၁၉၆၀ ခုႏွစ္ – ရခုိင္ျပည္ ျပည္နယ္ေပးေရး/မေပးေရး ပါလီမန္ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝး၌ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ေသာ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္မိန္႔ခြန္းႏွင့္ အစည္းအေဝး၌ ေဝဖန္ခ်က္မ်ားေပးခဲ့ၾကသည့္ အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ သခင္သာခင္၊ ရမ္းၿဗဲအမတ္္ ဦးဘၿမဳိင္၊ သံတြဲအမတ္ ဦးေက်ာ္တင့္၊ ရ-တ-ည အမတ္ ဦးလွထြန္းျဖဴတုိ႔၏ တင္ျပခ်က္မ်ားကုိ မွတ္တမ္းတရပ္အေနျဖင့္ ထုိအခ်ိန္ကာလက ထုတ္ေဝခဲ့ေသာ ျမဝတီ မဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ဖူးရာ – ထုိမွတ္တမ္းအား Arakan Review စာဖတ္ ပရိတ္သတ္မ်ား  ဖတ္႐ႈေလ့လာႏုိင္ရန္ မူရင္းအတုိင္း မွ်ေဝလိုက္သည္။

ယေန႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျပည္ေထာင္စုသားတုိင္းႏွင့္ တုိက္ရုိက္ေသာ္လည္းေကာင္း သြယ္ဝုိက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း သက္ဆုိင္ေနေသာ ျပႆနာတရပ္ ေပၚေပါက္လ်က္ရွိသည္။ ယင္းျပႆနာမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္ ေပးထုိက္ မေပး ထုိက္ဟူေသာ အျငင္းပြားေနမႈပင္ျဖစ္သည္။ ေပးထုိက္သည္ ဟူေသာ အင္အားစုဘက္က ျပည္နယ္ေပးသင့္ ေပးထုိက္ေၾကာင္း အကုိးအကားေပါင္းစုံျဖင့္ တင္ျပေနၾကသလို မေပးထုိက္ဟူေသာ အင္အားစုဘက္မ်ားကလည္း မေပးထုိက္ေၾကာင္း အကုိး အကားျပလ်က္ ျငင္းဆုိေနၾကသည္။

ဤ အင္အားစုႏွစ္ခု၏ အဓိက ဆုိလုိရင္းမွာ ေပးထုိက္သည္ဟူေသာ အင္အားစုမ်ားက ရခုိင္ႏွင့္ မြန္သည္ ရာဇဝင္ေၾကာင္းအရ သီးျခား ဘုရင္ရွိခဲ့သည္။ သီးျခားယဥ္ေက်းမႈရွိသည္။ သီးျခားစကားႏွင့္ စာေပရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ရခုိင္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္ ေပးသင့္ ရထုိက္သည္ဟု အဆုိျပဳေနၾကသည္။ မေပးထုိက္ဟူေသာ အင္အားစုမ်ားအေနျဖင့္လည္း ရခုိင္ႏွင့္မြန္ ျပည္နယ္ေပးလွ်င္ ျပည္ေထာင္စု စည္းလုံးညီၫြတ္မႈ ေလ်ာ့ပါးေစႏုိင္သည္။ အိမ္ႀကီးထဲ အိမ္ကေလး ေဆာက္ဆုိသလုိ တုိင္းရင္းသား အခ်င္းခ်င္း စိတ္ဝမ္းကြဲျပားၿပီး တုိင္းျပည္ ကေမာက္ကမ ျဖစ္လာႏုိင္သည္ဟု ဖြင့္ဟေနၾကသည္။

ဤျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ စာေရးသူအေနျဖင့္ ဤမွတ္တမ္းတြင္ ျပည္နယ္ ေပးထုိက္၊ မေပးထုိက္ ထည့္သြင္း မွတ္ခ်က္မခ် လိုေပ။ တုိင္းျပည္က ေဝဖန္ သုံးသပ္ေလ့လာႏုိင္ရန္သာ အဆုိပါ ျပည္နယ္ေပးထုိက္ မေပးထုိက္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေဆြးေႏြး ခ်က္ ေဝဖန္ခ်က္မ်ားကုိသာ ေဖာ္ျပလုိပါသည္။ သုိ႔ေၾကာင့္ ျပည္နယ္ ျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၅ ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ တတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ ပထမပါလီမန္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝး၌ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ေသာ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ မိန္႔ခြန္းႏွင့္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၈ ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့ေသာ ပါလီမန္ အစည္းအေဝး၌ အသီးသီးေဝဖန္ခ်က္မ်ားေပးခဲ့သည့္ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ သခင္သာခင္၊ ရမ္းၿဗဲအမတ္ ဦးဘၿမဳိင္၊ သံတြဲအမတ္ ဦးေက်ာ္တင့္၊ ရ-တ-ည အမတ္ ဦးလွထြန္းျဖဴတုိ႔၏ တင္ျပခ်က္မ်ားကုိ မွတ္တမ္းတရပ္အေနျဖင့္ တင္ျပလုိက္ရေပသည္။

ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ ဦးႏု ေဆြးေႏြးခ်က္

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ဥကၠ႒ႀကီးမွတဆင့္ အင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ ျပည္ေထာင္စု စည္းလုံးေရး ျပႆနာကုိ ကြ်န္ေတာ္ အခု ေျပာၾကားခ်င္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု စည္းလုံးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ဝါဒဟာ ပင္လုံညီလာခံမွာ ေရွးဦးစြာ လက္ခံ အတည္ျပဳၿပီးတဲ့ေနာက္ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဴပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒထဲမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့အတုိင္း စည္းလုံးတည္ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲ႕ စည္းလုံးေရးကုိ ခုိင္သည္ထက္ ခုိင္ေအာင္ အၿမဲအားထုတ္ေနရမယ္ဆုိတဲ့ ဝါဒပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိတာဟာ တျခားမဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာလူမ်ဳိးသားမက ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ ကရင္၊ ကယား၊ မြန္၊ ရခုိင္ အစရွိေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိး အားလုံးရဲ႕ ႏုိင္ငံကုိ ဆုိလုိပါတယ္။ ဒီလူမ်ဳိးစု အားလုံးဟာ တႏုိင္ငံထဲသားအျဖစ္ စည္းလုံးၿပီး လူမ်ဳိးတုိင္း လူမ်ဳိးတုိင္း ဟာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံသားရယ္လို႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ေလးစားဂုဏ္ယူရာျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံကုိ ဆုိလုိပါတယ္။ ေသြးမတူမႈေၾကာင္း လည္းေကာင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ မတူမႈေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇဝင္ မတူမႈေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ေနာက္ေၾကာင္း အာဃတရွိခဲ့ေၾကာင္း လည္းေကာင္း ဘယ္လိုပဲ ကြဲျပားေနၾကေစကာမူ တႏုိင္ငံသားအျဖစ္ သက္ဆုိင္ရာ တာဝန္ကုိ ထမ္းေဆာင္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ အခြင့္အလမ္းမ်ားကုိ ခံစား၊ စံစားရာျဖစ္တဲ့ႏုိင္ငံကုိ ဆုိလုိပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ဒီလုိ စည္းလုံးေနရမယ့္ ႏုိင္ငံမ်ဳိးလို႔ ဆုိလုိက္တဲ့အတြက္ လူမ်ဳိးစုတစ္ခုခုဟာ ကုိယ့္အမ်ဳိး၊ ကုိယ့္ယဥ္ေက်းမႈ၊ ကုိယ့္ကုိးကြယ္တဲ့ ဘာသာေတြကုိ စြန္႔လႊတ္ပစ္ရမယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ သမုိင္းျဖစ္စဥ္မွာေရာ ယဥ္ေက်းမႈျဖစ္စဥ္မွာေရာ၊ အစဥ္အလာေတြမွာေရာ အမ်ဳိးမ်ဳိး အေထြေထြ ျဖစ္ေနတဲ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံမွာ တမ်ဳိးထဲတပုံစံထဲသာ ရွိေနမယ္လို႔လဲ မဟုတ္ပါ ဘူး။ ဒါေပမယ့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးအေထြေထြ ရွိေနမႈထဲက စည္းလုံးမႈကုိေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရွာၾကရမွာပဲ။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။သက္ဆုိင္ရာ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ စိတ္မွာ ျပည္နယ္လိုခ်င္တဲ့ ဆႏၵ တကယ္ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ရွိၾကမယ္ဆုိရင္ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ မြန္ျပည္နယ္ကုိ စီမံေပးပါမယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ကတိေပးဖူးပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီနည္းနဲ႔အညီ လည္းေကာင္း၊ ေဒသတြင္း ေနထုိင္ၾကတဲ့ ျပည္သူလူထုအတြက္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ အက်ဳိးရွိ ရွိ ျဖစ္ေစမယ့္ နည္းနဲ႔အညီလည္းေကာင္း သက္ဆုိင္ရာ တုိင္းရင္းသား ျပည္သူလူထုရဲ႕ တကယ့္ဆႏၵကုိ သိရေအာင္ ျပဳၿပီး တဲ့ေနာက္ သိရတဲ့အခ်က္ကုိ မူတည္ၿပီး ကတိအတုိင္း အေစာဆုံး စီမံေဆာင္ရြက္ေပးပါ့မယ္။ သက္ဆုိင္ရာ လူထုရဲ႕ ဆႏၵကုိ သိေအာင္ျပဳရမယ့္ ကိစၥမွာ ျပဳပုံျပဳနည္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဟာ သက္ဆုိင္ရာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ တုိင္ပင္ပါ့မယ္။

သခင္သာခင္ ေဝဖန္ခ်က္

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ႏုိင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ရဲ႕ ျပည္ေထာင္စု စည္းလုံးေရး ဝါဒထဲမွာ အဓိက ေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္ သတ္မွတ္ေပးေရးကိစၥတုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျပည္နယ္ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ ဖဆပလ အဖြဲ႔ခ်ဴပ္ရဲ႕ သေဘာထားကုိလဲ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေၾကညာၿပီးပါၿပီ။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တုိ႔ တင္ျပလိုတာကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရႏွင့္ တကြ လူမ်ဳိးစု အသီးသီး အပါအဝင္ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံးဟာ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ၿမဲေရးအတြက္ စုေပါင္းတာဝန္ရွိ သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ၿမဲေရးကုိ အေထာက္အပံ့ျပဳမယ့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြသာ ျဖစ္ရပါမယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ျပည္နယ္ ေပးျခင္းအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္ ပုိမုိခုိင္ၿမဲလာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အားရ ေက်နပ္စရာပါပဲ။ ဒီလုိမဟုတ္ဘဲ ျပည္နယ္ ေပးလိုက္ တဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္ေတြ ေလ်ာ့ပါးၿပီး သီးျခားစိတ္ေတြ၊ ခြဲထြက္လိုတဲ့ ဆႏၵမ်ဳိးေတြ ေပၚေပါက္လာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒါဟာ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ပ်က္စီးဖုိ႔ ဖန္တီးတာနဲ႔ အတူတူေနမွာပါပဲ။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။က်ေနာ္တုိ႔ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ မူကေတာ့ ျပည္နယ္ေပးျခင္းျဖင့္ (၁) ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္တံ့ခုိင္ၿမဲေရးကုိ အေထာက္အပံ့ျပဳရမယ္။ (၂) သက္ဆုိင္ ရာ ျပည္နယ္အတြင္းရွိ လူမ်ဳိးစု အသီးသီးရဲ႕ အေျခအေနေတြ တုိးတက္မႈ ရွိရမယ္။ ဒါမွသာ ျပည္နယ္ေပးျခင္းဟာ အက်ဳိးေက်းဇူး ျဖစ္ထြန္းႏုိင္မယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ယူဆပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီး ခင္ဗ်ား။   ။ယခုေခတ္မွာဆုိရင္ ႏုိင္ငံအသီးသီးဟာ မိမိတို႔အားကုိ မိမိတုိ႔ ပုိမုိျဖည့္တင္းႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္း စုေပါင္းၿပီး ျပည္နယ္က ျပည္ ႀကီးျဖစ္ေအာင္ ႀကဳိးစားေနရတဲ့ အခ်ိန္အခါ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံ အခ်င္းခ်င္း ဆက္ဆံမႈ ေလ်ာ့ရဲ ရဲျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနကတဆင့္ ၾကံ့ၾက့ံခုိင္ခုိင္ ေတာင့္ေတာင့္ တင္းတင္း ျဖစ္ေအာင္ စုစည္းေနၾကတဲ့ အခ်ိန္၊ ရာဇဝင္ အေျခ အေန ေျပာင္းလဲေနတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အေနာက္ ဥေရာပမွာဆုိရင္ တခ်ိန္တုန္းက မာနေတြ တံခြန္ထူၿပီး အခ်င္းခ်င္း စစ္ခင္းေနၾကတဲ့ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမဏီ၊ ေဟာ္လန္၊ ဘယ္လဂ်ီယန္၊ ၾသစတႀတီးယား၊ အီတလီ စတဲ့ ႏုိင္ငံေတြဟာ ခုအခ်ိန္မွာဆုိရင္ အခ်င္းခ်င္း စုေပါင္းၿပီး ဥေရာပ ျပည္ေထာင္စုျဖစ္ေအာင္ ႀကဳိးစားတည္ေဆာက္ ေနၾကပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးအရ ဆုိရင္လဲ ဥေရာပ ပါလီမန္အဖြဲ႔ဆုိၿပီး စုေပါင္း ပါလီမန္ စံနစ္ကုိ တီထြင္ဖုိ႔ စုိင္းျပင္းေနၾကပါတယ္။ စီးပြားေရးအရဆုိရင္လည္း ဥေရာပတုိက္ အက်ဳိးတူ ေစ်းကြက္ႀကီးကုိ ဖန္တီးၿပီး အခ်င္းခ်င္း စီးပြားေရးအရ ရုိင္းပင္းမႈေတြ လုပ္ဖုိ႔ စီမံေနၾကပါၿပီ။ ႏုိင္ငံ တကာေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္ရင္လဲ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ားရဲ႕ ေကာင္စီကုိ ဖြဲ႔စည္းၿပီး တစထက္တစ ေသြးရင္းသား ရင္း ျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေနၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ထုိနည္းလည္းေကာင္းပဲ အာရပ္ႏုိင္ငံအသီးသီးဟာလည္း အခ်င္းခ်င္း စုေပါင္းၿပီး အာရပ္ျပည္ေထာင္စု သမၼတႏုိင္ငံကုိ ထူေထာင္လုိက္ၾကပါၿပီ။ ေနာ္ေဝ၊ ဆြီဒင္၊ ဒိန္းမတ္ စတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ားဟာလည္း စကင္းဒီ ေနဗီးယန္း ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ေပါင္းစည္းဖုိ႔ ႀကဳိးစားေနၾကပါၿပီ။ အာဖရိကတုိက္မွာ လြတ္လပ္ေရးရစ ဂါနာနဲ႔ ဂီယာနာ အစရွိတဲ့ ႏုိင္ငံငယ္မ်ားပင္ ဒီအတုိင္း ေျခလွမ္းလ်က္ ရွိၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွမွာပင္လွ်င္ တခ်ိန္က ဗုိလ္ခ်ဴဴပ္ေအာင္ဆန္း ေဆာ္ၾသခဲ့ဖူးတဲ့အတုိင္း အက်ဳိးတူႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္း စီးပြားေရးမွ အစျပဳၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အတြက္ ေဒသဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ေပၚေပါက္ဖုိ႔ စုစည္းေနပါၿပီ။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ႏုိင္ငံတကာက ခုလုိ ကုိယ့္ရွိတဲ့ အားကုိ ႀကီးပြားေအာင္ လုပ္ေနၾကတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံ က ေခတ္ေနာက္ ျပန္ဆြဲသလို ကုိယ့္အားကုိ ခြဲေနၾကမယ္ ဆုိရင္ ဒါဟာ အခ်ိန္အခါ အေျခအေနနဲ႔ မဆီေလ်ာ္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ထင္ပါတယ္။ မြန္အမ်ဳိးသားမ်ား၊ ရခုိင္အမ်ဳိးသားမ်ားဟာ စင္စစ္ ဗမာအမ်ဳိးသားေတြနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အစဥ္အလာခ်င္း လူမ်ဳိးခ်င္း ေရာေထြးယွက္တင္ေနတဲ့ ေသြးတူသားတူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒီအမ်ဳိးစုေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ အစဥ္အလာေတြကုိ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ၿပီး လူမ်ဳိးစုအေလ်ာက္ တုိးတက္မႈ အခြင့္အေရးေတြ ဖန္္တီးေပးႏုိင္တဲ့ မြန္ေရးရာ ေကာင္စီတုိ႔၊ ရခုိင္ေရး ရာေကာင္စီတုိ႔ ဖြဲ႔စည္းေပးျခင္းျဖင့္ ဒီျပႆနာဟာ ေျပလည္ သြားႏုိင္စရာ ရွိပါတယ္။ ေရွးအခါက ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ အေနနဲ႔လည္း ခြ်တ္ယြင္းခ်က္ေတြ ရွိခဲ့တဲ့အတြက္ ခုလို မေက်နပ္မႈေတြကုိ အေၾကာင္းျပၿပီး ျပည္နယ္ ကိစၥေတြ ေပၚေပါက္ ခဲ့ရတယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ယူဆပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခုအခါမွာ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ အေနနဲ႔လည္း လူမ်ဳိးစုံေတြ အေပၚမွာ ထားရွိတဲ့ ဝါဒလမ္းစဥ္ေတြကုိ ျပဳျပင္သြားမယ္။ လူမ်ဳိးစုံ အသီးသီးကလဲ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရနဲ႔ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြား ၾကမယ္ဆုိရင္ ျပည္နယ္ျပႆနာ ဟာ အလုိလို ေအးခ်မ္းသြားလိမ့္မယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။

ဦးဘၿမဳိင္ ေဆြးေႏြးခ်က္

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ ဦးႏု၏ မိန္႔ခြန္းကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ ဃဂနဏ စဥ္းစားပါတယ္။ အေျဖက ဘယ္လုိ ထြက္လာသလဲဆုိေတာ့ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားဟာ ျပည္နယ္ တကယ့္ကုိ လုိခ်င္တယ္လုိ႔ သိခဲ့ရင္ ျပည္နယ္ကုိ ကတိအတုိင္း အေစာဆုံး စီမံ ေဆာင္ရြက္ေပးပါမယ္လုိ႔ နားလည္ပါတယ္။ ယေန႔အဖုိ႔မွာ အေျခအေနကုိ ၾကည့္လုိက္ေတာ့ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားဟာ ျပည္နယ္ ရထုိက္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္နဲ႔တကြ ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔က ဆုံးျဖတ္ၿပီးၿပီလို႔ ယူဆပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားဟာ ျပည္နယ္ကုိ လုိလားတယ္ မလုိလားဘူးဆုိတာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ စုံစမ္းဖုိ႔ ဝန္ႀကီး ခ်ဴပ္က ေျပာသြားပါတယ္။ ဒီလုိ ေျပာတာကုိ အင္မတန္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ဟာ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြ အေပၚမွာေရာ မြန္လူမ်ဳိးေတြအေပၚမွာေရာ ေကာင္းတဲ့ ေစတနာနဲ႔ လုပ္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ပါလီမန္စနစ္ကုိ ယုံၾကည္တဲ့ လူမ်ဳိးဟာ တဦးနဲ႔ တဦး အၾကမ္းဖက္ၿပီး ခုိက္ရန္ ေဒါသျဖစ္ဖုိ႔၊ ေဒါသမာန္မာနျဖစ္ဖုိ႔၊ ဒီလိုစနစ္ေတြကုိ ဘယ္နည္းနဲ႔မွ လက္မခံပါဘူး။ ေအးခ်မ္းတဲ့ နည္းနဲ႔ ျပႆနာ အရပ္ရပ္ကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ လုိလား ယုံၾကည္ပါတယ္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္က ဆာဘဦး ႀကီးမွဴးတဲ့ ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ ပါတယ္။ ဒီတုန္းက အာဏာရ အစုိးရက ရခုိင္ျပည္နယ္ ေပးေရးကိစၥကုိ ဘာမွ် တိတိက်က် ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္း မရွိပါဘူး။ ရခုိင္ လူမ်ဳိးမ်ားဟာ တျဖည္းျဖည္း အုပ္ခ်ဴပ္တဲ့ အစုိးရ အေပၚမွာ ယုံၾကည္အားကုိးတဲ့ စိတ္ဟာ တေန႔တျခား က်ဆင္းလာပါတယ္။ ၃၈ ျဖာ မဂၤလာတရားဟာ ၁၂ ႏွစ္ပတ္လုံး လူမ်ား၊ နတ္မ်ား ၾကံဆ ရာမွ ရသလိုပဲ။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္က ျပည္နယ္ကိစၥ ေပၚေပါက္တာ ဟာ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ၁၂ ႏွစ္ၾကာမွ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မလိုျဖစ္ေနတာကုိ ဝမ္းလဲသာပါတယ္။ ေက်းဇူးလဲတင္ပါတယ္။ ေနာက္ တစ္ခုက ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြဟာ ကုိယ့္တုိင္းျပည္ ကုိယ့္ နယ္အုပ္ခ်ဴပ္မႈကုိ လုိလားပါမည္လားဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကုိ ေျဖဖုိ႔ရာ သိပ္ၿပီး မခဲယဥ္းပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိရင္ ရခုိင္လူမ်ဳိး စစ္မွန္လွ်င္ ကုိယ့္တုိင္း ကုိယ့္ျပည္ရဲ႕ သက္သာရာ သက္သာေၾကာင္း ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ အုပ္ခ်ဴပ္ရမယ့္ ကိစၥကုိ ဘယ္ရခုိင္မွ ျငင္းမယ္မဟုတ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္။ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားကုိ ျပည္နယ္ ေပးထုိက္၊ မေပးထုိက္ ဆုိတဲ့ စကားဟာ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ မပါတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီျပႆနာကုိ ေျပာဖို႔ မလုိဟု ယူဆပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တဖက္က မိတ္ေဆြ (အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ သခင္သာခင္ကုိ ဆုိလိုသည္) က ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အနည္းအက်ဥ္း ေဝဖန္သြားပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။တဖက္ မိတ္ေဆြက ျပည္နယ္ေပးျခင္းျဖင့္ ျပည္မႀကီးဟာ စည္းရုံးညီၫြတ္မႈ ညံ့ဖ်င္းလာမယ္။ တုိင္းျပည္ ကေမာက္ကမ ျဖစ္လာမယ္ဆုိၿပီး စုိးရိမ္ျခင္းကုိ ေျပာသြားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ေျဖရွင္းလိုတာက ျပည္နယ္ေပးျခင္းျဖင့္ ျပည္ေထာင္ စု စိတ္ဓာတ္ဟာ ေလ်ာ့စရာမရွိပါဘူး။ ျပည္မရဲ႕ အင္အားလဲ ေလ်ာ့စရာမရွိပါဘူး။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘိလပ္က ဆာေရာ ဘတ္ ေဂၚဒြင္ ေျပာခဲ့ဖူးတာကုိ သတိရ ေဖာ္ျပလိုပါတယ္။ အဲဒါက ဘာလဲဆုိေတာ့ ၿဗိတိသွ် အင္ပါယာထဲမွာ တုိင္းျပည္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဒီ တုိင္းျပည္ေတြကုိ ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဴဴပ္ေရး ေပးျခင္းအားျဖင့္ ၿဗိတိသွ် အင္ပါယာဟာ အင္အား မေလ်ာ့ဘဲ သာၿပီးေတာ့ အင္အားျပည့္ႏုိင္တယ္ ဆုိတဲ့အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ ဦးႏုရဲ႕ မိန္႔ခြန္း ျပည္ေထာင္စု စည္း လုံးေရး အခန္းမွာလဲ “အေျခခံ ဥပေဒထဲမွာ ျပည္နယ္ေတြ ေပးထားတဲ့အတြက္လည္းေကာင္း၊ ေနာက္ ထပ္ ျပည္နယ္ေတြ ေပး ဦးမယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ကတိရွိထားအတြက္လည္းေကာင္း၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးေထြေထြ ကြဲျပားျခားနားတဲ့အထဲမွ စည္းလုံးမႈကုိ ရႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ သေဘာတရားဟာ ထင္ရွင္းေနပါတယ္ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ေနာက္ၿပီး ဒီလို စည္းရုံးမႈမ်ဳိး ရွိမွလဲ တကယ့္ စည္းလုံးမႈ အေရးပါ အရာေရာက္တဲ့ စည္းလုံးမႈကုိ ရႏုိင္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ သာဓကအျဖစ္နဲ႔ ရွာရင္ အျခား မၾကည့္ပါနဲ႔။ ျပည္ေထာင္စု အတြင္းရွိ ျပည္နယ္ရၿပီး လူမ်ဳိးစုေတြကုိ ၾကည့္ပါ။ သူတို႔ရဲ႕ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္ဟာ ယခုအခါမွာ အရင္တုန္းကထက္ ပုိၿပီး ရင့္သန္ျပင္းထန္ေနတာ ကုိ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္” လို႔ ဆုိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ ဦးႏု ၏ ေျပာၾကားခ်က္နဲ႔ ဆာေရာဘတ္ ေဂၚဒြင္ ေျပာတဲ့ စကားဟာ အင္မတန္ ကုိက္ညီေနပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ျပည္နယ္ ေပးျခင္း အားျဖင့္ ဘာမွ် နစ္နာစရာ မရွိပါဘူး။ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္ေလ်ာ့ရန္ အေၾကာင္း မရွိပါဘူး။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။တဖက္ မိတ္ေဆြႀကီးက ျပည္နယ္မေပးဘဲ ေကာင္စီေပးလွ်င္ မေကာင္းဘူးလားလို႔ စကား ထြက္ေပၚလာပါ တယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ မိတ္ေဆြႀကီးဟာ ဆာဘဦး အစီရင္ခံစာကုိ မဖတ္မိဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ အစီရင္ခံစာ စာမ်က္ႏွာ ၅၇ ကုိ ၾကည့္မည္ဆုိလွ်င္ “ရခုိင္ေရးရာ ေကာင္စီသည္ ခ်င္းေရးရာ ေကာင္စီႏွင့္ ကရင္ေရးရာ ေကာင္စီမ်ားကဲ့သုိ႔ ပါလီမန္ အမတ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းရမည္ျဖစ္၍ တကယ္အက်ဳိးထိေရာက္စြာ လုပ္သမွ်တြင္ ထုိေကာင္စီမ်ဳိးသည္ ေဒသအလိုက္ ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရး သေဘာအရ ဖြဲ႔စည္းေသာ ခရုိင္ေကာင္စီေလာက္ ခရီး ေရာက္မည္ မဟုတ္ေခ်။ ရခုိင္ျပည္ရွိ တုိင္းရင္းသားတုိ႔သည္ ျမန္မာျပည္ အေျခား ေဒသရွိ တုိင္းရင္းသားမ်ားထက္ ကမၻာႏွင့္ ေတြ႔ဆုံေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အရင္က်သျဖင့္ ေလာကီပညာရပ္မ်ားတြင္ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရး ဗဟုသုတတြင္ လည္းေကာင္း အထက္တန္း အက်ဆုံးေသာ ႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္တယ္” လုိ႔ ပါပါတယ္။ ဟုိတုန္းက ဆာဘဦး အစီရင္ခံစာတြင္ ရခုိင္ေရးရာ ေကာင္စီဟာ ရခုိင္ျပည္အတြက္ မသင့္ေလ်ာ္ပါဘူး။ သည္ထက္ေကာင္းတဲ့ ဥစၥာဘဲ သင့္ေတာ္ပါတယ္လို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ သည္ေတာ့ မိတ္ေဆြႀကီးက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္လူမ်ဳိးတို႔အား ရခုိင္ျပည္ နယ္ ေပးမည့္ အေၾကာင္းကုိ စုိးရိမ္ေၾကာင့္ၾကျခင္း ျဖစ္တာကုိ အျပစ္မဆုိလုိပါဘူး။ ကုိယ့္အယူအဆႏွင့္ ကုိယ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေပးေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ေၾကာင္း ရာဇဝင္ တေလွ်ာက္လုံးကုိ ၾကည့္လိုက္မည္ ဆုိလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္ တုိ႔ ျပည္နယ္ ကိစၥမွာ ျဖစ္ေစ၊ အဆုိ တင္သြင္းတဲ့အခါမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဖဆပလ မကြဲခင္က ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အဆုိကုိ ကန္႔ကြက္တဲ့ စာရင္းကုိ ျပန္ၾကည့္ရင္ ျပည္မက အမတ္မ်ား မပါဘူး။ မပါဘူး ဆုိတာမွာလဲ အစုိးရအဖြဲ႔ဝင္ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီး ဗုိလ္ခင္ေမာင္ကေလးမွ အပ ကန္႔ကြက္တဲ့ လူတုိင္းဟာ ရခုိင္ျပည္က ဖဆပလ အမတ္မ်ားသာ ျဖစ္တာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ (ၾသဘာသံမ်ား)

သည္ေတာ့ ကန္႔ကြက္သြားတဲ့ ဖဆပလ အမတ္စာရင္းကုိ ျပန္ၾကည့္လုိက္ေတာ့ ဟုိစဥ္က ကန္႔ကြက္ခဲ့တဲ့ ရခုိင္ ဖဆပလ အမ်ဳိးသား အမတ္မ်ားအနက္ ယခု ပါလီမန္ အစည္းအေဝးမွာ ဦးေက်ာ္တင့္က လြဲလွ်င္ တစ္ေယာက္မွ မရွိေတာ့ ပါဘူး။ ျပည္ေထာင္စု ပါတီဝင္ ျဖစ္တဲ့ ဦးေက်ာ္တင့္ဟာလဲ ဘယ္နည္းႏွင့္မွ် ကြ်န္ေတာ္ရဲ႕ ေဝဖန္ခ်က္ကုိ ဝင္ေရာက္ၿပီး သေဘာ မတူဘူးလို႔ ေျပာလိမ့္မယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ မယူဆပါဘူး။ (ရယ္သံမ်ား)

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။သည္ေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ဟာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ပီသ စြာႏွင့္ ေကာင္းတဲ့ နည္းလမ္းေတြကုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကုိ ၫႊန္ျပၿပီးသည့္ေနာက္ မိမိ၏ ကတိအတုိင္း လုိက္နာပါမည္လို႔ ကတိထပ္မံ ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္နဲ႔တကြ ျပည္ေထာင္စု အဖြဲ႔ဝင္ အမတ္မ်ားအားလုံးကုိ ကြ်န္ေတာ္ ဒီေနရာကေနၿပီး ရခုိင္အမ်ဳိးသား အေနႏွင့္လည္းေကာင္း ရ-တ-ည အဖြဲ႔ဝင္ ပါလီမန္ ေခါင္းေဆာင္ အေနႏွင့္ လည္းေကာင္း လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ မိန္႔ခြန္းဟာ အလြန္ရွင္းပါတယ္။ ေခတ္ႏွင့္ ဆီေလ်ာ္ပါတယ္။ ရခုိင္တတုိင္းလုံးမွာ ရွိတဲ့ လူအမ်ားစုဟာ ဒီမိန္႔ခြန္းကုိ ၾကားရလွ်င္ အင္မတန္ ေက်နပ္ ဝမ္းေျမာက္လိမ့္မည္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ျငားလည္း ဦးဘၿမဳိင္ နားလည္တာက ႏုိင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္က ျပည္နယ္လုိခ်င္လွ်င္ ေပးမည္လို႔ နားလည္တယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ ဆက္ ၿပီး ျပည္ေထာင္စု အဖြဲ႔ကလည္း ရခုိင္ကုိ ျပည္နယ္ ေပးဖို႔ ဆုံးျဖတ္ၿပီးၿပီလို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား၊ ႏုိင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ သည္အတုိင္း မေတြ႔ရပါဘူး။ ရခုိင္မွာ ရွိတဲ့ ရခုိင္လူထုႀကီး တရပ္လုံးက လူအမ်ားစု ဆႏၵအရ ျပည္နယ္လုိခ်င္တဲ့ ဆႏၵျပလွ်ွင္ ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ ဆုိတဲ့ အပုိဒ္ကုိသာ ေျပာၾကားပါတယ္။ ဦးဘၿမဳိင္ ယူဆ တာက ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္က ေပးမယ္လို႔ ကတိ တိတိက်က် ျပတ္ျပတ္သားသား ဝန္ခံတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဥကၠ႒ႀကီး ခင္ဗ်ား။ ကြ်န္ေတာ့္အေနႏွင့္ နားလည္တာက ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္က မေပးပါဘူးလို႔လဲဆုိတာ မေတြ႔ရပါဘူး။ ေပးမည္ဆုိတာလဲ မေတြ႔ရပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္ျပည္သူလူထုက ဆုံးျဖတ္ပါလို႔ ဆုိတာ ကြ်န္ေတာ္ ေတြ႔ရပါတယ္။ ရခုိင္တုိင္းသူ တုိင္းသားေတြဟာ မူလ ပထမကတည္း က ျပည္နယ္ေတာင္းတယ္လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ မျမင္ပါဘူး။ ယခုတြင္က ဦးဘၿမဳိင္ ေျပာသလို ရခုိင္က လူေတြ ဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရရဲ႕ အေပၚမွာ ယုံၾကည္အားကုိးမႈ နည္းလာတဲ့အတြက္ ယခုလုိ ျပည္နယ္ ျပႆနာ ေပၚေပါက္လာတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒါဆုိလွ်င္ ဦးဘၿမဳိင္ ေက်နပ္ပါလိမ့္မည္။

ဦးဘၿမဳိင္ – ရမ္းၿဗဲ

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ ကြ်န္ေတာ္ ဒီလုိ မေျပာပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္က ျပည္နယ္ျပႆနာကုိ တန္းလန္းႀကီး ထားတဲ့အတြက္ အစုိးရအေပၚမွာရွိတဲ့ အယုံအၾကည္ရွိတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ ေလ်ာ့ပါးေစပါတယ္လို႔ ေျပာတာပါ။ ျပည္နယ္ ကိစၥ ေပၚေပါက္တာက သည္အရင္က ေပၚေပါက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္တင့္

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ အဲဒီလုိ ေပၚေပါက္လာတဲ့ အေၾကာင္းက ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရက ရခုိင္တုိင္းသူ တုိင္းသားေတြ အေပၚမွာ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားတဲ့အပုိင္း အေတာ္ မ်ားမ်ား ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီအပုိင္းဟာ ေတာ္ေတာ္ လြယ္လြယ္ႏွင့္ လုပ္လုိ႔ ျဖစ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ယခုအခါမွာ လုပ္လုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ လုပ္ငန္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လြယ္လြယ္ႏွင့္ လုပ္ႏုိင္တဲ့ ကိစၥ လုပ္ငန္းေတြကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရက အခ်ိန္မီ လုပ္မေပးႏုိင္တဲ့အတြက္ ခဲခဲယဥ္းယဥ္း လုပ္ေနရလို႔ ရခုိင္တုိင္းသူ တုိင္းသားေတြကုိ မစားရ ဝခမန္း လုပ္ေနလို႔ ျဖစ္တယ္။ စီးပြားေရးေရာ ဆက္သြယ္ေရးေရာ မေကာင္းတာအျပင္ က်န္းမာေရးမွာလည္း ဆရာဝန္ ခဏ-ခဏ မရွိတဲ့ အခက္အခဲ ရွိတယ္။ ပညာေရးမွာလည္း ထုိ႔နည္း လည္းေကာင္းပဲ။ အဲသည္လို လ်စ္လ်ဴ႐ႈတဲ့ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္မွာ ရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားမ်ားဟာ ျပည္နယ္ဆုိၿပီး ျဖစ္လာတယ္။ ဒီအခက္အခဲေတြဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရအေနႏွင့္ ႀကီးက်ယ္တဲ့ အလုပ္ေတြလည္း မဟုတ္ဘူး။ ျပဳျပင္လုိ႔ ရႏုိင္တဲ့ အခက္အခဲသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးဘၿမဳိင္ – ရမ္းၿဗဲ

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ ကြ်န္ေတာ္ ေျပာတာက ႏုိင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ ေျပာတဲ့စကားဟာ စကားလိမ္ မပါဘူးလို႔ ကြ်န္ေတာ္ ရုိးရုိး ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခုိင္ လူမ်ဳိးမ်ားဟာ ျပည္နယ္ ရထုိက္တယ္၊ မရထုိက္ဘူး ဆုိတဲ့ ျပႆနာဟာ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ မပါဘူးလို႔ ကြ်န္ေတာ္ ယူဆပါတယ္။ မေပးဘူးလို႔ မပါခဲလွ်င္ ေပးမယ္ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္တင့္

ဥကၠ႒ႀကီး ခင္ဗ်ား။   ။ဒီဟာကေတာ့ ကုိယ္ႀကဳိက္သလို ယူဆတဲ့အတြက္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္မွာလည္း အကြဲကြဲ အျပားျပား ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ဆက္ အစီရင္ ခံရမယ္ဆုိလွ်င္ ဒီလုိပဲ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဦးဘၿမဳိင္ႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အယူ အဆ ျဖစ္ေနသလို ရခုိင္ျပည္မွာလည္း သည္အတုိင္း ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ ထင္ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ ဘာေၾကာင့္ ေပၚ လာလဲဆုိလွ်င္ အမွန္အတုိင္း ရခုိင္မွာရွိတဲ့ အခက္အခဲေတြကုိ အေထာက္အထားျပဳၿပီး သားတစ္ေယာက္ ေဆးမကု ရလို႔ ေသလွ်င္ လည္း ျပည္နယ္လိုခ်င္တာပဲ။ သူ႔ သား ေက်ာင္း ေကာင္းေကာင္း မေနရလွ်င္လည္း ျပည္နယ္ လုိခ်င္တာပဲ။ သေဘာၤ အခက္အခဲေတြ႔လုိ႔ ရွိလွ်င္လည္း ျပည္နယ္ လိုခ်င္တာပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက ရ-တ-ည အမတ္ေတြက ရခုိင္တုိင္းက စပါးတခုတည္း ေရာင္းရတဲ့ ေငြက ၈ ကုေဋ ရွိပါတယ္။ ရခုိင္တတုိင္းလုံးအတြက္ သုံးတဲ့ေငြက ၉၆ သိန္းပဲ သုံးတယ္ ေျပာပါတယ္။ ဒီေတာ့ က်န္တဲ့ ေငြနဲ႔ ကုိယ့္စပါး ကုိယ္ ေရာင္းၿပီးေတာ့ ကုိယ့္ တုိင္းျပည္ ကုိယ္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ခ်င္ရင္ ျပည္နယ္ယူပါ။ ရ-တ-ည ကုိ မဲေပးပါလို႔ ဒီလို ေဟာတဲ့လူေတြ ရွိပါတယ္။ ဦးဘၿမဳိင္ကေတာ့ ဒီလို မဟုတ္ဘူးလို႔ ျဖစ္ျပန္တယ္။ ဦးဘၿမဳိင္ စိတ္ဓာတ္ကုိ ကြ်န္ေတာ္ သိရတာက ျပည္နယ္ကုိ ယူေသာ္လည္း ႏုိင္ငံျခားသားႏွင့္ ကူးသန္း ေရာင္းဝယ္ေရးကုိ မကုိင္ရဘူးဆုိတာ သိတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔လည္း ဒီအတုိင္း ေဟာပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ မိန္႔ခြန္းကုိ ဖတ္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ သည္မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္က ျပည္နယ္ႏွင့္ ပတ္သက္လို႔ အျမန္ဆုံး စီစဥ္ေပးမည္ ဆုိတာေလာက္ပဲ ေတြ႔ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ မိန္႔ၾကားတဲ့အတုိင္း ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ ဆႏၵအရ ျပည္နယ္ ေပးသင့္ မေပးသင့္ ဆုံးျဖတ္မည္ ဆုိလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အေနႏွင့္ လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ သေဘာတူပါတယ္။ ေထာက္ခံပါတယ္။ ရခုိင္လူထု အေရးကိစၥကုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဆုံးျဖတ္ပါရေစ။ ဒါဟာ အင္မတန္ ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အဲသည္လို ဆႏၵအရ ေကာက္ယူတဲ့ ေနရာမွာ စစ္ေတြခရုိင္၊ ေက်ာက္ျဖဴဴခရုိင္၊ သံတြဲခရုိင္ ဆုိၿပီး ၃ ခရုိင္ ရွိတယ္။ ဒီ ခရုိင္ ၃ ခုမွာ ဥပမာအားျဖင့္ မဲဆႏၵနယ္မွာ ရွိတဲ့ အမတ္ အေရအတြက္ အေနႏွင့္ အဆုံးအျဖတ္ကုိ ယူမည္လား။ ဒီလုိဆုိလွ်င္ တိက်တဲ့ အေျဖကုိ ရမည္လို႔ မဆုိႏုိင္ပါဘူး။

ဦးဘၿမဳိင္ – ရမ္းၿဗဲ

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။အမတ္မင္းက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရခုိင္လူထုဆႏၵကုိ ဘယ္လုိနည္းႏွင့္ ယူရမည္လုိ႔ ေဆြးေႏြးတာ ကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဴဴပ္ရဲ႕ မိန္ခြန္းကုိ ရုိေသေသာအားျဖင့္ ဘယ္လို ေဆြးေႏြးမည္ဆုိတဲ့ ကိစၥကုိ သည္လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တင္ျပဖုိ႔ မလိုဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ဘယ္လိုနည္းႏွင့္ ရခုိင္လူထု ဆႏၵကုိ ယူရမည္လဲဆုိတာ ဆုိင္ရာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္ၿပီး လုပ္ပါမည္လုိ႔ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ မိန္႔ခြန္းမွာ ပါပါတယ္။ သည္အခ်ိန္မွာ ဘယ္လို နည္းႏွင့္ လူထု ဆႏၵယူမည္။ ဘယ္လို နည္းႏွင့္ လူထု ဆႏၵယူလွ်င္ ေကာင္းမည္၊ မေကာင္းမည္ဆုိတဲ့ ျပႆနာဟာ မေပၚဘူးလို႔ ကြ်န္ေတာ္ ေတာင္းပန္လိုပါတယ္။

ဦးေက်ာ္တင့္

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ မွန္ပါတယ္။ ဆႏၵကေတာ့ ဦးဘၿမဳိင္ေျပာသလို အာဃာတႏွင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ မိန္႔ခြန္းကုိ ဖီဆန္ခ်င္တဲ့ သေဘာႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္ အစီရင္ခံျခင္း မဟုတ္ပါ ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ နားလည္သေလာက္ကုိ ရုိးရုိးသားသား အစီရင္ခံေနတာပါ။ တကယ္လို႔ ျပည္နယ္လူထု ဆႏၵကုိ ေကာက္ယူရင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဘယ္လုိ ယူရမည္လဲ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကုိ လႊတ္လိုက္လွ်င္ အထက္က အတုိင္း အေျခခံ ဥပေဒထဲက ဟာေတြကုိ ေထာက္ျပရမွာပဲ။ ဒါ ရုိးရုိးသားသား အစီရင္ခံျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒ  အခ်က္ အလက္ဆုိတာ ဦးဘၿမဳိင္ ေျပာေနတာက ျပည္နယ္ယူလို႔ စပါးေတြကုိ ေရာင္းရေအာင္ မင္းတုိ႔ သမၺန္ႏွင့္ ပါကစၥတန္ကုိ မသြားခ်င္ဘူးလား၊ သြားခ်င္ရင္ ျပည္နယ္ယူ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကေတာ့ သည္လုိ မဟုတ္ပါဘူး။ လူအမ်ားစုက ျပည္နယ္လိုခ်င္ရင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔လည္း လက္ခံရမည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ျပည္နယ္ယူလို႔လည္း စပါးကုိ ပါကစၥတန္ သြားၿပီး ေရာင္းရမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီအခြင့္အေရး ျပည္နယ္က မယူရဘူး။ ရခုိင္လူထုက ဘယ္လုိမူႏွင့္ ဘယ္လုိ ယူရမည္ဆုိတာ အစီရင္ခံတာပါပဲ။ ဒါ ကြ်န္ေတာ္ ရုိးရုိးသားသား အစီရင္ခံတာပါ။

ဦးဘၿမဳိင္ – ရမ္းၿဗဲ

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လူထုဆႏၵကုိ ရလာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေဟာေျပာတဲ့ ကိစၥမွွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ျပည္နယ္ရေရး မရေရး ဆုိတဲ့ ကိစၥႏွင့္ ဘာမွ မသက္ဆုိင္ဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ျပည္ေထာင္စု အဖြဲ႔ အရင္တုန္းက ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက သန္႔ရွင္းအဖြဲ႔ စစ္ေတြခရုိင္၊ သန္းရွင္းအဖြဲ႔ကလည္း ျပည္နယ္လိုခ်င္တယ္လို႔ ေဟာ တဲ့ ေၾကညာခ်က္ စာရြက္စာတမ္းကုိ ၾကည့္ခ်င္လွ်င္ ဦးလွထြန္းျဖဴဆီမွာ ရွိပါတယ္။ ေက်ာက္ျဖဴက်ေတာ့ သည္လုိ စာရြက္၊ စာတမ္း မရွိေတာ့ဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရမ္းၿဗဲ မဲဆႏၵနယ္မွာ ဆုိလွ်င္ သန္႔ရွင္းကလည္း ျပည္နယ္လုိတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ တသီး ပုဂၢလတပ္ေပါင္းစုလည္း ျပည္နယ္လိုတယ္ ေျပာတယ္။ ရတညကလည္း ျပည္နယ္လိုတယ္ ေျပာတယ္။ လူေတြက ဘာစဥ္းစား သလဲဆုိေတာ့ ျပည္နယ္ ေတာင္းလာတာက ရတညက အစကတည္းက ေတာင္းတယ္။ ယခုလက္ရွိ ပုဂၢဳိလ္ေတြကေတာ့ ေတာင္း သလား၊ မေတာင္းသလား မသိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ရတည ကုိပဲ မဲေပးတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္တဲ့အခါမွာ မဲဆႏၵ ရွင္ေတြဟာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကုိ မဲေပးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ၈ ေယာက္ ရွိတယ္။ ဒီ ၈ ေယာက္ထဲမွာ တည္ၿမဲက ျပည္နယ္ မလို ဘူး။ ျပည္သူေတြက ျပည္နယ္ကုိ လုိလို႔ ေထာက္ခံလို႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ တက္လာတာ။

ဦးေက်ာ္တင့္

ကြ်န္ေတာ္တုိ႔က ျပည္နယ္ကုိ ကန္႔ကြက္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေထာက္ခံ ေဆြးေႏြးေနတာပါ။ ဒါေပမယ့္ လူထု ဆႏၵကုိ ယူတဲ့ေန ရာမွာ သေဘာေပါက္ေအာင္ ရွင္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဦးဘၿမဳိင္ႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္ေတြ႔ေတာ့ ဦးဘၿမဳိင္က ျပည္နယ္ ရၿပီးရင္ အေျခခံ ဥပေဒထဲမွာ သီးျခားျပည္နယ္ကုိ ဆက္မသြားဘဲႏွင့္ အပုိဒ္တပုိဒ္ထဲ ထားမည္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရတည ကေတာ့ သီးျခား ျပည္နယ္ မရရင္ အလကားဘဲ၊ မရလွ်င္ ဘယ္လုိ သြားရမည္မလဲလို႔ ေဟာတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ သန္႔ရွင္းမွာပင္လွ်င္ ဟုိဘက္သည္ဘက္ ျခားနားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဦးဘၿမဳိင္တုိ႔မွာလည္း ဦးဘၿမဳိင္က တမ်ဳိး၊ ရတည အသစ္က တမ်ဳိး၊ သည္လုိ ေဟာေနၾကပါတယ္။ သည္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဆီက လူထုဟာ ကြ်န္ေတာ္ တင္ျပသလို ဘယ္လုိ သေဘာႏွင့္ ဘယ္လုိ ႀကဳိက္လို ဘယ္ဘက္ကုိ မဲေပးရမည္လဲ ဆုိတာကုိ ကြ်န္ေတာ္ ရုိးရုိးသားသား ေျပာေနတာပါ။ ဦးဘၿမဳိင္ကေတာ့ ရခုိင္ အစစ္မွန္လွ်င္ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ကန္႔ကြက္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆုိေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ရခုိင္ စစ္ခ်င္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ကန္႔ကြက္ေန တာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဦးလွထြန္းျဖဴ ေဆြးေႏြးခ်က္

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ သံဃာ့အားကုိ ဘုရားေဟာ မလြန္ဆန္ရပါဘူးတဲ့။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကုိ ကတိေပးတာ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္မီက သုိ႔တည္းမဟုတ္ သန္႔ရွင္း တည္ၿမဲ ကြဲတုန္းက ကတိမဟုတ္ပါဘူး။ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ဦးႏုဟာ ရုိးရုိးသားသားနဲ႔ ေပးတဲ့ ကတိ ကုိ ျပန္ေကာက္တာပါ။ ဒါကုိ ဟုိဘက္က အမတ္ေတြကုိ မပူပါနဲ႔လို႔ ထပ္ေျပာလိုပါတယ္။

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ရခုိင္ျပည္နယ္ အေျခအေနဟာ အထူးသျဖင့္ ယခုမွ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ဦးႏုက အတိအလင္း ေပးတာပါ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကုိ တည္ၿမဲဘက္က ေခါင္းေဆာင္ေတြက တိတ္တိတ္တမ်ဳိး၊ က်ိတ္လို႔ တမ်ဳိး ၂ မ်ဳိး၊ ၃ မ်ဳိး ေပးပါတယ္။ (ၾသဘာသံမ်ား)

သခင္စံျမင့္

ဥကၠ႒ႀကီး ခင္ဗ်ား။   ။ပါလီမန္မွာ ဒီလို ဝါးတားတး မေျပာေစခ်င္ပါဘူး။ အမွန္စင္စစ္ သန္႔ရွင္း တည္ၿမဲကြဲတုန္း က ျပည္နယ္မေပးလို႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ၈ မဲထဲနဲ႔ ႐ႈံးပါတယ္။

ဦးလွထြန္းျဖဴ

ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။   ။ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ တကြ ရ-တ-ည အဖြဲ႔ဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ဝါးတားတား မေျပာခဲ့ပါဘူး။ အတိအလင္းပဲ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အစီရင္ခံပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ ဦးႏု မိန္႔ခြန္းကုိ ဟုိဘက္ (အတုိက္အခံဘက္ကုိ ဆုိလုိသည္) က ေဝဖန္တဲ့အခါမွာ ကြ်န္ေတာ္ နားေထာင္ေနပါတယ္။ မေျပာသာလြန္းလို႔ စိတ္ထဲက မပါေပမယ့္ ပါသေယာင္ေယာင္ ေဆာင္ၿပီးေတာ့ ရခုိင္ျပည္ နယ္ ေပးပါသတဲ့။ ဒီလို အဓိပၸာယ္မ်ဳိး ေျပာပါသည္။ ကြ်န္ေတာ့္ကုိလဲ အျပင္မွာ ဒီလိုပဲ ရယ္ေမာေမာ ေျပာပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ထပ္ေျပာတာက ဖဆပလ ကြဲတာ ပဓန မဟုတ္ပါဘူး။ ရခုိင္ျပည္နယ္ ရဖုိ႔ အခ်ိန္အခါမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ဟာ ရရမွာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ိန္ေစ့တဲ့အတြက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ရဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ဤသုိ႔ ပါလီမန္ (ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္) တြင္ ေဆြးေႏြးၾကၿပီးေနာက္ ယခုအခါ အစုိးရ၏ အတုိင္ပင္ခံအဖြဲ႔က ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးကုိ သက္ဆုိင္ရာ ပုဂၢဳိလ္တုိ႔အား စုံစမ္းေပးျမန္းလ်က္ ရွိေနေၾကာင္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေပးသင့္၊ မေပးသင့္ အေရးမွာ ပါလီမန္အတြင္း ၌ ေဆြးေႏြးၾကသည္ထက္ပင္ သေဘာကြဲလြဲ က်ယ္ေလာင္ေနသည္ျဖစ္ရာ အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ႔က အစုိးရအား မည္သုိ႔ အၾကံေပး မည္ကုိသာ ေစာင့္ေမွ်ာ္ၾကရန္ ရွိေတာ့ေၾကာင္း။    ARAKAN REVIEW