( နိရဥၥရာ- ၁၈ ဇူလိူင္ ၂၀၁၃)
ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ႏုိင္ငံ လက္ရွိ အစိုးရက ဖြဲ႕စည္းေပးထားတဲ့ ႏိုင္ငံံ ရာဇ၀တ္မူ ခံုရံုးကေန ဂ်ာမတ္ ပါတီက အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး အာလီအာစန္ မူဟာမတ္ မူဂ်ာဟစ္ကို မေန႕က ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ လိုက္ပါတယ္။
သူဟာ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲအတြင္း ပါကိစၥတန္ စစ္တပ္နဲ႕ ေပါင္းျပီး လူေတြကို အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္တဲ့ ရာဇ၀တ္မူေတြကို က်ဴးလြန္ခဲ့သူ ျဖစ္တယ္ဆုိျပီး ခုလို တရားရံုးက ေသဒဏ္ ခ်မွတ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ခံရတဲ့ အာလီအာစန္ မူဟာမတ္ မူဂ်ာဟစ္ဟာ အသက္ ၆၅ ႏွစ္ ရွိျပီး လက္ရွိ အခ်ိန္မွာ ဂ်ာမတ္ အီး အစၥလာမ္မီယာပါတီရဲ႕ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဇူလိူင္လ ၁၇ ရက္ မေန႕က ႏိုင္ငံတကာ တရားရံုးခံုရံုး အမွတ္ (၂) က ဂ်ာမတ္ေခါင္းေဆာင္ မူဂ်ာဟစ္ရဲ႕ အမူကို ဆံုးျဖတ္ရာမွာ တရားစြဲဆိုခံရတဲ့ အမူ  ၇ ခုထဲမွ ၅ ခုကို က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုျပီး ေသဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခုလို ေသဒဏ္ခ်မွတ္မူနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး သူ႕ကို ေထာက္ခံသူေတြက တရားရံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ပယ္ခ်လိုက္ျပီး လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပမူေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ႏိုင္ငံ အ၀န္းမွာ အၾကမ္းဖက္မူေတြ ေပၚေပါက္ခဲ့သလို ကားေတြ၊ ေစ်းဆိုင္ေတြ အမ်ားအျပားလည္း မီးရွိဳ႕ခံခဲ့ရပါတယ္။
လက္ရွိ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္နဲ႕ သူတို႕ကို ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံုရံုးကေန ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူဖုိ႕ ေတာင္းဆိုေနသူေတြကေတာ့ တရားရံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံျပီး ေကာင္းခ်ီးၾသဘာ ေပးလိုက္ၾကပါတယ္။
ခုလို ေသဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္တဲ့ အေပၚမွာ ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႕ ( Amnesty International) ကေတာ့  တရားရံုးက ေသဒဏ္ေပးတဲ့ အေပၚ ရွဳတ္ခ်လိုက္ျပီး ခုလို ေသဒဏ္ ေပးတာဟာ ႏိုင္ငံတာ လူ႕အခြင့္အေရး စံခ်ိန္ စံညႊန္းေတြနဲ႕ မကိုက္ညီဘူးဆိုျပီး ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
ဘဂၤလာေဒခ်္႕ ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံုရံုးကေန ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရး စစ္ပြဲ အတြင္း လူသားဆိုင္ရာ ရာဇ၀တ္ျပစ္မူ က်ဴးလြန္သူေတြ အေပၚ တစ္ေယာက္ျပီး တစ္ေယာက္ ျပစ္ဒဏ္ေတြ စီရင္ခ်က္ခ်ေနရာမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဇူလိူင္လ ၁၅ ရက္ေန႕က ဂ်ာမတ္ အီး အစၥလာမ္မီယာ ပါတီ ထိပ္တန္း အၾကီးအကဲ ေဂၚလာအာဇန္ကို ႏွစ္ေပါင္း (၉၀) ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ အခုအခါ အသက္ ၉၁ ႏွစ္ရွိျပီ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ေလွ်ာ့ေပါ့ သက္ညွာတဲ့ အေနနဲ႕ ခုလို ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ေပါင္း (၉၀) ျပစ္ဒဏ္ေပးရတာ ျဖစ္တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏိုင္ငံမွာ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရး စစ္ပြဲအတြင္း ပါကိစၥတန္ စစ္တပ္နဲ႕ ပူးေပါင္းျပီး လူသားမ်ိဳးႏြယ္ဆိုင္ရာ ရာဇ၀တ္မူ က်ဴးလြန္သူေတြလို႕ စြပ္စြဲခံထားရတဲ့ သူေတြကို ေဖၚထုတ္ တရားစြဲဆုိျပီး  ၾကီးေလးတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြ ေပးေနတဲ့ အတြက္ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ မတည္ျငိမ္မူေတြလည္း ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ တနဂၤေႏြ (ဇူလိူင္လ ၁၄ ရက္ေန႕ကစျပီး) တရားရံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဆန္႕က်င္ ကန္႕ကြက္ေနတဲ့ ဂ်ာမတ္ပါတီက သပိတ္တိုက္ပြဲ ဆက္တိုက္ ဆင္ႏြဲေနတဲ့ အတြက္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ကားအသြားအလာေတြ ရပ္ေနျပီး ေစ်းဆိုင္ေတြ၊ အလုပ္ရံုေတြ၊ စာသင္ေက်ာင္းေတြကိုလည္း အခု အခ်ိန္ထိ ပိတ္ထားရပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္မူ ခံုရံုးက ဆံုးျဖတ္တဲ့ အေပၚမွာ ေထာက္ခံသူေတြနဲ႕ ဆန္႕က်င္ကန္႕ကြက္ သူေတြ အၾကားမွာလည္း တစ္ဘက္နဲ႕ တစ္ဘက္ တင္းမာမူေတြ ၾကီးထြားလာျပီး လမ္းေပၚထြက္ တိုက္ခိုက္မူေတြလည္း ရွိေနတဲ့ အတြက္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ သာမန္ ျပည္သူေတြ အၾကားမွာေတာ့ အခု အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အထူး စိုးရိမ္မူေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။  NARINJARA