ၾကည့္ေတာ့ၾကည့္ မငိုနဲ႕ေနာ္ Tale of Mari & Three Puppies ၾကည့္ေတာ့ၾကည့္ မငိုနဲ႕ေနာ္

သူငယ္ခ်င္းမ်ား တစ္ခါေလာက္ေတာ့ ၾကည့္ေပးၾကပါေနာ္

လိပ္အခြန္ႏြွာသည့္အာဇာနည္

------------------------------

-

ရူပေျမာက္ရပ္lျမိဳ ့စစ္ေတြ

... ေမြးရပ္ဇာတိlရခိုင္ျပည္မွာ

မိခင္ဝမ္းၾကာlေမြးသေႏၶကား

တနဂၤေႏြရက္ျမက္l၂၇မွာ

ဒီဇင္ဘာလl၁၈၇၉

ေအးခ်မ္းနိမိတ္lဇြဲသစ္အားမာရ္

ရကၡေဝဟင္lဝိရိယလွ်ံထြက္

မိုးေမွာင္ညနက္lေသြးစြမ္းေစသူ

ကုလားျဖဴနယ္ခ်ဲ ့lငါ့ျပည္ငါ့ရြာ

ငါ့ျမန္မာမွlအခုထြက္သြားး

လိပ္ခြန္ႏြာဖို ့lဗုဒၶၾကည္နီ

ဂေဝသီကိုlအာဂရကၡ

ဇမၺဴက်ြမ္းမွာlေအ့သည္ညီေနာင္

သူ သံုးေဖာ္နဲ ့lမိခင္ေအာင္ေက်ာ္သူ

ဘဦးျမကlျကည္စင္ေရြွသား

ေလာင္းလ်ွာျကည္နီlဥတၱမမေဌကို

သန္ ့စင္ေမြးဖြါးlမတစ္ေထာင္မွ

တစ္ေမာင္ဖြါးသည္.......။ေ


ျမန္မာျပည္ဖြါးlညီေနာင္မ်ားတို ့

ေရွ ့ေခတ္စဥ္လာlအာဇါနည္ကား

အမ်ိဳးေစာင့္သူlေသြးစစ္သူနဲ ့

တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္lမိသားစုခ်စ္မွ

အာဇာနည္တင္lေျမွာက္စားရာ၏

ေရွြျပည္ျမန္မာlလြပ္လပ္ေစေျကာင္း

ထိုးေဖါက္ေဖြွရွာlဥတၱမမွာ

ျမန္မာ ပါ႒ိlသကၠတ ဘဂၤလီ

ဟိႏၵဴ ဂ်ပန္ lအဂၤလိပ္ နာဂရီ

ၿပင္သစ္ဘာသာlဤကိုးျဖာနွင့္

ကိုယ့္ဝမ္းမငဲ့lျပည္ကိုျကည့္၍

လုပ္ျကမ္းေထာင္ဒဏ္lခါခါဖန္ဖန္

သူက်ခံျပီးlကိုယ္ ့ျပည္လြတ္ေျကာင္း

တရားေဒသနာlဘာသာစာကို

သူေဟာျကားစဥ္lသကၤန္းကိုခြ်တ္

အဝတ္ျဖဴဝတ္ေစlျကိမ္က်ေစနဲ ့

ဒုကၡမ်ိဳးေပါင္းlထြက္ထြက္ေျကေအာင္

ကုလါးျဖဴနိွပ္စက္lနလံအေရး

မေဌထူဖို ့lခက္ခဲေစာ္ပင္

၉ရက္ စက္တင္ဘာl၁၉၃၉ ခုမွာ

ဘဝနတ္ထံlကြယ္လြန္ေတာ့သည္...။

ျပည္ျမန္မာဖြားlညီေနာင္မ်ားတို ့

မေမ့အပ္lအာဇာနည္

သ်ွင္မေဌအားlအစဥ္ဦးညြတ္

၉ ရက္စက္တင္ဘာlမိုးျပိဳညမွာ


မခ်ိမလွ lေျကြက်မ်က္ရည္

ဝမ္းနည္းအမွတ္ရ lဂုဏ္ယူစြာျဖင့္

ကန္ေတာ့ရင္းပါ lအာရွ ဖခင္......။




ေရး -ဇင္မင္းညိဳ ၶ

ဘဏ္သူေဌး ဦးရဲေက်ာ္သူ(၁၈၃၃-၁၉၁၀)

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

xxxxx

ျမန္မာႏိုင္ငံမာ ဘဏ္လုပ္ငန္းကုိပထမဦးဆုံး စတင္လုပ္ကိုင္သူ၊ (၁၉၀၀)ျပည့္ႏွစ္၀န္းက်င္ကပင္ အိႏ...ိၵယရူပီးဒဂၤါးသိန္းတစ္ရာခန္႔ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံထားေရ "ရဲေက်ာ္သူအင္ကုမၸဏီလီမီတက္" လုပ္ငန္းကုိ တည္ေထာင္ခသူ၊ သူ ႔ေခတ္သူ ႔အခါက ရခုိင္ျပည္မာအခ်မ္းသာလုပ္ငန္းရွင္၊ သူ႔လက္နန္႔တုိက္မိသရြိ႕ ငြီျဖစ္ေတလို႔ တင္စားေျပာခံရသူ၊ အိႏိၵယအစုိးရကပင္ဖိတ္ၾကားပနာ
သူဌီးဘြဲ႔နန္႔က်က္သေရေဆာင္ရႊီစလြယ္ဆုခ်ီးျမင့္ခံခရသူျဖစ္ပါေရ။ ေက်ာင္းသင္ပညာမဟိေကေလ့ ထူးျခားေရ ဇြဲ႕လုံလ ဝီရိယနန္႔တီထြင္ဥာဏ္နန္႔ျပည့္စုံေရ သမၼာန္ထုိးသားဘဝက စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းရွင္ျဖစ္လာလူ၊ သူဌီးျဖစ္လာေကေလ့ ဘဝမမိန္႔႔ဘဲ သမၼာန္ထုိးသားဘဝက
အသုံးျပဳခေရ ေလွာ္တက္မကုိ ရႊီခ်ပနာ အိမ္မာခ်ိတ္ဆြဲထားလူ၊ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုမာ အမ်ားအက်ိဳးအတြက္ နိ႔တုိင္း မုိးထက္ ၄ခ်က္တီး အိပ္ယာကထပနာ လက္ဆြဲမီးအိမ္ကုိင္ပနာ သူတပည့္ေခ်နန္႔တတူ ျမိဳ႕ကုိလွည့္ပနာ "အရပ္သားတိ၊ ရြာသားတိ ထကတ္ပါဖိ၊ ရီထဲမာဒဂၤါးတိ
ေမွ်ာနိန္ကတ္ေတ၊ ဆယ္လုိ႔ယူကတ္ပါ" လို႔ေဆာ္ၾသေလ့ဟိသူစေရေကာင္းသတင္းအဖုံဖုံနန္႔
ျပည့္စုံေရတီထြင္စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ပါေရ။

ဦးရဲေက်ာ္သူကုိ ခရစ္သၾကစ္ ၁၈၃၃ ခုႏွစ္၊ ဒီဇိန္ဘာလ ၅ ရက္နိ႔မာ ေဒဂုဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံ၊ ပင္းဝါျမိဳ႕အနားမာဟိေရ ပဲတလီရြာမာ မြီးဖြါးခပါေရ။အဖမာရခုိင္လူမ်ိဳးဦးဒုိးေအာင္ၾကြယ္ ျဖစ္ပီးေက ညီအစ္ကုိ ၄ ေယာက္မာ တတိယေျမာက္သားျဖစ္ပါေရ။ အစ္ကုိရဲေဘာ္သြယ္၊ ရဲျမသြယ္နန္႔ ညီမာ ရဲေအာင္ရွီ ျဖစ္ပါေရ။ အရြယ္ေရာက္ခါ ညီအစ္ကုိႏွစ္ေယာက္ရုိေရ ရခုိင္ျပည္၊ စစ္ေတြျမိဳ႕သုိ႔
လားပနာ အလုပ္ရွာဖုိ႔ လာကတ္ပါေရ။ မၾကာမီ အစ္ကုိျဖစ္သူမာ မိဘတိဘားကုိ ျပန္ခလို႔ ညီတစ္ေယာက္တည္း စစ္ေတြမာ ၾကံဳရာအလုပ္ကုိ လုပ္ကုိင္ခပါေရ။ ပထမဆုံး စစ္ေတြျမိဳ႕က ကန္ဒကာ သူဌီးၾကီး ဦးသံျခြီဧ့ ကုန္ေရာင္းသမၼာန္မာ လွီထုိးသားအျဖစ္စတင္လုပ္ကုိင္ခပါေရ။ အလုပ္ကုိ ရရုိးသသားနန္႔ ၾကိဳးစားလုိ႔မက်ီ ဝီရီယအေျမာ္အျမင္ဟိမႈရုိ႕ေၾကာင့္ လွီထုိးသား ေမာင္ရဲေက်ာ္သူကုိသူဌီးၾကီး ဦးသံျခြီက သမီးျဖစ္သူ မသံဒါျဖဴနန္႔ ပီးစပ္ခပါေရ။ သမက္တက္ပြဲမာရေရ မဂၤလာလက္ဖြဲ႔ ရတနာရႊီငြီတိကုိ ေယာက္ခမအလုပ္မာ
ရွယ္ယာအျဖစ္ ျပန္လု႔ိအပ္ႏွံပနာ စီးပြါးေရးကုိ ေဇာက္ခ်လုပ္ကုိင္ခပါေရ။ သစ္လုပ္ငန္း ၊ အရွိပါကစၥတန္ (ေဒဂု ဘဂၤလားေရွ္႕) ကနိန္ ဆီးရြက္ေရာင္းဝယ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ပင္လယ္ကူလွီသမၼာန္တိက ျမစ္သဲအရွင္ဝယ္ယူေရလုပ္ငန္း၊စစ္ေတြျမိဳ႕အနားမာ ျမီအရုိင္းတိဝယ္ယူ
ျမဳပ္နွံျခင္းလုပ္ငန္း၊ ျမီအငွါးလုပ္ငန္း၊ ဆန္စပါးေရာင္းဝယ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ဗ်ိဳင္းေတာင္၊ ဗ်ိဳင္းမြီး ေရာင္းဝယ္ေရးလုပ္ငန္းအစဟိေရလုပ္ငန္းမ်ိဳးစုံကုိလုပ္ကုိင္ခလုိ႔ ထုိေခာတ္ကရခုိင္ျပည္၊ စစ္ေတြျမိဳ႕မာ အခ်မ္းသာဆုံး လုပ္ငန္းရွင္တစ္ေယာက္ ျဖစ္ခပါေရ။

ဦးရဲေက်ာ္သူေရ ေအာက္ျခီကတက္လာလူဘဝနာခလူပီပီဆင္းရဲသား၊ ေတာင္သူလယ္သမားတိဘားမာ စာနာမႈဟိပါေရ။ ဆန္စပါးေရာင္းဝယ္ေရးလုပ္ငန္းမာ မုိးဘရားသား၊ စတီးဘရားသား၊ ဘလုပ္ဘရားသား အစဟိေရ ႏုိင္ငံျခားကုမၼဏီတိကစ်ီးႏွိမ္လို႔ဝယ္စြာကုိ နည္းမ်ိဳးစုံနန္႔ ကာကြယ္ပနာ ရခုိင္ေတာင္သူလယ္သမားတိ မႏွစ္နာရဇီရန္ စပါးစ်ီးကုိ ႏုိင္ငံျခားကုမၼဏီတိထက္
ပုိပီးပနာ ဝယ္ယူခပါေရ။ ဦးရဲေက်ာ္သူဧ့ စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းတိထဲက စစ္ေတြျမိဳ႕မာ ဖြင့္လွစ္ခေရ " ဦးရဲေက်ာ္သူ အင္ ကုမၼဏီလီမီတက္" လုပ္ငန္းမာ အထင္ရွားဆုံးျဖစ္ပါေရ။ ေဒလုပ္ငန္းမာ ရွယ္ယာပုိင္ဆုိင္ေရလူတိဘားက အပ္ေတဒဂၤါးနန္္႔ ထုပ္ေတဒဂၤါးတိကုိ ခ်က္လက္မွတ္
စနစ္သုံးပနာဒဂၤါးေခ်းျခင္း၊ရႊီေပါင္၊ ျမီေပါင္လက္ခံျခင္းတိကုိ ေဆာင္ရြက္ေတအတြက္နန္႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမာ ပထမဆုံးဘဏ္လုပ္ငန္းပုိင္သွ်င္
လုိ႔သတ္မွတ္ခကတ္ပါေရ။ ယင္းဘဏ္လုပ္ငန္းမာ ၁၉၁၀ျပည့္ႏွစ္ဝန္းက်င္မာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈကနိန္ အိႏိၵယရူပီးဒဂၤါး သိန္းတစ္ရာေက်ာ္ရဟိခပါေရ။ ဦးရဲေက်ာ္သူ ကြယ္လြန္ခေရခါ ဦးရဲေက်ာ္သူဧ့ သတၱမေျမာက္သားျဖစ္ေတ ဦးေရႊသာက ၁၉၂၄ခုႏွစ္ဝန္းက်င္မာ တရားဝင္
ဘဏ္အျဖစ္ စနစ္တက်တည္ေထာင္ေဆာင္ရြက္ခပါေရ။ ယင္းဘဏ္ကနိန္ပနာ " မသံဒါျဖဴ အင္ ကုမၼဏီလီမီတက္" ခြဲျခားတည္ေထာင္ပနာအိမ္ငွါးခ၊ ျမီငွားခ ေကာက္ခံေရ လုပ္ငန္းတိကုိ လုပ္ေဆာင္ခပါေရ။

သူဌီးၾကီး ဦးရဲေက်ာ္သူဧ့ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝမႈ ဂုဏ္သတင္းတိေၾကာင့္အိႏိၵယအစုိးရက ဖိတ္ၾကားပနာ အိႏိၵယသူဌီးၾကီးတိကုိခ်ီးျမင့္ေရ သူဌီးၾကီးဘြဲ႕နန္႔ က်က္သေရေဆာင္ ရႊီစလြယ္ရ တံဆိပ္ခ်ီးျမင့္ခပါေရ။ ျဗိတိသွ် ျမန္မာျပည္ ေကာ္မရွင္နာဧ့ အၾကံပီးဘုတ္အဖြဲ႔ဝင္ အျဖစ္ေလ့ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခရပါေရ။ စီးပြါးေရးေအာင္ျမင္လာစြာနန္႔ ဘုရားတည္၊ ေက်ာင္းေဆာက္
အလွဴဒါနအေျမာက္္အမ်ား ကုသိုလ္ျပဳခပါေရ။ အထင္ရွားဆုံးမာ မဟာျမတ္မုနိဘုရား သိမ္တန္ေဆာင္းေတာ္ၾကီး၊ေၾကးဆင္းထုေတာ္ၾကီးရုိ႕ျဖစ္ပါေရ။ လူမႈေရးလုပ္ငန္းအနိန္နန္႔
စစ္ေတြဆီးရုံၾကီးမာ အမ်ိဳးသမီးသားဖြါးေဆာင္ကုိ ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းခပါေရ။ အဂုအခါ သံေက်ာင္း (သုိ႔) ဦးရဲေက်ာ္သူေက်ာင္းလို႔နာေမတြင္ေရ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းကုိေလ့ သက္ရွိထင္ရွားဟိစုိင္အခါကပင္ ေဆာက္လုပ္ဖုိ႔အတြက္ သစ္တိဝယ္ပနာ စီစဥ္ပီးခပါေရ။
ဦးရဲေက်ာ္သူ ကြယ္လြန္လားေရအခါ သားသမီးတိက အဖကုိရည္စူးပနာ သံထည္တိနန္႔ တည္ေဆာင္ခလို႔ သံေက်ာင္းလုိ႔ နာေမတြင္ခပါေရ။ဦးရဲေက်ာ္သူနန္႔ ေဒၚသံဒါျဖဴရုိ႕မာ သားသမီး (၁၀) ေယာက္ ထြန္းကားပနာ (၄)ေယာက္မာ ထင္ရွားေက်ာ္ေစာခပါေရ။ သားအၾကီးဆုံး
ဦးခ်န္ထြန္းမာ အဂၤလန္ႏုိင္ငံမာ ဥပေဒပညာသင္ၾကားခပီးေက ဥပေဒေနာက္ဆုံးႏွစ္မာ ပထမတန္းအဆင့္က ေအာင္ျမင္ပနာ ေနာင္အခါထင္ရွားေက်ာ္ေစာေရ ဥပေဒပညာရွင္တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာခပါေရ။ ဦးခ်န္ထြန္းပုိင္ အရာသားတိျဖစ္ေတ ဦးေရႊသာ၊ ဦးေရႊဘဲ၊ ဦးသာဇံရုိ႕ကုိေလ့အဂၤလန္သို႔ေစလြတ္ပနာ ဥပေဒပညာတိ သင္ၾကားဇီခပါေရ။ သူဌီးၾကီး ဦးရဲေက်ာ္သူေရ အသက္ (၇၇)ႏွစ္အရြယ္ ျမန္မာသၾကစ္ ၁၂၇၂ ခုႏွစ္
နယုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၁၃)ရက္ အဂၤါနိ႔ မိုးထက္(၈)နာရီမာ ကြယ္လြန္ခပါေရ။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္မာ သားသမီးတိအတြက္ အိႏိၵယရူပီးဒဂၤါး သိန္း (၇၀)ေက်ာ္က်န္ခပါေရလုိ႔သိဟိရပါေရ။

ေမာင္ေဇယ်ာ ရီးသားေရ ျမန္မာလူေက်ာ္ (၁၀၀) စာအုပ္ထဲက ရခုိင္လူမ်ိဳး သူဌီးၾကီး ဦးရဲေက်ာ္သူ အေၾကာင္းကုိ အကြ်န္ ရခုိင္မႈ ျပဳပါေရ။

ရခိုင္တစ္က်ပ္ ၊ ဗမာတစ္က်ပ္ ၊ ရွမ္းတစ္က်ပ္

ဗမာက်ဴးေက်ာ္စစ္ကို (၄၅) ရက္ၾကာ ခုခံတိုက္ခိုက္ၿပီးေနာက္ 1784 ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ 31 ရက္ေန႔မွာ မဟ...ာျမတ္မုနိ ရုပ္ရွင္ေတာ္ျမတ္ႏွင့္အတူ ရခိုင္ျပည္ၾကီး အသိမ္းခံလိုက္ရသည္။ ဗမာမ်ားသည္ ရခိုင္ေရႊနန္းေတာ္၊ ပိဋိကတ္တိုက္ေတာ္၊ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းအၾကီး (၃၀) အငယ္ (၃၀၀၀) ေက်ာ္ကို မီးရႈိ႕ဖ်က္စီးခဲ့သည္။ ရခိုင္တစ္ျပည္လံုး လူေသေကာင္မ်ားျဖင့္ ျပန္႔ၾကဲေနၾကေတာ့သည္။

ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ ကိုယ့္ထီး ကိုယ့္နန္းႏွင့္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေသာ ရခိုင္ႏိုင္ငံသား တို႔မွာ ကူမည့္သူမရွိ ေဘးလြတ္ရာသို႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရသည္။ ဗမာမ်ားသည္ ပုခက္တြင္းသား ကေလးသူငယ္ပင္ မခ်န္ သတ္ျဖတ္သည္။ ရခိုင္မွတ္တမ္းမ်ားအရ ရခိုင္ (၇) သန္းေက်ာ္ အသတ္ခံရသည္။ ႏွစ္ေပါင္း (၄၀) လံုးလံုး ရခိုင္မ်ဳိးတုန္းေအာင္ အသတ္ခံရသည္။ မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕ တစ္ျမိဳ႕တည္းတြင္ပင္ အသတ္ခံရသည္ကို မွတ္တမ္းတင္ထားသည္မွာ “လူငယ္ တစ္ေသာင္း၊ လူၾကီးေပါင္းမူ ရွစ္ေသာင္းစြန္းစြန္း၊ တစ္သိန္းမွန္း၏ မယြန္းထိုခါ၊ သီကုန္(ေသကုန္)ပါ၏ သိမ္းကာ ယူကာ ျပည္အင္း၀သို႔ ပါရလီျငား လူေယာက်ၤားႏွင့္ မျပားမွန္းထ လူမိန္းမကို ရြီၾကလီေသာ္ ႏွစ္သိန္းေက်ာ္၏ ၾကားေသာ္ျမင္ခါ ေၾကာက္ဖြယ္သာတည္း။” ဟု ျဖစ္သည္။

1826 ခုႏွစ္ ျဗိတိသွ် လက္ေအာက္သို႔ က်ေရာက္ေသာအခါ ဗမာလက္ေအာက္ အႏွစ္ (၄၀) ငရဲစခန္း သည္ တစ္ခန္းရပ္သည္။ က်ဴးေက်ာ္သူ ဗမာတို႔ကို ႏွင္ထုတ္ကာ အဂၤလိပ္တို႔ တဖန္ အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ အဂၤလိပ္တို႔ အကာအကြယ္ေၾကာင့္ ေသကံမေရာက္ သက္မေပ်ာက္သည့္ ဘဂၤလားမွ ရခိုင္ ငါးေသာင္းခန္႔ကို ရခိုင္ျပည္တြင္ ျပန္လည္ေနရာခ်ေပးသည္။ သခင္ေျပာင္းေသာ ကၽြန္ဘ၀သည္ပင္ ရခိုင္တို႔အဖို႔ ကံထူးကံျမတ္ ျဖစ္သည္။

ဗမာမ်ား လူမ်ဳိးေရး မုန္းတီးမႈျဖင့္ သတ္ျဖတ္ျခင္းမွ လြတ္ေျမာက္ရသည္ မဟုတ္ပါလား။ ကၽြန္ဘ၀ တစ္ျဖစ္လဲကိုပင္ ရခိုင္တို႔က “ ေခတ္ေကာင္းစဥ္က” ဟု တင္စားေခၚေ၀ၚၾကသည္။ မွန္ပါသည္ ဗမာလက္ေအာက္ ႏွစ္ (၄၀) လံုးလံုး ဒုကၡပင္လယ္ေ၀ခဲ့ရေသာ ရခိုင္တို႔ ကိုယ့္အိမ္ကိုယ္ ျပန္ခြင့္ရခဲ့သည္။ ျဗိတိသွ်တို႔ အကာအကြယ္ရခဲ့သျဖင့္ ရခိုင္စာေပ ျပန္လည္နလန္ထူလာႏိုင္ခဲ့သည္။ ေအးခ်မ္းစြာ အလုပ္လုပ္ခြင့္ရသျဖင့္ စီးပြားေရးေကာင္းမြန္လာခဲ့သည္။ ေခတ္ပညာလည္း သင္ၾကားခြင့္ရခဲ့သည္။

ရခိုင္ကၽြန္သက္ (၁၀၁) ႏွစ္တင္းတင္းျပည့္ေသာေန႔ 1886 ခု ဇန္န၀ါရီလတြင္ ဗမာတစ္ျပည္လံုး အဂၤလိပ္လက္ေအာက္က်ေရာက္ၿပီး ၀ဋ္ေကၽြးျပန္သင့္သည္။ ရခိုင္အမ်ဳိးသား ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမက ဗမာ၏ လြပ္လပ္ေရးမ်ဳိးေစ့ကို ခ်ေပးခဲ့သည္။ ၀ံႆာႏု စိတ္ဓါတ္ကို ႏႈိးဆြေပးသည္။ အၾကိမ္ၾကိမ္ ေထာင္ခ် အဖမ္းခံရသည္။ ရခိုင္တို႔သည္ လြပ္လပ္ေရးအတြက္ ဗမာတို႔ႏွင့္တန္းတူ ၾကိဳးစားခဲ့သည္။ အေခ်ာင္မခိုပါ။ မင္းသားႀကီး ရႊီဘန္းသည္ အဂၤလိပ္ကို စတင္ေတာ္လွန္ဖို႔ ၾကိဳးစားသည္ ဗမာမွတ္တမ္းတြင္ မရွိ။

ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကို ရခိုင္က အရင္ေတာ္လွန္သည္။ 1945 ခု မတ္လ 27 ရက္ေန႔တြင္ ဗမာက ဂ်ပန္ကိုေတာ္လွန္ေသာအခါ ရခိုင္တြင္ ဂ်ပန္မရွိေတာ့ပါ။ ရခိုင္တို႔ ကိုယ့္အား ကိုယ္ကိုး ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ဗမာ့တပ္မေတာ္မွ ရိုင္ဖယ္တစ္လက္ အကူအညီမယူခဲ့။ ဂ်ပန္အဆုတ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ရခိုင္ျပည္သို႔ေရာက္လာသည္။ ဆရာေတာ္ အရွင္ဦးစိႏၵာ က်င္းပေသာ ၾကာအင္းေထာင္ ညီလာခံကို တက္ျဖစ္သည္။ အလံနီ ပါတီမွ ဦးေအာင္သန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို လူသတ္မႈျဖင့္ တရားစြဲသည္။ စစ္ေတြကိုင္းတန္းရပ္တြင္ “ရခိုင္တစ္က်ပ္၊ ဗမာတစ္က်ပ္၊ ရွမ္းတစ္က်ပ္” တရားကိုစေဟာသည္။ စည္းရံုးလို႔မရသျဖင့္ “ေျမြေပြးႏွင့္ ရခိုင္ကိုေတြ႕လွ်င္ ရခိုင္ကို အရင္သတ္ရမယ္” ဟု ဗမာျပည္တြင္ ၀ါဒျဖန္႔သည္။

သခင္စိုး၊သခင္သန္းထြန္း ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ကလည္း ဆရာေတာ္ အရွင္ပညာသီဟကို ဗမာျပည္လြတ္လပ္ေရးရက ရခိုင္ကိုလည္း လြပ္လပ္ေရးေပးဖို႔၊ မႏၲေလး မဟာျမတ္မုနိကိုလည္း ျပန္ေပးမည္ဟု လိမ္သည္။ ရိုးသားေသာ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဗမာမ်က္လွည့္ကို ယံုၾကည္သည္။

လြတ္လပ္ေရးရလာသည္ သို႔ေသာ္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးသာ ျဖစ္သည္။ ရခိုင္ႏွင့္ မဆိုင္ပါ၊ ရွမ္းႏွင့္မဆိုင္ပါ။ မြန္ႏွင့္ မဆိုင္ပါ၊ ကရင္ႏွင့္ မဆိုင္ပါ။ တိုင္းရင္းသားတို႔ကို ကလိမ္ကက်စ္လုပ္ၿပီးရေသာ လြပ္လပ္ေရးျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေျပာေသာ “ရခိုင္တစ္က်ပ္-ဗမာတစ္က်ပ္၊ ရွမ္းတစ္က်ပ္-ဗမာတစ္က်ပ္၊ မြန္တစ္က်ပ္- ဗမာတစ္က်ပ္” သည္ တိုင္းရင္းသားတစ္က်ပ္ ဗမာ အားလံုး ျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားတို႔ တစ္က်ပ္ တစ္က်ပ္စီရေသာအခါ ဗမာက သပိတ္၀င္အိတ္၀င္ ခုႏွစ္က်ပ္ အေခ်ာင္ရသည္။ တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ ရခိုင္တို႔ ဗမာလက္ေအာက္သို႔ ေနာက္တစ္ၾကိမ္ ကၽြန္ဇတ္သြင္းခံရသည္။

ႏွစ္ေပါင္း 116 ႏွစ္အၾကာတြင္ ပထမဆံုးအၾကိမ္ ေျခခ်ေသာ ဗိုလ္ရန္ေအာင္ေခါင္းေဆာင္ေသာ ဗမာ့တပ္မေတာ္သည္ ရခိုင္ျပည္ျပန္လာေသာ ရခိုင္ (၄၀၀) ေက်ာ္ကို အကူအညီမေပးပဲ သေဘၤာကို ျမွဳပ္ကာ လုပ္ၾကံလိုက္သည္။ ဗမာျပည္လြတ္လပ္ေရးရၿပီး လြပ္လပ္ေသာဗမာျပည္တြင္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ က်င့္သံုးသည္။ ပါလီမန္တြင္ ရခိုင္တို႔ လြပ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ တင္ျပခြင့္ရေပမယ့္ လြပ္လပ္စြာ လုပ္ကိုင္ခြင့္မရခဲ့။

1952 ခုႏွစ္တြင္ ေတာပန္ဇင္း၊ အခစား၊ မန္က်ဥ္းကုန္း၊ စေသာရြာတို႔ကို ရြာလံုးကၽြတ္သတ္ျဖတ္ၿပီး ဦးႏုက ရခိုင္သားတို႔ကို ဒီမိုကေရစီႏွင့္ မိတ္ဆက္ေပးသည္။ ဦးႏု၏ ဒီမိုကေရစီသည္ ရခိုင္သားတို႔အဖို႔ ခါးသီးလွ၏။ ေျမာက္ဦး နန္ရာကုန္းတြင္ ရခိုင္မ်ဳိးခ်စ္ ထြန္းလွေအာင္ကို ဗမာစစ္တပ္က က်ားထိုးသတ္ပစ္ခဲ့သည္။ ရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ဖက္ဆစ္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြားဆိုး၀ါးေသာ ဗမာတို႔လက္ေအာက္သို႔ က်ေရာက္ခဲ့ရျပန္သည္။ 1958 တြင္ ဖဆပလ ႏွစ္ျခမ္းကြဲၿပီး ျပည္နယ္ျပႆနာ ေပၚလာသည္။

ဦးႏု၏ ဖဆပလက “မဲေပးလွ်င္ ျပည္နယ္ေပးမည္” ဟုလိမ္သည္။ ဗေဆြ၏ ဖဆပလက “ျပည္နယ္ေတာ့မေပးႏိုင္ဘူး က်န္တဲ့ဟာပဲ ေပးႏိုင္မယ္” ဟု ေျပာင္ စိန္ေခၚသည္။ ျပည္နယ္အဆင့္ကိုပင္ ဗမာတို႔ဆီက လက္ျဖန္႔ေတာင္းရေသာ သူေတာင္းစားဘ၀ေရာက္ေနသည့္ ရခိုင္သားတို႔က မ်က္ေစ့မွိတ္ကာ အမတ္ေနရာ 9 ဦးစလံုးကို ဦးႏုအား ပံုေအာလိုက္သည္။ 1960 ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဦးႏုပါတီအႏိုင္ရသည္။ သို႔ေသာ္ ရခိုင္သားတို႔ ျပည္နယ္မရ။ “ဦးႏုကတိတည္ပါေစ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ အရင္ေပးပါ” ဟု ငယ္သံပါေအာင္ေအာ္ကာ လည္ေခ်ာင္းကြဲသည္။

ရခိုင္က ျပည္နယ္ေတာင္း ၊ ရွမ္းက ဖက္ဒရယ္မူ တင္လာသည့္အခါ ဦးႏု ဟန္မေဆာင္ႏိုင္ေတာ့ပဲ ေန၀င္းကို အာဏာလႊဲအပ္လိုက္ရသည္။ ဗမာတို႔ ပင္ကိုယ္ ဘီလူးရုပ္ကို ျပရေတာ့သည္။ “ေအာင္ဆန္း ေပးတဲ့တစ္က်ပ္ကို ၊ ေန၀င္းက လုယူသြားသည္၊ ထိုအခါ တိုင္းရင္းသားတို႔က ၀ လံုးကြင္းသည္” 1967 ၾသဂုတ္ 13 ရက္ ဥပုသ္ေန႔ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ရခိုင္သား (၃၀၀) ေက်ာ္ကို ေန၀င္းစစ္တပ္က ပစ္သတ္လိုက္သည္။ မဆလလက္ထက္ ရခိုင္တစ္မ်ဳိးသားလံုး စာရိတၱပ်က္စီးၿပီး ရခိုင္လူညြန္႔တုန္းသည္။

ညီအကိုပါဟုု လိမ္လို႔မရ ၊ ရခိုင္ႏွင့္ ဗမာသည္ သီးျခားစီျဖစ္သည္။ ရခိုင္တို႔သည္ သမိုင္းအစဥ္အဆက္ ကိုယ့္ထီး ကိုယ့္နန္းႏွင့္ ေနလာေသာ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္သည္။ ဗမာသည္ မြန္ ကတဆင့္ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္လာသည္။ ဗမာတို႔ အရည္းၾကီး ရဟန္း ကိုးကြယ္ေကာင္းေနစဥ္ ရခိုင္ျပည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း တစ္ေထာင္ေက်ာ္ ဗုဒၶဘာသာ အျမစ္တြယ္ၿပီးျဖစ္သည္။ ဧရာ၀တီျမစ္သည္ ကပၸလီပင္လယ္ထဲသို႔ စီး၀င္သည္။ ကစၥပနဒီျမစ္သည္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္အတြင္းသို႔ စီး၀င္သည္။ ရခိုင္ႏွင့္ ဗမာသည္ ျမစ္လည္းမတူ၊ ေရလည္းမတူ၊ လူလည္းျခားသည္။

88 အေရးအခင္းျဖစ္ေသာအခါ ရခိုင္ျပည္ကိုကူးစက္လာၿပီး ရခိုင္မ်ား ေထာင္က်၊ အသတ္ခံရသည္လည္းမနည္းေပ။ 1990 ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရခိုင္ ALD က အမတ္ (၁၁) ေနရာ ရရွိသည္။ အဖိုး ဦးသာထြန္း ေထာင္ထဲတြင္ အသတ္ခံရသည္။ မၾကာမွီ ရခိုင္ပါတီ အျဖိဳခံရသည္။ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်သည္။ က်ဥ္းေျမာင္းေသာ ဗမာလူမ်ဳိးၾကီး၀ါဒေအာက္မွာ ရခိုင္သားတို႔ ဘ၀ဆံုးရသည္။

ကုလားေတြဘယ္ေလာက္ယုတ္မာရုိင္းစုိင္းသလဲနားေထာင္ၾကည့္ၾကပါသူငယ္ခ်င္းတုိ႔

သင္ တုိင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးကို ခ်စ္တယ္ဆိုလ်ွင္ နည္းနည္းေလး အခ်ိန္ေပးျပီး ဖတ္ၾကည့္ပါ။

ဤရွင္းလင္း ပြဲ၏ ရလဒ္ အား ျမန္မာ တစ္ ႏိုင္ငံလံုးမွ အတည္ျပဳ လက္ခံ ရန္ အလြန္အ...ေရးၾကီးသည္။ လက္ခံေသာ သူမည္ မွ် ရွိသည္ ကို Like & Share ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ မည္ ဆို လွ်င္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ႏွင့္ ျမန္မာ တႏိုင္ငံလံုးရွိ တိုင္းရင္းသာမ်ား မည္သို႔ လုပ္ေဆာင္ၾကမည္နည္း။ ဤကဲ့သို႔ Like & Share ကို ေသာ္မွ လုပ္ရန္၀န္ေလး ၾကလွ်င္ သင္ သည္ မည္သို႔ေသာ မ်ိဳးခ်စ္ ပုဂၢနည္း ဆိုသည္ကို အေျဖ ထုတ္ႏိုင္ေပျပီ ..


ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ Kanda University ၏ သမိုင္းပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကိုယ္စားျပဳ ရခိုင္လူမႈေရး အသင္းအဖြဲ႕မ်ားသည္ မတ္လ ၁၄ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ MICT Park (လႈိင္တကၠသိုလ္၀င္း) ၌ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကသည္။

အဆိုပါ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သမိုင္းပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက ရခိုင္သမိုင္းေၾကာင္းမ်ား၊ ဘဂၤါလီ၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အစရွိသည္တို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေဟာေျပာေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးဆိုသည္မွာ သမိုင္းတြင္ မရွိေၾကာင္း၊ သမိုင္းဆရာဆိုသည္မွာ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္အစြဲျဖင့္ မွတ္ယူ၍ မရသလို မဟုတ္တာကိုလည္း ေျပာလို႔မရေၾကာင္း၊ အေထာက္အထားမရွိဘဲ မည္သည့္အရာကိုမွ ေျပာလို႔မရေၾကာင္း၊ ယခုသမိုင္းမ်ားကို ေရးသည့္အခါတြင္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ကို ဖယ္ထားကာ အမွန္တရားကို တင္ျပႏုိင္ရန္ ႀကိဳးစားပါေၾကာင္း၊ လူမ်ဳိးဖက္ကို လုိက္ၿပီး ေျပာျခင္းကို ဘယ္ေတာ့မွ မလုပ္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက ေျပာသည္။

ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက "႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးဆိုတာ ျမန္မာႏုိင္ငံသမိုင္းမွာ ဘယ္တုန္းကမွ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒီအတိုင္း ကြၽန္ေတာ္အျမဲေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္ လူ႔အခြင့္အေရးကို မေလးစားတဲ့သူ မဟုတ္ပါဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရးကို မေလးစားတဲ့ စကားလည္း တစ္ခြန္းမွ မေျပာပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ့္မွာ အေထာက္အထား ခိုင္လံုစြာ ရွိပါတယ္" ဟု ေျပာသည္။

ယခု အျဖစ္အပ်က္မ်ားသည္ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီဘ၀တြင္ အႏွစ္တစ္ရာေက်ာ္ ေနခဲ့ရသည့္စနစ္၏ ဆိုးေမြတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၿဗိတိသွ်လက္ထက္တြင္ ေခ်ာင္ဒရီစနစ္ဟုေခၚသည့္ လယ္ယာေျမကို ေတာမ်ားကို ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းၿပီး လယ္ယာေျမလုပ္ခြင့္ေပးကာ ၁၀ ႏွစ္တိတိ အခြန္မေဆာင္ရသည့္ စနစ္ကို က်င့္သံုးခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ ကိုလုိနီလက္ေအာက္ခံ ဆန္စပါးကုမၸဏီမ်ားသည္ စစ္တေကာင္းသားမ်ားကို ရခုိင္ကို သြားခိုင္းေၾကာင္း၊ အက်ိဳးအျမတ္မ်ားစြာ ရရွိသည့္အတြက္ စစ္တေကာင္းသားမ်ားစြာ ရခုိင္ျပည္နယ္သို႔ ေရာက္ရွိလာေၾကာင္း စသည္ျဖင့္လည္း ၎က ေျပာသည္။

"ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ ႐ုတ္တရက္ထၿပီး ေပါက္ကြဲခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ေငြ႕ေငြ႕ေလာင္ေနတဲ့ မီးပါ။ ဒီလို တစ္ေငြ႕ေငြ႕ေလာင္တဲ့ မီးဟာ အႏွစ္ ၇၀ ေက်ာ္လာပါၿပီ။ ဒါကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က သတိမရဘဲ ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ ေနခဲ့ၾကတယ္။ တစ္ခ်ိန္မွာ ျဖစ္လာမယ္ဆိုတာကို မေတြးမိခဲ့ၾကဘူး။ အခု ထေပါက္ကြဲလာေတာ့မွ အလြန္ စိတ္မခ်မ္းသာစရာ အျဖစ္မ်ဳိးလို႔ ဆိုရမယ္။ ဒီကာလမွာ ဒီလိုခ်ိန္ကိုက္ဗံုးမ်ဳိး ေပါက္ကြဲလာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မထားခဲ့ပါဘူး" ဟုလည္း ၎က ဆိုသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဌာေနရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ဘဂၤါလီမ်ား အတူယွဥ္တြဲ ေနထုိင္ရန္ ေျပာဆိုမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ "ဘာသာေရးစစ္ပြဲ (ဂ်ီဟတ္စ္) ဆင္ႏႊဲဖို႔ ပိုက္ဆံေတြ လွဴၾကပါ။ ဘာသာေရး စစ္ပြဲအတြက္ဆိုၿပီး ဒီလက္ကမ္းစာေစာင္ေတြကို အစၥလာမ္မစ္ႏုိင္ငံေတြမွာ ေ၀ပါတယ္။ ပိုက္ဆံထည့္ဖို႔အတြက္ ဘဏ္အေကာင့္ေတြ ေပးထားတယ္။ စစ္တေကာင္းနဲ႔ ဒါရ္ကာမွာရွိတဲ့ ဘဏ္ေတြက ဘဏ္အေကာင့္ေတြပါ။ အဲဒီေတာ့ ဒီလိုအၾကံအစည္မ်ဳိးရွိတဲ့ လူေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူေနထိုင္ခ်င္ပါတယ္၊ ညီအစ္ကိုလို ေနခ်င္ပါတယ္လို႔ဆိုရင္ ဒီမွာ ယံုတဲ့သူ ပါသလား" ဟု ေတြ႕ဆုံပြဲသုိ႔ တက္ေရာက္လာသူမ်ားအား ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သည္။

Politic-10-march14

တက္ေရာက္လာေသာ ပရိသတ္မ်ားအား ျမင္ေတြ႕ရစဥ္

႐ိုဟင္ဂ်ာ စကားလံုးႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုသည့္ စကားသည္ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ လူမ်ဳိးစု လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ အဘူဂဖားက ဂါးဒီးယန္းသတင္းစာ၌ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ေရးရာတြင္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာတြင္ရွိေသာ မြတ္စလင္မ်ားသည္ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံမွ ခိုး၀င္လာေသာ သူမ်ားမဟုတ္ဘဲ ဟိုးေရွးပေ၀သဏီ ေရွးရာစုကတည္းက အာရပ္လူမ်ဳိးမ်ား သေဘၤာပ်က္ကာ ရခိုင္ကမ္းေျခတြင္ တင္က်န္ၿပီး အေျခစိုက္ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ေရးခဲ့ေၾကာင္း၊ ပိုနာသည့္ ေနာက္တစ္ခ်က္မွာ ၎တို႔သည္ ေဒသခံ ရခိုင္အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးမွ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုၿပီး ဆင္းသက္လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျဖစ္ႏုိင္ပါ့မလားဆိုသည္ကုိ စဥ္းစားၾကေစခ်င္ေၾကာင္းလည္း ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက ဆက္ေျပာပါသည္။

"ဒါကို ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ ျပင္သစ္သမိုင္းပညာရွင္ ဂ်က္လိုင္ဒါတို႔က ျပန္လည္ေခ်ပဖူးပါတယ္။ အာရပ္သေဘၤာ ပ်က္တယ္ဆိုတာဟာ ခိုင္မာတဲ့ အေထာက္အထား မဟုတ္ပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သမိုင္းပညာရွင္ေတြဆိုတာ Primary Sources လို႔ေခၚတဲ့ မူရင္းအေထာက္အထားကိုပဲ ကိုင္ၿပီးေျပာပါတယ္။ Secondary Sources ဆိုတာ အလြန္သံသယျဖစ္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ေနာက္ထပ္က လုပ္ၾကံတာလဲ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္" ဟု ၎က ဆက္ရွင္းျပခဲ့သည္။

ပြဲအၿပီးတြင္ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းက ေမးခြန္းမ်ားကို ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အစုိးရအဖြဲ႕ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္က နိဂံုးခ်ဳပ္ အမွာစကား ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္ "ဒီလိုမ်ိဳးပြဲမ်ိဳး မ်ားမ်ားလုပ္ေပးမွ သမိုင္းအမွန္ကို ကိုယ့္ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြလည္း သိမယ္။ က်န္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြလည္း သိမယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ကို ေမးပါတယ္။ ဒီလုိပြဲမ်ိဳး လုပ္တာဟာ ရခုိင္ပဋိပကၡကို ပိုႀကီးေစခ်င္လို႔လားတဲ့။ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလုိပြဲမ်ိဳး လုပ္တဲ့အတြက္ ပဋိပကၡေတြက ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ ၿငိမ္သြားပါဦးမယ္။ ကြၽန္ေတာ္ မြတ္စလင္ လူငယ္တစ္ေယာက္နဲ႔ ေတြ႕ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္ကပါပဲ။ သူက ရခိုင္ျပည္ဟာ သူ႕ေျမ၊ သူ႕ေဒသလို႔ ထင္ေနတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္ရဲ႕ ေျမရွင္ေတြလို႔ ထင္ေနတယ္။ သူ႕အသက္က ၂၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲ ရွိမယ္။ တကယ္ကို ထင္ေနတာ။ အဲဒီမွာ ကြၽန္ေတာ္က ကြၽန္ေတာ့္မွာရွိတဲ့ သမိုင္းအေထာက္အထားေတြ ျပလိုက္တယ္။ မင္းတို႔က ဧည့္သည္ေတြ၊ ငါတို႔က အိမ္ရွင္ေတြ။ မင္းတို႔က ဧည့္သည္လိုေနရင္ ငါတို႔က အိမ္ရွင္လို မေနႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ မင္းတို႔က မွားေနတာ။ အဲေတာ့ ဒီလိုနားလည္မႈကို သူတို႔ကိုလည္း ေပးရမယ္။ အဲဒါမွ သူတို႔က အမွန္တရားကိုသိၿပီး ပိုၿပီးေတာ့ ၿငိမ္သြားမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္" ဟု ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားသည္။



ပြဲအၿပီး ေမးျမန္းခဲ့ေသာ ေမးခြန္းႏွင့္ အေျဖအခ်ိဳ႕

ေမး - ေက်ာက္စာဟာ Primary Source လား။ Secondary Source လား။
ေျဖ - Primary Source ပါ။

ေမး - အာနႏၵာ့ဆႏၵ ေက်ာက္စာပါ စကားမ်ားသည္ ရခိုင္စကားလား၊ ဗမာစကားလား။
ေျဖ - ရခုိင္စကားလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဗမာစကားလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ သကၠတ ဘာသာစကား ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး - အာနႏၵာ့ဆႏၵ ေက်ာက္စာပါ စကားမ်ားသည္ ယေန႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေျပာဆိုေနေသာ စကားႏွင့္ အမ်ားဆံုး တူညီေနသည္ကို သိပါသလား။
ေျဖ - အာနႏၵာ့ဆႏၵ ေက်ာက္စာကို သကၠတ ဘာသာစကားနဲ႔ ေရးထိုးထားပါတယ္။ ဘဂၤါလီ စကားဟာလည္း ဘာသာစကား ပညာရွင္ေတြ ဘာသာစကားေတြကို အုပ္စုခြဲလိုက္တဲ့အခါမွာ သကၠတဘာသာစကား၊ ပါဠိဘာသာစကား၊ ဟိႏၵဴ၊ ဘဂၤါလီအားလံုးဟာ အင္ဒုိအာရိယ ဘာသာစကား အုပ္စုထဲမွာ ပါပါတယ္။ အဲေတာ့ သကၠတဘာသာစကားနဲ႔ ဘဂၤါလီစကား ေ၀ါဟာရေတြ တူတယ္ဆိုတာ ဘာမွ မထူးဆန္းပါဘူး။

ေမး - ျမန္မာဘုရင္ ဘိုးေတာ္ဘုရားလက္ထက္တြင္ ျပဳစုထားသည့္ စကားစု ပုရပိုဒ္သည္ ေ၀သာလီေခတ္သံုး စကားသည္ ယေန႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေျပာေသာစကားႏွင့္ အမ်ားဆံုး တူညီေနတာ သိပါသလား။
ေျဖ - ကြၽန္ေတာ္တို႔ ပုရပိုဒ္နဲ႔ ေပစာဆိုတာ ဟုိအရင္တုန္းက ေျပာေနတဲ့ ပုရပိုဒ္ဆိုတာ အႏွစ္ငါးဆယ္ထက္ ပိုမခံဘူး။ ေပစာဆိုတာ အႏွစ္တစ္ရာထက္ ပိုမခံဘူး။ အဲဒါေတာင္ ေရနံသုတ္ထားမွ။ အဲဒါဟာ ေ၀သာလီေခတ္ကဟာကို ပုရပိုဒ္ေပၚမွာ တင္ထားတာကို ယံုၾကည္လို႔ရလား။ မရဘူးလား။ (မရဘူးတဲ့)။ ကြၽန္ေတာ့္ဆရာ ေဒါက္တာမ်ိဳးျမင့္က ေျဖပါတယ္။

ေမး - ၁၇၉၉ ခုႏွစ္တြင္ အင္း၀ေနျပည္ေတာ္ေရာက္ ၿဗိတိသွ်သံမွဴး ဖရန္စစ္ဘူခ်နန္၏ စာတမ္းတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးႏြယ္စုရွိၿပီး ၎တို႔မွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္၍ အာရကန္ရခိုင္ေဒသ...။
ေျဖ - အဲဒီေမးခြန္းဟာ နိမိတ္ျပေမးခြန္းလို႔ ေခၚတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေမးပံုက မွားေနတယ္။ တင္ျပပံုက မွားတယ္။ ဒီေမးခြန္းကို ကြၽန္ေတာ္ ဘယ္လိုေျဖမလဲ။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္ေျဖပါမယ္။ ဖရန္စစ္ဘူခ်နန္ေရးတဲ့ စာအုပ္က ကြၽန္ေတာ့္မွာ ေကာ္ပီဆြဲထားတာခ်ည္း ေလးအုပ္ေလာက္ရွိတယ္။ ခုနက ကြၽန္ေတာ္ေျပာတဲ့ထဲမွာလည္း ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္က ေျပးလာတဲ့သူေတြကို ရခိုင္ဂ်ာ၊ ရခိုင္ဆိုတာကို ဘဂၤါလီေတြက ႐ုိရွန္၊ ႐ုိဟန္လို႔ေခၚတဲ့အတြက္ အဲဒီက ေျပးလာတဲ့ရခိုင္ေတြကို ႐ုိရွန္ဂ်ာ၊ ႐ိုဟန္ဂ်ာလို႔ ေခၚတယ္လို႔ဆိုတာ ဘူခ်နန္ေရးထားတယ္။ ဒီလူေတြ မြတ္စလင္ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဘယ္စာမ်က္ႏွာမွာ ပါလဲ။ ေျပာႏိုင္တဲ့သူ အခုထေျပာပါ။ ျပႏိုင္တဲ့သူရွိရင္လည္း လာခဲ့ပါ။

ေမး - ဖရန္စစ္ဘူခ်နန္သည္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဘာသာစကား သီးျခားရွိၿပီး ဘဂၤါလီ ဘာသာစကားႏွင့္ မတူေၾကာင္း စစ္တမ္းျပဳစု မွတ္တမ္းတင္ထားသည္ကို သိပါသလား။
ေျဖ - ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ စကားဟာ ရခိုင္ဂ်ာ၊ ရဟန္ဂါ။ ရခုိင္စကားနဲ႔ ဘဂၤါလီစကား ဘယ္လိုလုပ္ တူမွာလဲ။ ဒါမွန္တယ္။ ဒီေန႔ သူတို႔ကုိယ္သူတို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုၿပီး ေခၚတဲ့သူေတြဟာ ဘဂၤါလီေတြ။ ဘဂၤါလီစကားမွာ ဒီေန႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ေနဖူးတဲ့သူေတြ ပါေကာင္းပါမယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ႏွစ္ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ကြင္းဆင္း ေလ့လာ ထားတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာမွာ ေျပာတဲ့စကားကို အခု ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ လာေျပာပါ။ အဲဒီစကားကို ကြၽန္ေတာ္ ေျပာတတ္တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ေရာက္တဲ့အခါမွာ အာလဗန္ဆိုတဲ့ ေဒသကို ကြၽန္ေတာ္ေရာက္တယ္။ ေရာက္တဲ့အခါမွာ ကြၽန္ေတာ္ ဆိတ္သားစားခ်င္ေတာ့ စစ္တေကာင္းစကားနဲ႔ ေျပာတယ္။ သူတို႔ နားမလည္ဘူး။ အဲေတာ့ ဒီလုိ ေဒသစကား မတူတာေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ကြၽန္ေတာ္ ရခုိင္လိုေျပာရင္ တခ်ိဳ႕ဗမာေတြ နားလည္ခ်င္မွ နားလည္မွာေပါ့။ အဲလို ကြဲျပားတာေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ဒါကို သီးျခား ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဘာသာစကားရယ္လို႔ ဘယ္အမွတ္အသားမွာမွ မရွိဘူး။ လာၿပီး မလိမ္ၾကပါနဲ႔။ ကြၽန္ေတာ္ လူေရွ႕မွာ မလိမ္ဘူး။ အမွန္တရား အေပၚမွာပဲ သစၥာရွိတယ္။

ေမး - ၁၉၂၆ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး အာရကန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက အာရကန္မြတ္စလင္ သံုးေသာင္း၊ ဗမာလူမ်ိဳး တစ္ေသာင္းဟု ေဖာ္ျပထားသည္ကို သိပါသလား။
ေျဖ - သိတာေပါ့။ ဟုတ္ပါတယ္။ အဲဒါ မွန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီဟာက ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ မေရးပါဘူး။ ဂ်က္လိုင္ဒါက ဒါကို ယူတယ္။ ရခုိင္လူမ်ိဳး တစ္သိန္းေက်ာ္ ဆိုတာကို ယူတယ္။ ဒါက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ရွိတယ္၊ မရွိဘူး ဆိုတာနဲ႔ မဆိုင္ပါဘူး။

ေမး - ႏိုင္ငံတကာမွာ Over Stay ရွိပါတယ္။ သူတို႔ကေရာ Over Stay ေတြလား။
ေျဖ - သူတုိ႔က တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာျခင္း ျဖစ္တယ္။ Over Stay မဟုတ္ဘူး။

ေမး - ႏုိင္ငံတကာတြင္ ႏိုင္ငံသား၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသား၊ ႏုိင္ငံသား ျပဳခြင့္မရသူဆုိတာ ရွိပါသလား။ ရွိလွ်င္ ယင္းႏိုင္ငံသား အမ်ိဳးမ်ိဳး၏ အခြင့္အေရးကို ဘယ္လုိ ပိုင္းျခားထားပါသလဲ။
ေျဖ - ဧည့္ႏုိင္ငံသား ဆိုတာကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကလြဲၿပီး တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ ရွိတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္မၾကားဖူးဘူး။ အေမရိကမွာ ကြၽန္ေတာ္ အလုပ္လုပ္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္ တကၠသိုလ္ ဆရာအျဖစ္နဲ႔ ေလးႏွစ္ ေနထိုင္ၿပီးတဲ့အခါမွာ အၿမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္ Green Card ရတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ဇနီးေကာ၊ ကြၽန္ေတာ့္ သမီးေကာရတယ္။ ဒါက ဘယ္လုိလဲဆိုရင္ အၿမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္ Permanent Residence သာျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာ ကြၽန္ေတာ့္မွာ မဲေပးပိုင္ခြင့္မရွိဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ ႏိုင္ငံသားမွ မဟုတ္တဲ့ဟာ။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ တရား၀င္ခြင့္ျပဳထားတဲ့ အၿမဲေနထိုင္ခြင့္ ရရွိထားတဲ့ ေအးခ်မ္းသည္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ မရဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ဦးလား၊ ဘာလားမသိဘူး။ သူထုတ္ေပးထားတဲ့ အျဖဴေရာက္ကဒ္ ကိုင္ထားတဲ့သူေတြက မဲေပးပိုင္ခြင့္ရတယ္။ အဲဒီ အျဖဴေရာင္ကဒ္ ဆိုတာကဘာလဲ။ အၿမဲေနထိုင္ခြင့္လား။ ေရးထားတာက ယာယီ မွတ္ပံုတင္ကတ္ျပား။ အၿမဲ ေနထိုင္ခြင့္ရတဲ့ သူေတာင္ မဟုတ္ဘူး။ ဘာလို႔ မဲေပးခြင့္ရလဲ။ တစ္ခ်ိန္က ဂ်ပန္ေတြက ကိုရီးယားကို ကိုလိုနီလုပ္ၿပီး ကိုရီးယားလူမ်ိဳးေတြကို ကြၽန္ျပဳဖို႔ ေခၚထားတယ္။ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြ မလုပ္ခ်င္တဲ့ အလုပ္ေတြကို ခိုင္းတယ္။ အဲဒီလူေတြက အခု တတိယမ်ိဳးဆက္ကို ေရာက္လာၿပီ။ အၿမဲတမ္း ေနထိုင္ခြင့္ပဲ ရွိတယ္။ မဲေပးလို႔မရဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အဲဒီ အျဖဴေရာင္ကဒ္ ကိုင္ထားတဲ့သူေတြ အကုန္လံုး မဲေပးခြင့္ရတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တုိင္းျပည္ေလာက္ လူ႕အခြင့္အေရးကို ေလးစားတဲ့ ႏိုင္ငံ ရွိဦးမလား။

ေမး - အခုလို ရန္ကုန္ကို လာေဟာေျပာတာဟာ ဘာသာေရးစစ္ပြဲ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္ေနတာလား။
ေျဖ - ကြၽန္ေတာ္ ေၾကာက္တတ္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ကြၽန္ေတာ္ စစ္ကိုေရွာင္ခ်င္တယ္။ ဒီေမးခြန္း ေမးတဲ့သူကို ကြၽန္ေတာ္ ေမးခ်င္တယ္။ ခင္ဗ်ားအိမ္မွာ ကြၽန္ေတာ္ တစ္ရက္ေနမယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ေနာက္တစ္ရက္ ေနပါရေစဆိုၿပီး ေျပာမယ္။ ေနာက္ထပ္ တစ္ပတ္ေလာက္ တိုးေနပါရေစဆိုၿပီး ေျပာမယ္။ ေနာက္ထပ္ တစ္ႏွစ္၊ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ တိုးေနပါရေစဆိုၿပီး ေျပာမယ္။ ေနာက္ ကြၽန္ေတာ္က ခင္ဗ်ားကို ကန္ထုတ္ပစ္မယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားလက္ခံႏိုင္ပါ့မလား။ အဲဒါကိုပဲ ေျဖၾကည့္လိုက္ပါ

တစ္ေန႔ ကုဗ သန္း ၅၀၀ တင္ပို႔မ့ဲ ကိစၥမွာ တရုတ္က သန္း ၄၀၀, ဗမာျပည္ သန္း ၈၀, ရခိုင္ျပည္ ေက်ာက္ျဖဴကို သန္း၂၀..ရေရ။ ရခိုင္ျပည္စြာ ကြ်န္ျပဳခံ ဗမာကိုုလိုုနီ နယ္ၿမီတခုုအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေရဆိုုစြာ ရွင္းနီေရ။ ေယနန္႕ ငါရိုု႕ဇာလုုပ္ကတ္ဖိုု႕ေလး

ေဒေဆာင္းပါးကုိရခုိင္သူ/ရခုိင္သားရုိ႕ 13 မီနစ္ေလာက္အခ်ိန္ပီးျပီးေကနားေထာင္စိခ်င္ပါေရ နားေထာင္ျပီးေကသေဘာေပါက္ဖုိ႕လုိပါေရ

ရခုိင္ျပည္ ပဋိပကၡအၾကမ္းဖက္မႈကုိ သုေတသနျပဳစုေရးသားထားေသာ ျပည့္စုံသည့္ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္

လြန္ခ့ဲေသာ ႏွစ္က ရခုိင္ျပည္တြင္ ဇြန္ႏွင့္ေအာက္တုိဘာလမွာျဖစ္ပြားခ့ဲေသာ ဌာေနတုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ခုိး၀င္သူတုိ႔အား ပဋိပကၡအၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္ကုိ ရခုိင္လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအဖြဲ႔ (AHRDO) မွ စစ္တမ္းေကာက္ သုေတသနျပဳစု ေရးသားထားေသာ ျပည့္စုံသည့္ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခ့ဲေၾကာင္း သိရသည္။

အဆုိပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ Central Hotel ပထမအထပ္တြင္ AHRDO အဖြဲ႔မွ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ျပည္ပသံ႐ုံးမွ သံအမတ္မ်ား၊ ရခုိင္ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ ရန္ကုန္အေျခစုိက္ ရခုိင္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအားလုံးႏွင့္ သတင္းမီဒီယာမ်ားတုိ႔၏ ေရွ႕ေမွာက္တြင္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ရပ္ကုိ ေအာင္ျမင္စြာျပဳလုပ္ႏုိင္ခ့ဲေၾကာင္း သိရသည္။

ရခုိင္ျပည္၌ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္ကုိ သုေတသနျပဳေရးသားထားေသာ ျပည့္အစုံသည့္အစီရင္ခံစာကုိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား Rick Heizman ႏွင့္ AHRDO ၏ အမႈေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာ ဦးေအာင္မင္းဦးတုိ႔မွ ရွင္းလင္းေနသည္ကုိ ေတြ႔ရစဥ္။

AHRDO အဖြဲ႔မွ " ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္၌ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈ မည္သုိ႔ျဖစ္ေနပံု၊ အဘယ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ရပံုႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အရာမ်ား " ဆုိသည့္ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခ့ဲၿပီး ထုိအစီရင္ခံစာကုိ စာအုပ္အျဖစ္ထုတ္ေ၀ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ျပည္ပအေျခစုိက္ သံ႐ုံးမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္မွ တာ၀န္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပရွိ ျမန္မာအသုိင္းအ၀ုိင္းမ်ားထံ ျဖန္႔ခ်ိမည္ျဖစ္ကာ အစီရင္ခံစာကုိ ယခုအဂၤလိပ္လုိ ထုတ္ေ၀ခ့ဲၿပီး ျမန္မာလုိ စက္တဘၤာလတြင္ ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ိသြားမည္ေၾကာင္း AHRDO ၏ အမႈေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာ ဦးေအာင္မင္းဦးမွ ေျပာသည္။

အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ရျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သူက " ရခုိင္ျပည္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တ့ဲ ႀကီးမားျပင္းထန္တ့ဲ ပဋိပကၡဟာ သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႔ သမိုင္းဆိုင္ရာ ေရးသားေျပာဆိုမႈေတြၾကား ဖံုးကြယ္ေနတာေတြရွိပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အမ်ားသူငါရဲ႕ အထင္အျမင္မွားတာေတြ၊ နားလည္မႈလဲြတာေတြကုိ ခံေနရပါတယ္။ သတင္းအလဲြအမွားေတြေပးခ့ဲၾကတ့ဲ လိမ္ညာလွည့္ဖ်ားႀကိဳးကိုင္မႈရွိတ့ဲ သတင္းမီဒီယာေတြက အဲဒီပဋိပကၡနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပကတိအမွန္တရားကုိ ေဘးဖယ္ထားၿပီးေတာ့ လဲြမွားေနတ့ဲ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ယူဆခ်က္ေတြကုိသာ ေပးလာခဲ့ၾကတယ္။ အစုိးရမဟုတ္တ့ဲ အဖြဲ႔(NGO)ေတြကလည္း လြဲမွားတ့ဲသတင္းအခ်က္အလက္ေတြကုိ တစ္ဖက္သက္အျမင္နဲ႔ ယူၾကတယ္။ ျဖန္႔ၾကတယ္။ အဓိကေတာ့ အထင္အျမင္လြဲမွားစြာနဲ႔ ေရးသားေနတ့ဲ ႏုိင္ငံတကာက သတင္းမီဒီယာေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာက အႀကီးအကဲေတြရဲ႕ လြဲမွားေနတ့ဲ ယူဆခ်က္ေတြ၊ NGO အဖြဲ႔အစည္းေတြကုိ ေခ်ပခ်င္တ့ဲ သေဘာနဲ႔ ဒီစီအရင္ခံစာကုိ ထုတ္ျပန္ရတာျဖစ္တယ္။ " ဟု ဆုိသည္။

အစီရင္ခံစာကုိ အဓိကကူညီေရးသားေသာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား Mr.Rick Heizman က အစီရင္ခံစာ၏ chapter တစ္ခုခ်င္းစီကုိ ႏုိင္ငံတကာနားလည္ေအာင္ အေသးစိတ္ရွင္းလင္းခ့ဲေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံတကာအထင္အျမင္လြဲေနမႈမ်ားကုိ ဤအစီရင္ခံစာမွ ေထာက္ျပထားေၾကာင္း ရွင္းလင္းခ့ဲသည္ဟု သိရသည္။

ဗုဒၶဘာသာဝင္ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားမွာ ၄င္းပဋိပကၡႏွင့္ပတ္သက္၍ မတရား၊ မမွ်တစြာ သြားပုပ္ေလလြင့္ေျပာဆိုေရးသားျခင္း၊ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းသူမ်ားအျဖစ္ ပံုေဖာ္ျခင္းတို႔ကုိ ခံလာရၿပီး အမွန္မွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ရခုိင္မ်ားကိုယ္တိုင္ ေအာင့္အည္းသည္းခံ၍ ခံစားလာခဲ့ရေသာ ဒုကၡမ်ားကို ရိုဟင္ဂ်ာဆိုသူမ်ားအေပၚ ရခုိင္မ်ားကပင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သေယာင္ အျပစ္ဖို႔၊ စြပ္စဲြခံလာခဲ့ၾကရေၾကာင္း ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ ရက္စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္သည့္ ေၾကျငာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ရခုိင္ျပည္တြင္ အဘယ္ေၾကာင့္ ပဋိပကၡျဖစ္လာရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းကုိလည္း သူက ဆက္လက္ရွင္းလင္းျပခ့ဲသည္။

" ပဋိပကၡရဲ႕ အဓိကျပႆနာရင္းျမစ္ကေတာ့ သူတုိ႔က နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္တယ္။ စစ္အစုိးရေတြရဲ႕ ေခတ္က လာဘ္စားမႈေတြကုိ အခြင့္ေကာင္းယူၿပီးေတာ့ ဘဂၤလီေတြဟာ ရခုိင္ျပည္ထဲကုိ အေျမာက္အျမား၀င္လာၾကတယ္။ ရခုိင္ျပည္မွာ စီးပြားေရးေတြကုိ ခ်ဲ႕ထြင္တယ္။ ႏုိင္ငံတကာက အကူအညီေတြရတယ္။ အဲဒါေတြနဲ႔ ရခုိင္နယ္ေျမေတြကုိ လုတယ္။ ရခုိင္ေတြမေနႏုိင္ေအာင္ အခြင့္အေရးေတြခ်ိဳးေဖာက္တယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဘဂၤလီေတြမ်ားလာတယ္။ ရခုိင္ေတြနည္းလာတယ္။ ၿပီးေတာ့ နည္းမ်ိဳးစုံနဲ႔ အၾကမ္းဖက္တယ္။ အဲဒီလုိမ်ားလာေတာ့ ဘဂၤလီေတြက "ရုိင္ဟင္ဂ်ာ" ဆုိၿပီးေတာ့ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးအေနနဲ႔ ဖန္တီးလာၾကတယ္။ ျပႆနာကေတာ့ အရင္ကတည္းကရွိေနတာပါ။ အခုအခါၿပီးမွ မီဒီယာေတြေပၚလာၿပီးေတာ့မွ ဘဂၤလီေတြဖက္ တစ္ဖက္သက္ရပ္တည္ေပးေတာ့ ရခုိင္ေတြက ေပါက္ကြဲၿပီးေတာ့ ျပႆနာက ျမန္ဆန္သြားတာျဖစ္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဥပမာ အကူအညီေပးေနတ့ဲ အဖြဲ႔အစည္းေတြရွိတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔ေတြက ရခုိင္ေတြကုိေပးတာအလြန္႔အလြန္နည္းေတာ့ ဘဂၤလီေတြကုိေပးတာမ်ားေတာ့ ရခုိင္ေတြကလည္း သူတုိ႔အေပၚမွာ နာေၾကးမႈေတြျဖစ္လာတာရွိတယ္။ ဒီျပႆနာျဖစ္လာတာထဲမွာ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြလည္း အဓိကပါ၀င္တယ္။ သူတုိ႔က အားေပးအားေျမာက္ျဖစ္တ့ဲအတြက္ပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ျပႆာနာက မလုိအပ္ဘဲႀကီးက်ယ္သြားတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အစုိးရလည္းပါတယ္။ ျပႆနာစျဖစ္တ့ဲအခ်ိန္မွာ အခ်ိန္မီမတားဆီးေပးဘူး။ ဒီအတုိင္းပဲ ၾကည့္ေနၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပႆနာက ႀကီးသြားတယ္။ ႀကီးသြားတ့ဲအတြက္ ႏွစ္ဖက္စလုံးကလည္း အေသအေပ်ာက္ေတြမ်ားသြားတယ္။ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈေတြမ်ားသြားၾကတယ္။ " ဟု ဦးေအာင္မင္းဦးက ဆုိသည္။

ရခုိင္ျပည္၌ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္ကုိ သုေတသနျပဳေရးသားထားေသာ ျပည့္အစုံသည့္အစီရင္ခံစာ ရွင္းလင္းပြဲအား တက္ေရာက္လာၾကေသာ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား။

ဤအစီရင္ခံစာတြင္ ပဋိပကၡေနာက္ကြယ္မွ သမိုင္းေၾကာင္း၊ အဂၤလိပ္လူမ်ဳိးမ်ား၊ ျမန္မာ့ေခါင္းေဆာင္အမ်ဳိးမ်ဳိး (ဦးႏု၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းႏွင့္ အျခားေခါင္းေဆာင္မ်ား)၊ ကမာၻ႔ကုလသမဂၢအဖဲြ႔ႀကီးႏွင့္ အစၥလာမ္ႏိုင္ငံမ်ားပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖဲြ႔ (OIC) တို႔ ပါဝင္ခဲ့ေသာ အခန္းက႑မ်ားကို အသားေပးတင္ျပထားေၾကာင္း၊ ထိုမွ်သာမက ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း ေဒသ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံရွိ အာသံျပည္နယ္ႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံတို႔၌ အတိတ္ႏွင့္ ပစၥဳပၸန္ကာလတို႔တြင္ ျဖစ္ခဲ့၊ ျဖစ္ဆဲျဖစ္ေသာ အၿပိဳင္ျဖစ္ေနသည့္ အေျခအေနမ်ားကိုလည္း တင္ျပထားေၾကာင္း၊ ၄င္းအစီရင္ခံစာတြင္ ျပႆနာရပ္မ်ား၏ သမိုင္းထဲမွ ဇာစ္ျမစ္ႏွင့္ ႀကီးထြားလာမႈ၊ အတိတ္က အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ပ်က္ဖူးသကဲ့သို႔ ၂၀၁၂ - ခုႏွစ္၊ ဇြန္လႏွင့္ ေအာက္တုိဘာလတို႔တြင္ အၾကမ္းဖက္မႈ မည္သို႔ေပါက္ကဲြခဲ့ရသည္၊ အဘယ္ေၾကာင့္ ထိုသို႔ ျဖစ္ခဲ့ရသည္၊ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား၏ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး အေျခအေနတုိ႔ကိုလည္း သုေတသနျပဳေဖာ္ျပထားေၾကာင္းဟု ဆုိသည္။

ဤအေျခအေနကို နားလည္ရန္ အလြန္အေရးႀကီးေသာ လိုအပ္ခ်က္မွာ ရခုိင္ျပည္တစ္ခုလံုး၏ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ (၁၅၀) အတြင္း သမိုင္းႏွင့္ အထူးသျဖင့္ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းမွစတင္၍ သမိုင္းေၾကာင္းကို သိရွိထားရန္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆုိပါအစီရင္ခံစာတြင္ ဌာေနတုိင္းရင္းသား ဗုဒၶဘာသာဝင္ရခုိင္ျပည္သူမ်ား၏ အမွန္တကယ္ခံစား ေနရမႈမ်ား၊ ေၾကကဲြဖြယ္ရာ ဆံုးရႈံးမႈမ်ားကို တင္ျပရန္ရည္ရြယ္ထားပါေၾကာင္း၊ ထုိအျပင္ အစီရင္ခံစာတြင္ ရခုိင္လူမ်ဳိး သက္ႀကီးဝါႀကီးမ်ား၊ အလုပ္သမားမ်ား၊ လယ္သမားမ်ား၊ သံဃာေတာ္မ်ား၊ ဆရာမ်ား၊ အာဏာပုိင္အဖဲြ႔ အစည္းမ်ား၊ မိခင္မ်ား၊ မုဆိုးမမ်ား စသူတို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခ်က္မ်ားအားလံုးတြင္ ေၾကာက္စိတ္မ်ား၊ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ သည္းမခံႏိုင္မႈမ်ား၊ အစြန္းေရာက္မႈမ်ားႏွင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ေနမႈမ်ားမွာ ေၾကာက္ခမန္း လိလိ ေပၚလြင္ထင္ရွားေနပါေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

သတင္းမီဒီယာမ်ား၊ ကမာၻ႔ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ေဒသဆိုင္ရာအစုိးရမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး အဖဲြ႔မ်ား၊ ရခုိင္ျပည္အေျခေနတြင္ တက္ၾကြသူ၊ ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ျဖစ္ၾကသူမ်ားအားလံုးလည္း (ဤအစီရင္ခံစာကို) ေက်းဇူးျပဳ၍ ဖတ္ရႈ၊ ဆန္းစစ္ေဝဖန္သံုးသပ္၍ ပကတိအမွန္တရားသည္ အမ်ားသူငါေရးသားေျပာဆုိ တင္ျပခဲ့ၾကသည့္အေျခအေနႏွင့္ လံုးဝကြာျခားေနႏိုင္ေၾကာင္း လက္ခံသြားၾကလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ဖတ္ရႈေဝဖန္ဆန္းစစ္ၾကည့္ၾကပါဟုလည္း AHRDO အေနျဖင့္ ပန္ၾကားထားေၾကာင္း သိရသည္။

ဆက္လက္ၿပီး ပဋိပကၡၿပီးဆုံးသြားၿပီဟုဆုိရေပမယ့္လည္း ဥပမာ- ေတာင္ကုတ္၊ သံတြဲ၊ စစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ေတာ္ စသည္တုိ႔ကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ျပႆနာက မၾကာမၾကာျဖစ္ေနၾကေသာေၾကင့္ အစုိးရအေနျဖင့္ လုံၿခံဳေရး အရင္ကထက္စာရင္ ပုိၿပီးဂ႐ုစုိက္သင့္ေၾကာင္း၊ အုိးမ့ဲအိမ္မ့ဲျဖစ္သြားၾကသည့္ ႏွစ္ဖက္စလုံး၏ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ သူတုိ႔၏ေနအိမ္မ်ားကုိ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေပးျခင္း၊ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ လုံေလာက္စြာဖန္တီးေပးျခင္း၊ ၄င္းနည္းတူ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးစသည္အားျဖင့္ ေထာက္ပ့ံကူညီေပးမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးပါရန္ ဆက္လက္တုိက္တြန္းလုိက္ေၾကာင္း ဦးေအာင္မင္းဦးမွ ေျပာသည္။

ရခုိင္ျပည္၌ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္ကုိ သုေတသနျပဳေရးသားထားေသာ ျပည့္အစုံသည့္အစီရင္ခံစာကုိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား Rick Heizman ႏွင့္ AHRDO ၏ အမႈေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာ ဦးေအာင္မင္းဦးတုိ႔မွ ရွင္းလင္းေနစဥ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ဂြျမိဳ႕မွ လူငယ္ တစ္ဦးသည္အမူ (၁) ခုအတြက္ ေထာင္ (၂) ၾကိမ္ ခ်မွတ္ ခံထားရသည္ဟု သတင္းရရွိသည္။

ဂြျမိဳ႕မွ လူငယ္ တစ္ဦးကို အမူ တစ္ခုအတြက္ ႏွစ္ၾကိမ္ ေထာင္ခ်

(နိရဥၥရာ- ၁ ၾသဂတ္စ္ ၂၀၁၃)

ရခိုင္ျပည္နယ္ ဂြျမိဳ႕မွ လူငယ္ တစ္ဦးသည္အမူ (၁) ခုအတြက္ ေထာင္ (၂) ၾကိမ္ ခ်မွတ္ ခံထားရသည္ဟု သတင္းရရွိသည္။
အဆိုပါ လူငယ္မွာ ကိုသက္လႊင္ ျဖစ္ျပီး အမူတစ္ခု အတြက္ ပထမ အၾကိမ္ ေထာင္ (၄) လ ခ်မွတ္ခံရျပီး ေထာင္ကလြတ္လာျပီးေနာက္ အဆိုပါ အမူႏွင့္ပင္ ဂြျမိဳ႕နယ္ တရားသူၾကီး ေနာက္ထပ္ ေထာင္ (၆) လ ခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု ဂြျမိဳ႕ ေဒသခံ ကိုေအာင္ေက်ာ္ျမင့္က ဆိုသည္။
ထိုကဲ့သို႕ အမူတစ္ခုတည္း အတြက္ ေထာင္ (၂) ၾကိမ္ ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းအေပၚ မေက်နပ္ေသာ ေဒသခံမ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္သုိ႕ တိုင္ၾကားရာ အခုအခါ အဆိုပါ အမူကို ယခုအခါ လႊတ္ေတာ္က ခုံရံုးဖြဲ႕ စစ္ေဆးေနသည္ဟု သိရသည္။
ကိုသက္လႊင္သည္ ဂြျမိဳ႕မွ ဆိပ္ကမ္း အလုပ္သမား တစ္ဦးျဖစ္ျပီး သစ္ေမွာင္ခို ေမာ္ေတာ္ဘုတ္ တစ္စင္းသို႕ စက္သံုးဆီမ်ား ပို႕ေဆာင္စဥ္ ေနျပည္ေတာ္မွ လာေသာ အထူးတပ္ဖြဲ႕ တစ္ခု၏ ဖမ္းဆီးျခင္းကို ခံခဲ့ရသည္။
ဂြျမိဳ႕နယ္ရွိ ရိုးေတာင္ထဲမွ သစ္မ်ားကို ေဒသအတြင္းရွိ စီးပြားေရး သမားမ်ားက ခိုးခုတ္ျပီး မေလးရွားႏွင့္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕သို႕ တင္ပို႕ေနေၾကာင္း ေနျပည္ေတာ္ထိ တိုင္ၾကားသျဖင့္ ေနျပည္ေတာ္မွ အထူးတပ္ဖြဲ႕ တစ္ခုမွ လာေရာက္ ဖမ္းဆီးစဥ္ သစ္ေမွာင္ခိုလုပ္သူ စီးပြားေရး သမားမ်ားကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ျခင္း မရွိဘဲ သစ္ေမွာင္ခို စက္ေလွသ္ို႕ ဆီပို႕ေနသူကို ကိုသက္လႊင္ကိုသာ ဆီပံုး တစ္လံုးႏွင့္ အတူ ဖမ္းဆီးသြားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
၎ေနာက္ပိုင္း ကိုသက္လႊင္ကို ဂြရဲစခန္းမွ အမူဖြင့္လွစ္ တရားစြဲဆိုရာ ျမိဳ႕နယ္ တရားသူၾကီး ေထာင္ဒဏ္ (၄) လခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု ကုိေအာင္ေက်ာ္ျမင့္ကဆိုသည္။
သက္တမ္းေစ့ျပီးေနာက္ ေထာင္ထဲက ျပန္လည္ လႊတ္ေျမွာက္လာရာ တရားသူၾကီးက အဆိုပါ အမူႏွင့္ပင္ ေထာင္ ေနာက္ထပ္ (၆) လ ခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ယခုအခါ ကုိသက္လႊင္မွာ သံတြဲျမိဳ႕ ေထာင္ထဲတြင္ ရွိေနသည္ဟု ဆိုသည္။
အဆိုပါ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္မွ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ တစ္ခု ဖြဲ႕စည္းျပီး စစ္ေဆးေနရာ လြန္ခဲ့ေသာ ဇူလိူင္လ  ၉ ရက္ေန႕ မွ ၁၅ ရက္ေန႕အထိ  အဆိုပါ အဖြဲ႕က ဂြျမိဳ႕သို႕ သြားေရာက္စစ္ေဆးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ အဆိုပါ လႊတ္ေတာ္မွ ဖြဲ႕စည္းေပးေသာ ေကာ္မရွင္တြင္ ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေစာျငိမ္း၊ အမ္းျမိဳ႕နယ္မွ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးက်န္ေအာင္၊ မာန္ေအာင္ ျမိဳ႕နယ္ မွ တစည လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးႏွင့္ ဥပေဒအရာရွိ တစ္ဦးတို႕ ပါ၀င္သည္။
စံုစမ္း စစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕တြင္ ပါ၀င္ေသာ ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္ လႊတ္္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေစာျငိမ္းကို နိရဥၥရာ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းရာ သူက ျဖစ္စဥ္ကို ယခုလို ရွင္းျပ ေျပာဆိုသည္။
“ ကုိသက္လႊင္ကို အမူ တစ္ခုတည္း အတြက္ ေထာင္ ႏွစ္ၾကိမ္ ခ်မွတ္ခံရတာ မွန္ပါတယ္။ အခု ေနျပည္ေတာ္က ဖမ္းဆီးမိတဲ့ သစ္ဘုတ္ဟာ ကိုသက္လႊင္နဲ႕ ဘာမွ မဆိုင္ဘူး။ သူက ဆိပ္ကမ္း အလုပ္သမား တစ္ဦးသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဖမ္းခံရတဲ့ ဘုတ္ဟာ ဂြျမိဳ႕သူ ျမိဳ႕သားေတြရဲ႕ ထြက္ဆိုခ်က္ အရ ဆိုရင္ ဂြက နာမည္ၾကီး သစ္သူေဌး တစ္ဦးရဲ႕ ဘုတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမူမွန္က္ို မေပၚေပါက္ႏိုင္ေအာင္ ရဲအဖြဲ႕နဲ႕  တရားသူၾကီးတို႕က ေပါင္းျပီး  သစ္သူေဌးကို ကာေပးတဲ့ အေနနဲ႕  ကိုသက္လႊင္ရဲ႕ ဘုတ္ဆိုျပီး ပံုခ်ကာ တရားသူၾကီးက ေထာင္ႏွစ္ၾကိမ္ ခ်မွတ္ခဲ့တာ  ျဖစ္ပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ကုိသက္လႊင္ကို ပထမ ခ်ခဲ့ေသာ ေထာင္ဒဏ္ (၄) လ နည္းသည္ဟု ဆိုကာ  ေထာင္ထဲက လြတ္ျပီးေနာက္ ခ်က္ခ်င္း ေနာက္ထပ္ ေထာင္ (၆) လမွတ္ခ်မွတ္ျခင္းသည္ အမူမွန္ကို မေပၚေပါက္ႏိုင္ေအာင္ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕မ်ားက ညစ္ပတ္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သူက ဆိုသည္။
ယခုအခါ ျပစ္ဒဏ္ ႏွစ္ၾကိမ္ စီရင္သူ အဆိုပါ  တရားသူၾကီးမွာ  ဂြျမိဳ႕ကေန တစ္ျခားေနရာသို ေျပာင္းေရႊ႕သြားျပီဟု သိရသည္။
ယခုအခါ အဆိုပါ အမူႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး လႊတ္ေတာ္ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္က အစီရင္ခံစာကို သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားအား ေပးပို႕ထားျပီး  ေနာက္လာမည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းတြင္ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု သိရသည္။
 NARINJARA

တမာေခြးေတာက္၊ေရာကာေရာက္ေတာ့၊ ထိုသရက္လည္း၊ ခါးမ်ိဳးပဲ

ခလဲန္ရြာသား တဦး အစိုးရတပ္၏ ပစ္သတ္ခံရ

Post 30 July 2013 by KNG News

ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ (KIA) တပ္မဟာ (၄) နယ္ေျမ ပန္ဆိုင္း (ၾကဴကုတ...္) ေဒသ ခလဲန္ရြာေဟာင္းတြင္ ဇူလိုင္လ၂၈ ရက္ေန႔က အစိုးရတပ္ ခလရ (၁၂၃) ႏွင့္ KIA ျပည္သူ႔စစ္ MHH တပ္ခြဲ (၅) ၾကားျပင္းထန္စြာ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားျပီးေနာက္ ၎အစိုးရတပ္သည္ အျပစ္မဲ့ ခလဲန္ရြာသား ဦးဆြမ္လြတ္လာဂြန္း (Sumlut La Gun) ဆိုသူအား ပစ္သတ္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။

ခလဲန္ရြာသား ဦးဆြမ္လြတ္လာဂြန္း (Salang Sumlut La Gun) သည္ အသက္ ၃၀ ႏွစ္ ကေလး ၃ ဦး ဖခင္ျဖစ္ျပီး တနဂၤေႏြေန႔ ဘုရားဝတ္ျပဳစည္းေဝးျပီးေနာက္ ၾကံခင္းသို႔ ကယ္ဆိုင္ျဖင့္သြားစဥ္ ၎အစိုးရတပ္မွ လမ္းတြင္ ပစ္သတ္သြားျပီး အနီးနားတြင္ ျမဳပ္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း MHH တပ္ခြဲ(၅) တပ္ခြဲမွဴး ေဇာ္ဆိုင္း KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သို႔ေျပာသည္။

“ဆိုင္ကယ္နဲ႔ ၾကံခင္းထဲထြက္ထားတာ ျပန္မလာေတာ့ ဘယ္လိုျဖစ္တယ္ အေျခအေနလဲမသိဘူး။ လိုက္ရွာၾကတယ္။ ဆိုင္ကယ္ကိုေတာ့ အစိုးရတပ္က ကားနဲ႔တင္သြားတာေတြ႔လိုက္ျပီး လူကမထြက္လာေတာ့ အ့ံၾသျပီးလိုက္ရွာေတာ့ တိုက္ပြဲျဖစ္တဲ့ေနရာ ေအာက္ဘက္မွာ ဒီတိုင္းပဲျမဳပ္ထားၾကတာ။ ဒီေန႔မွ သင္းအုပ္ဆရာေတြနဲ႔ွျပန္ရွာေတြ႔ျပီး ေနရာျပန္စီစဥ္ျပီးမွ ဆုေတာင္းသျဂိဳလ္ဖို႔လုပ္ေနတယ္။”

ထိုေန႔တိုက္ပြဲတြင္ ၁ နာရီၾကာ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး အစိုးရတပ္မွ က်ဆံုး ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရရွိမႈမ်ား၍ တပ္ခြဲ (၅) ဘက္သုိ႔ လက္နက္ၾကီးမ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။

ထိုသို႔ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ျပီးေနာက္ အဆိုပါ ခလဲန္ရြာသား ဦးဆြမ္လြတ္လာဂြန္း (Sumlut La Gun) ၾကံခင္းအသြား ပစ္သတ္ခံရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ အသတ္ခံရေသာ ရြာသားသည္ KIA တပ္ဖြဲ႔ဝင္မဟုတ္ပဲ အျပစ္မဲ့ရြာသား သက္သက္ျဖစ္ေၾကာင္း တပ္ခြဲမွဴးေျပာသည္။

၎မိသားစုဝင္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ ၾကိဳးစားေသာ္လည္း အခက္ခဲရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ ခလဲန္ရြာတြင္ အိမ္ေထာင္စု ၅၀ ေက်ာ္ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။

အဆိုပါ ခလဲန္ရြာရွိ အစိုးရတပ္ ခလရ ေျခလ်င္တပ္ရင္း (၁၂၃) တပ္သည္ ယခုခ်ိန္ ပန္ဆိုင္း (ၾကဴကုတ္) ဘက္သို႔ေျပာင္းေရႊ႕သြားျပီး မုန္ဂိုးဘက္မွ ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕လာေသာ အလဲအလွယ္စစ္တပ္မ်ားသည္ ခလဲန္ (Hka Len) ေကာင္းေယာင္း (Kawng Yau)၊ ဖိုင္ေကာင္း (Hpai Kawng)၊ ေကာင္းစေထး (Kawng Sahte) ရြာမ်ားတြင္ ျပန္လည္တိုးခ်ထားေၾကာင္းသိရသည္။

တပ္မဟာ (၄) တာမိုးညဲျမိဳ႕နယ္ KIA တပ္ရင္း (၂) ေဒသ MHH တပ္ခြဲ (၂) နယ္ေျမ မုန္ေပၚ (Mung Paw) တြင္လည္း ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္ အစိုးရတပ္ ခလရ ၁၂၉ တပ္ႏွင့္ MHH တပ္ခြဲ (၂) တို႔ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ခ်ိန္ နမ္ေဂ်ာန္ (Nam Jawn) ဘက္မွ စစ္ကူအင္အား ၇၀ ေက်ာ္ ေရာက္ရွိလာျပီးလက္နက္ၾကီးမ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ MHH တပ္ခြဲ (၂)မွ ေနာက္ဆုတ္ လိုက္ရေၾကာင္း KIA တပ္မဟာ (၄) အရာရွိတဦးေျပာသည္။

ယခုခ်ိန္ အစိုးရတပ္သည္ တပ္မဟာ (၄) နယ္ေျမေနရာ အသီးသိီးတြင္ စစ္အင္အားမ်ားျဖည့္ေနျပီး ယေန႔နံနက္တြင္လည္း လားရွႈိးဘက္မွ အစိုးရ ကား အစင္း ၂၀ ေက်ာ္သည္ နမ္ဖတ္ကာ-မူဆယ္ ဘက္သို႔ေရာက္ရွိေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားေျပာသည္။

အစိုးရတပ္မ်ား စစ္အင္အားမ်ား တုိးခ်ဲ႕ေနျခင္းေၾကာင့္ KIA တပ္မဟာ (၄) နယ္ေျမ အသီးသီးတြင္ ႏွစ္ဖက္တင္းမာေနျပီး တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားလာႏိုင္ေၾကာင္း KIA တပ္မဟာ (၄) အရာရွိေျပာသည္။  FACEBOOK

30072013TUE ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္ ဘုရားသံုးဆူအနီးမွာ မိုးအဆက္မျပတ္ ရြာသြန္းေနလို ့မြန္လူမ်ဳိးေတြ ေနထိုင္တဲ့ ၀င္းကရြာရွိ ၈၅၀ မီတာအရွည္ တံတားတစင္း ခါးလည္ပိုင္း က်ိဳးက်သြားခဲ့ပါတယ္။ ေမာင္တူး

ျမ၀တီၿမိဳ႕ တျမိဳ႕လံုုး ေရၾကီးေနၿပီး ကယ္ဆယ္ကူညီေရးစခန္း ၈ ခု ဖြင့္လွစ္ကာ ကူညီမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ ေဒၚခင္မင္းေဇာ္ သတင္းေပးပို႕ထားပါတယ္။ရိုက္ကူး ဖုိးစီ

ေက်ာက္ျဖဴတြင္ တစ္ေန႕ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ ကုဗေပ သန္း ၂၀ သံုးစြဲမည္ဟု ဆို

(နိရဥၥရာ- ၃၀ ဇူလိူင္ ၂၀၁၃)

ရခိုင္ေဒသခံမ်ားသည္ သဘာဓါတ္ေငြ႕ အခ်ိဳ႕တ၀က္ကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးတြင္ အသံုးျပဳရန္ လုိလားလွ်က္ ရွိၾကသည္။

ရခိုင္ကမ္းလြန္ျပင္မွ ထြက္ေသာ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ကို တစ္ေန႕ ဓါတ္ေငြ႕ ကုဗေပ သန္း ၅၀၀ ပို႕လႊတ္မည္ ျဖစ္ရာ ထိုအထဲမွ ကုဗေပ သန္း ၂၀ ကို ေက်ာက္ျဖဴတြင္ သံုးစြဲမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ယမန္ေန႕ထုတ္ ေၾကးမံုသတင္းစာက ေဖၚျပသည္။
တစ္ေန႕ကို စုစုေပါင္း ဓါတ္ေငြ႕ကုဗေပ သန္း ၅၀၀ ပို႕လႊတ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုအထဲမွ ကုဗေပ သန္း ၄၀၀ ကို တရုတ္ျပည္သုိ႕ ေန႕စဥ္ ပို႕လႊတ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္း အတြက္ ကုဗေပ သန္း ၁၀၀ အသံုးျပဳရန္ စီမံခ်က္ ခ်ထားေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ျပည္တြင္းတြင္ အသံုးျပဳရန္ ကုဗေပ သန္း ၁၀၀ ထဲမွ ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္း ေတာင္သာတြင္ ကုဗေပ ၅၇ သန္း သံုစြဲမည္ ျဖစ္ျပီး ေရနံေခ်ာင္းတြင္ ကုဗေပ ၂၃ သန္း အသံုးျပဳမည္ဟု ဆိုသည္။
သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ အဓိက ထြက္ရွိရာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴတြင္ ကုဗေပ သန္း ၂၀ အသံုးျပဳရန္ စီမံခ်က္ခ်ထားသည္ဟု ေၾကးမံု သတင္းစာက ေဖၚျပသည္။
ယခုအခါ ရခိုင္မွ ေနျပီး တရုတ္ႏိုင္ငံသုိ႕ အရွည္ ၇၉၃ ကီလိုမီတာႏွင့္ အခ်င္းလက္မ ၄၀ ရွိေသာ ပိုက္လံုးမွ တဆင့္  ဓါတ္ေငြ႕ စတင္ ပို႕လႊတ္ေနျပီး တစ္ေန႕လွ်င္  သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ ကုဗေပသန္း ၁၀၀ ႏႈန္းျဖင့္ လိုင္းျဖည့္လ်က္ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ပိုက္လိုင္းတစ္ခုလံုုး သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႔ျဖည့္ၿပီးပါက သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ တစ္ေန႕ကို  ကုဗေပ သန္း ၅၀၀ ပို႕လႊတ္မည္ျဖစ္ျပီး ထိုအထဲမွ ကုဗေပ သန္း ၄၀၀ ကို တရုတ္သို႕၎၊ သန္း ၁၀၀ ကို ျပည္တြင္း အတြက္၎ ပို႕လႊတ္မည္ဟု သတင္းစာတြင္ ေရးသားသည္။
ဇူူလိူင္လ ၂၉ ရက္ေန႕က သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ကို စတင္ပုိိ႕လႊတ္သည့္ အခမ္းးအနားကို မႏၱေလးၿမိဳ႕ အမရပူရၿမိ္ဳ႕နယ္ရွိ Control Station ခန္းမ၌ က်င္းပရာ ႏိုင္ငံေတာ္ ဒုတိယသမၼတ ဦးၫဏ္ထြန္းႏွင့္ အဖြဲ႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။
၎ျပင္ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားစြမ္းအင္ဗ်ဳရိုမွ ဒုတိယ၀န္ၾကီး Mr.Zhang Yunqing၊ ကိုးရီးယား ႏိုင္ငံကုန္သြယ္ေရး၊ စက္မႈႏွင့္ စြမ္းအင္၀န္ၾကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ၾကီး Mr.Jin Hyun Han၊ Darwoo ကုမၸဏီ၊ ONGC ကုမၸဏီ၊ GAIL ကုမၸဏီ၊ POSCO ကုမၸဏီ၊ SEAGP ကုမၸဏီတို႔မွ ဥကၠ႒မ်ား၊ အမႈေဆာင္ အရာရွိ ခ်ဳပ္မ်ားလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
အဆိုပါ အခမ္းအနားအား ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕တြင္လည္း က်င္းပရန္ စီစဥ္ထားရာ ရာသီဥတုဆိုး၀ါးမူေၾကာင့္ ဒု သမၼတ ဦးဥာဏ္ထြန္း မလာေရာက္ႏိုင္သျဖင့္ အခမ္းအနား အစီအစဥ္ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရသည္။
ဒု သမၼတ ေရာက္ရွိလာျခင္း မရွိသျဖင့္ ေဒသအတြင္းမွ ေက်းရြာေပါင္း ၂၃ ရြာမွ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားမွ ေရႊသဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိေရးအတြက္ ေတာင္းဆို ဆႏၵျပရန္ စီစဥ္ထားသည့္ အစီအစဥ္ကိုုလည္း ရပ္ဆိုင္းခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။
ျမန္မာ အစိုးရသည္ ေရႊသေဘာဓါတ္ေငြ႕ကို တရုတ္ျပည္သို႕ တင္ပို႕ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၄ ဘီလီယံ ရရွိမည္ ျဖစ္ျပီး ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ တင္ပို႕မည္ျဖစ္သည္။

NARINJARA

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႔မွာ မိုးမ်ားပီး ေရၾကီးခဲ့တာေၾကာင့္ ေနအိ္မ္ ၃၀၀ ေက်ာ္ ေရနစ္ျမဳပ္ေနၿပီး ေဘးလြတ္ရာကိုု ေရြေျပာင္းေနရပါတယ္။ ဖိုုးသီဟ သတင္းေပးပိုု ့ထားပါတယ္။

ကေမာၻဒီးယား ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ အတိုက္ခံပါတီ လက္မခံ

မေန႔က ကေမာၻဒီးယား ႏိုင္ငံတဝန္းလုံး အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပခဲ့ရာ လက္ရွိအာဏာရ ပါတီမွ အႏိုင္ရေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ျခင္းကို အတိုက္ခံ ကေမာၻဒီးယား အမ်ိဳးသား ကယ္ဆယ္ေရးပါတီ (CNRP) မွ လက္ခံဖို႔ ျငင္းဆန္လိုက္ၿပီး၊ ေရြးေကာ္ပြဲ၌ မဲလိမ္မႈေတြ အမ်ားအျပားရွိခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲေျပာဆိုလိုက္သည္။

၀န္ႀကီးခ်ဳ႔ပ္ ဟြန္ဆန္ႏွင့္ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ဆန္ရမ္ဆီ။ (ဓါတ္ပုံ- BBC World News)

" ကေမာၻဒီးယား အမ်ိဳးသားကယ္ဆယ္ေရး ပါတီ (CNRP) မွ မေန႔က က်င္းျပတဲ့ ကေမာၻဒီးယား၏ ငါးႀကိမ္ေျမာက္ ေရြးေကာ္ပြဲ ရလဒ္ကို လက္မခံႏိုင္ဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ CNRP မွ မဲမသမာမႈ အမ်ားအျပား ေတြ႕ရွိခဲ့တယ္ " လို႔ ဒီကေန႔ ပါတီမွ ထုပ္ျပန္လိုက္တဲ့ စာတမ္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ေရြးေကာ္ပြဲ မဲမသမာမႈႏွင့္ ရလဒ္ကို စုံစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၊ အမ်ိဳးသားေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၊ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ ကုလသမဂၢေတြကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မတီတရပ္ကို " အေရးေပၚဖြဲ႔စည္းေပးဖို႔ " အတိုက္ခံ CNRP က ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဟြန္ဆန္ရဲ႕ လက္ရွိအာဏာရ ကေမာၻဒီးယား ျပည္သူ႔ပါတီ (CPP) က လြတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ စုစုေပါင္း ၁၂၃ ေနရာထဲမွ ထက္ဝက္ေက်ာ္ျဖစ္တဲ့ အမတ္ေနရာ ၆၈ ေနရာ ရေနၿပီးျဖစ္တာေၾကာင္း သူတို႔ပါတီ အႏိုင္ရၿပီး ျဖစ္တယ္လို႔ မေန႔က ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

အတိုက္ခံ CNRP ပါတီက မေန႔ကျပဳလုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံ၏ ငါးႀကိမ္ေျမာက္ အေထြေထြေရြးေကာ္ပြဲကို ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံ၏ အဆိုးရြားဆုံး ေရြးေကာက္ပြဲ တခုအျဖစ္ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ တခ်ိဳ႕သူေတြရဲ႕အမည္ မဲစရင္းတြင္မပါဘူး။ တခါထက္ပိုၿပီး မဲမေပးရေအာင္ မဲလာေပးသူရဲ႕ လက္မကို အမွတ္အသားျပဳရာ၌ အသုံးျပဳတဲ့ "မွင္ဆီ" ဟာ အလြယ္တကူ ေပဖ်က္ႏိုင္တာေၾကာင္း လူေတြ တခါထက္ပိုၿပီး မဲေပးခဲ့တာေတြ ရွိႏိုင္တယ္။
Transparency Intentional Cambodia အမႈေဆာင္ ဒါ႐ိုက္တာက " ဒါဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဖို႔ေတာ္ေတာ္ကို ခက္ပါတယ္ " လို႔ ဆိုပါတယ္။

တိုင္းျပည္ရဲ႕ မီဒီယာအားလုံးနီးပါးကို အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာေၾကာင္း လက္ရွိအာဏာရ ပါတီကဲ့သို႔ အတိုက္ခံပါတီမွ မီဒီယာ အခြင့္အလမ္းတမ္းတူ မရရွိခဲ့ေပ။ ဒါေပမယ့္ အတိုက္ခံ ပါတီ CNRP ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ဆမ္ရမ္ဆီ ေရြးေကာက္ပြဲ ပါဝင္ႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ဟု သူကဆက္ေျပာပါတယ္။

အရြယ္ေရာက္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ ရွိသူ ၁.၂၅ သန္းထိ မဲထည့္ခြင့္စရင္း၌ မပါရွိတာေၾကာင္း ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္မဲေပး ႏွိင္ျခင္းမရွိခဲ့ဟု ျပည္သူ႔ အေျချပဳ ေရြးေကာ္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး အဖြဲ႔တစ္ခုကလည္း စြပ္စြဲထားသည္။

ဒါေပမဲ့ အမ်ိဳးသားေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မီတီ (NEC) က " မဲမသမာမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲခ်က္ေတြ "ကို ျငင္းဆန္ထားပါတယ္။  ARAKANTIMES

ရခုိင္ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ျပည္ပ-ဂ်ပန္) ညီလာခံႏွင့္ အမူေဆာင္သစ္ ေရြးခ်ယ္ပြဲက်င္းပ

(နိရဥၥရာ- ၂၉ ဇူလိူင္ ၂၀၁၃)

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ အေျခစုိက္ေသာ ရခိုင္ ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ျပည္ပ) ၏ (၈)  ၾကိမ္ေျမွာက္ ညီလာခံႏွင့္ အလုပ္အမူေဆာင္သစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ပြဲကို ဇူလိူင္လ ၂၇ ရက္ေန႕က ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့သည္။
ညီလာခံႏွင့္ အလုပ္အမူေဆာင္သစ္ ေရြးခ်ယ္ပြဲအား အပိုင္း (၂) ပိုင္းခြဲကာ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။
ပထမပုိင္း အစီစဥ္တြင္ ALD ( ျပည္ပ- ဂ်ပန္) ဥကၠဌ  ဦးလွေအးေမာင္မွ အဖြင့္ အမွာစကား ေျပာၾကားျပီး အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ကုိေက်ာ္သန္းလႈိင္မွ အလုပ္အမႈေဆာင္ အစီရင္ခံစာကုိ တင္သြင္းခဲ့သည္။   ထုိ႔ေနာက္  ဘ႑ာေရးမွဴးကုိ ထြန္းေအာင္ခင္မွ ၂၀၁၁-၁၃ ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းကုိ ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့သည္။
ဒုတိယပုိင္းအစီအစဥ္တြင္ အလုပ္အမႈေဆာင္သစ္မ်ားကုိ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခဲ့ၾကရာ  နာယကမ်ား အျဖစ္ ဦးေဇာ္မင္းခုိင္ႏွင့္ ဦးလွေအးေမာင္ တို႕ကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခဲ့ၾကသည္။ ရခုိင္ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ျပည္ပ-ဂ်ပန္)  ဥကၠဌအျဖစ္ ဦးခင္ေမာင္ထြန္း၊ ဒုဥကၠဌ အျဖစ္ ဦးေပၚထြန္းေအာင္၊  အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္  ကုိေက်ာ္သန္းလႈိင္၊ တြဲဖက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္  ကုိခင္ေမာင္ေက်ာ္ႏွင့္ အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔ဝင္(၁၀) ဦးကုိ   ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ခဲ့ၾကသည္။
ယခု က်င္းပခဲ့သည့္ အခမ္းအနားမွာ (၈)ၾကိမ္ေျမာက္ ညီလာခံႏွင္ ့(၄) ၾကိမ္ေျမာက္ အလုပ္ အမႈေဆာင္သစ္ ေရြးခ်ယ္ပြဲ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိတို႕အေနျဖင့္ ဆံုးရွံဳးေနေသာ မိမိတို႕၏ အမ်ိဳးသား အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ျမန္မာျပည္ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရးအတြက္ ရခုိင္ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ျပည္ပ-ဂ်ပန္) ကို ဖြဲ႕စည္းျပီး ႏွစ္ေပါင္း ၁၀ ေက်ာ္ ဂ်ပန္မွ ေနျပီး ရပ္တည္ ၾကိဳးစားလာခဲ့ေၾကာင္း၊ မိမိိတို႕၏  ရည္မွန္းခ်က္မွာ အခုအခ်ိန္ထိ အျပည့္အ၀ မရရွိေသးသျဖင့္ ဤအဖြဲ႕ျဖင့္ ဆက္လက္ ရပ္တည္ျပီး ၾကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ပါတီ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေက်ာ္သန္းလိူင္က ဆိုသည္။
အခမ္းအနားကို  တုိက်ဳိျမဳိ႕  Minami  Otsuka  Hall ၌ ေန႕လည္ (၁) နာရီမွ (၅) နာရီအထိ   က်င္းပခဲ့ျပီး အဖြဲ႕၀င္မ်ား စံုစံုညီညီ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ရခုိင္ဒီမုိကေရစီအဖြဲခ်ဳပ္(ျပည္ပ-ဂ်ပန္)သည္ ရခုိင္ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ဗဟုိ) ၏ မူဝါဒ အတုိင္း   ရခုိင္ လူမ်ဳိးမ်ား ကုိယ့္ကံၾကမၼာ ကုိယ္ဖန္တီးခြင့္ရေရးႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ ဒီမုိကေရစီနဳိင္ငံ ေပၚထြန္းေရး အတြက္ ၾကဳိးပမ္းေနေသာ အဖြဲ႔အစည္းတခုျဖစ္သည္။ ၎အျပင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ သာေရး နာေရးႏွင့္ ဘာသာေရး၊ လူမူေရး ပညာေရး၊ ယဥ္ေက်းမူ စသည္တို႕ကိုလည္း တတ္အား သေရႊ႕ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ ေနျပီး ေဆာင္ရြက္ လုပ္ကိုင္ေနေသာ အဖြဲ႕ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရခုိင္ဒီမုိကေရစီအဖြဲခ်ဳပ္(ျပည္ပ-ဂ်ပန္)ကုိ  ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ မ်ိဳးခ်စ္ ရခိုင္လူငယ္ တစ္စုက စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။

                               NARINJARA

ရခိုင္သဟာယ အသင္းမွ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္အဆင့္ ေက်ာင္းသား ၂၂၈ ဦးကို အခမ္းအနားျဖင့္ ပညာေတာ္သင္ ေထာက္ပံ့ေၾကးဆု ခ်ီးျမွင္

့

(နိရဥၥရာ- ၂၉ ဇူလိူင္ ၂၀၁၃)

( ဓါတ္ပံု- Coral Arakan Facebook)

ရခိုင္သဟာယ အသင္း (ရန္ကုန္)မွ  ၾကီးမွဴး က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ရခိုင္ပညာသင္ ဆုခ်ီးျမွင့္ပြဲ အခမ္းအနားတြင္ စာေတာ္ျပီး ပညာသင္ရန္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနၾကေသာ တကၠသိုလ္ႏွင့္ ေကာလိပ္ အဆင့္ ေက်ာင္းသား- ေက်ာင္းသူ  ၂၂၈ ဦးကို ပညာသင္ ေထာက္ပံ့ေၾကးဆုမ်ား ခ်ီးျမွင့္ခဲ့သည္။
ပညာေတာ္သင္ ေထာက္ပံ့ေၾကးဆုမ်ား ခ်ီးျမွင့္ပြဲ အခမ္းအနားကို ရန္ကုန္ျမိဳ႕ IBC ( International Business Center) တြင္ ဇူလိူင္လ ၂၇ ရက္ေန႕က က်င္းပခဲ့ျပီး ပညာသင္ ေထာက္ပံ့ေၾကးရ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ အလွဴရွင္မ်ား အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၃၈၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ယခု ခ်ီးျမွင့္ေသာ ပညာသင္ဆု ေထာက္ပံ့ေၾကးဆုမ်ားအား  ရခိုင္သဟာယ အသင္း (ရန္ကုန္)၊ ရခိုင္လူမူေရး အသင္း (ဂ်ပန္)၊ ရခိုင္ပညာေရး ေဖါင္ေဒးရွင္း (စကၤာပူ)၊ ၾသစေၾတလ် ရခိုင္အသင္းႏွင့္  ရခိုင္သေဘၤာသားမ်ား လူမူေရး အသင္း (ရန္ကုန္) တို႕က ပူးေပါင္း ခ်ီးျမွင့္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္သဟာယ အသင္း ဥကၠဌ ဦးလွေမာင္သိန္းက နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
“ စုစုေပါင္း ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ ၂၂၈ ဦးကို ဒီႏွစ္မွာ ပညာသင္ဆု ခ်ီးျမွင့္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေက်ာင္းသား တစ္ဦးကို က်ပ္ ၂ သိန္းႏုန္းနဲ႕ ခ်ီးျမွင့္ပါတယ္။ ခုလို ေက်ာင္းသား အေရအတြက္ ဒီႏွစ္မွာ တိုးတက္ ခ်ီးျမွင့္ႏိုင္တာဟာ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေရာက္ေနၾကတဲ့ ရခိုင္လူမူ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ယခင္ကထက္ ပိုမို စိတ္၀င္စားလာျပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လာတဲ့ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာဆိုရင္ ရခိုင္သေဘၤာသားမ်ား လူမူေရး အသင္း (ရန္ကုန္)ကလည္း ပူးေပါင္းလာတာေၾကာင့္ စာေတာ္ျပီး တကၠသိုလ္ နဲ႕ ေကာလိပ္တက္ဖို႕ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားအမ်ားအျပားကို ခ်ီးျမွင့္ႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဦးလွေမာင္သိန္းက ဆိုသည္။
ယခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္ သဟာယအသင္း ပညာသင္ ေထာက္ပံ့ေၾကး ေလွ်ာက္ထားသူ တကၠသိုလ္၀င္ခြင့္ရ ေက်ာင္းသား အေရ အတြက္မွာ အထူးတိုးပြားလာခဲ့ျပီး ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ ၁၄၀ ေက်ာ္ ထိရွိခဲ့သည္။
“ စုစုေပါင္း ဒီႏွစ္မွာ ပညာသင္ ေထာက္ပံ့ေၾကးေလွ်ာက္တဲ့ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ အေရ အတြက္က ၁၄၀ ေက်ာ္ရွိပါတယ္။ အဲဒီအထဲက ၉၄ ေယာက္ထိ ပညာေတာ္သင္ ေထာက္ပံ့ေၾကးဆု ခ်ီးျမွင့္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ယခင္ႏွစ္ၾကီး ေက်ာင္းသားေတြနဲ႕ ေပါင္းရင္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ ၂၂၈ ေယာက္ကုိ ဆုခ်ီးျမွင့္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
၂၀၁၂-၂၀၁၃ ပညာသင္ႏွစ္ အတြင္း အသစ္တက္လာသူ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသား ၅၀ ႏွင့္ ၆၀ အၾကားကိုသာ ဆုခ်ီးျမွင့္ႏိုင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ယခုကဲ့သို႕ ရခိုင္သဟာယ ပညာသင္ ေထာက္ပံ့ေၾကးဆု ေလွ်ာက္ထားသူ အေရအတြက္ တိုးပြားလာျခင္းမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ စီးပြားေရး တျဖည္းျဖည္း နိ္မ့္က်ေနျပီ မိဘမ်ား အေနျဖင့္ အဆင္မေျပ၍ ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးလွေမာင္သိန္းက ဆိုသည္။
“ ကြ်န္ေတာ္တုိ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္က ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသားသူေတြ တစ္ ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ ပညာသင္ ေထာက္ပံ့ေၾကး ေလွ်ာက္တာ ပိုမ်ားလာပါတယ္။ ဘာေၾကာင္း ခုလို ျဖစ္ရသလဲဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ရခိုင္ျပည္က စီးပြားေရး အလြန္နိမ့္က်လာတဲ့အခါ မိဘေတြက အဆင္ မေျပတဲ့အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြ ေက်ာင္းတက္ဖို႕ အခက္အခဲေတြ သိပ္ရွိၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေလွ်ာက္လႊာက တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ ပိုပိုမ်ားလာပါတယ္။”
ယခုကဲ့သို႕ မိဘမ်ား စီးပြားေရး အခက္အခဲေၾကာင့္ ေလွ်ာက္ထားသူ အေရ အတြက္ တိုးပြားလာေနသျဖင့္ အလွဴရွင္မ်ားကိုလည္း လိုက္ရွာ စည္းရံုးေနရသည္ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
“ ကြ်န္ေတာ္တို႕ကလည္း အလွဴရွင္ေတြကို ရႏိုင္သေလာက္ စည္းရံုးျပီး ရွာပါတယ္။ ဒီမွာ ရန္ကုန္မွာ ရွိတဲ့ စီးပြားေရးေတာင့္တင္းတဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ ခ်ဥ္းကပ္ျပီး ကြ်န္ေတာ္တို႕ စည္းရံုးပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အလွဴေငြေကာက္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ မွာ ေရာက္ေနၾကတဲ့ လူငယ္အဖြဲ႕ေတြကလည္း ပူးေပါင္းျပီး ပါ၀င္လာၾကပါတယ္။ ဥပမာဆိုရင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာရွိ တဲ့ ဂ်ပန္ လူမႈေရးအသင္း ရခိုင္လူငယ္ေတြ ဖြဲ႕ထားတဲ့အသင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး စင္ကာပူမွာရွိတဲ့ ရခိုင္လူငယ္အဖြဲ႕အစည္းေတြပါ။ ျပီးေတာ့ ၾသစေၾတလ်။ အဲဒီႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ အလွဴရွင္ေတြ အဲဒီႏိုင္ငံမွာ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ရခိုင္အဖြဲဲ႕အစည္းေတြက ကြ်န္ေတာ္တို႕နဲ႕ ပူးေပါင္းျပီးေတာ့ အလွဴေငြေၾကးထည့္ျပီး ပါ၀င္ လွဴဒါန္းပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ဒီမွာ ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ ရခိုင္သေဘၤာသား အသင္းကလည္း ဒီႏွစ္မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕နဲ႕ ပူးေပါင္းျပီး လွဴတဲ့ အထဲမွာပါ၀င္လာတယ္။”
ရခိုင္သဟာယ အသင္း (ရန္ကုန္) သည္ စာေတာ္ျပီး ပညာသင္ရန္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနၾကေသာ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္ အဆင့္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ေထာက္ပံ့သည္သာမက ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္း ျမိဳ႕နယ္ တစ္ျမိဳ႕နယ္မွ မူလတန္း အဆင့္ ေက်ာင္းသား ၆၀၊ အလယ္တန္း အဆင့္ ေက်ာင္းသား ၁၂ ေယာက္ႏွင့္ အထက္တန္းအဆင့္ ၆ ေယာက္ကို ႏွစ္စဥ္ ေထာက္ပံ့ေပးသည္ဟု သိရသည္။ ၎ျပင္  ဘုန္းေတာ္ၾကီးသင္ပညာေရးကိုလည္း ေထာက္ပံ့ေပးသည္ဟု ဆိုသည္။
ယခုကဲ့သို႕ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားကို ပညာသင္ေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ား ေပးအပ္ေနရျခင္းမွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ပညာတတ္မွ မိမိျပည္နယ္၏ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ နိမ့္က်ေနေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ကုိ ကယ္တင္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္သဟာယ အသင္း ဥကၠဌ ဦးလွေမာင္သိန္းက ေျပာသည္။
“ ကြ်န္ေတာ္တို႕ လူမ်ိဳး ကြ်န္ေတာ္တို႕ျ့ပည္က အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္း စီးပြား ေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရးေတြမွာေရာ အဘက္ဘက္မွာ နိမ့္က်ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင္း ကိုယ့္ျပည္နယ္ကို အရင္ တိုးတက္ခဲ့သလို ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႕ တိုးတက္ေစခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီလို တိုးတက္ဖို႕အတြက္လည္း ပညာတတ္လူငယ္ေတြ ပညာရည္ျမင့္မားျပီး အသိပညာရွင္ေတြျဖစ္လာဖို႕ လိုပါမယ္။ ကြ်န္ေတာ္က အဲလိုမ်ိဳး ရည္မွန္းထားျပီး လုပ္ကိုင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
သို႕အတြက္ ရန္ကုန္ႏွင့္ ရခိုင္မွာရွိေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသာမက ႏိုင္ငံရပ္ျခားေသာ ေရာက္ေနၾကေသာ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ား အေနျဖင့္လည္း သဟာယစိတ္ဓါတ္ အျပည့္အ၀ျဖင့္ ရခိုင္သဟာယ အသင္းႏွင့္ ပူးေပါင္းျပီး တႏိုင္တပိုင္ လုပ္ကိုင္ၾကရန္ လိုအပ္သည္ဟု သူက ဆိုသည္။
ပညာသင္ဆု ေပးအပ္ပြဲ အခမ္းအနားအား နံနက္ ၉ နာရီတြင္ စတင္ျပီး ေန႕လယ္ ၁ နာရီတြင္ ျပီးဆံုးခဲ့သည္။ အခမ္းအနားသို႕ သဟာယအသင္း နာယကၾကီး ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ေဟာင္း  ေဒါက္တာ ေက်ာ္သိန္း၊ ယခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကြန္ပ်ဴတာ အသင္း ဥကၠဌလည္းျဖစ္-  NBC  ဥကၠဌျဖစ္ေသာ ပု႑ားကၽြန္း ဇာတိ ဦးသိန္းဦး၊ RNDP ပါတီ ဥကၠဌ ေဒါက္တာေအးေမာင္၊ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ၾကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္ႏွင့္ အစိုးရပိုင္းမွ အရာရွိမ်ားလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ယခုုျပဳလုပ္ေသာ ရခိုင္ပညာသင္ ေထာက္ပံ့ေၾကးဆုခ်ီးျမွင့္ပြဲသည္ အခမ္းအနားျဖင့္ ခ်ီးျမွင့္သည့္ (၁၀) ၾကိမ္ေျမာက္ ပြဲ ျဖစ္သည္။
ရခိုင္သဟာယ အသင္း (ရန္ကုန္)ကို  ၁၉၈၁ ခုႏွစ္က တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး  ၃၂ ႏွစ္ကာလ အတြင္း ရခိုင္သဟာယ ပညာသင္ ေထာက္ပံ့ေၾကးယူျပီး ေက်ာင္းျပီးသြားေသာ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္ အဆင့္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ အေရအတြက္မွာ စုစုေပါင္းက ၄၀၀ နီးပါးရွိျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထိုအထဲတြင္ ဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားလည္း ပါ၀င္သည္။  NARINJARA

ရခိုင္လူမ်ိိဳးမ်ားခ်စ္ေသာ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီ

နစက ဖ်က္သိမ္းၿပီး စစ္တပ္နဲ႔ရဲတုိ႔ အစားထုိးတာ၀န္ယူတယ္ဆုိေပမ့ဲလည္း ရခုိင္ျပည္လုံၿခဳံေရးကုိ သိပ္စုိးရိမ္မိတယ္ဆုိေသာ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္နဲ႔ ေမးျမန္းျခင္း

ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြဟာ ကုိယ္ထီးကုိယ့္နန္းႏွင့္ ေနလာခ့ဲၿပီး ဗမာဘုရင္ ဘုိးေတာ္ေမာင္၀ုိင္းလက္ထက္မွာ ရခုိင္ေတြရဲ႕ ေနာက္ဆုံးဘုရင္ ေျမာက္ဦးဘုရင္ က်ဆုံးသြားၿပီးေတာ့ ယခုအခ်ိန္ဆုိ ရခုိင္ေတြရဲ႕ ထီးနန္းက်ဆုံးတာဟာ ၂၂၈ ႏွစ္ေက်ာ္ရွိခ့ဲၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ထုိသုိ႔က်ဆုံးခ်ိန္မွစ၍ အခုအခ်ိန္ထိ ဗမာျပည္(ျမန္မာျပည္)ရဲ႕ လက္ေအာက္မွာရွိေနၿပီးေတာ့ အဲဒီလက္ေအာက္ကေန လြတ္ေျမာက္ေစလုိတ့ဲအတြက္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ားဟာ ကုိယ့္ၾကမၼာကုိယ္ ဖန္တီးခြင့္ရရွိေရးဆုိတ့ဲ ရခုိင္အမ်ိဳးသား လူငယ္ေတြက ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ထားတ့ဲ "ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္" နဲ႔ အာရ္ကန္တုိင္းမ္စ္တုိ႔ အင္တာဗ်ဴးေလးတစ္ခု လုပ္ထားပါတယ္။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္၊ စစ္႐ံုးခ်ဳပ္၊ ေလ့က်င့္ေရးဌာနမွ ႀကီးမႉးဖြင့္လွစ္ေသာ အထူးတိုက္ခိုက္ေရးသင္တန္း ဆင္းပြဲအခမ္းအနားကုိ ဇူလုိင္လ ၂၄ ရက္ေန႔က က်င္းပေနစဥ္။

ရခုိင္တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေတြကုိ အနီးကပ္ေစာင့္ေရွာက္ေစခ်င္တယ္ဆုိတ့ဲ "ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္" ကုိ လက္ရွိရခုိင္ျပည္မွာ ဘဂၤလီေတြနဲ႔ျဖစ္ပြားေနတ့ဲ ပဋိပကၡ အပါအ၀င္ ရခုိင္ျပည္ရဲ႕ နယ္စပ္လုံးၿခံဳေရးကုိ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေနခ့ဲတ့ဲ နယ္စပ္ေဒသ လူ၀င္မႈစစ္ေဆးေရး ကြက္ကဲမႈ (နစက)ဌာနခ်ဳပ္ကုိ ဖ်က္သိမ္းလုိက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီအစား ရဲနဲ႔စစ္တပ္တုိ႔ပူးေပါင္ၿပီး နယ္စပ္လုံၿခံဳေရးကုိ ဆက္လက္ထမ္းရြက္ေနတ့ဲအေၾကာင္း၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ရခုိင္အမ်ိဳးသားေတြေတာင္းဆုိခ်က္အရ ေပၚေပါက္လာတ့ဲ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီ (ANP) အေပၚမွာ အျမင္သေဘာထားေတြအေၾကာင္း၊ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳင္ျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ တႏုိင္ငံလုံးအတုိင္းအတာထိ လက္ရွိမွာ ေဖၚေဆာင္ေနတ့ဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး(အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး) အေၾကာင္းမ်ားကုိ အာရ္ကန္တုိင္းမ္စ္ သတင္းေထာက္ မုိးေဇာ္က အင္တာဗ်ဴးလုပ္ထားပါတယ္။

အာရ္ကန္တုိင္းမ္စ္။ ။ အခုရခုိင္ျပည္မွာ နစကကိုဖ်က္သိမ္းလိုက္ၿပီဆုိေတာ့ အဲဒီေနရာမွာစစ္တပ္နဲ႔ရဲကို အစားထုိးခ်ထားတာေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္္သူေတြအတြက္ အဓိက နယ္ေျမလံုၿခံဳေရးမွာ အရင္ကထက္စာရင္ လံုၿခံဳမႈရွိမည္လို႔ထင္ပါသလား။ အဲဒီလုိပဲ ခိုးဝင္ဘဂၤလီေတြကိုေရာ တားဆီးႏုိင္မယ္လုိ႔ ထင္ပါသလား။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္။ ။ အရင္တုန္းက နစက ဆိုတာရွိခဲ့ေပမယ့္ ရခိုင္ျပည္သူေတြအတြက္ မွန္ကန္တဲ့လံုၿခံဳမႈကို ေပးႏိူင္ခဲ့တယ္လို႔ မေတြ႕ခဲ့ရပါဘူး။ ဘယ္ေတာ့မွလည္း ယံုၾကည္လက္ခံႏိူင္စရာ သက္ေသမျပႏူိင္ခဲ့ပါဘူး။ နစကေတြ ဘာလုပ္ခဲ့တယ္ဆုိတာကို ရခုိင္ျပည္သူေတြ အကုန္လံုးျမင္ပါတယ္။ တစ္ကမၻာလံုးက လည္းသိပါတယ္။ ခိုးဝင္ဘဂၤလီကုလားေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားရွာစားခဲ့ၾကသူေတြပါ။ တုိင္းျပည္တာဝန္ယူတယ္ဆိုၿပီး မွတ္္ပံုတင္ေတြကို လည္းေရာင္းစားခဲ့တယ္။ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ အမ်ဳိးသားေရးကိုလည္း ေရာင္းစားခဲ့ၾကတယ္။ ခိုးဝင္ဘဂၤလီကုလားပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အိမ္ရွင္ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔အျမင္မွာ ႀကိဳက္သလို ယူငင္စားသံုးႏိူင္တဲ့ ႏို႔စားႏြားေတြလိုပဲ ထင္ျမင္ခဲ့ၾကပံုနဲ႔တူပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္လာေအာင္လည္း အေပၚကေနႀကိဳးဆြဲထားခဲ့တာကို လူတိုင္းရိပ္မိၾကမွာပါ။ အခုလည္းပဲ သိပ္ၿပီးထူးျခားမယ့္ပံုေတာ့ မျမင္မိပါဘူး။ စပ္ကူးမတ္ကူးကာလ အာဏာလက္ေျပာင္း လက္လႊဲလုပ္တုန္းမွာ ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြအတြက္ လံုၿခံဳမႈထိခိုက္သြားမွာကိုေတာ့ သိပ္စိုးရိမ္မိပါတယ္။ ရခိုင္နယ္စပ္အရင္တုန္းကထက္ လံုျခံဳမႈရွိမလား၊ မရွိဘူးလားဆိုတာကေတာ့ ေရရာမႈမရွိတဲ့ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ခုပါ။ အတိတ္ကာလက သင္ခန္းစာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ မိမိကိုယ္ကိုကာကြယ္ႏူိင္ျခင္းသည္ပင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

အာရ္ကန္တုိင္းမ္စ္။ ။ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ဟာ ျပည္သူလူထုမ်ားအတြက္ အၿမဲတမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားသိရတာေတြရွိပါတယ္။ ခိုးဝင္ဘဂၤလီေတြကလည္း ရခုိင္ျပည္ထဲမွာ စစ္သင္တန္းေတြလွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ သင္ၾကားေနတယ္လို႔လည္း ၾကားသိရပါတယ္။ သူတုိ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြကလည္း အင္ဒိုနီးရွားမွာ အၾကမ္းဖက္တ့ဲ နည္းလမ္းေတြကို သြားေတာင္းခ့ဲတယ္လို႔လည္း ၾကားသိရပါတယ္။ အဲဒီအတြက္နဲ႔ အခုအခ်ိန္အခါမွာ ရခုိင္ျပည္ဟာ တုိင္းတစ္ပါးသားေတြထံမွာ ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္သူလူထုအတြက္ အနီးကပ္ေစာင့္ဖို႔နဲ႔ ဘယ္လုိမ်ဳိးကာကြယ္သြားဖို႔ဆိုတာကုိ စဥ္စားထားတာေတြရွိပါသလား။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္။ ။ မွန္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္သူလူထုကို အနီးကပ္ ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္သြားမယ္ဆုိတာ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ရဲ႕ အေျခခံအက်ဆံုးေသာ တာဝန္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဘဂၤလီကုလားေတြအေနနဲ႔ စစ္ေရးလွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ဆိုတာကိုလည္း သိပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္သင္တန္းေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတာကိုလည္း ၾကားမိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မိမိတို႔အေနနဲ႔ေတာ့ သတင္းတစ္ခုၾကားရတုိင္းမွာ ယုတၱိရွိ/မရွိ၊ ဟုတ္/မဟုတ္ အေသအခ်ာ ေလ့လာဆန္းစစ္ စုံစမ္းေထာက္လွမ္းၿပီးေတာ့မွ ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြအေပၚမွာ လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္မယ့္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြလည္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥေတြကို ျပည္သူေတြထံ အသိေပးသင့္တဲ့အခ်ိန္မွာ အသိေပးသြားမွာပါ။

အာရ္ကန္တုိင္းမ္စ္။ ။ အခု လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ျပႆနာေတြ ၿငိမ္ေနေပမယ့္လည္း မၾကာမၾကာ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာေရာ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ဘယ္လုိအျမင္သေဘာထားေတြ ရွိပါသလဲ။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္။ ။ ဒီဥစၥာလည္းမွန္ပါတယ္။ ျပႆနာျဖစ္လာတုိင္းမွာ အႀကီးအက်ယ္ေပါက္ကြဲမႈေတြ ျဖစ္မလာေပမယ့္ မၾကာခဏဆိုသလို ျပႆနာျဖစ္လာတုိင္း ရခိုင္ေတြဟာ အမွည့္ေႁခြသလို ခံေနၾကရတာပါ။ အမ်ဳိးသားေရးသတိေပါ့ေလ်ာ့မႈ၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အားနည္းမႈေတြေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ရတာလုိ႔ ျမင္မိပါတယ္။ အျခားတစ္ဖက္မွာ ခိုးဝင္ဘဂၤလီကုလားေတြက သူတို႔ဆရာႀကီးေတြ ခ်ေပးတဲ့လမ္းအတိုင္း အကြက္က်က်စီမံခ်က္ဆြဲၿပီးေတာ့ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရး လုပ္ေနတာေတြလည္းျဖစ္တယ္။ ရခိုင္ျပည္သူေတြအတြက္ကေတာ့ အေၾကာက္တရားနဲ႔ မလံုမၿခံဳျဖစ္ရမႈေတြကို ပိုၿပီးခံစားၾကရမွာေပါ့။ ဒါေတြကို စနစ္တက် ျပတ္ျပတ္သားသား တုန္႔ျပန္ရပါလိမ့္မယ္။ ကုလားေတြဘယ္ေလာက္အထိ ယုတ္မာေစာ္ကား လူပါးဝေနတယ္ဆိုတာကို ကမၻာကသိေအာင္လည္း သက္ဆိုင္ရာမီဒီယာေတြ Channels ေတြကေနတစ္ဆင့္ Messages ေတြျဖန္႔ေပးသင့္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ႏူိင္ငံတကာမွာ တစ္ဖက္သတ္အထင္အျမင္လြဲ ခံေနရလိမ့္မယ္။

ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ထပ္ေမးခ်င္တာက ....

အာရ္ကန္တုိင္းမ္စ္။ ။ အခုရခုိင္ျပည္မွာ တစ္မ်ဳိးသားလံုးေတာင္းဆိုခ်က္အရ ေပၚေပါက္လာတ့ဲ ရခိုင့္အမ်ဳိးသားပါတီ(ANP)ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ရဲ႕ အျမင္သေဘာထားေတြ ဘယ္လုိရွိသလဲဆုိတာကုိ သိပါရေစ။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္။ ။ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီအျဖစ္ စုစည္းဖို႔ႀကိဳးစားမႈေတြကို လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကတဲ့ေနရာမွာ ပုဂၢလိကဆႏၵစြဲေတြကို ေဘးဖယ္ၿပီးေတာ့ မမွိတ္မသုန္ တစိုက္မတ္မတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အေရးႀကီးတဲ့ ေနရာေတြမွာ အျဖစ္မရွိတဲ့လူေတြနဲ႔ ပိတ္ဆို႔မေနဖုိ႔လည္း သတိထားဖို႔လိုပါတယ္။ ဒီေပါင္းစည္းမႈက ရခုိင္္အမ်ဳိးသားေတြအတြက္ အလြန္တရာအေရးႀကီးတဲ့ ေျခလွမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္တယ္။

အာရ္ကန္တုိင္းမ္စ္။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ တစ္ခုသိထားတာက စစ္တပ္တစ္ခုဟာ ပါတီတစ္ခုေအာက္မွာ ရွိသင့္တယ္လို႔ သိထားတ့ဲအတြက္ စစ္တပ္မွာလည္း ပါတီတစ္ခုရွိသင့္တ့ဲအတြက္ ရခိုင္ျပည္မွာ တစ္ခုတည္းေသာ ေပၚေပါက္လာတ့ဲ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီ (ANP)အတြက္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ဘယ္လုိမ်ဳိးစဥ္းစားထားပါသလဲ။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္။ ။ စစ္တပ္တစ္ခုဟာ ပါတီတစ္ခုရဲ႕ေအာက္မွာ ရွိသင့္တယ္ဆိုတာက သီအိုရီအားျဖင့္မွန္ပါတယ္။ အခုကၽြန္ေတာ္တို႔ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အေျခအေနေတြက သီအိုရီသေဘာတရားေတြ၊ သမား႐ိုးက်အေျခအေနေတြထက္ လြန္ကဲပါတယ္။ ေသြး႐ိုးသား႐ိုးျဖစ္စဥ္ေတြမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သီအိုရီအတိုင္းျဖစ္တယ္၊ မျဖစ္ဘူးဆိုတာက အေျခအေနေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္ကိုလုိက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနရတာပါ။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ရခိုင္တစ္မ်ဳိးသားလံုးရဲ႕ ကံၾကမၼာဟာ ဘယ္လူမ်ဳိးမွမၾကံဳေတြ႕ဖူးခဲ့တဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတာပါ။ ဒီေနရာမွာ အေလးအနက္စဥ္းစားရမယ့္ကိစၥက ျပည္တြင္းမွာ ဖြဲ႕စည္းတဲ့ပါတီဆိုတာ ႀကီးသည္ျဖစ္ေစ၊ ငယ္သည္ျဖစ္ေစ ရန္သူသတ္မွတ္ထားတဲ့ ဥပေဒေဘာင္ေအာက္မွာ အကန္႔အသတ္ေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ရတာျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြမွာ ေပးဆပ္ထားရတဲ့ ဆံုး႐ံႈးမႈေတြက အလြန္တရာမ်ားလြန္းအားႀကီးပါတယ္။ ဒီဆံုး႐ံႈးမႈေတြကို ကာမိဖို႔အတြက္ သူတို႔ဥပေဒေဘာင္ထဲက ရသင့္ရထိုက္တဲ့ ကိစၥေတြကို ႀကိဳးစားေတာင္းယူဖို႔ လိုအပ္သလို တစ္ၿပိဳင္တည္းမွာပဲ ရခိုင္အမ်ဳိးသားေရးလမ္းစဥ္နဲ႔ ရခိုင့္အိပ္မက္ေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရဲရဲဝ့ံဝ့ံနဲ႔လက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္တုိက္ခုိက္တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစု တစ္ရပ္ႀကီးႀကီးမားမားရွိကိုရွိရမွာ ျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ကေတာ့ ႏိူင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္ရယ္လို႔ နာမည္မခံေသာ္လည္းပဲ ခိုင္မာတဲ့အမ်ဳိးသားႏိူင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ေတြနဲ႔ လႈပ္ရွားေနတဲ့ National Institution တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အဖြဲ႕အစည္းေတြၾကားထဲမွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြက တူညီေပမယ့္လို႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကြဲျပားၾကပါတယ္။ ကြာျခားခ်က္ေတြလည္းအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ လက္ရွိအစိုးရအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းထဲမွာ သူတို႔ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒေအာက္က အလုပ္လုပ္ဖို႔အတြက္ ပါတီႀကီး(၁)ခုမက (၁၀)ခုေပၚလာခဲ့ရင္ လည္းသူတို႔ အတြက္မႈစရာမဟုတ္ပါဘူး။ သို႔ေသာ္ ရခိုင့္အမ်ဳိးသား လက္နက္ကိုင္အင္အားစုႀကီး တစ္ခုေပၚေပါက္လာမွာကိုေတာ့ လိုလားမွာမဟုတ္သလို အထူးစိုးရိမ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုတာကို ေသေသခ်ာခ်ာစဥ္းစားၾကည့္ရင္ သေဘာေပါက္ပါလိမ့္မယ္။ အမ်ဳိးသားေရး အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ မဲျပားေတြနဲ႔အလုပ္လုပ္မယ့္လူေတြ လိုအပ္သလို က်ည္ဆန္ေတြနဲ႔ လုပ္မယ့္လူေတြလည္းလိုပါတယ္။ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ေပါင္စည္းေရးဆိုတာထက္ ညီၫြတ္ေရးသည္ ပိုၿပီးအေရးႀကီးေၾကာင္း အေလးအနက္လက္ခံထားပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ညီၫြတ္ေရးနဲ႔ ေပါင္းစည္းေရးကို စနစ္တက်ခြဲျခားျမင္တတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ ေပါင္းစည္းၿပီးေတာ့ မညီၫြတ္ၾကတာမ်ားတယ္ေလ။ အထူးသတိထားရပါလိမ့္မယ္။ အတိမ္းအေစာင္းမခံႏိူင္တဲ့ အေနအထားတစ္ခုပါပဲ။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္၊ စစ္႐ံုးခ်ဳပ္၊ ေလ့က်င့္ေရးဌာနမွ ႀကီးမႉးဖြင့္လွစ္ေသာ အထူးတိုက္ခိုက္ေရးသင္တန္း ဆင္းပြဲအခမ္းအနားကုိ ဇူလုိင္လ ၂၄ ရက္ေန႔က က်င္းပေနစဥ္။

ျမန္မာအစိုးရမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေနတ့ဲ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆက္ၿပီး ေမးခ်င္းပါေသးတယ္။

အာရ္ကန္တုိင္းမ္စ္။ ။ ျမန္မာအစိုးရ ဦးသိန္းစိန္မွ ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးပါဝင္တ့ဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး (အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး) ႏုိင္ငံေရးစကားဝုိင္းကို ဘယ္လုိအျမင္သေဘာထားေတြ ရွိပါသလဲ။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္။ ။ လုပ္ေတာ့လုပ္ေနၾကတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔ထက္ထိ အေကာင္အထည္တစ္စံုတစ္ရာ ေပၚမလာေသးတာက ခက္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက ေပၚလာလိုက္၊ ေပ်ာက္သြားလုိက္နဲ႔ သရဲေျခာက္ေနသလိုမ်ဳိးပဲ။ အရင္တုန္းကလည္း အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္က အလားတူလုပ္ရပ္ေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ဖူးခဲ့ၾကတာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ ၂၀၁၂ -ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလကေန အပစ္ရပ္စကားေျပာၿပီးမွ SSPP/ SSA နဲ႔ ရင္ဆုိင္တုိက္ပြဲျဖစ္တာအႀကိမ္ (၁၂၀)ေက်ာ္သြားၿပီ။ RCSS/ SSA နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေျပာေနတုန္း အႀကိမ္(၆၀)ထက္မနည္း တုိက္ပြဲျဖစ္ၿပီးသြားၿပီ။ ဒီ KIO/KIA ဘက္မွာဆိုရင္ အပစ္ရပ္မယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရ းေဆြးေႏြးေနတုန္းမွာပဲ အႀကိမ္(၈၀)ထက္မနည္း တိုက္ပြဲေတြဆက္ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါက သူတို႔ရဲ႕ စစ္ေရးအရအားသာခ်က္ကို အသံုးျပဳၿပီး ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ဖိအားေပးအႏုိင္က်င့္ေနတဲ့ သေဘာျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီေန႔ထက္ထိတုိင္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တစ္စံုတစ္ရာကမ္းလွမ္းလာတာမ်ဳိး မရွိေသးတဲ့အတြက္ အိုးမပူဘဲစေလာင္းပူေနသလိုမ်ဳိးျဖစ္ေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သို႔ေသာ္ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘယ္သူနဲ႔ဘာလုပ္သင့္တယ္ဆိုတာကိုေတာ့ နားလည္ပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ကိစၥေတြက ႀကိဳတင္ေျပာထားလို႔ မရႏိူင္ပါဘူး။ အဓိကေတာ့ ဘာပဲလုပ္လုပ္ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားကို ေကာင္းက်ဳိးျဖစ္ေစရပါမယ္။

အာရ္ကန္တုိင္းမ္စ္။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ လက္ရွိျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ အျမင္သေဘာထားေတြကုိ ေျပာျပေပးပါ။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္၏။ ။ အျပင္ပန္းအားျဖင့္ၾကည့္ရင္ေတာ့ အေျပာင္းအလဲတစ္ခ်ဳိ႕ကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ သိပ္ကိုေယဘုယ်ဆန္လြန္းၿပီးေတာ့ ေဇာက္မနက္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာျဖစ္ေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားျပႆနာ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာေတြရဲ႕ အရင္းအျမစ္ေတြကို နည္းနည္းေလာက္ေတာင္မွ ပိုၿပီးေကာင္းလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္တာမ်ဳိးမရွိေသးတဲ့အျပင္ လုိရင္တစ္မ်ဳိး၊ မလိုရင္တစ္မ်ဳိး လက္ခုပ္ၾသဘာေပးတတ္တဲ့ အေနာက္ဆရာႀကီးေတြရဲ႕ ေၾကာေထာက္ေနာက္ခံေပးမႈေတြေၾကာင့္ တစ္ခ်ဳိ႕ကိစၥေတြမွာ ပိုပိုၿပီးေတာ့ လက္ရဲဇက္ရဲေျခလွမ္းက်ဲလာတာ ေတာင္ရွိပါေသးတယ္။ ဥပမာ- လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တစ္မတ္သားကိစၥကုိ မ်က္ႏွာေျပာင္ေျပာင္နဲ႔ လုိအပ္ခ်က္ပါလို႔ ေျပာဆိုတာေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ေျပာေနေပမယ့္ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ထိပ္တုိက္ရင္ဆိုင္မႈေတြ အရင္ထက္ပိုၿပီးစစ္ေရးအရ အင္အားသံုးကိုင္တြယ္လာျခင္းေတြ အပါအဝင္ႏူိင္ငံေရး အတိုက္ခံေတြကို အနီးကပ္လက္သီးပုန္းထိုးၿဖိဳခြဲႏိူင္တာေတြဟာလည္း အေျပာင္းအလဲလို႔ေခၚလို႔ရတာပဲ။ ေကာင္းတာနဲ႔ ဆိုးတာပဲကြာတာေပါ့။

အာရ္ကန္တုိင္းမ္စ္။ ။ ေနာက္ထပ္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ဆက္လက္ေျပာၾကားစရာေတြ၊ ျဖည့္စြက္စရာေတြ ရွိတယ္ဆုိရင္ ေျပာျပေပးပါ။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္။ ။ ရကၡိဳင္တစ္မ်ဳိးသားလံုးအေနနဲ႔ တစ္မ်ဳိးသားလံုး ဟန္ခ်က္ညီညီနဲ႔ အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈကို ေဆာင္ရြက္ၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ရကၡိဳင္တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားအားလံုး စည္းလံုးညီၫြတ္ေရး ပိုမိုခိုင္မာဖို႔အေရးႀကီးေနတဲ့ အခ်ိန္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ဗ်ဴဟာေတြျပန္႔ႀကဲၿပီးေတာ့ တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္နဲ႔ အမ်ဳိးသားေရး အႏၲရာယ္ရွိလာႏိူင္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ ေတြေဝဒြိဟပြားေနရမယ့္အခ်ိန္လည္း မဟုတ္သလို ဟိုလူ႔ေမွ်ာ္ဒီလူ႔ေမွ်ာ္ လုပ္ေနရမယ့္ကာလလည္း မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ရခိုင့္ကံၾကမၼာကို ရခုိင္တုိ႔မပိုင္ဆိုင္သေရြ႕ကာလပတ္လံုး ၾကမၼာငင္ရမယ့္ အျဖစ္ဆိုးေတြဟာ ပိုပိုၿပီးေတာ့ဆုိးလာမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ၾကံဳေတြ႕လာရမယ့္ စိန္ေခၚမႈေတြ အတြက္ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တာေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနသလို ရခိုင္တစ္မ်ဳိးသားလံုး အေနနဲ႔လည္း ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္နဲ႔ လက္တြဲၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးသားေရးတာဝန္ ေက်ပြန္ေအာင္ ထမ္းေဆာင္ၾကပါလို႔ တုိက္တြန္းလိုပါတယ္။ ARAKANTIMES