( နိရဥၥရာ- ၂၁ ဇြန္ ၂၀၁၃) / ေမာင္ေအး
ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြျမိဳ႕ ေရႊေစတီေက်ာင္းတြင္ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမျပတိုက္ တစ္ခု ေဆာက္လုပ္ရန္ ရံပံုေငြရွာေဖြသည့္ အေနျဖင့္ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမအတၳဳပတၱိ သမိုင္း ဗြီစီဒီေခြကို ယမန္ေန႕က စတင္ျပီး  ျဖန္႕ခ်ီ ေရာင္းခ်ေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။

ယခုကဲ့သို႕ ဆရာေတာ္အသွ်င္ ဦးဥတၱမအတၳဳပတၳိသမိုင္း ဗြီစီဒီေခြ ျဖန္႕ခ်ီရသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ေရႊေစတီ ေက်ာင္းဆရာေတာ္ အရိယာ၀ံသက ယခုကဲ့သို႕ မိန္႕ၾကားသည္။
“ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမက ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအ၀င္ အာရွတိုက္တခုလံုးကို လြတ္လပ္ေရးရေအာင္ လမ္းျပခဲ့တယ္ ဆိုတာကို အမ်ားျပည္သူနဲ႕ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြသိေစခ်င္တယ္။ ေနာက္ တခ်က္က ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ ျပတိုက္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မရွိေသးဘူး။ ဂ်ပန္မွာဆိုရင္ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ စာျပခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းနဲ႕ ဆရာေတာ္ျပ တိုက္ကို အခုထိ ဂ်ပန္ေတြ ထိမ္းသိမ္းထားတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆရာေတာ္ ျပတိုက္လည္း မရွိ၊ ဆရာေတာ္ရဲ႕ မွတ္တမ္း မွတ္ရာေတြကို ထိန္းသိမ္းမယ့္ ေနရာလည္း မရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြဟာ ဆရာေတာ္ရဲ႕ ေက်းဇူးကို ဂ်ပန္ေတြ ေလာက္ မသိၾကသလို ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္  ဆရာေတာ္ သီတင္းသံုးခဲ့တဲ့ ေရႊေစတီေက်ာင္းမွာ ျပတိုက္တခု လုပ္ဖို႕ ရည္ရြယ္ ခ်က္နဲ႕ ဗီြစီဒီေတြကို ျဖန္႕ခ်ီတာျဖစ္တယ္။”
အဆိုပါ ဗြီစီဒီေခြကို ယမန္ေန႕ေန႕လည္ပိုင္းက စစ္ေတြ၊ ပု႑ားကြ်န္း၊ ေပါက္ေတာ၊ မင္းျပား၊ ေျမာက္ဦး၊ ေက်ာက္ေတာ္ အပါအ၀င္ ျမိဳ႕တခ်ိဳ႕တြင္ တျပိဳင္နက္တည္း ေခြတစ္ေခြလွ်င္ က်ပ္ေငြ ၁၀၀၀ ျဖင့္ ျဖန္႕ခ်ီ ေရာင္းခ်ေနသည္ဟု ဆိုသည္။
ဗြီစီဒီေခြထဲတြင္ ဆရာေတာ္ အသွ်င္ ဦးဥတၱမ သီတင္းသံုးခဲ့သည့္ေက်ာင္း၊ ဆရာေတာ္ ေနထိုင္ခဲ့သည့္ ေနရာ၊ ဆရာေတာ္အသွ်င္ ဦးဥတၱမႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ မွတ္တမ္း မွတ္ရာမ်ားကို ထည့္သြင္းထားျပီး ဆရာေတာ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံေရးမွတ္တမ္းမ်ားကိုပါ ေဖၚျပထားေၾကာင္း ဆရာေတာ္ အရိယာ၀ံသက ေျပာသည္။
အသွ်င္ ဦးဥတၱမ၏ သမိုင္းေၾကာင္းကို ေနာက္ခံစကားေျပာကို မြန္အမ်ိဳးသား တစ္ဦးျဖစ္သူ အမ်ိဳးသားေရး ဦး၀င္ႏိုင္က ဆရာေတာ္ကို ဂုဏ္ျပဳသည့္အေနျဖင့္ ပါ၀င္ကူညီထားေၾကာင္း သိရသည္။
“ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး အပါအ၀င္ အာရွတိုက္တခုလံုး လြတ္ေျမာက္ဖို႕အတြက္ ဘ၀တစ္ခုလံုးကို ျမဳပ္ႏွံၾကိဳးစားခဲ့တဲ့့ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမွတ္တရ ေနရာတခုမွ မရွိ တာကေတာ့ ဆရာ ေတာ့္ရဲ႕ တပည့္သားသမီးေတြ အတြက္ အထူး ရင္နာစရာျဖစ္တယ္။ ဂ်ပန္ေတြကေတာင္ ဆရာေတာ္အ မွတ္ တရအတြက္ ေက်ာင္းေတြကို ထိမ္းသိမ္းထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပတိုက္တစ္ခု ျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားေနတာပါ” ဟု ဆရာေတာ္က ဆက္လက္ မိန္႕ၾကား သည္။
ဆရာေတာ္ အသွ်င္ ဦးဥတၱမကို ၁၈၇၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႕တြင္ စစ္ေတြျမိဳ႕ ရူပရြာ ေခ်ာင္းနားတန္းတြင္ ဖခင္ ဦးစံျမႏွင့္ မိခင္ ေဒၚေအာင္ၾကြျဖဴတို႕မွ ေမြးဖြားခဲ့သည္။
အသက္ ၁၃ ႏွစ္အရြယ္အတြင္ ကိုရင္၀တ္ျပီး ဗုဒၶစာေပမ်ားကို ေလ့လာဆည္းပူကာ ျပင္သစ္၊ ဟီႏၵီ၊ ဂ်ပန္၊ အဂၤလိပ္၊ ဘဂၤလီ၊ တိဗက္စသည့္ စာေပမ်ားႏွင့္စကားမ်ားကိုလည္း တတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျဗီတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕မ်ားအုပ္ခ်ဳပ္စဥ္က ျမန္မာအမ်ိဳးသားမ်ားကို အမ်ိဳးသားေရး စိတ္ဓါတ္ ျပန္လည္ႏိုးၾကြလာေအာင္ ေတာေရာျမိဳ႕ပါ မက်န္ အမ်ိဳးသားေရး တရားမ်ား လွည့္လည္ ေဟာေျပာ စည္းရံုးခဲ့သည့္အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည့္ ျဗိတိသွ် ဘုရင္ခံ ဆာဂ်လ္အား ျမန္မာျပည္မွထြက္ သြားရန္ ႏွင္ထုတ္ခဲ့သည့္အတြက္ ျဗိတိသွ်အစိုးရ၏ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် သည္ကိုလည္း အၾကိမ္ၾကိမ္ခံခဲ့ရသည္။
ဆရာေတာ္သည္ သူ႕ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လံုးကို ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေပးဆပ္ၾကိဳးပမ္းရင္း ၁၉၃၉ ခု စတင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႕တြင္ ဘ၀နတ္ထံ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့သည္။
ဆရာေတာ္ ဘ၀နတ္ထံ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္ စက္တင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႕ကို  ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားက ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမေန႕အျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ျပည္တြင္းျပည္ပတြင္ အခမ္းအနားမ်ား က်င္းပ ေလ့ရွိသည္။