ေဒၚစုကေျပာတယ္ ။ ကုလားလို႔ေခၚတာ မၾကိဳက္ေပမယ့္ ေခၚတဲ့လူဟာ မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ သားသမီးေပါ့ ။  ဟုတ္ပါတယ္ ေဒၚစု ။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာသမိုင္းနဲ႔ခ်ီျပီးမိမဆံုးမဖမဆံုးမေတြမ်ားခဲ့ပါတယ္။ က်န္စစ္သားမင္းၾကီးဟာ သမီးေတာ္ ေရႊအိမ္စည္ကို ပဋိခရား ဆိုတဲ့ကုလားျပည္က မင္းသားနဲ႔ညွိစြန္းတယ္ သတင္းၾကားေတာ့ ကုလားမင္းသား ပဋိခရားနဲ႔ သေဘာမတူ သာကီမင္းႏြယ္ နဲ႔သာ ေပးစားမည္လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးတဲ့ မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ ျမန္မာ့ ဘုရင္တစ္ပါးပါ လား ေဒၚစု ။  (ကြ်န္ေတာ္ေမာင္ေက်ာက္ခဲလည္း ဒီေန႔ကစျပီး မဟာရာဇဝင္ၾကီးေရးတဲ့ ဦးကုလားကို ဦးဘာဘူျဖစ္ျဖစ္ဦးမဲၾကိးျဖစ္ျဖစ္ ေျပာင္းလဲေခၚေဝၚကာ ဦးဘာဘူရာဇဝင္ (သို႔) ဦးအာေရး(သို႔)ဦးဂ်ာကစ္(သို႔)ဦးမဲၾကီးရာဇဝင္လို႔ နာမည္ေျပာင္းဖတ္ပါေတာ့မယ္ ။ )   ေတာင္ငူအင္ပါယာေခတ္ကလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အိႏၵိယ ဘက္က နယ္ေျမေတြကို ကုလားျပည္လို႔ မွတ္တမ္းတင္ဖူးပါတယ္ ။ဒီေတာ့ ေတာင္ငူမင္းဆက္ေတြ ေတာင္ငူေခတ္ကလူေတြအားလံုးကလည္း မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ ေတြေပါ့ေဒၚစုရယ္ ။   အဂၤလိပ္ျဗိတိသွ် ေတြ ျမန္မာနိုင္ငံကို ဝင္သိမ္းေတာ့ နယ္ခ်ဲ့ကုလားျဖဴလို႔ တနိုင္ငံလံုး ေခၚေဝၚဖူးပါတယ္ ။ ျဗိတိသွ်ေတြနဲ႔ပါလာတဲ့ အိႏၵိယ နဲ႔ ပန္ခ်ာပီေတြ ၊ အာဖရိက စစ္သားေတြကိုေတာ့ ကုလားမည္း လို႔ေခၚေဝၚခဲ့ၾကပါတယ္ ။အဲေတာ့ အဲဒီေခတ္အခါကလည္း နယ္ခ်ဲ႔ကုလားျဖဴ ကုလားမည္းေတြကို တိုက္ထုတ္ၾကလို႔ေအာ္ဟစ္တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ဖူးတဲ့မိမဆံုးမဖမဆံုးမမ်ိဳးခ်စ္သူရဲေကာင္းေတြလည္းရွိခဲ့ဖူးပါတယ္ေဒၚေဒၚစု။အဲဒီလိုကုလားျဖဴကုလားမည္းလို႔တြဲသံုးခဲ့ဖူးလို႔ ေဒၚစုေယာက်ာၤးအမ်ိဳးေတြဟာလည္းေနရင္းထိုင္ရင္းကုလားျဖစ္သြားတာေၾကာင့္ အန္တိီစု အေနနဲ႔ ကုလားလို႔ေခၚတိုင္း ဟိုထဲက နာသလို(ရင္ထဲက နာ)မ်ား ျဖစ္ေနတာလားလို႔ သံုးသပ္မိပါတယ္ ။   အဲဒီလို ကုလားျဖဴ ကုလားမည္းေတြကို တိုက္ထုတ္ၾကလို႔ ေအာ္ဟစ္ေၾကြးေၾကာ္္ဖူးတဲ့ ဗႏၵဴလ လို စစ္သူၾကီးေတြ ဟာလည္း မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ ေတြေပါ့ အန္တီစုရယ္ ။ေနာက္ျပီး အန္တီစု အေဖ ေအာင္ဆန္းရဲ့ အဘိုး ဗိုလ္မင္းေရာင္ ဆိုတာကလည္း အဲလိုပဲ ကုလားျဖဴကုလားမည္းေတြကို တိုက္ထုတ္ၾကလို႔ စစ္ပြဲေတြမွာ ေအာ္ဟစ္ေၾကြးေၾကာ္ မာန္သြင္းခဲ့ဖူးမွာပါ ။သူလည္း မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ ထဲကတစ္ေယာက္ေပါ့ ေနာ္ ။
ဦးသိန္းေဖ ေရးတဲ့ ကုလား-ဗမာ တိုက္ပြဲကို ထိပ္ဆံုးက ေထာက္ခံသူေတြထဲမွာ သခင္ေအာင္ဆန္းေခၚ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေထာက္ခံဖူးတာကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အန္တီစု အေဖဟာလည္း အန္တီစုေျပာခါက်မွ  မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ ျဖစ္ေနျပီလားလို႔ ေတြးျပီး ရင္နာမိပါတယ္ ။   ကုလား-ဗမာ တိုက္ပြဲစာအုပ္ကို ေအာင္ဆန္း ေထာက္ခံဖူးသည္ ။ေအာင္ဆန္းသည္ မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ ေလာ ။ေဒၚစု ေျဖပါ  ထိုစာအုပ္ကို လိုခ်င္လွ်င္ ဒီမွာ ေဒါင္းလုတ္ဆြဲနိုင္ပါတယ္ ။   ရခိုင္ေတြဟာလည္း ရခိုင္လူမ်ိဳးစျဖစ္ကတည္းက ကုလားေတြကို ကုလားလို႔ပဲေခၚေဝၚခဲ့ပါတယ္ ။ဒါေၾကာင့္ အန္တီစု စကားအရ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာ ဟိုးမ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္ မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ ေတြတဲ့လား အန္တီစု ။  ရခုိင္ဘုရင္ မင္းဗာၾကီးလို႔လူေခၚမ်ားတဲ့ သီရီသူရိယ စႏၵာမဟာရာဇာ မင္းဗာ ဟာဆိုရင္ ရာဇဝင္ထဲမွာ  "" ျပည့္ရွင္ မင္းဗာသည္ (၈၉၃) ခု၊ နယုန္လဆန္းတစ္ရက္ စေနေန႕တြင္ ေျမာက္ဦးထီးနန္းကို စိုးအုပ္ေတာ္မူေလသည္။ အဆိုပါ မင္းလက္ထက္တြင္ ကုလားျပည္ သို႕ စစ္ခ်ီရန္ ႀကံေစေသာအခါ ကုလားကိုႏိုင္လို စဖိုမွာ မီးထည့္ ၀သဲေတာင္မွ ထီးတင္ ကုလားကို ရွင္ျပဳ ဟုေသာ စနည္းတေပါင္ ေပၚလာခဲ့ေပသည္။ အဆိုပါ မင္းလက္ထက္တြင္ စစ္တေကာင္းအားလည္း တက္ေရာက္ သိမ္းပိုက္ခဲ့ေလသည္။   ျပည့္ရွင္ မင္းဗာသည္ ကုလားျပည္အား သိမ္းပိုက္ခဲ့ၿပီး သကၠရာဇ္ (၈၈၀) ခု၊ တန္ခူးလတြင္ စံေတာ္ရာ ေျမာက္ဦးသို႕ ျပန္ေရာက္၍ ပညာရွိ မွဴးမတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ ရွင္ျမ၀ါအား နန္းေတာ္သို႕ ပင္ေဆာင္ၿပီး မိမိ စစ္ခ်ီႏိုင္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ဘုရားရွင္၏ ဓမၼခႏၱာ ပီစာ-ေပစာ အေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ကို ဌာပနာ၍ ပုထိုးေတာ္တည္ရန္ ညီလာခံလုပ္ေတာ္မူေသာ္ သွ်င္ႀကီးျမ၀ါသည္ အေရွ႕တြင္ရွိေနေသာ ဆရာ ပိႆႏိုးအား အုတ္ခဲတြင္ အင္းခ်ၿပီး ေရတြင္ေမွ်ာ၍ ပင့္ေဆာင္ေလသည္"" လို႔ ရာဇဝင္ အတိအက်ေရးထားတာကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ မင္းဗာၾကီး မတိုက္ခင္ကတည္းက ကုလား လို႔ေခၚေနတာကို သိနိုင္ပါတယ္ ။ဒီေတာ့ ရခိုင္တမ်ိဳးလံုးဟာ မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ ေတြလား ေဒၚစု ။  ေဒၚစု ရခိုင္ထက္ ကုလားျဖဴေပးတဲ့ ဆုနဲ႔ကုလားမည္းမ်က္ရည္ကိုသာ သိသည္ ။ရခိုင္ကို မသိ။   ေဒၚစု ေျပာမွပဲ မနက္မနက္ ကုလားတတ္ေခါက္တဲ့ ဘုန္းဘုန္းေတြေတာင္ ကုလားတတ္လို႔ ေျပာမိရင္ပဲ  မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ ျဖစ္ေတာ့မလိုလိုပါလား ေဒၚစုရယ္ ။
ကရင္ေတြဟာလည္း ကရင္ၾကီးလို႔ေခၚရင္ ဘယ္သူမွ စိတ္မဆိုးၾကပါဘူး ။ အသက္အရႊယ္ၾကီးတဲ့ လူေတြကို ေဝး..ဖထိီး..အမိုး..ေခၚရင္ ျပံဳးေနတတ္သူေတြပါ ။ ကရင္ေတြေရးထားတဲ့ ကရင္ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္းထဲမွာလည္း ဒီလိုေရးထားတယ္ဗ် ။  "၎တို႔အထဲမွ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ႏွင့္ ရဲေဘာ္ျဖဴတို႔သည္ ဖဆပလကိုမေက်နပ္(ထိုင္ခုံလုၾကသည္)၊  ထို႔ေၾကာင့္ ဦးစြာေတာခိုၾကသည္။  ဖဆပလ အစိုးရကို လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲ၀င္ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ၾကသည္။  ဂ်ပန္ေခတ္ သို႔မဟုတ္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးၿပီးဆုံးၿပီးေနာက္ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးမရခင္ အဂၤလိပ္အစိုးရ က ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ စစ္တပ္မ်ားဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္ကိုကာကြယ္ရန္ ေအာက္ပါအတိုင္းဖြဲ႔စည္းထားသည္။  ဗမာအမ်ိဳးသား သတ္သတ္ျဖင့္ ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း(Burma Rifle) ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္(၁) တပ္ရင္း(၃) (၄) (၅) (၆)တို႔ျဖစ္သည္။   ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း(၂) (2nd-Burma Rifle)သည္ ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းဟုေခၚေသာ္လည္း ၎တပ္ ထဲတြင္ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ကရင္မ်ားသာရွိ၍ ဗမာအမ်ိဳးသားမ်ား လုံး၀မပါ၀င္ေခ်။ ၎တပ္ရင္းသည္ ကုလားျပည္ (India)သို႔ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ေရာက္သြားေသာတပ္ျဖစ္သည္။"  အဲေတာ့ကာ..ကရင္ေတြဟာလည္း မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ ေတြလား ေဒၚစု ။ ကြ်န္ေတာ္ ေမာင္ေက်ာက္ခဲ ေမးတာကို ေျဖေပးပါဦးလား ေဒၚစု ။   အထက္ ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္းက ဗမာစစ္စစ္ ေတြကို က်ဳပ္တို႕ေခၚေဝါေလ့ရွိတာ .... အညာသား .... ဘယ္ဗမာ စိတ္ဆိုး သလဲ ? ေျမာက္ပိုင္းသား စစ္စစ္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြကို ဒူးဝါးႀကီး ၊ ကခ်င္ႀကီး ဂ်ိမ္းေဖာႀကီစသျဖင့္ ေခၚေဝၚေလ့ ရွိတာ ... ဘယ္ ကခ်င္က စိတ္ဆိုးၾက သလဲ ? ကယား ျပည္နယ္က ကယားလူမ်ိဳးေတြကို ေငြေတာင္သူ ေငြေတာင္သား ကယား လို႔ေခၚေဝၚတယ္ ..ဘယ္ က ယားက စိတ္ဆိုးၾက သလဲ ? ယခု ဘဂၤလီေတြရဲ႕ ဒုတိယ ခိုးဝင္ေနၾက အေပါက္ ခ်င္းျပည္နယ္ ကေလး နယ္သား ေတြေတြ႕လွ်င္ေတာ့ ခ်င္း ႀကီး ၊ ခ်င္းေလး ေခၚေဝၚၾကတာ... ဘယ္ ခ်င္းလူမ်ိဳး က စိတ္ဆိုး ၾကသလဲ ? ေရွွ႕ေျမာက္မွာ ရွိတဲ့ ရွမ္း ျပည္နယ္သား အမ်ိဳးႏြယ္မ်ားအား ရွမ္းႀကီး၊ ရွမ္းေလး ၊ ပအုိ႔ဝ္ႀကီး ၊ ဝႀကီး ၊ အင္း သားႀကီး ၊ ပေလာင္ႀကီး ၊ ဖိုးဓနဳ စသျဖင့္ ေခၚေဝၚၾကတာ ဘယ္လူမ်ိဳးက စိတ္ဆိုးၾက သလဲ ? ရခိုင္ျပည္က ရခိုင္လူမ်ိဳး ေတြကို ရခိုင္ႀကီး ၊ ရခိုင္ေလး ကိုအာရကန္ စသျဖင့္ ေခၚေဝၚၾကတာ ဘယ္ ရခိုင္က စိတ္ဆိုးၾက သလဲ ? အေရွ႕ေတာင္ ဘက္ပိုင္းက ကရင္ႀကီး ၊ ကရင္ေလး ၊ မြန္ႀကီး ၊မြန္ေလး စသျဖင့္ ေခၚေဝၚၾကတာ ဘယ္ က ရင္နွင့္ မြန္က စိတ္ဆိုးၾကသလဲ ? ျမန္မာျပည္ ေတာင္ဘက္ ယြန္းယြန္း ထားဝယ္က လူေတြကိုေတာ့ ဘိတ္( ၿမိတ္ )သား ၊ ထားဝယ္ႀကီး ၊ ထား ဝယ္ေလး ( ဘိတ္သား ဟု အေခၚမ်ားပါသည္ ) စသျဖင့္ ေခၚတာ ဘယ္ ထားဝယ္က စိတ္ဆိုးၾက သလဲ ? ေနာက္ တရုတ္ လူမ်ိဳးမ်ား ကိုလည္း တရုတ္ႀကီး ၊ တရုတ္ေလး ၊ ေပါက္ေဖာ္ႀကီး ၊ ေပါက္ေဖာ္ေလး လို႔ေခၚေဝၚၾကတာလည္း ဘယ္တရုတ္ကစိတ္ဆိုး ၾက သလဲ ?
အန္တီစု အေနနဲ႔ ကုလားေတြကို ထိရင္ ဘာလို႔ ဆတ္ဆတ္ခါ နာေနရသလဲ ကြ်န္ေတာ္မစဥ္းစားတတ္ဘူးျဖစ္ေနပါတယ္ ေဒၚစု ။ ရခိုင္မွာ ကုလားေတြ စတီးျပီဆိုတာနဲ႔ ေဒၚစု ဖုတ္ဖတ္ခါ ထေျပးဖူးတယ္ေနာ္ ။ေၾကျငာခ်က္ကေတာ့ ေဒၚစုရယ္ ။ ဆိုကၠားသမားေတြေတာင္ သမဂၢဖြဲ့ျပီး ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္လို႔ရတဲ့ေခတ္ၾကီး ေဒၚစုစကားေတြ ဘယ္အေျခအေနေပါက္ေရာက္မလဲ ဆိုတာ ေဒၚစု သိသင့္ပါတယ္ ။ေနာက္ကြယ္က GodFather ေတြရဲ့ ၾကိဳးဆဲြနဲ႔ကေနရတဲ့ ဘဝက မပင္ပန္းလြန္းဘူးလား ေဒၚစုရယ္ ။  ေနရာတကာမွာ ျဖစ္တဲ့ျပႆနာတိုင္း ေဒၚစု ေၾကျငာခ်က္ထုတ္ျပီေဟ့ဆိုတာနဲ႔ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔  ပြင့္လင္းျမင္သာမွူရွိေရးဆိုတာၾကီးက မပါမျဖစ္ ပါျပီိဆုိတာလည္း တတိုင္းျပည္လံုး သိေနျပီ ။ ေဒၚစုလက္သံုးစကားကိုးဗ် ။
ေျပာေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးတဲ့ ကိုယ့္ကိုဆႏၵျပေတာ့ ကားေပၚကေတာင္ ဆင္းရိုက္ဖူးတယ္ေနာ္ ။ ပြင့္လင္းျမင္သာမွူရွိေရးတဲံ့ ။ မပြင့္လင္း မျမင္သာလို႔ပဲ NLD ပါတီဝင္ေတြ ႏွဴတ္ထြက္လိုက္ၾကတာ တျဗဳန္းျဗဳန္းပဲ ။
အခုလည္း ကုလားကို ဖား ကုလားနဲ႔ယား လို႔ ကုလားဖက္ကေန အန္တီမ်က္ႏွာလုပ္ျပီး ကုလားကိုကုလား လို႔ေခၚတဲ့လူဟာ မိမဆံုးမ ဖမဆုံးမ ေတြဆိုေတာ့ ေဒၚစုစကားနဲ႔ အညီ ကြ်န္ေတာ္ေထာက္ျပခဲ့တဲံ့ လူေတြအားလံုး ဟာ မိမဆံုးမ ဖမဆံုးမ ေတြျဖစ္ေနပါလား ေဒၚစုရယ္ ။   ဒါနဲ႔ ေမးပါရေစလား ေဒၚစု။ေဒၚစုက ဒီလိုေျပာတယ္ေနာ္ ...  "" အေမရိကန္ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ အေမရီကန္လူမ်ိဳးအက်ိဳးစီးပြါးကို ပဲ ေရွ႔တန္းတင္တယ္။ အျခားေသာႏုိင္ငံလူမ်ိဳးေတြလည္းကိုယ့္လူမ်ိဳးဘက္ကပဲ ရပ္တည္တယ္။ ကိုယ့္အမ်ိဳးကိုယ္မေစာင့္ေရွာက္ရင္ဘယ္သူေစာင့္ေရွာက္မလဲ။ အဲဒီမွာ ကၽြန္မကဘယ္ဖက္ကမွမရပ္တည္ဘူး "  ဆိုေတာ့..ေဒၚစုက ဘာလူမ်ိဳးပါလိမ့္..။
(ေမာင္ေက်ာက္ခဲ )  http://www.mgkyautkhae.com/2012/11/blog-post_7.html  — with Thway Thit Sar and Sun Minn.