လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္က အသံုးျပဳခဲ့ေသာ ေရွးေခတ္ေလွၾကီး တစ္စီးကို ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ေရွးေဟာင္း သုေတသနႏွင့္ တစ္ျခား ပညာရွင္မ်ားက ပူးေပါင္းကာ တူးေဖၚေနျပီ ျဖစ္သည္။
ျပင္သစ္ ႏိုင္ငံဖြား ဘဂၤလီ ေရွးေဟာင္း သုေတသန ပညာရွင္ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ ေရွးေဟာင္း သစ္သားေလွႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ကၽြမ္းက်င္သူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သူ Yves Marre မွ ဦးေဆာင္ တူးေဖၚေနျခင္း ျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ့ေသာ တနဂၤေႏြေန႕က တူးေဖၚမူကို စတင္ေနရာ ယခုအခါ ေနာက္ဆံုး အဆင့္သို႕ ေရာက္ေနျပီ ျဖစ္သည္။
ယခုအခါ ေလွၾကီး ၀မ္းဗိုက္ထဲတြင္ ျပည့္ႏွက္ေနေသာ သဲမ်ားကို မီးသတ္ဌာနမွ ကားမ်ားကို အသံုးျပဳျပီး ေရမ်ားျဖင့္ မူတ္ထုတ္ေနေၾကာင္း သတင္းမ်ားတြင္ ေဖၚျပသည္။
သမိုင္းအရ တန္ဖိုးရွိေသာ ေလွၾကီး ျဖစ္သျဖင့္ တူးေဖၚျပီးပါက အဆိုပါ ေလွၾကီးကို ေဘးကင္းရာသို႕ ယူေဆာင္ သိမ္းဆည္း ထားမည္ဟု ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ႏိုင္ငံ ေရွးေဟာင္း သုေတသန လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးလည္း ျဖစ္ ေလွမ်ား ဆယ္ယူေရး ေကာ္မီတီ (Boat salvage committee) အတြင္းေရးမွဴး အဖြဲ႕၀င္ လည္း ျဖစ္သူ  Afroza Khan Mita က သတင္းေထာက္မ်ားသုိ႕ ေျပာသည္။
အဆိုပါ ေလွၾကီးမွာ အရွည္ ၇၂ ေပရွည္လ်ားျပီး ၂၂ ေပ ၅ လက္မ အက်ယ္ရွိကာ သစ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ေလွၾကီး ျဖစ္ျပီး လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ ဇြန္လ ၂၉ ရက္ေန႕က သဲေသာင္ျပင္ထဲမွ ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။
အဆိုပါ ေလွၾကီးမွာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္က ရခိုင္ေရွးလူၾကီးမ်ား ရခိုင္ျပည္မွ အဆိုပါ ေဒသသို႕  ပင္လယ္ျပင္ကို ျဖတ္ျပီး ထြက္ေျပးလာၾကစဥ္ အသံုးျပဳခဲ့ေသာ ေလွၾကီး ျဖစ္ေၾကာင္း ေရွးေဟာင္း သုေတသန ပညာရွင္မ်ားက ေျပာသည္။
၁၇၈၄ ခုႏွစ္ ရခိုင္တို႕၏ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ေတာ္ ဗမာ ဘုရင္လက္ေအာက္သို႕ က်ေရာက္ျပီးေနာက္ သိန္းခ်ီေသာ  ရခိုင္ျပည္သူမ်ား စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္ကို စြန္႕ခြာထြက္ေျပးၾကရာ ရမ္းျဗဲကၽြန္းႏွင့္ မာန္ေအာင္ကၽြန္းမွ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ အဆိုပါ ေလွၾကီးမ်ားကို အသံုးျပဳျပီး ပင္လယ္ျပင္ကို ျဖတ္ကာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကသည္။
အဆိုပါ ေဒသသို႕ ေရာက္ရွိစဥ္ လူသူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ မရွိဘဲ ေတာၾကီးမ်က္မည္း ျဖစ္ျပီး စတင္ အေျခခ်ေနထိုင္ရန္ ေတာရိုင္းမ်ားကို ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းစဥ္ ဘဂၤလာက်ားမ်ား၊ မိေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ အၾကီးအက်ယ္ ရင္ဆိုင္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ရသည္ဟု ေဒသခံ လူၾကီးမ်ားက ေျပာျပသည္။
ယခင္က အဆိုပါ ေဒသတြင္ ရခိုင္ေက်းရြာၾကီး ၁၀၀ ေက်ာ္ခန္႕ တည္ရွိကာ လူဦးေရအားျဖင့္ တစ္္သိန္းေက်ာ္ရွိခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ မုန္တုိင္းႏွင့္ တစ္ျခား ဒဏ္မ်ားေၾကာင့္ အမ်ားစု ရခိုင္မ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ ေျပာင္းေရႊ႕သြားၾကရာ ယခုအခါ ရြာ (၅၀) ခန္႕ႏွင့္ လူေသာင္းဂဏန္းခန္႕သာ က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အမ်ားစု ေဒသခံမ်ားမွာ လယ္ယာလုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္ၾကျပီး စီးပြားေရး မရွိသျဖင့္ ဆင္းရဲၾကသည္ဟု ဆိုသည္။     narinjara