ကြ်န္ေတာ္ ေက်ာင္းဆရာ တစ္ဦးပါ။ ဆရာ ဆိုတဲ့အတိုင္း အလုပ္စ၀င္တဲ့ေန႕က စၿပီး၊ ဒိေန႕ထိ သမား ဂုဏ္နဲ႕ ညီေအာင္ ေနထိုင္က်င့္ၾကံခဲ့ပါတယ္။ ခုက်ေနာ္ ေျပာခ်င္တာက ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ ပညာေရး၀န္ထမ္း ေတြခံစား ေနရတဲ့ ခံစားခ်က္ေတြကို အားလံုးကိုယ္စားေျပာျပခ်င္တာပါ။ ပထမ တစ္ခုက ပညာေရး၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ လစာ ထုတ္တဲ့ ပံုစံပါ။ လကုန္လို႕ ဆရာ/မ ေတြလစာထုတ္မယ္ ဆိုရင္ ကိုယ္တိုင္ထုတ္လို႕ မရဘူး၊ ထုတ္စရာ မလို ဘူးေပါ့။ သက္ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းအုပ္ေတြက ထုတ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းအုပ္ေတြက ေနတဆင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ က ထုတ္ရ ပါတယ္။ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္ တစ္ခုလံုး ဆရာ/မ အင္အားက ၁၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေတာ့ ဒိလိုလုပ္တာ ပညာေရး ရံုးအတြက္ေရာ ၊ ဆရာ/မ ေတြအတြက္ပါ အဆင္ေျပပါတယ္။ ဒါက ကိစၥမရွိပါဘူး။ကိစၥရွိေနတာက ၀န္ထမ္းေတြ လစာကေန ရံုးျဖတ္ေငြဆိုၿပီး လစဥ္လတိုင္း ျဖတ္ေတာက္ေနတာပါပဲ။ ရံုးျဖတ္ေငြက ပံုမွန္ လတိုင္း လိုလို ၃၀၀၀ ျဖတ္ပါတယ္၊ တခါတေလ ၂၀၀၀ ျဖတ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ လတိုင္း ရံုးျဖတ္ေငြဆိုၿပီး ျဖတ္ေန ရတာလဲ ဆိုတာ ဆရာ/မ ေတြ အားလံုး လိုလိုက နားမလည္၊ မေက်နပ္ၾကပါဘူး။ ကိုယ္တိုင္လဲ လစာ မထုတ္ရ၊ လစာ ထုတ္လာတဲ့ ေက်ာင္းအုပ္ကို ေမးၾကည့္ျပန္ေတာ့ လဲ သူေျပာႏိုင္တာက ဒါက ပညာေရး စာေစာင္ဖိုး၊ ဒါက ျပကၡဒိန္ဖိုး ဒီေလာက္ပါပဲ။ က်န္တဲ့ ေငြေတြ က ဘာအတြက္ ျဖတ္လဲ သူလဲမသိပါဘူး။တခ်ိဳ႕ ဆရာ/မေတြက ရံုးကိုသြားေမးတာ့ ရံုးသံုးေငြ ပါတဲ့။ ပညာေရး ဌာန အၾကီးအကဲေတြ လာရင္ လုပ္ေပးရတဲ့ ဘာေၾကး ညာေၾကး ေတြပါတဲ့။ ဒါဟာ ဟုတ္ပါသလား။ေနျပည္ေတာ္က (သို႕) ျပည္နယ္က အၾကီးအကဲေတြ လာ ရင္ ေအာက္ေျခ၀န္ထမ္းေတြ ဆီက ေန စရိတ္စခ ကို မွ်ၿပီး က်ခံရတယ္ဆိုတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါသလား။ good governance and clean goverment ကုိဦးတည္ ေဖၚေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ rule ေတြကေရာ ဒိလုိမ်ိဳး ေရးဆြဲ ျပဌန္းထားပါသလား။ တာ၀န္နဲ႕ နယ္ဆင္းလာတဲ့ အၾကီးအကဲ ေတြကေရာ ဒိလိုမ်ိဳး အျဖစ္ကို လက္ခံႏိုင္ပါ့မလား ။ ရံုးတရံုး အေနနဲ႕ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့(စာရင္းမျပႏိုင္တဲ)့ တျခား ကုန္က်စရိတ္ေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာကို ကြ်န္ေတာ့္ အေနနဲ႕ လက္ခံပါတယ္။

ဒါေပ့မယ့္ ရံုးျဖတ္ေငြကို ကြ်န္ေတာ့္တို႕ တြက္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ -
ဘူးသီးေတာင္တၿမိဳ႕နယ္လံုး ပညာေရး၀န္ထမ္း(ဆရာ/မ) အင္အားက ၁၀၀၀ ေက်ာ္။ တြက္ရေကာင္းေအာင္ ၁၀၀၀ ပဲထားလိုက္ပါ။ ရံုးျဖတ္ေငြက ပံုမွန္ ၃၀၀၀ ဆိုေတာ့
၁၀၀၀×၃၀၀၀= ၃၀၀၀၀၀၀ က်ပ္(သိန္း ၃၀)
ဘူးသီးေတာင္ပညာေရး ရံုးက ရံုးျဖတ္ျဖတ္ေငြ တလကို သိန္း(၃၀) ရေနပါတယ္။ စာေစာင္အတြက္ ျပကၡဒိန္အတြက္ ကို ၆ သိန္း(၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ျဖတ္ေငြကေန ၆၀၀ က်ပ္)ကို  ပယ္လိုက္ပါအံုး ၂၄ သိန္း က်န္ေနပါတယ္။ တလ တလကို (၂၄) သိန္းေတာင္ဘယ္ေနရာေတြမွာ သံုးေနပါသလဲ။
အဆင္ေျပတဲ့လူေတြအတြက္ေတာ့ ၃၀၀၀ ဆိုတဲ့ပိုက္ဆံ ဟာ ဘာမွလုပ္လို႕ မရေပမယ့္၊ တခ်ိဳ႕ ၀န္ထမ္းေတြအတြက္ ၃၀၀၀ ဆိုတဲ့ ေငြဟာ ၂ ရက္စာ ထမင္းဖိုး ပါ။၀န္ထမ္း တဦးရဲ႕ လစာကို ျဖတ္ခ်င္သလိုျဖတ္(ေခါင္းစီးအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕) ၊ လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္ၿပီးမွ ေရာ့ ဒါမင္း ဒီလရမယ့္ ဟာပဲ ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာ ဟာျဖစ္သင့္ပါလား။ ေက်ာင္းဆရာဘ၀ဆိုတာ ဒိလို လက္ေ၀ခံပဲလား။ ဒီမိုကေရစီ ကို ဦးတည္ေနပါတယ္ဆိုတဲ့ ျမန္မာႏီုင္ငံ အတြက္ေရာ ျဖစ္သင့္ပါသလား။
တခ်ိန္က အေၾကာက္တရားေတြနဲ႕ စိုးမိုးေနခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ ဘူးသီးေတာင္က ေက်ာင္းဆရာ ေတြရဲ႕ ဘ၀ဟာလဲ အေၾကာက္တရားေတြနဲ႕ လြမ္းမိုးေနဆဲ၊စိုးမိုးေနဆဲပါ။ တစ္ခုခု ေျပာလို႕ အေပၚက ဖိလာမွာ ကို ေၾကာက္ရ ၊ ဟိုဟာေၾကာက္ရ ဒိဟာ ေၾကာက္ရနဲ႕ အမ်ားစုေသာ ေက်ာင္းဆရာ/မ ေတြက အံၾကိတ္ၿပီး ခံေနခဲ့ၾကတာ ႏွစ္ေပါင္း မနည္းေတာ့ပါဘူး။ ဘုသြားေျပာလို႕ ေက်ာင္းေျပာင္းလိုက္ရင္လဲ ဒုကၡေတြ႕မလား။ ဂြင္၀င္လာေတာ့ ရိုက္စားေနၾကေတာ့ ၊ သူတို႕ ဂြင္ထဲေရာက္တိုင္း အရိုက္ခံ၊ အညစ္ခံေနတာ လဲ မနည္းေတာ့ပါဘူး။ကိုယ့္ဂြင္နဲ႕ ကိုယ္ကိုး။
အထက္အၾကီးေတြေတာင္ ဒီလို ဂြင္လို႕ မွတ္ေနတဲ့ စိတ္ရွိေနတာ လက္ေအာက္၀န္ထမ္းေတြလဲ ဒိစိတ္မ်ိဳး ေမြးလာမွာ ပါပဲ။ အဲ့လိုစိတ္ဓါတ္မ်ိဳးရွိတဲ့လူေတြဆီကေန  ေမြးထုတ္လိုက္တဲ့ တပည့္ေတြ ၊ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ သစ္ေတြ ဘယ္လိုစိတ္ဓါတ္ မ်ိဳးေတြ ျဖစ္လာမလဲ ။ဂြင္ စိတ္ပဲ ျဖစ္လာၾကမွာေပါ့။ (ငါ့အေဖက ဂြင္၊ အေမကဂြင္ ဆရာကလဲ ဂြင္ ဆိုေတာ့ ငါလဲ ဂြင္ပဲ ဆိုတဲ့ အသိေတြ ၀င္လာမွာပါပဲ)။ ဒီလို စိတ္ဓါတ္ေတြနဲ႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ခ်စ္ရတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို တိုးတက္ေအာင္လုပ္ႏိုင္ပါမလား၊ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံေရာ ဒီဂြင္ စိတ္နဲ႕ တိုးတက္ ႏိုင္ပါ့မလား။ ရင္ေလးစရာပါ။
ေနာက္ၿပီး ေက်ာင္းဆရာ/မေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ၾကံဳရတဲ့ အျဖစ္ပါ။ လုပ္သက္(၂) ႏွစ္ျပည္ရင္ ႏွစ္တိုး (၁၀၀၀) ရပါတယ္။ လုပ္သက္(၂) ႏွစ္ျပည့္တာ သာ လအေတာ္ၾကာသြားတယ္ ႏွစ္တိုး (၁၀၀၀) က ပါမလာဘူး။ ၿမိဳ႕နယ္ ပညာေရးမွဴးရံုးက စီမံ ကို သြားေျပာေတာ့ လုပ္ေပးမယ္ေပါ့။ အေတာ္ၾကာမွ ႏွစ္တိုးေလး ၁၀၀၀ ကို မ်က္ႏွာျမင္ရတယ္။ ၆ လေလာက္ၾကာသြားၿပီ၊ ၆ လဆိုေတာ့ ၆ ေထာင္ေပါ့ နစ္နာသြားၿပီ။ ဒီလိုမ်ိဳး အျဖစ္ေတြက မနည္းပါဘူး။ ဆရာ/မ ေတြ ခမ်ွာ အေၾကာင္းသိေလေတာ့ ေရွ႕ လ ႏွစ္တိုး ဆို ဒိလ စကတည္းက ခခယယ နဲ႕ သြားသြား ေျပာေနရတယ္။ဒါေတာင္ လေက်ာ္သြားတာက ရွိပါေသးတယ္။
ရံုးတရံုး အေနနဲ႕ ဒိလိုမ်ိဳးေတြကို အတိအက် လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ရံုးတရံုးမွာ ဖြဲ႕စည္းပံုဆိုတာရွိၿပီးသားပါ။ ေငြစာရင္းက ဘာလုပ္၊ စီမံက ဘာလုပ္ စသည္ျဖင့္ေပါ့။ ကိုယ့္ တာ၀န္ေလးေတာ့ ေက်ပြန္ေအာင္ လုပ္ေပးသင့္ တာေပါ့။ ခုဟာက ဒိကလူကပဲ ကိုယ့္အတြက္ မုိ႕လို႕ လာေျပာေနသလို၊ သူတို႕ကပဲ ကိုယ့္အတြက္ သီးသန္႕ ကူညီ ေပးရသလိုလို။ကိုယ့္ တာ၀န္ေတာ့ ကိုယ္သိသင့္တယ္ေပါ့။ ဒါက ပါးစပ္က ေျပာစရာမလိုတဲ့ကိစၥပါ။ ဘူးသီးေတာင္ ပညာေရး ရံုးနဲ႕ ပညာေရး ၀န္ထမ္းေတြၾကားမွာ ဒိလို အဆင္မေျပမႈေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနပါတယ္။
ဒိစာကုိ ကြ်န္ေတာ္ေရးသားဒါဟာ ရင္ဖြင့္ရံုသက္သက္ပါ၊ သက္ဆိုင္တဲ့လူေတြ ကြ်န္ေတာ့္စာကို ဖတ္မိၿပီး သတိ သံေ၀ဂ အသိတရားရ ရံုပါ။ ကြ်န္ေတာ္ မတိုင္ခ်င္ မေတာ့ ခ်င္ပါဘူး၊ တစံုတေယာက္ကုိ ဒုကၡ ေရာက္ေစခ်င္တဲ့ စိတ္မရွိပါဘူး။ အားလံုးကို အဆင္ေျပ ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းဆရာဆို တာ လက္ေ၀ခံ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာကိုေတာ သိေစခ်င္ပါတယ္။
ေလးစားလွ်က္
အမည္မေဖၚလိုသူ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕မွေက်ာင္းဆရာ တစ္ဦး         NARINJARA