ကစၧပနဒီျမစ္ဟာ လွပသာယာၿပီးတည္ၿငိမ္ေနတဲ့ ျမစ္တစ္စင္း။ အၾကင္နာတရားေတြ ျပည့္လွ်ံေနတဲ့ ျမစ္တစ္စင္းဆိုရင္ ပိုၿပီးျပည့္စံုမယ္ ထင္ပါရဲ႕။ ျမစ္ရဲ႕လႈပ္ရွားေနတဲ့ ဟန္ေတြက အသက္၀င္ၿပီးအိေျႏၵရွိရွိ သိမ္ေမြ႔လြန္းလွတာ။ ေရလႈိင္းကေလးေတြ တျဖတ္ျဖတ္ ကမ္းစပ္ ရွိရာဆီကို လာရိုက္ေနတာကပိုၿပီး ၾကည္ႏူးစရာေကာင္းတဲ့ ျမင္ကြင္းပါပဲ။ ေရလႈိင္းေတြဟာျဖင့္ ေသာင္ျပင္ ကမ္းစပ္ရွိရာဆီကို လာၾကစၿမဲပါပဲေလ။ သိပ္မွန္တာေပါ့။ ေရလိႈင္းေတြဆိုတာ ႀကီးတယ္။ ငယ္တယ္ရယ္လို႔ မဟုတ္။ ကမ္းစပ္နဲ႔ ေ၀းကြာေနလို႔ မရတာကမွ အမွန္ပါပဲ။ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ခ်စ္ၾကတယ္လို႔ ဆိုရမလား။

ကမ္းစပ္ရွိရာဆီကို လာခြင့္မရတဲ့ ေရလႈိင္းေလးေတြဟာ ဘယ္ေလာက္မ်ား လြမ္းၾကရွာေလမလဲ။ သူတို႔ေတြဟာ တကယ္ခ်စ္ၾကတဲ့ သားအမိေတြျဖစ္ခဲ့ရင္ သနားစရာေကာင္းမွာ အေသအခ်ာတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကို ၾကားမိသူတိုင္း ေၾကကြဲၾကရမွာပါပဲ။ လွပ လြန္းတဲ့ ကစၧပနဒီ ျမစ္ႀကီးဟာ ရခိုင္ျပည္မွာ အရွည္ဆံုးနဲ႔ လွပဆံုးလို႔ ဆိုႏိုင္တဲ့ ျမစ္တစ္စင္းေပကိုး။ ရိုးမေတာင္တန္းႀကီးရဲ႕ အေနာက္ဖက္တေလွ်ာက္မွာ တိတ္ဆိတ္ေအးၿငိမ္လွ်က္ စီးဆင္းေနခဲ့တာ။ သူ႔ရဲ႕ခိုင္မာတဲ့ လွပမႈေတြကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဆံုးေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

ကစၧပနဒီျမစ္ဟာ ဘယ္ေလာက္ သာယာသလဲဆိုေတာ့ ေတာင္စဥ္ ေတာင္တန္းႀကီးေတြရဲ႕ ၾကားကေန ေခြပတ္ၿပီး စီးဆင္းလာခ့ဲရေပမဲ့။ သူဟာ ဘယ္ေတာ့မွ အလွမပ်က္ခဲ့။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ရုန္းကန္စီးဆင္းခဲ့ရပါေစ။ သူ မၿငိဳျငင္။ လြတ္လပ္တဲ့ေနရာမွာ သူလိုရာအတိုင္း ၿငိမ္သက္စြာနဲ႔ သူ႔အလွကို ေပၚလြင္ေအာင္ ႏြဲ႔ေႏွာင္းစြာပဲ ျဖတ္သန္းေနေလရဲ႕။ ျမင့္မားလွတဲ့ ေတာင္တန္းႀကီးေတြကလည္း အသြယ္ သြယ္အထပ္ထပ္။ နိမ့္လိုက္ျမင့္လိုက္။ ေခြလိုက္ပတ္လိုက္။ က်ဥ္းလိုက္က်ယ္လိုက္နဲ႔။ အခက္ခဲေတြကို ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ရေပမဲ့ သူ႔ရဲ႕ မေလွ်ာ့ေသာ အားမာန္ မာနေတြကို ေဖၚျပေနတဲ့ စိမ္းျမျမေရၾကည္ေတြဟာ ဘယ္ေတာ့မွာ မၫႈိးႏြမ္းခဲ့ဘူး။ မိခင္ဟာ သားသမီးေတြကို ခ်စ္သလို ျမစ္ဟာလည္း ေရကိုခ်စ္ရွာတာ။ ေရဟာျမစ္ရဲ႕သမီးေထြး။ သားေထြးေလးေပါ့။ သူ ဘယ္အထိခိုက္ခံေလမလဲ။

အခ်ိန္ေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ၾကာပါေစ။ ႏွစ္ေတြဘယ္ေလာက္ပဲ ေဟာင္းႏြမ္းပါေစ။ သူဟာခ်စ္ေနမွာ။ မုန္းရိုးထံုးစံမရွိဘူး။ မုန္းႏုိင္မဲ့ စြမ္းအားလဲ သူ႔မွာမရွိပါဘူး။ ျမစ္ကမ္းဟာ သူခ်စ္တဲ့ ေရရဲ႕ လႈိင္းေတြရဲ႕ ရိုက္ခတ္မႈေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ၾကမ္းတမ္းပါေစ။ သူ႕မွာ ေမတၱာတရားရဲ႕ စြမ္းအားေတြေၾကာင့္ ခံႏိုင္ရည္ရွိတယ္။ သားသမီးေတြရဲ႕ ဆိုးႏြဲ႔မႈကို မိခင္တိုင္းဟာ အသာတၾကည္ လက္ခံၾကရိုးေပါ့။
ကစၧပနဒီျမစ္ဟာလည္း ၾကည္လင္လွပၿပီး ေအးျမသာယာတဲ့ ေရျပင္က်ယ္ႀကီးမွာ ႏူးညံ့လွတဲ့ လႈိင္းႏု၊ လႈိုင္းႏုတ္ ကေလးေတြရဲ႕ တျဖတ္ ျဖတ္ရိုက္ခတ္ လာေနတာဟာ ၾကက္သားေပါက္ေလးေတြက မိခင္ၾကက္မႀကီး ကိုယ္ေပၚကို တက္လိုက္ဆင္းလိုက္ တိုးေ၀ွ႔ ေဆာ့ကစား ေနသလိုပါပဲ။ ၾကည္ႏူးစရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္း သာယာတဲ့ မိသားစုေလးေပါ့။

ကစၧပနဒီျမစ္ဟာ ေရၾကည္စိမ္းစိမ္း။ ျမစ္ကမ္းေသာင္ျပင္ေတြေပၚမွာ ရာသီေပၚ သီးႏွံစိုက္ခင္းေတြနဲ႔ စိမ္းစိမ္းစိုစို။ လွမ္းေမွ်ာ္လိုက္တဲ့ ေနရာတိုင္းမွာလည္း ေတာင္စဥ္ေတာင္တန္းႀကီးေတြက ညိဳ႕ညိဳ႕မႈိင္းမႈိင္းမို႔ ျမစ္ေၾကာတေလွ်ာက္ သြားလာရတာက ဟုိးအတိတ္ေတြကို လြမ္းဆြတ္ေလာက္တဲ့ ပန္းခ်ီကားႀကီးတစ္ခ်ပ္လို႔ ဆိုရင္ေကာ လြန္မယ္လို႔ ထင္ေရာလား။ ဟုတ္ပါတယ္။ တကယ့္ၾကည္သာစရာ ျမင္ကြင္းတစ္ခုရယ္ေလ။ ခံစားခ်က္ႀကီးသူေတြအတြက္မေတာ့ လြမ္းမယ္ဆိုလည္း လြမ္းေလာက္တယ္ထင္ပါရဲ႕။ အဲဒီေလာက္ လွပ သာယာလြန္းတဲ့ ျမစ္ႀကီးတစ္စင္းဟာ ကေန႔လား၊ နက္ျဖန္လား။

အခုေတာ့ မင္းအမိန္႔အာဏာကို သူ မလြန္ဆန္ႏိုင္ေတာ့ၿပီ။ အလွပ်က္ရေတာ့မည္။ ဘ၀ကို ေပးဆပ္ရေတာ့မည္။ ဗုဒၶရဲ႕ တရားထဲကလို သူဟာ သခၤါရတရားကို ႐ႈမွတ္ေနရေတာ့ေလၿပီ။ ဘယ္တတ္ႏိုင္မလဲ။ အရာအားလံုးဟာ ျဖစ္ၿပီးရင္ပ်က္ရစၿမဲပါပဲ။ ဘယ္အရာကမွ အစိုးမရႏိုင္ပါဘူးေလ။ “မင္းခေယာက်ၤား၊ ကမ္းနားသစ္ပင္” တဲ့ အခုေတာ့ သစ္ပင္ေတာင္မက ကမ္းပါးေတာင္ အစိုးမရတဲ့ ဘ၀ကို ေရာက္ေနရၿပီ။

ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ရခုိင္ျပည္ထဲမွာ လမ္းေတြေဖါက္၊ တံတားေတြထိုး၊ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းႀကီးေတြ တည္ေဆာက္ေနလိုက္ၾကတာ တကယ္ပဲအ့ံၾသစရာ။ ပိုၿပီးအံံ့ၾသဖို႔ေကာင္းတာက ပလက္၀မွာ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းေဆာက္တဲ့ ကိစၥေပါ့ေလ။ ပလက္၀ၿမိဳ႕ဟာ ေတာင္ေပၚ ၿမိဳ႕ေလးတစ္ၿမိဳ႕။ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းဆိုတာက ပင္လယ္ျပင္မွာရွိတဲ့အရာတစ္ခု။ ဘယ္လုိမွ ဆက္စပ္လို႔မရေလာက္ေအာင္ အံ့ၾသဖို႔ေကာင္း ေနတာ။

အဲဒီေတာင္ေပၚၿမိဳ႕က ရခိုင္ျပည္ရဲ႕ ေသြးေၾကာ၊ အသက္ရွဴ လမ္းေၾကာင္းေတြျဖစ္တဲ့ ျမစ္ႀကီးေလးစင္းထဲမွာ တစ္စင္းအပါအ၀င္ျဖစ္တဲ့ ကုလားတန္ ကစၧပနဒီျမစ္ရဲ႕ ျမစ္ညာေဒသမွာ တည္ရိွေနတာ။ ကစၧပနဒီျမစ္ဟာျဖင့္ ျမစ္ႀကီးေလးစင္းထဲမွာ အထင္ကရ သမိုင္း၀င္တဲ့ ျမစ္တစ္စင္းေလ။ ရခိုင္တို႔ရဲ႕ သမိုင္းနဲ႔လည္း ဆက္ႏြယ္ေနသလို၊ ဘာသာေရးဘက္ကလည္း မလြတ္တဲ့ ျမစ္တစ္စင္းကိုး။ ရခုိင္ၿမိဳ႕ေဟာင္းေတြဟာ အဲဒီျမစ္ရဲ႕ လက္၀ဲဘက္မွာ ကိုးဆယ္ကိုးၿမိဳ႕၊ လက္ယာဘက္မွာ ကိုးဆယ္ကိုးၿမိဳ႕ တည္ရွိေနခဲ့တာ။ ရခုိင္သမိုင္းရဲ႕ သက္ေသတခြန္တစ္ခုေပါ့။ ကစၧပနဒီနဲ႔ ေလးၿမိဳ႕ျမစ္ရဲ႕ ဟိုဘက္ဒီဘက္ကို ဓည၀တီလြင္ျပင္လို႔ အခုခ်ိန္ထိေအာင္ ေခၚေနၾကတုန္းပါပဲ။ အဲဒီျမစ္ႀကီးႏွစ္စင္း စီးဆင္းေနရာ ၾကားလြင္ျပင္ဟာ တခ်ိန္က ရခိုင္ေတြရဲ႕ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားခဲ့တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္၊ ဘာသာတရား၊ ထြန္းကားခဲ့ပံုေတြ၊ ကိုယ္ေတြ႕ႏိုင္တဲ့ လြင္ျပင္ႀကီးတစ္ခုပါပဲ။ တနည္းျဖင့္ေျပာရရင္ အဲဒီလြင္ျပင္ႀကီးကို ရခိုင့္ယဥ္ေက်းမႈ ျပတိုက္လုိ႔လဲ ဆိုႏုိင္တာေပါ့။ ဘယ္သူကျငင္းႏိုင္မွာတဲ့လဲ။ သက္ေသျပစရာေတြ တပံုတပင္ရွိေနတဲ့ေနရာေလ။ ကစၧပနဒီက ေလးၿမိဳ႕ကို သြားရာလမ္းတေလွ်ာက္မွာ ၾကည့္ပါဦး။ ေသလာဂီရိ (ေက်ာက္ေတာ္ေတာင္)၊ မဟာမုနိ ရုပ္ရွင္ေတာ္ျမတ္ႀကီး၊ မဟာမုနိနဲ႔ ကပ္ရက္ရွိေနတာက ဓည၀တီ ၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္းရဲ႕ နန္းေတာ္ရာက အတိတ္ကို ညြန္ျပေနတာ။
ေနာက္ထပ္ ေ၀သာလီၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္းရဲ႕ ၿမိဳ႕ရိုးတံတိုင္းေတြကလည္း မားမားမတ္မတ္။ ေျမာက္ဦးကို ေရာက္ေတာ့လည္း နန္းေတာ္ရာကုန္းႀကီးက ကေန႔ထိ မၿပိဳမပ်က္ ထီးထီးႀကီးပင္။ ေရွ႕ကိုသြားလိုက္ေတာ့လည္း ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ရဲ႕ ထင္ရွားခဲ့တဲ့ သမိုင္း မွတ္တမ္းေတြက ေနရာတိုင္း ျပန္႔ႀကဲလ်က္ပါပဲ။ ရခုိင္ရဲ႕ အထင္ကရ သမိုင္းမွတ္တိုင္ေတြဟာျဖင့္ အဲဒီ ဓည၀တီလြင္ျပင္ႀကီးမွာဘဲ ရွိေနၾကတာ။ ပလက္၀ကို ေရနက္ဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္မယ္ဆိုေတာ့ ရခုိင္ေတြအတြက္ ရင္ေလးစရာတစ္ခု ေပၚလာျပန္ၿပီေလ။ မပူလို႔မရ။ ပူလို႔လည္းမရ။ မရမွန္း သိရက္နဲ႔ ပူေနရတာက ဒုကၡကို လိုက္ရွာေနသလိုျဖစ္ေနၿပီ။

ေက်ာက္ေတာ္ကေန ပလက္၀ စပ္ၾကားမွာ ေရွးက်လွတဲ့ ရခိုုင္သမိုင္းရဲ႕ မွတ္တိုင္ေနာက္တစ္ခုက ရွိေနေသးတာ။ အဲဒီေနရာက ဘာလဲ ဆိုေတာ့ ဥႆလင္းေျမေပါ့။ ခုထိ အဲဒီဥႆလင္းေျမေပၚမွာ ဘုရာေတြ၊ ၿမိဳ႕ရိုးေတြေတာင္ ရွိေနေသးတာက ေဖ်ာက္ဖ်က္လို႔မရတဲ့ သက္ေသေတြပါပဲ မဟုတ္လား။ ဥႆလင္းေျမ ဆိုတာဟာလည္း သာမန္သမိုင္း မႈန္၀ါး၀ါးေလးရယ္ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဘုရင့္လက္ထက္တုန္းက နယ္စားႀကီးေတြေနခဲ့တဲ့ ေနရာတစ္ခုပါ။ ေပါ့ေသးေသးအေနနဲ႔ စဥ္းစားလို႔ေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး။ ဒီေနရာေတြသာ ေပ်ာက္သြား၊ ပ်က္စီးသြားခဲ့မယ္ဆိုရင္ ရခိုင္ေတြမွာ အခ်ိန္ကာလနဲ႔၊ ေခတ္နဲ႔ယွဥ္ၿပီးေတာ့ ေနရာေဒသေတြ၊ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားပံုေတြကို သက္ေသျပစရာ၊ လက္ၫွဳိးညႊန္စရာေတြ ဘယ္မွာ ရွာလို႔ေတြႏိုင္ပါ့မလဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေနရာေတြကို ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈ မရွိေစရေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြမွာပဲ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ဘယ္သူရယ္ကမွ လာၿပီးေစာင့္ေရွာက္ေပးၾကမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။

အခု ေက်ာက္ေတာ္ကေန ပလက္၀ကို ေရလမ္းေၾကာင္းအတိုုင္း သေဘၤာႀကီးေတြ သြားလာႏိုင္ေအာင္ ကုလားတန္ (ကစၧပနဒီ) ျမစ္ႀကီးကို တူးလိုက္မယ္ဆိုေတာ့ ျမစ္ေၾကာင္း ပ်က္စီးမႈေတြကို ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။ ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္မွာ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနၾကတဲ့ ေဒသခံေတြရဲ႕ နစ္နာဆံုးရႈံးမႈေတြကိုေကာ ေလ်ာ္ေပးၾကမလား။ ေပးရင္လဲ ထိုက္သင့္တဲ့ ေလ်ာ္ေၾကးမ်ိဳးကို ရၾကေလမလား။ စဥ္းစားစရာေတြ တပံုတပင္ႀကီး ျဖစ္ေနပါၿပီ။ အဲဒီ Project ႀကီးကလည္း တိုင္းတပါးက လာလုပ္တာဆိုေတာ့ သူတို႔ေတြက ဒို႔ျပည္သူေတြကို ဘယ္ငဲ့ညွာမွာတဲ့လဲ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ နစ္နာမႈေတြကို အစိုးရက စီမံေပးရမွာ။ ဒို႔တိုင္းျပည္ရဲ႕ အစိုးရကေကာ ျပည္သူေတြအေပၚ အဲသလို စာနာစိတ္ေတြမ်ား ရွိတတ္ေနၿပီလား။

ပလက္၀ကေန အိႏၵိယ-ျမန္မာ နယ္စပ္ျဖစ္တဲ့ ေမဇူရမ္ျပည္နယ္ထိ ကုန္သြယ္ေရး လုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ကားလမ္းမႀကီးတစ္ခု ေဖါက္လုပ္ မယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္ေနရာကေန ေဖာက္မယ္ဆိုတာကို သိလိုက္ရေတာ့ ရင္ေလးစရာ ေနာက္တစ္ခု ေပၚလာျပန္ေရာေပါ့။ ပလက္၀ ကေန အထက္ဖက္ ကုလားတန္ ျမစ္ညာကို ဆန္ၿပီး ကားလမ္းေဖာက္မယ္ဆိုေတာ့ အဲဒီေဒသမွာရွိတဲ့ ေရွးေဟာင္းသမိုင္း၀င္ ယဥ္ေက်းမႈ နယ္ေျမ တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဥႆလင္း နယ္ေျမကေရာ ေဘးကင္းႏိုင္ပါ့မလား။ အဲဒီလိုေနရာေတြကိုျဖတ္ၿပီး ကားလမ္းမႀကီးေတြ ေဖါက္လုပ္။ ကုန္တင္ကားႀကီးေတြ ျဖတ္သြားျဖတ္လာ ကာလရွည္ၾကာစြာ ျပဳလုပ္ေနမယ္ဆိုရင္ ရခိုင္သမိုင္းမွတ္တိုင္တစ္ခုကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ဖ်က္ဆီးပစ္တာပါပဲ။ ေဒသခံေတြအေနနဲ႔ ဒီလမ္းမေဖါက္လုပ္မႈမွာ ဥႆလင္းေျမဟာ အိပ္မက္ဆိုးေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ေနရေလၿပီလား ဆိုတာကို ဆန္းစစ္သင့္ပါတယ္။ ဥႆလင္းေျမဟာ အိႏၵိယ-ျမန္မာ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းမႀကီးမွာ ေၾကာခင္းေပးလိုက္ရမယ္ဆိုရင္ ရခိုင္ေတြအေနနဲ႔ ႀကိဳးပမ္းကာကြယ္ရမွာကေတာ့ သမိုင္းေပးတာ၀န္တစ္ခုပါပဲ။

အခုလိုမ်ိုဳး ရခိုင္သမိုင္း၀င္နယ္ေျမေတြကို လမ္းေဖါက္ျခင္းခံလိုက္ရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြက ရခုိင္ေဒသမွာ နမူနာေတြ ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈႀကီးတစ္ခုကို တစ္ႏိုင္ငံလံုးအာရုဏ္စိုက္ေနတဲ့ေန႔ (၂၀၁၀၊ ႏို၀င္ဘာလ ၇-ရက္) ေန႔ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး ျပဳလုပ္ေနတဲ႔ေန႔မွာ ရထားလမ္းဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ေျမာက္ဦးေရွးေဟာင္းနယ္ေျမထဲက သဇင္တံဘုရားေတြကို ေျမတူးစက္ေတြနဲ႔ ရက္ခ်င္းၿဖိဳဖ်က္လိုက္ၾကတာ။ ရင္နာစရာေကာင္းတဲ့ ျဖစ္ရပ္ႀကီးတစ္ခုပါပဲ။

ရခိုင္မွာ သဇင္ဟာ ဘယ္ေလာက္ တန္ဖိုးထားသလဲ။ ရခိုင္ေတြရဲ႕ဘ၀ကို ဘာနဲ႔တိုင္းတာသလဲ။ ရခိုင္တျပည္လံုးကို သဇင္ေျမလို႔ေခၚတာ။ သဇင္ဆိုတဲ့နာမည္ကို မထိခိုက္ေအာင္ကာကြယ္ရမွာ ရခိုင္ေတြရဲ႕ တာ၀န္ပဲေလ။ သဇင္ေႂကြရင္ ရခိုင္ေတြကို ေအာင္ႏိုင္ၿပီေပါ့။ သူတို႔ေတြ ရထားလမ္းေဖါက္တယ္ဆိုၿပီး သဇင္တံဘုရားေတြကုိ ၿဖိဳဖ်က္လိုက္တာဟာ တကယ့္ကို ရည္ရြယ္ခ်က္ႀကီးတဲ့ ၾကံစည္မႈတစ္ခုပါပဲ။ သဇင္တံဘုရားဆိုတာဟာ တစ္ပါးတည္း တည္ထားတာမဟုတ္ပါဘူး။ သဇင္ပန္းခက္မွာ သဇင္ပြင့္ေတြ ပြင့္ေနၾကသလိုမ်ိဳး ဘုရား အဆူဆူေတြကို တသီတတန္းႀကီး တည္ထားခဲ့တာ။

အခုလိုဖ်က္ဆီးႏိုင္ျခင္းဟာ သူတို႔အတြက္ ေအာင္ႏိုင္ျခင္းေပါ့။ အဲသလိုၿဖိဳဖ်က္ခံလိုက္ရေတာ့ သဇင္ဟာ ႏြမ္းေၾကၿပီးေပါ့။ ေၾကႏြမ္းခဲ့ရၿပီေပါ့။ သဇင္ေတြ ေျမခေတာ့ ရခိုင္ေတြ ဘ၀ပ်က္ၾကရၿပီေပါ့။   အခုလည္း ဥႆလင္းနယ္ေျမကို မပ်က္စီးေအာင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါၿပီ။ ရခုိင့္သမိုင္းရဲ႕ အထင္ကရေနရာေတြဟာ ေခါင္းစဥ္တပ္တပ္ခံေနရတာေတြ မ်ားေနပါၿပီ။ ဥႆလင္းေျမကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ေဒသခံေတြအေနနဲ႔ သြားၿပီး ေလ့လာေရးေတြ လုပ္ထားၾကဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ရခုိင္သမိုင္း၀င္ နယ္ေျမေတြမွာ ေဖါက္လုပ္ခဲ့တဲ့ လမ္းေတြဟာ ေျမျပင္မွာ ေဖါက္လုပ္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ရခိုင္ေတြရဲ႕ခ်စ္လွစြာေသာ သမိုင္းအေမြအႏွစ္ေတြကို ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရတဲ့အတြက္ အဲဒီလမ္းဟာ ရင္ထဲအသည္းထဲမွာ ေဖါက္ခြင္းထားသလိုပါပဲ။

လူမ်ိဳးတိုင္းမွာ သမိုင္းမွတ္တုိင္ဆိုတာ ရွိၾကပါတယ္။ လူမ်ိဳးစုတစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုရဲ႕ ယဥ္က်းမႈေတြကို သမိုင္းအေထာက္ထားေတြကသာ တိုင္းတာ ေဖၚျပေနတာပါ။ သမိုင္းမရွိရင္ လူမ်ိဳးမရွိတာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။ လူတစ္ဦးစီ ရူးသြပ္မႈတစ္ခုစီ ရွိၾကပါတယ္။ ပန္းခ်ီဆရာရဲ႕ ဘ၀ဟာ ပန္းခ်ီကားေပၚမွာ။ ကဗ်ာဆရာ ဘ၀ဟာကဗ်ာေတာထဲမွာ။ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးရဲ႕ဘ၀ဟာ သမိုင္းမွာတည္ရွိေနပါတယ္။ သမိုင္းပ်က္စီးရင္ အဲဒီလူမ်ိဳးဟာ ဘ၀ပ်က္စီးတာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။ လူတိုင္းဟာ သမိုင္းတစ္ေခတ္ကို ေရးဆြဲေနၾကတယ္။ ကိုယ္တိုင္သမိုင္းတစ္ေခတ္ကို ျဖတ္သန္း၊ ေရးဆြဲေနတဲ့အခ်ိန္မွာ မိမိဟာ သမိုင္းအတြင္မခံဖို႔က ပိုၿပီးအေရးႀကီးပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္သမိုင္းကို ရခိုင္ေတြကသာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းျဖင့္ သမိုင္းတစ္ေခတ္ကို ……။

အစဥ္ႀကဳိးစားလ်က္ – မင္းမ်ဳိးႏြယ္

၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၂၇) ရက္