ရခိုင္ျပည္နယ္မွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ဆက္သြယ္မည့္ ေရႊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ပိုက္လိုင္း ျဖတ္သန္းရာ လမ္းေၾကာင္း၌ ပါ၀င္သည့္ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္တခ်ဳိ႕တြင္ ပိုက္လိုင္းထဲသို႔ ေရ စမ္းသပ္လႊတ္ရာမွ ပိုက္လိုင္း က်ိဳးေပါက္ ပြင့္ထြက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း  သိရသည္။
“ပိုက္လိုင္းသန္႔ရွင္းေရး လုပ္တဲ့အေနနဲ႔ ေရ စမ္းလႊတ္တာက ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္တယ္၊ စုစုေပါင္း ၄ ႀကိမ္ ျဖစ္ဖူးတယ္။ ဂက္စ္ေတာင္ မပို႔လႊတ္ရေသးဘူး၊ ဒီလို ျဖစ္ေနေတာ့ ေဒသခံေတြက တအား စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔မႈေတြ ျဖစ္ေနၾကတယ္” ဟု တအာင္း ေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ သတင္းႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္း တာ၀န္ခံ မိုင္းအိုက္မြန္းက  ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းသည္ ခိုင္ခန္႔မႈ မရွိျခင္း၊ စနစ္တက် ျမွဳပ္ႏွံမႈ မရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စမ္းသပ္စဥ္ ကာလ၌ပင္ က်ိဳးေပါက္ ပြင့္ထြက္မႈ ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ နမၼတူ၊ နမ့္ခမ္း၊ ေက်ာက္မဲ စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္တို႔၌ ၿပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလႏွင့္ မတ္လတြင္ ၂ ႀကိမ္၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ၂ ႀကိမ္ က်ိဳးေပါက္ ပြင့္ထြက္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ပိုက္လိုင္းသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းရွိ နမ့္ခမ္း၊ နမၼတူ၊ သီေပါ၊ မန္တုံ၊  ေနာင္ခ်ဳိ၊ ေက်ာက္မဲ စသည့္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားကုိ ျဖတ္၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၊ ယူနန္ျပည္နယ္၌ အဆုံးသတ္မည္ ျဖစ္သည္။
ေရႊ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ပုိုက္လိုင္းသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴေဒသ၌ တည္ေဆာက္ေနၿပီး သဘာဓာတ္ေငြ႔မ်ားကုိ လာမည့္ ေမလမွစတင္၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ပို႔လႊတ္ေတာ့မည္ဟု ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းကုိ ဦးေဆာင္ တည္ေဆာက္ေနသည့္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသား ေရနံေကာ္ပိုေရးရွင္း (China National Petroleum Corporation – CNPC) ကုမၸဏီမွ ေျပာဆိုထားသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ အတြင္းမွ ေဒသခံျပည္သူမ်ားသည္ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပထမပိုင္းတြင္ သတိမထား မသိရွိခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယခုအခါ အသိအျမင္ ရွိလာၾကသည့္အတြက္ စိုးရိမ္မႈမ်ား တိုးပြားလာေနေၾကာင္း၊ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း ျဖတ္သန္းမည့္ ကိစၥကုိလည္း လုံး၀ အလို မရွိေၾကာင္း မိုင္းအိုက္မြန္းက ဆက္ေျပာသည္။
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ရွမ္းေတာင္သူ လယ္သမားမ်ား ေကာ္မတီအဖြဲ႔မွ သီေပါေဒသခံ ဦးစိုင္းဆန္ေအးက “က်ေနာ္တုိ႔က ေရနံပိုက္လိုင္းကို လယ္ယာေျမေတြေအာက္မွ ျမွဳပ္ေတာ့ စုိက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ ထိခိုက္လာမွာကို စိုးရိမ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းက ေပါက္ကြဲရင္ အားလံုး ဒုကၡေရာက္ႏိုင္တာေပါ့” ဟု  ေျပာသည္။
ေတာင္းသူ လယ္သမားမ်ားကို ေျမယာေပၚတြင္ ျဖတ္သန္းခ ေပးထားေသာ္လည္း တၿမိဳ႕ႏွင့္တၿမိဳ႕ ေစ်းႏႈန္း မတူေၾကာင္း၊ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕မွ လယ္သမားမ်ားရရွိသည့္ လယ္ယာေျမ ေစ်းႏႈန္းသည္ က်န္ၿမိဳ႕မ်ားထက္ မ်ားစြာရရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တို႔ကို လယ္ယာေပၚ ျဖတ္သန္းတဲ့အတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ ေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္း ျဖစ္လာမယ့္ ပိုက္လိုင္းအႏၲရာယ္ေတြ ပိုက္လိုင္းျပႆနာေတြကို ဘယ္သူေတြက တာ၀န္ယူမယ္ဆုိတာ မသိဘူး။ အစိုးရ တာ၀န္ယူမလား၊ ကုမၸဏီက တာ၀န္ယူမွာလား” ဟု ဦးစိုင္းဆန္ေအးက ဆုိသည္။
သီေပါ ၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းကမူ “ပိုက္လိုင္း ေလ်ာ္ေၾကးအတြက္ ေဒသခံေတာင္သူမ်ား မေက်နပ္စရာ မရွိပါဘူး။ အခုေနာက္ပိုင္းမွ ျဖစ္လာတာ။ အစကဆိုရင္ ေလ်ာ္ေၾကးေငြရတဲ့အတြက္ ဘာမွမေျပာဘူး” ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ပိုက္လိုင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူလူထုမ်ား သိသင့္သည့္ ကိစၥမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး၊ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ သီးႏွံေလ်ာ္ေၾကးမ်ား ေပးရာတြင္ လယ္သမားမ်ား အတြက္ ကာလေပါက္ေစ်းအတုိင္း လယ္သမားမ်ားႏွင့္ တိုင္းကာ ေလ်ာ္ေၾကး ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ တခါမွ မၾကားဖူးေသာ     ေလ်ာ္ေၾကးရသည့္ အတြက္ လယ္သမားမ်ား ေက်နပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အႏၲရာယ္ မျဖစ္ေအာင္လည္း အဆင့္အဆင့္ လုပ္ထားသည္ကို ေတြ႔ရေၾကာင္း၊ ပိုက္လုိင္းကို မျဖတ္သန္းဖို႔ ဆိုလွ်င္ တိုင္းျပည္၏ စီးပြားေရးကို ထိခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ျပည္ပ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ မလာရဲေအာင္လုပ္ပါက အားမေပးျခင္ေၾကာင္း ဦးရဲထြန္းက ဆိုသည္။
ေရႊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ပိုက္လိုင္းျဖတ္သန္းရာ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ ပိုက္လိုင္း အေပၚ စိုးရိမ္မႈမ်ား၊ လယ္ယာေျမ ဆုံး႐ွႈံးသြားသည့္ ေတာင္သူမ်ား၊ ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းတြင္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ အလုပ္သမားမ်ား ေခါင္းပုံျဖတ္ခံရျခင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရျခင္း၊ ေဒသခံ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ပိုက္လိုင္း လုံၿခဳံေရး တာ၀န္ယူထားသည့္ စစ္သားမ်ား၏ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရျခင္း စသည့္ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တရပ္ကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေတာ္၀င္ႏွင္းဆီ ခန္းမ၌ တအာင္း ေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ယေန႔တြင္ က်င္းပသည္။
“ပိုက္လိုင္း လုံၿခဳံေရး အေၾကာင္းျပၿပီးေတာ့ တပ္ရင္းေတြ တိုးခ်လာတယ္။ ဒီစစ္သားေတြက အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အဓမၼမႈေတြ လုပ္လာတယ္။ ေဒသခံေတြကုိ လမ္းျပဖို႔ အဓမၼ ေခၚတာေတြ၊ လုပ္အားေပးေစခိုင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ႀကဳံေနရတယ္” ဟု မိုင္းအိုက္မြန္းက ဆိုသည္။
ရွမ္းျပည္သူမ်ား၏ နစ္နာဆုံး႐ွႈံးမႈရွိျခင္း၊ ပိုက္လိုင္း လုံၿခဳံမႈမရွိျခင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိး ေဖာက္ခံရမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ထို ပိုက္လိုင္းအား ရွမ္းေဒသခံမ်ားက ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ရွမ္းလူမႈ အဖြဲ႔အစည္းအမ်ားက ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ ႔၌ ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္တြင္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ရွမ္းျပည္သူမ်ား၏ အခက္အခဲမ်ားကုိ အစီရင္ခံစာတေစာင္ ေရးသား၍ ခ်င္းမိုင္အေျခစိုက္ တ႐ုတ္ေကာင္စစ္၀န္႐ုံးသို႔ ေပးပို႔ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း စတင္ရာ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴ ေဒသ၌လည္း ပိုက္လိုင္းအေပၚ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနရေၾကာင္း၊ ဂက္စ္ ပိုက္လိုင္းအား တခ်ဳိ႕ေနရာတြင္ ေျမႀကီးထဲ၌ ၃ ေပမွ ၅ ေပခန္႔သာ ျမွဳပ္ႏွံထားၿပီး၊ တခ်ဳိ႕ေနရာ၌ ေျမျမွဳပ္ျခင္း မရွိ၍ ဂက္စ္ ယိုစိမ့္မႈ၊ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္လာမည္ကုိ စိုးရိမ္ေနၾကေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ ႏိုင္ငံအမ်ားစု၌ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္းကုိ ၁၀ ေပမွ ၁၅ ေပအနက္ရွိ ေျမထဲတြင္ ျမွဳပ္ႏွံရေၾကာင္း သိရသည္။
“ပိုက္လိုင္းကို ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ ခိုင္ခံ့မႈမ်ိဳးနဲ႔ တည္ေဆာက္တာလား၊ က်မတို႔ မသိပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ ပိုက္လိုင္း ျဖတ္သန္းရာ ေဒသေတြမွာ အခုဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ မရွိပါဘူး။ အေၾကာင္း တခုခုေၾကာင့္ မေတာ္တဆ ျဖစ္ရပ္ေတြ ရွိခဲ့ရင္ ဘယ္လို တာ၀န္ယူေပးမလဲ ဆိုတာလည္း က်မတို႔ မသိရပါဘူး။ ပိုက္လိုင္းရဲ႕ ခိုင္ခံ့မႈကို က်မတို႔ ေဒသခံေတြသိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္” ဟု တအာင္းေက်ာင္းသား လူငယ္အဖြဲ႔မွ ေလြးလြယ္က ေျပာသည္။
ေက်ာက္ျဖဴ ေဒသအတြင္းရွိ ေဒသခံမ်ား၏ လယ္ယာေျမ၊ ႏြားစားက်က္ေျမ၊ ဥယာဥ္ၿခံေျမ စသည့္ ေျမဧက ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ အဓမၼ သိမ္းယူခံထားရၿပီး ေဒသတြင္း လမ္းအမ်ားအျပားမွာလည္း ပ်က္စီးသြားသည့္ အတြက္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲမႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
သိမ္းဆည္းခံ လယ္ေျမမ်ားကုိ တန္ရာတန္ေၾကး ေလ်ာ္ေၾကးေပးေဆာင္ရန္၊ ပ်က္စီးသြားသည့္ ေက်းရြာလမ္းမ်ား ျပဳျပင္ေပးရန္၊ စီမံကိန္း ဧရိယာတ၀ိုက္ရွိ ေက်းရြာမ်ား မီလင္းေရး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္၊ လုပ္ငန္းခြင္မ်ား၌ ေဒသခံမ်ားအား အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားေပးရန္ စသည့္ အခ်က္ ၉ ခ်က္ကုိ ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ရန္ ျပည္နယ္ အစိုးရသို႔ တင္ျပထားေၾကာင္း အလုပ္သမားအေရး ဦးေဆာင္ေပးေနသူ မေဒးကြ်န္း ေဒသခံ ကုိထြန္းၾကည္က ေျပာသည္။
ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွတဆင့္ မေကြးတိုင္း၊ မႏၲေလးတိုင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္ တို႔ကုိ ျဖတ္သန္း၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္၌ အဆုံးသတ္မည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာအစိုးရမွ တ႐ုတ္အစိုးရသို႔ အႏွစ္ ၃၀ ဓါတ္ေငြ႔ ေရာင္းခ်မႈအတြက္ ခန္႔မွန္းေျခ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၉ ဘီလီယံ ရရွိေၾကာင္းသိရသည္။
ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ ခင္ဦးသာ၊ နန္းဆိုင္ႏြမ္ႏွင့္ နန္းသိရီလြင္တို႔ ပူးေပါင္း ေရးသားသည္။