေစတီ ၂၄၈ ဆူကုိ တည္ခဲ႔ပါသည္။ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္ စံလြန္ၿပီးမွ လာတည္ရျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကုိ ဤသည္ကား ဦးေခါင္းေတာ္ဓါတ္၊ ဤသည္ကား ဦးေႏွာက္ေတာ္ဓါတ္၊ ေပါင္ေတာ္ဓါတ္၊ ေျခသလံုးေတာ္ဓါတ္ စသည္ျဖင္႔ ခြဲျခမ္းေဟာၾကားျခင္းကုိ မျပဳနိဳင္ေတာ႔ပါဘုရား။ ယင္းေၾကာင္႔ ဘုရားေဟာ ပါ႒ိေတာ္ အ႒ကထာ စသည္တို႔မွာ မပါရွိျခင္းျဖစ္ပါသည္ ဘုရား။
အမွန္တည္ေသာဓါတ္ေတာ္မ်ား
အ႒ာကထာ စသည္တို႔မွာ မပါရွိေသာ္လည္း ယေန႔တိုင္ ေက်ာက္ရိုးေတာ္ဓါတ္၊ လည္ရိုးေတာ္ဓါတ္၊ ခ်က္ေတာ္ဓါတ္၊ လွ်ာေတာ္ဓါတ္ စသည္ျဖင္႔ တည္ရွိေနပါသည္။ ဤဓါတ္ေတာ္အမည္မ်ားကုိလည္း ဓည၀တီေခတ္မွစၿပီး ေခတ္အဆက္ဆက္၏ ဘုရင္မ်ား ျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ႔သည္ကုိ ကဗၸည္းေက်ာက္စာတို႔ ထားခဲ႔ပါသည္ဘုရား။ ယင္းေၾကာင္႔ ဘုရားေဟာပါ႒ိေတာ္ အ႒ာကထာ စသည္တို႔မွာ မပါေသာ္လည္းအမွန္စင္စစ္ တည္ရွိေသာ ဓါတ္ေမြေတာ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားပါသည္ ဘုရား။ ဓါတ္ေမြေတာ္ ေစတီမ်ားမွာ ကစၧပနဒီ ေခၚ ကုလားတန္ျမစ္၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္၌ လည္းေကာင္း၊ အညွာနဒီေခၚ ေလးၿမိဳ႕ျမစ္၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္ ၌လည္းေကာင္း၊ သရီရနဒီေခၚ သရီေခ်ာင္း၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္၌ လည္းေကာင္း၊ ရႏၵနဒီေခၚ ရမ္းေခ်ာင္း၏ ၀ဲယာတစ္ေလွ်ာက္၌ လည္းေကာင္း၊ ရမ္းျဗဲကြၽန္း၊ ဖရံုကာကြၽန္း၊ သံတြဲစေသာ ေနရာေဒသအႏွံ႕ ရခိုင္တစ္ျပည္လံုးတြင္ ျမတ္စြာဘုရား၏ တစ္ကုိယ္လံုးရွိ ဓါတ္ေတာ္မ်ား တည္ရွိခဲ႔ပါ၏။ ဗုဒၶ၏ဓါတ္ေတာ္နိဳင္ငံ ဟုလည္း ေခၚသင္႔ပါသည္။
ဆရာေတာ္အရွင္ဥာဏီသာရ။ ။ ေမးခြန္းနံပါတ္ (၆) ရခိုင္ျပည္တြင္ အသံုးျပဳေသာ ပါဠိေတာ္မ်ားမွာ ျမန္မာမူျဖစ္သေလာ၊ မည္သည့္မူနည္း၊ သဂၤါယနာေျခာက္တန္တြင္ ပါေသာမူ ျဖစ္သေလာ၊ ေျဖရွင္းေပးပါ။
ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း ( ရခိုင္ျမန္မာ ပ႑ိတ )။ ။ တပည့္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္တြင္ အသံုးျပဳခဲ႔ေသာ ပိဋကတ္ကို ႀကိဳးတန္းပိဋကတ္ေတာ္ဟု ေခၚပါသည္။ ျမန္မာနိဳင္ငံ ကို ေရာက္ရွိလာေသာ ပိဋကတ္ေတာ္မွာ သတံုကတစ္ဆင္႔ အေနာ္ရထာမင္း ယူခဲ႔ေသာ ပိဋကတ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ သထံုပိဋကတ္မွာလည္း သီဟိုဠ္မွတဆင္႔ ေရာက္လာေသာ ပိဋကတ္ျဖစ္၍ သီဟိုဠ္ပိဋကတ္ေခၚေၾကာင္း သိရပါသည္ဘုရား သီဟိုဠ္မွာလည္း သွ်င္မဟာ ဗုဒၶေဃာသပိဋကတ္ ႏွင္႔ သီဟိုဠ္နိဳင္ငံသားတို႔အေခၚ စရိယပိဋကတ္ဟူ၍ ရွိခဲ႔ပါသည္ ဘုရား၊ ထိုင္း၊ ဗီယက္နမ္၊ လာအိုတို႔မွာ ရွိေသာ ပိဋကတ္ကုိ ဇင္းမယ္ပဏၰာသ ပိဋကတ္ေတာ္ဟု ေခၚေၾကာင္း သိရိွရပါသည္။
ႀကိဳးတန္းပိဋကတ္
တပည့္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ပိဋကတ္ကို အဘယ္႔ေၾကာင္႔ႀကိဳးတန္းပိဋကတ္ဟု ေခၚရျခင္းကုိ ရွင္းပါမည္ဘုရား၊ ပထမအႀကိမ္ သဂၤါယနာမူအတိုင္း ဒုတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ပါသည္။ ဒုတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာမူအတိုင္း တတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ပါသည္။ ရခိုင္ျပည္တြင္လည္း စတုတၳအႀကိမ္သဂၤါယနာတြင္ တတိယအႀကိမ္မူအတိုင္း သဂၤါယနာတင္ခဲ႔ပါသည္ ဘုရား။ ဤကဲ႔သို႔ မူရင္းအတိုင္း အဆင္႔ဆင္႔ စတုတၳအႀကိမ္အထိ ဆင္းသက္လာေသာ္လည္း ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို ျဖည့္စြပ္ျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္း၊ ႏုတ္ပယ္ျခင္းလံု၀ မျပဳျပင္ဘဲ တစ္သေ၀မတိမ္း ရခိုင္အေခၚ စာမ်ဥ္းအခၽြတ္ ပင္လွ်င္ မွန္ကန္ေသာ ပိဋကတ္ေတာ္ ျဖစ္ပါသည္။ စာမ်ဥ္းဆိုသည္မွာ မ်ဥ္းေၾကာင္းကုိ ေခၚျခင္းျဖစ္ပါ သည္။ ေရွးစကားမွာ မ်ဥ္းေၾကာင္းကုိ ႀကိဳးတန္းဟုေခၚပါသည္။ ဥပမာအားျဖင္႔ သစ္တံုးတစ္တံုးကို လႊဆရာက ဗဟိုခြဲလို လွ်င္သစ္တံုးေခါင္းမွေန မီးေသြးသုတ္လိမ္းထားေသာႀကိဳးကုိ
ပိဋကတ္တိုက္ေလးဆယ႔္ရွစ္ခု
ေရွးရခိုင္ဘုရင္အုပ္စိုးေသာေခတ္
တပည့္ေတာ္သည္ အရွင္ဘုရား၏ ေမးခြန္းမ်ားကို ရွင္းလင္းေျဖဆိုခဲ႔သည္မွာ ေလးနာရီခန္႔ၾကာျမင္႔ခဲ႔ပါၿပီ၊တပ
ဆရာႀကီး၏ ဦးဦးသာထြန္း (ရခိုင္ျမန္မာ)ေျဖၾကားေလွ်ာက္ထာ
From Arakan Thein
Subscribe to:
Posts (Atom)