န္း၊ အမွတ္(၃)၊ စာ(၈၀)ပါ စာမူ ျဖစ္ပါေရ။)

သမိုင္းလူဦးရီြနန္႔စာေက ဧဂုရခိုင္လူဦးရီြက ေကာင္းနည္းလာခပါယာ။ ယင္းအနည္းမာတစ္ခါ ဗမာစကားေလာင္းရိပ္မိနီသိ့ယင့္။ ယင္းလူတိက ကိုယ့္ကိုယ္ကို မ်ဳးိခ်စ္ရခိုင္လတ္။ ေျပာခ်င္စြာကို ေျပာ လို႔ရေရ စိတ္ရာအဓိကဆိုပနာ ေနာက္တစ္ဆင့္တက္လာကတ္ျပန္ပါေရ။ စိတ္သတ္သတ္ဧ့ လႈပ္ယွားမႈ နန္႔ ပစ္မွတ္ဟူသရိြကို မေရာက္ႏိႈင္ပါ။ လိုခ်င္ေရအရာတစ္ခုကို စိတ္ကဦးေဆာင္ႏိႈင္ေကေလ့ ခႏၶာ ကိုယ္အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုခုနန္႔မတြဲဘဲ ပစ္မွတ္ကို မေရာက္ႏိႈင္ပါ။ ဆိုလိုခ်က္က အေျပာနန္႔မၿပီး လက္ တိြလုပ္မွ ၿဗီးေျမာက္ပါဖို႔။ အဆီြစြာ ရခိုင္စကားမေျပာဘဲ ရခိုင္စကားနန္႔ ရခိုင္သမိုင္းတစ္စြန္းတစ္စကို လူတစ္ေယာက္ျဖစ္လို႔ မ်ဳိးခ်စ္ရခိုင္ဆိုပနာ ကိုယ့္ကိုယ္ခံယူထားေကေလ့ ဟုတ္ယင့္။ ၿမိဳသီြးေရ ဓားပိုင္ တစ္ဖက္ေတာ့ခါ ျပတ္ေတ၊ ေနာက္တစ္ဖက္ကား အတံုး၊ ဘက္စံုမဟုတ္။ ဇာနန္႔တူေလဆိုေက ကဏန္႔ပိုင္။ ေစာင္းသတ္လားေရ။

မိမိဧ့သားသမီး အညြန္႔ေလာင္းရို႕ေရ မိဘေျပာေရစကားကိုရာ လိုက္ေျပာပါဖို႔။ မိဘက ဗမာ စကားေျပာေက သားသမီးေလ့ ယင္းစကားကို ေျပာဖို႔နန္႔ရာ။ မိဘက အဂၤလိပ္စကားေျပာေက သား သမီးေလ့ အဂၤလိပ္စကားရာ ေျပာကတ္ဖို႔ေယ။ တစ္ခါကတတ္ကၽြမ္းေျပာဆိုခေရ ရခိုင္စကားကို မိဘ ရို႕ကိုယ္တိုင္ မေျပာယာ၊ မေျပာတတ္ယာဆိုေက သားသမီးတိက ပိုလို႔ မတတ္ယာ၊ မေျပာယာ။ မိဘ ရို႕ေလာင္းရိပ္မိေရ ဘာသာစကားကိုရာ အဆက္ဆက္ေျပာဆိုလားကတ္ဖို႔ ဟိယာ။ တစ္ဖက္ဘာသာ စကားကို ထိန္းသိမ္းရာေလ့ ေရာက္လားၿပီးယာ။ ယင္းပိုင္အဆက္ဆက္ျဖစ္လားေက ပထမအမိအဘ ဆင္းသက္လာေရ ရခိုင္ဆိုေရ ဝိေသသလကၡဏာတိစြာ ၾကက္ေပ်ာက္ငွက္ေပ်ာက္ ေပ်ာက္လားလီပါ ဖို႔။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မာ အစအနလိုက္ရွာမရေယာင္ ျဖစ္လားႏိႈင္ပါေရ။ မေပ်ာက္ပ်က္ေကာင္းပါကား။ ကိုယ္တိုင္သိထားေရ ရခိုင္စကားနန္႔ စာပီတိကို မေပ်ာက္ပ်က္ေယာင္ ထိန္းသိမ္းကတ္ပါလို႔ မ်ဳိးခ်စ္ အခ်င္းခ်င္း တိုက္တြန္းပါရစီခ်က္။ ကရဲ႕လိုေရ စကားတိမဟုတ္ပါ။ အကၽြန္႔အႀကံျပဳခ်က္ကို အိပ္ရာဝင္ ေရခါ နဖူးမာလက္ေခ်တင္ပနာ စဥ္းစားပါ။ ဆင္ျခင္ပါ။ ဆံုးျဖတ္ပါ။

ရိုးေတာင္ႀကီးက အႏၱရာယ္အသြယ္သြယ္ကို ကာဆီးထားခေကေလ့ အႏၱရာယ္တိ ဒရေဟာဝင္ လတ္ပါေရ။ ဦးေနဝင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေတ ႏွစ္အလယ္ပိုင္းေလာက္မာ ရခိုင္မူလတန္းေက်ာင္းတိဒို႔ ညႊန္ၾကား စာတစ္ေစာင္က်ပါေရ။ ေက်ာင္းဝိုင္းအတြင္းမာ ဗမာစကားေျပာကတ္ရေမလတ္။ ရခိုင္ဘာသာစကား နန္႔စာပီကို အျမစ္ျဖဳတ္ဖို႔စေရ စီမံကိန္း။ ယင္းစီမံကိန္းကို စစ္ေတြခရိုင္၊ ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္ရို႕မာ အထမ ေျမာက္ခပါ။ သံတြဲခရိုင္မာရာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုေရာပနာ ဗမာစကားနန္႔ ေျပာလွာကတ္ေတအတြက္ ဂနိ႔ထိ ဗမာေလာင္းရိပ္မိနီျခင္း ျဖစ္ပါေရ။ ေလာင္းရိပ္မက်ခင္ မန္ေအာင္ကၽြန္းေဒသတိမာ ပါဠိ (အေန- က အႏၱရာယာပိ-တစ္ပါးမက မ်ားစြာေသာ အႏၱရာယ္)က ဆင္းသက္လွာေရ အေနက(အမ်ားႀကီး) ဆို ေရစကားကို ေျပာဆိုဖူးခပါေရ။ ပင္လယ္ကို ပင္းလယ္အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕တစ္ဖက္ကမ္း လက္ပံျပားရြာမာ ရီခပ္ေတ ဗာရတီကို သံပဒံုအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕တစ္ဖက္ကမ္း လမ္းမေတာ္(ဘာမိ)ရြာမာ အသီးတိ အမ်ားႀကီးသီးစြာကို ေအာ္ေတာ္သီးေရလို႔ လည္းေကာင္း ဗမာ စကားနန္႔မေရာစပ္ေတ ရခိုင္စကားအစင္တိကိုရာ ေျပာဆိုခကတ္ပါေရ။ ေျပာလိုခ်င္စြာက ကိုယ့္အမ်ဳိး အစဥ္တိကို သတ္ျဖတ္ရက္စက္နီေရ လူမ်ဳိးစုတိဧ့ စကားနန္႔အဝတ္ဆိုးတိကို ထိန္းသိမ္းမထားသင့္ ေၾကာင္း ဆိုလိုခ်က္ပါ။ သူရို႕နန္႔ဆက္ဆံရေရအခါ သူရို႕စကားကို မပီကလာေျပာျဖစ္ကတ္ၿပီးေက ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းတိြကတ္ေတအခါ ကိုယ့္စကားကို ဗမာစကားနန္႔ မေရာေယာင္ ေျပာစီခ်င္ေရ ဆႏၵပါ။

မေလးယွားမာ ႏိုင္ငံျခားသားတိစြာ မေလးလူမ်ဳိးနန္႔တိြေရအခါ မေလးစကားကို ပီသေယာင္ ေျပာတတ္ဖို႔စြာထက္ သေဘာေပါက္ေယာင္ ေျပာတတ္ဖို႔က ပထမအရီးႀကီးခ်က္ ျဖစ္ပါေရ။ ႏိုင္ငံသား မဟုတ္လို႔ မပီဆိုစြာ သူရို႕နားလည္ၿပီးသားပါရာ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမာ တျခားကဝင္ေရာက္လွာေရ တရုတ္ တိ၊ ဘဂၤလားတိစြာ ကိုယ့္ရို႕အခ်င္းခ်င္းတိြေရခါ ကိုယ့္ရို႕စကားကိုရာ ေျပာျဖစ္ကတ္ပါေရ။ မေလးယွား ႏိုင္ငံမာ မွီခိုနီထိုင္ေရ အိႏၵိယနန္႔ တရုတ္လူမ်ဳိးတိေလ့ ကိုယ့္ရို႕အခ်င္းခ်င္းတိြေရခါ ကိုယ့္ရို႕စကားကိုရာ ေျပာကတ္ပါေရ။ ယင္းဟင့္သည္ပင္ ကိုယ့္လူမ်ဳိးမေပ်ာက္ပ်က္ေယာင္ ထိန္းသိမ္းစြာ ျဖစ္ပါေရ။ ရခိုင္ တစ္ေယာက္ေရ ကိုယ့္လူမ်ဳိးစကားမဟုတ္ေတ စကားတစ္ခုကို မွန္းမရေယာင္ ပီပီသသေျပာႏိႈင္ေက ေလ့ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုနန္႔ ပတ္သက္ၿပီးေက ရခိုင္မွန္းသိလားေရခါ အယင္ခင္မင္နီေရ လူမ်ဳိးျခား စြာ ယင္းရခိုင္သားအေပၚ ခင္မင္မႈထက္ဝက္ေလာက္ ေလွ်ာ့က်လားေၾကာင္း ပါးစက မေျပာေကေလ့ အမူအရာကို ၾကည့္ပနာ သိႏိႈင္ပါေရ။ ႏြားကြဲေက က်ားဆြဲမခံရေယာင္ ကိုယ့္လူမ်ဳိးနန္႔တိြေရအခါ ကိုယ့္ စကားေျပာပနာ သိုက္သိုက္ဝန္းဝန္း နီထိုင္တတ္ဖို႔ လုိပါေရ။

ထြန္းႏိုင္(သရီေခ်ာင္း)

အရာတစ္ေခါက္ ဆက္ပါဖို႔သိ့။